Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 11

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  współpraca międzygminna
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
EN
This article touches on the issue of identifying motives for inter-municipal cooperation in the area of solid waste management in Poland, as well as the benefits for local governments from this cooperation. It is based on the analysis of the solid waste management conditions and on the survey of municipalities’ offices. According to the survey, the municipalities enter cooperation most frequently in order to meet the legal requirements, make common investments, or reduce costs. In most cases the municipalities have achieved their goals and positively evaluated cooperation.
PL
Artykuł traktuje o motywach podejmowania współpracy przez polskie gminy w gospodarce odpadami komunalnymi oraz o korzyściach z takiego współdziałania. Bazuje na analizie uwarunkowań gospodarki odpadami po tzw. reformie śmieciowej z 2013 roku oraz na wynikach ankiety przeprowadzonej w kujawsko-pomorskich i wielkopolskich urzędach gmin. Ankieta wykazała, że współpracę najczęściej podejmowano w celu spełnienia wymogów prawnych, realizacji wspólnej inwestycji lub obniżenia kosztów. W większości przypadków osiągnięto zakładane efekty współdziałania, a jego przebieg oceniono pozytywnie.
PL
Polski ustawodawca przewiduje kilka metod współpracy międzygminnej, której celem jest wspólne wykonywanie zadań publicznych. W przypadku integracji dotyczącej organizacji i zarządzania miejskim publicznym transportem zbiorowym w Polsce najczęściej wykorzystywaną do tego celu formułą jest instytucja porozumienia międzygminnego. Celem opracowania jest zweryfikowanie omawianych w literaturze wad i zalet integracji międzygminnej w formule porozumień międzygminnych lub związków komunalnych z punktem widzenia i doświadczeniem włodarzy gmin aglomeracji poznańskiej płynącym z kilkuletniej współpracy z miastem Poznaniem w dziedzinie publicznego transportu zbiorowego. Zbadanie satysfakcji włodarzy jest ważne w kontekście zacieśnienia integracji i jej rozszerzenia o inne dziedziny polityki komunalnej.
PL
W artykule podjęto problematykę współpracy międzygminnej w zakresie turystyki. Współpracujące samorządy niejednokrotnie cechuje różnorodność w zakresie posiadanych walorów turystycznych, statusu (gmina miejska, wiejska lub miejsko-wiejska), wielkości i zasobności gminy, lokalnych problemów, a  także poziomu rozwoju funkcji turystycznej czy przynależności do jednostek terytorialnych wyższego szczebla (powiat, województwo). Celem artykułu jest wskazanie, w  jaki sposób zróżnicowanie między gminami w wymienionych aspektach może oddziaływać na współpracę między nimi – na jej nawiązanie, przebieg i rezultaty. Artykuł składa się z pięciu części: wstępu, literaturowych rozważań na temat znaczenia zróżnicowania gmin jako czynnika warunkującego ich współpracę, prezentacji metodologii badań i  ich rezultatów oraz zakończenia. Do osiągnięcia postawionego celu wykorzystano badania przeprowadzone na terenie pięciu beskidzkich gmin, tworzących porozumienie „Beskidzka 5”.
EN
In the article there is considered the issue of tourism cooperation between local governments. Cooperating governments diff er from one another when taking into account tourist attractions, their status (village, town, and town-village), municipals’ size and income, local problems, and also level of development of tourist function or belonging to local government units of a higher level (county, voivodeship). The aim of the article is to show, how the municipal diversity in the mentioned areas can impact upon local governments’ cooperation – its establishment, process and results. The article consists of fi ve parts: introduction, literature considerations concerning the role of municipalities’ diversity as a determinant of their cooperation, presentation of methodology, research results and conclusions. To achieve the aim of the article there was used the research conducted in fi ve municipalities (situated in the Beskidy Mountains) which create the agreement called “Beskidzka 5”.
EN
The basic thesis of the paper was that territorial organization of public administration should change in relation to the development of urbanization. Its high dynamics in recent years tends to reflect on the transformation of administrative division of the state. Especially noteworthy in this regard is metropolitan areas status. As a result of metropolisation and suburbanisation, their role in the settlement system of Poland rises, but is not reflected their position in the system of territorial management and planning. For many years, under discussion is an empowerment of the metropolitan areas, which are integrated themselves through cooperation of local government and external suport measures, such as Integrated Territorial Investments.
PL
Podstawową tezą pracy jest stwierdzenie, że organizacja terytorialna administracji publicznej powinna zmieniać się w relacji do rozwoju procesów osadniczych. Ich duża dynamika w ostatnich latach skłania do refleksji nad przekształceniami podziału administracyjnego kraju. Na uwagę zasługują kwestie uregulowania statusu miejskich obszarów funkcjonalnych szczególnie dużych miast, określanych jako obszary metropolitalne. W wyniku procesu metropolizacji i suburbanizacji ich rola w systemie osadniczym Polski rośnie, czego jednak nie odzwierciedla ich pozycja w systemie zarządzania terytorialnego ani planowania przestrzennego. Od wielu lat trwają dyskusje nad upodmiotowieniem obszarów metropolitalnych, które integrują się poprzez współpracę samorządową oraz zewnętrzne środki wsparcia, takie jak zintegrowane inwestycje terytorialne.
PL
Głównym celem niniejszego artykułu było zbadanie możliwości wzmocnienia współpracy międzygminnej (IMC) w kontekście reformy systemu edukacji w Polsce i pandemii COVID-19. Badania sugerują, że korzyści netto ze współpracy są wyższe, jeśli gminy członkowskie są mniejsze i bardziej homogeniczne w oczekiwaniach odnośnie jakości oraz poziomu usług publicznych. Teoria korzyści skali i zakresu została zbadana na przykładzie polskiego związku międzygminnego, który powstał tylko w celu zapewnienia edukacji w dwóch gminach. Współpraca przyniosła niewielkie pozytywne efekty finansowe, które znalazły odzwierciedlenie w niższych wydatkach na ucznia jedynie w przypadku szkoły podstawowej. Związek międzygminny przyniósł jednak mieszkańcom gmin korzyści pozafinansowe. Związki międzygminne mogą przynosić większe efekty mniejszym i wiejskim gminom borykającym się z niżem demograficznym, presją na efektywne wydatkowanie środków publicznych i zmuszanym do reorganizacji sieci szkół w związku z reformą szkolnictwa bądź poszukiwaniem tańszych rozwiązań w zakresie oprogramowania do nauczania zdalnego zyskującego na znaczeniu w wyniku pandemii.
EN
The purpose of this article is to fill the existing gap and contribute to the literature in two ways: firstly, by investigating problems that caused the emergence of cooperation between two municipalities despite the administrative border at the county level, and secondly, by analysing the effects of joint provision of public education based on a case study from Poland. The case study is preceded by the use of the literature review method. The problem of possible enhancement of inter‑municipal cooperation (IMC) in Poland is proposed as a potential remedy for current difficulties that Polish local governments face after the reform of the education system and the COVID–19 pandemic, as well as due to demographic decline and budgetary challenges. Studies suggest that net benefits of cooperating are higher if IMC partners are smaller and more homogenous with respect to the quality and level of public services. The theory of exploiting economies of scale and scope was studied based on the case study of a Polish inter‑municipal union created only to provide education in two municipalities. The cooperation resulted in little positive financial effects reflected in the lower spending per pupil only in the case of primary school. However, the union caused nonfinancial benefits not only for pupils but also for parents and teachers, who are voters as well. The article concludes that inter‑municipal unions could be used especially by small and rural municipalities that struggle with the previously mentioned problems.
PL
Literatura dotycząca współpracy międzygminnej (IMC), skupiająca się na charakterystyce jej członków i czynnikach decydujących o jej nawiązaniu, jest bogata. Różne badania wskazują, że korzyści skali i zakresu osiągają głównie małe gminy, w związku z czym są one bardziej chętne do podejmowania współpracy niż większe jednostki. Z drugiej strony małe gminy bywają niekiedy skłonne do korzystania z dóbr i usług świadczonych przez większe samorządy, co wiąże się z efektami zewnętrznymi. Nie jest jednak jasne, czy istnieje powiązanie między wielkością związków międzygminnych (mierzoną ich populacją) a rodzajami zadań wykonywanych wspólnie przez partnerów (często w różnej liczbie). Niniejszy artykuł ma na celu wypełnienie istniejącej luki poprzez zbadanie, czy udział wydatków na jedną z trzech kategorii zadań (zakwalifikowanych jako zadania cechujące się ekonomią skali i zakresu, generowaniem efektów zewnętrznych bądź mieszane) w wydatkach ponoszonych łącznie różni się istotnie w zależności od wielkości podmiotu IMC. Wykorzystano do tego test rang Kruskala‑Wallisa. Aby wskazać, które konkretne mediany różnią się statystycznie od pozostałych w każdym roku, przeprowadzono test wielokrotnych porównań Dunna z korektą Bonferroniego. Badanie dotyczy polskich związków międzygminnych oraz ich sprawozdań finansowych za lata 2003–2018 i obejmuje 2541 obserwacji. Wyniki pokazują, że zdecydowaną większość statystycznie istotnych różnic zaobserwowano w udziale wydatków na zadania cechujące się ekonomią skali i zakresu w wydatkach ogółem, co sugeruje, że bardzo małe związki międzygminne przeznaczały na te zadania większą część swojego budżetu niż średniej wielkości i małe związki międzygminne (przez kilka lat). Nie odnotowano istotnych różnic w udziale wydatków na zadania charakteryzujące się efektami zewnętrznymi. Znaczące różnice w wydatkach na zadania o charakterze mieszanym wystąpiły tylko w 2017 i 2018 roku. Świadczy to o tym, że małe związki międzygminne wydały więcej niż bardzo małe związki międzygminne. Wyniki badań uzupełniają literaturę przedmiotu, prowadząc do wniosku, że mniejsze związki międzygminne koncentrują się bardziej na redukcji wydatków w przeliczeniu na jednego mieszkańca.
EN
The literature on inter‑municipal cooperation (IMC) focusing on the characteristics of its members and factors driving a decision to start cooperating is abundant. Various studies indicate that small municipalities are particularly vulnerable to economies of scale and scope, hence they are more likely to start cooperating than bigger units. On the other hand, small municipalities face incentives to free‑ride on bigger local governments due to spillovers. However, it is unclear if there exists a nexus between the size of IMC entities (measured by population) and types of tasks performed jointly by their partners (often of a different number). This paper aims to fill the existing gap by testing whether a share of expenditures on one of the three categories of tasks (‘economies of scale and scope tasks,’ ‘spillover tasks’ and ‘multi tasks’) in total expenditures incurred jointly differs significantly depending on the size of an IMC entity. For that purpose, the Kruskal‑Wallis rank test was used. To pinpoint which specific medians are statistically different from the others in each year of analysis, Dunn’s multiple comparison test with the Bonferroni adjustment was performed. The research is based on Polish inter‑municipal unions (IMC‑unions) and their financial statements over the period 2003–2018 and covers 2,541 observations. The results show that the vast majority of statistically significant differences were observed in the share of expenditures on ‘economies of scale and scope tasks’ in total expenditures, suggesting that very small IMC‑unions spent more of their budget on these tasks than medium‑sized IMC‑unions and small IMC‑unions (over several years). No significant differences were noted in the share of ‘spillover’ expenditures. Significant differences in ‘multi’ expenditures occurred only in 2017 and 2018, indicating that small IMC‑unions spent more than very small IMC‑unions. These first results add to the existing literature by driving a conclusion that smaller IMC‑unions concentrate more on reducing per capita spending.
EN
The article describes the perceived burden of transaction costs in externalising three local services in Poland – transport, care services and water and sewage services. The tool for interpreting the results of the empirical study is the concept of transaction costs concerning the difficulties of monitoring services. The article poses questions about which of the analysed monitoring costs are perceived by local government officials as more painful and how this perception differs between the organisational forms of public service provision. The study found that contracts with a public agent are perceived as more expensive than contracts with a private agent. Administrative agreements and purchases from other local governments are important tools for providing services in Poland; they are used to adjust the structure used to provide the service to the size of the market and the resources needed to provide a given service. The effective monitoring of these contracts is a crucial element in building the quality of governance in Poland.
PL
W artykule przeanalizowano percepcję obciążeń wynikających z kosztów transakcyjnych w procesie eksternalizacji trzech usług lokalnych w Polsce – transportu, usług opiekuńczych oraz usług wodno-kanalizacyjnych. Narzędziem interpretacji wyników badania empirycznego jest koncepcja kosztów transakcyjnych w odniesieniu do trudności monitorowania usług. W artykule postawiono pytania o to, które z analizowanych typów kosztów monitowania postrzegane są przez samorządowców jako bardziej dolegliwe oraz w jaki sposób to postrzeganie różni się między formami organizacyjnymi świadczenia usług publicznych. W badaniu ustalono, że umowy z agentem publicznym są postrzegane jako droższe niż umowy z agentem prywatnym. Porozumienia administracyjne i zakup od innego samorządu są ważnym narzędziem dostarczania usług w Polsce, służą dopasowywaniu struktury wykorzystywanej do świadczenia usługi do wielkości rynku oraz zasobów potrzebnych do świadczenia danej usługi. Skuteczność monitorowania tych kontraktów jest ważnym elementem budowania jakości rządzenia w Polsce.
EN
The Porto Metropolitan Area (Área Metropolitana do Porto, AMP) is a framework of cooperation between 17 municipalities and several districts. This metropolitan area has a specific, inter-municipal model of urban governance. In our research, we found that cooperation is significant mainly in sectors where the central legislature has essentially made this mandatory, by designing the AMP and defining its powers. In addition to AMP, only partial cooperation has been established in the field of waste management, and in the field of human public services and in the performance of public authority, there is essentially a set of autonomous organisational solutions. However, despite all this fragmentation, the above system ensures the satisfactory functioning of the metropolitan agglomeration. This also underlines the importance of transport management in urban areas, since this functioning system is based on an integrated and intermodal transport system
PL
Obszar metropolitalny Porto (Área Metropolitana do Porto, AMP) składa się z 17 gmin i kilku okręgów. Przyjęto tu specyficzny, międzygminny model zarządzania. Na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzono, że współpraca jest znacząca głównie w sektorach, którym centralny prawodawca zasadniczo nadał taki obowiązek, projektując AMP i określając jego uprawnienia. Oprócz AMP nawiązano jedynie częściową współpracę w zakresie gospodarki odpadami, a w zakresie usług publicznych i wykonywania władzy publicznej istnieje w zasadzie zestaw autonomicznych rozwiązań organizacyjnych. Pomimo całego tego rozdrobnienia system ten zapewnia odpowiednie funkcjonowanie aglomeracji metropolitalnej. Istotne jest również zarządzanie transportem na obszarach miejskich, ponieważ jest ono oparte na zintegrowanym i intermodalnym systemie transportowym.
PL
Francuska reforma terytorialna z grudnia 2010 r. miała – wedle zapowiedzi – gwałtownie zmienić strukturę francuskiego lokalnego systemu polityczno-administracyjnego poprzez przyjęcie rozwiązań instytucjonalnych pozwalających na silne upodmiotowienie największych aglomeracji oraz uwzględnienie postępujących procesów metropolizacji. Zapowiadane zmiany miały dostosować model organizacji terytorialnej do wymogów współczesnej gospodarki, dynamizując wzrost gospodarczy kraju ogarniętego stagnacją. Ustanowienie usankcjonowanych ustawowo metropolii, jako nowych jednostek samorządu terytorialnego przejmujących najważniejsze kompetencje gmin i departamentów, miało być „terytorialną rewolucją”, która ostatecznie zakończyła się jednak niepowodzeniem. Tymczasem „dopisane” do projektu ustawy w ostatnim momencie regulacje przewidujące możliwość tworzenia stosunkowo luźnych form współpracy międzyterytorialnej w postaci „biegunów metropolitalnych” odegrały rolę, której ustawodawca zapewne się nie spodziewał. Sytuacja ta pokazuje rosnące znaczenie elastycznych pod względem kompetencyjnym oraz terytorialnym rozwiązań, wykorzystujących wielopłaszczyznowe współrządzenie (multi-level governance), jako efektywnego narzędzia zarządzania międzyterytorialnego w sytuacji inercji klasycznej struktury terytorialnej i blokady jej reform.
EN
The aim of the French territorial reform from December 2010 was to change the structure of the French local political and administrative system thanks to institutional solutions that would strengthen the biggest agglomerations and lead to their progressive metropolization. The announced changes were meant to adjust the model of territorial organization to the requirements of contemporary economy and to enhance national economic growth of the country in stagnation. The introduction in the law of metropolises as new local-government territorial units that took over the most important competences of municipalities and departments was meant as a “territorial revolution”. Unfortunately, it failed. Meanwhile, the regulations that would make it possible to create a rather loose form of interterritorial cooperation, a so-called Metropolitan Pole, that were inserted into the project at the last moment, gave results unexpected by the legislator. This situation shows the growing importance of flexible solutions regarding competences and territory, solutions that use multilevel governance as an effective tool for inter-territorial management in the situation of inertia of the classical territorial structure and obstacles to its reform.
PL
W artykule opisano wskaźnik skonstruowany na potrzeby mierzenia przepływów finansowych pomiędzy samorządami w Polsce. Przepływy te uznano za miernik współpracy międzysamorządowej oraz siły powiązań funkcjonalnych przecinających granice administracyjne. Celem artykułu jest przedstawienie skali i przedmiotu transferów finansowych między samorządami oraz analiza czynników wpływających na ich zróżnicowanie. Największe wydatkowe transfery finansowe występują w funkcjonalnych obszarach miejskich, ale tylko w zakresie wydatków bieżących. Transfery w zakresie wydatków inwestycyjnych są większe poza tymi obszarami oraz stanowią cechę charakterystyczną gmin o niższym poziomie zamożności. Najsilniej powiązaną funkcją jest dostarczanie usług transportowych − tak w wymiarze wydatków bieżących, jak i inwestycyjnych.
EN
The paper describes an indicator constructed to measure financial flows between local governments in Poland. These flows are considered as the measure of local governments’ cooperation and of the strength of functional connections crossing administrative boundaries. The purpose of this paper is to present the scale and the subject of financial transfers between local governments and the factors explaining the variation of local governments’ financial cooperation. The biggest financial transfers take place in functional urban areas, but only in terms of current expenditures. Transfers of investments expenditures are higher outside these areas and are characteristic of less affluent municipalities. The strongest associate function is to provide transportation services: both in terms of current expenditures and investments.
EN
The subject of interest of this article is an evaluation of the proposed legal solutions for the cooperation of municipalities within an inter-commune association. Municipalities are increasingly turning to cooperation because an association allows them to increase the quality of services they provide, to reduce costs and to exchange experiences and knowledge. The current regulations make it difficult to form inter-commune association due to a number of interpretation questions. Currently, the two draft acts on amendments to the principles of creation and functioning of inter-commune associations are being worked out in the Polish parliament. These proposals concern, among other things, the procedure for forming inter-commune associations, the competences of their bodies, or new forms of association between municipalities and poviats. Many of the proposed amendments go in the right direction. At the same time, many other proposals should be assessed critically, as they contain many errors and inaccuracies that may hinder the application of the new rules. The draft amendments lack many necessary legal solutions as well, such as, for example, the deadline for the tasks to be implemented. The above findings indicate that future changes in regulations should be preceded by extensive discussions with representatives of different backgrounds. Only this will allow formulating a comprehensive diagnosis of the needs of the legislative amendments capable of supporting the idea of municipal cooperation, minimising at the same time the legal risks associated with its implementation.
PL
Przedmiotem zainteresowania w niniejszym artykule jest ocena proponowanych rozwiązań prawnych dotyczących współpracy gmin w ramach związków międzygminnych. Gminy coraz częściej decydują się na współpracę w ramach związków, gdyż te pozwalają na zwiększenie jakości świadczonych usług, zmniejszenie ich kosztów oraz wymianę doświadczeń i wiedzy. Obecnie obowiązujące regulacje prawne utrudniają jednak tworzenie związków, ponieważ budzą szereg wątpliwości interpretacyjnych. Obecnie w parlamencie prowadzone są prace nad projektami dwóch ustaw przewidujących zmiany zasad tworzenia i funkcjonowania związków międzygminnych. Propozycje te dotyczą m.in. trybu utworzenia związku, kompetencji organów związku, wprowadzenia nowej formy związków powiatowo-gminnych. Wiele z proponowanych zmian podąża w dobrym kierunku. Równocześnie jednak szereg z propozycji ocenić należy krytycznie. W proponowanych zmianach można wskazać liczne błędy i nieścisłości, które mogą utrudnić stosowanie nowych przepisów. Projekty nie zawierają także wielu potrzebnych rozwiązań prawnych, np. dotyczących terminu przejęcia zadań przez związek do realizacji. Powyższe wskazuje, że przyszłe zmiany przepisów powinny być poprzedzone szeroką dyskusją z przedstawicielami różnych środowisk. Tylko tego typu działanie pozwoli na kompleksową diagnozę potrzeb zmian legislacyjnych, która pozwoli zminimalizować ryzyka prawne związane z tą formą współpracy i upowszechnić jej ideę.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.