1. Cel Celem artykułu jest przypomnienie ogromu cierpienia ludzkiego związanego z przymusowym przesiedlaniem ludności u schyłku i po II wojnie światowej w Europie Środkowej. Tragedia II wojny światowej nie zakończyła się wraz z podpisaniem traktatów pokojowych. Przeciwnie, dla wielu rozpoczął się czas ucieczek, wypędzeń, czy w końcu przymusowych wysiedleń. Zwycięzcy bez pardonu obchodzili się nie tylko z przegranymi, ale również ze sprzymierzeńcami, jak i własnymi obywatelami, łamiąc postanowienia traktatów międzynarodowych. Dziś należy pamiętać o tych strasznych wydarzeniach, o których dopiero od niedawna zaczęto głośno rozmawiać, by w przyszłości nie popełniać tych samych błędów prowadzących do cierpień i śmierci wielu istnień. 2. Wprowadzenie Wielkie konferencje wieńczące II wojnę światową (Teheran, Jałta, Poczdam) oraz Karta Atlantycka i Karta Narodów Zjednoczonych wyprowadziły świat, a w szczególności Europę z koszmaru zniszczenia i śmierci, tym niemniej stały się także gwarantem podziału łupów wojennych między zwycięzców. Wymienione wyżej traktaty nie podzieliły jednak wyłącznie terytoriów, ale w szczególności ludzi, dając początek tragediom ucieczek, wypędzeń i przymusowym przesiedleniom. Tragedie te rozegrały się szczególnie w Europie Środkowej i dotknęły zarówno najeźdźców, jak i ofiary. Czasem ofiary stawały się najeźdźcami, a najeźdźcy ofiarami. Okrucieństwo ucieczek, wypędzeń i przymusowych przesiedleń dotknęło nie tylko Żydów, dla których II wojna światowa była największą w dziejach tragedią, ale Polaków, Niemców, Węgrów, Ukraińców, Białorusinów, Czechów, Słowaków, Litwinów, Rosjan i przedstawicieli innych narodów. Piękne hasła Karty Atlantyckiej i Karty Narodów Zjednoczonych stały się dla uciekających, wypędzonych i przymusowo przesiedlanych jedynie pustymi hasłami, o których w czasie tragedii najczęściej nawet nie słyszeli. 3. Metodologia Autorzy identyfikują ogrom tragedii ucieczek, wypędzeń i przymusowych wysiedleń ludności u schyłku i po II wojnie światowej, starając się uświadomić potrzebę pamiętania o tym i wyciągania wniosków na przyszłość. Przyjęta metoda historyczna porównawcza pozwala na bezpośrednią analizę potrzeb w obszarze gwarancji podstawowych praw człowieka w obliczu pożogi wojennej i bezpośrednich działań po wojnie. 4. Wnioski Autorzy dowodzą, że bez względu na zwycięstwo w wojnie, zabezpieczenie ludności przed prześladowaniami na tle narodowym czy etnicznym po jej zakończeniu powinno być wartością nadrzędną dla zwycięzców. Zwycięstwo nie upoważnia do traktowania ludzi przedmiotowo, nawet jeśli są współwinni tragedii wojennej. Wielkie wojny toczą się między państwami, zwłaszcza największymi, cierpią zazwyczaj bezbronni, niewinni ludzie, nieodpowiedzialni za jej wybuch i całe zło. Doświadczenie II wojny światowej winno wyczulić ludzi na zagrożenie cierpienia i śmierci w obliczu powojennych podziałów łupów terytorialnych.
The article focuses on the issues of forced displacement of people from regions with high growth potential. The search for valuable mineral resources and available land for future commercial crops (such as soybeans) make the peripheral regions in developing countries, mostly inhabited by the farming population, including indigenous tribes (e.g. Indian) interesting object for the activities of criminal groups and guerillas supported by big global investors who intend to expand their business here. The obstacles are inhabitants of these lands, who do not have the right tools and the political force to defend themselves against aggression and displacement them forcibly from villages they inhabit. This phenomenon is analyzed here on the example of the department of Chocó in Colombia, which is rich in valuable raw materials (such as gold and platinum) and has a vast sparsely populated areas suitable for the introduction of export crops (such as palm oil, soybeans and others).
PL
Artykuł porusza kwestie przymusowych przesiedleń ludności z regionów o dużym potencjale rozwojowym. Poszukiwanie cennych surowców mineralnych oraz wolnych ziem pod przyszłe uprawy komercyjne (m.in. soi) sprawiają, że regiony peryferyjne w krajach rozwijających się, zamieszkane głównie przez ludność rolniczą, w tym plemiona tubylcze (np. Indian), stają się obiektem działań grup przestępczych wspieranych przez wielkich inwestorów globalnych, którzy zamierzają rozwijać tu swoją działalność. Na przeszkodzie stoją mieszkańcy tych ziem, którzy nie mają odpowiednich narzędzi i siły politycznej na to, żeby się bronić przed agresją i wypędzaniem ich pod przymusem z wiosek, które zamieszkują. Omawiane zjawisko analizowane jest tu na przykładzie departamentu Chocó w Kolumbii, który bogaty jest w cenne surowce (m.in. złoto i platynę) i posiada rozległe tereny słabo zaludnione, odpowiednie do wprowadzenia upraw eksportowych (m.in. palmy oleistej, soi).
Historical resources records the initial contacts between Turks and Armenians at 10th century as Turkic tribes commenced to immigrate to the lands today called as Anatolia. In the course of the Battle of Manzikert(1071), which is appreciated to be the milestone for Turks entrance to Anatolia, Armenians supported Turks against Byzantium imperia. Aftermaths, Turks and Armenians coexisted in this geography peacefully where Armenians were called by Ottomans as loyal nation to refer their loyalty towards the Ottoman authority. Till the period when the Ottoman Empire entered to its dissolution period, Christian Armenians and Muslim Turks lived together where Armenians along with other non-Muslim minorities of the Ottoman Empire enjoyed a religious and cultural freedom. Nevertheless toward the collapse of long standing the Ottoman Empire, Armenians who were looking for their dependency with the interference of imperial powers like Russian Empire, Great Britain and France, the Armenian problem gradually became an international question. Consequently, a conflict between the loyal nations of the Empire ended with a dislocation process the end of which caused heavy casualties that emerged a debate profoundly influencing foreign policy of modern Turkey in all directions.
PL
Źródła historyczne odnotowują pierwsze kontakty między Turkami i Ormianami w wieku X, kiedy to plemiona tureckie zaczęły napływać na tereny zwane dziś Anatolią. W trakcie Bitwy pod Manzikertem (1071 r.), która jest oceniana jako kamień milowy wejścia Turków do Anatolii, Ormianie wspierali Turków przeciwko imperiom Bizancjum. W następstwie tego Turcy i Ormianie współistnieli na tych terenach w sposób pokojowy – Ormianie byli traktowani przez Turków osmańskich jako naród lojalny, okazujący swą lojalność wobec władz państwa osmańskiego. Aż do czasu, kiedy to Imperium Osmańskie wkroczyło w okres swego rozpadu, chrześcijańscy Ormianie i muzułmańscy Turcy mieszkali razem, gdy Ormianie i inne niemuzułmańskie mniejszości Imperium Osmańskiego cieszyli się wolnością religijną i kulturową. Tym niemniej w miarę jak wielowiekowe Imperium Osmańskie chyliło się ku upadkowi, problem ormiański stawał się stopniowo zagadnieniem międzynarodowym, jako że Ormianie rozwiązanie kwestii swej podległości wiązali z interwencją potęg imperialnych, takich jak Imperium Rosyjskie, Wielka Brytania i Francja. W konsekwencji konflikt między tym lojalnym narodem Imperium skończył się procesem wypędzeń, które spowodowały dużą liczbę ofiar, co z kolei dało impuls debacie w dużej mierze wpływającej na politykę zagraniczną współczesnej Turcji we wszystkich jej kierunkach.
On May 24th, 2014 the University of Rzeszów hosted the conference “Stefan Chwin – Spaces of Imagination” whose honoured guests were Stefan Chwin, novelist and literary historian, and Krystyna Chwin, poet and publisher. The first part of the conference was the lecture by Professor Chwin, entitled “Great Central European deportations of the 20th century from the axiological perspective. Challenges for Literature”, whereas the second part included the meeting with the literary couple. The event was organized by the Literary Studies Section of the Academic Association of Scholars of Polish Studies and by the editorial board of the literary and artistic quarterly “Fraza”.
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.