Artykuł jest próbą usystematyzowania działań operacyjnych podejmowanych w ramach Interpolu w celu przeciwdziałania przestępczości transgranicznej. Artykuł zwraca uwagę na ewentualne korzyści płynące z takich form międzynarodowej współpracy w zwalczaniu przestępczości. Nie ma wątpliwości, że skuteczność działań operacyjnych w ramach Interpolu warunkowana jest jego statusem prawnym. Interpol, zdaniem niektórych ekspertów w dziedzinie prawa międzynarodowego, nie ma optymalnych podstaw prawnych do działania z odpowiednim przełożeniem na prawo krajowe państw członkowskich. Z tego powodu warunkiem koniecznym do dalszego rozwoju Interpolu jest zapewnienie organizacji określonej pozycji prawnej, która byłaby właściwa dla wyjątkowości prowadzonych w jej ramach działań operacyjnych (w tym uregulowanie przywilejów i immunitetu Interpolu oraz jego przedstawicieli w sposób jednolity we wszystkich państwach członkowskich). Istnieje również potrzeba harmonizacji wewnętrznych aktów normatywnych organizacji — w tym Statutu Interpolu i regulaminu ogólnego, których interpretacja powoduje wiele kontrowersji. Ważne jest uzupełnienie Statutu Interpolu o przepisy prawne dotyczące stosunków z podmiotami zewnętrznymi. Interpol powinien mieć również wyraźne uprawnienia do zawierania umów z państwami członkowskimi w sprawie siedziby oraz lokalnych przywilejów i immunitetów. Niewątpliwie Europol, będący młodszą platformą wielostronnej współpracy policyjnej, z prawnego punktu widzenia uzyskał istotną przewagę nad Interpolem, którą jest jasna sytuacja prawna. Prezentowany problem jest niezwykle złożony ze względu na specyfikę działań prowadzonych przez Interpol i jego wyjątkową pozycję w systemie instytucjonalnym społeczności międzynarodowej.
Analiza kryminalna w pracy organów ścigania funkcjonuje już od wielu lat. Początkowo była realizowana przez policjantów w sposób niesformalizowany, miała na celu głównie próbę zrozumienia i swego rodzaju usystematyzowania przestępstw. Podejmowane próby wyciągania wniosków z zebranych danych przyczyniały się do większej skuteczności procesu wykrywczego. Obecnie potrzeba efektywności w przetwarzaniu zwiększającej się liczby danych oraz daleko idąca profesjonalizacja grup przestępczych sprawiła, że analiza kryminalna nie jest już panaceum na brak myślenia, ale niezbędnym narzędziem w skutecznej walce z tą przestępczością. Biorąc pod uwagę powyższe, w artykule przedstawiono potrzebę efektywnego wykorzystania analizy kryminalnej w zwalczaniu głównie zorganizowanej przestępczości o charakterze ekonomicznym.
Niniejsze opracowanie jest próbą usystematyzowania problematyki działań operacyjnych Interpolu w aspekcie taktycznym oraz oceny ich efektywności w przeciwdziałaniu przestępczości transgranicznej. Nie ulega wątpliwości, że skuteczność zapobiegania zagrożeniom transgranicznym przez Interpol jest uzależniona od posiadania odpowiedniego statusu prawnego. W rzeczywistości podstawa prawna działania Interpolu z punktu widzenia prawa międzynarodowego publicznego nie może być uznana za optymalną. Ponadto prawo wtórne Interpolu nie ma bezpośredniego przełożenia na prawo narodowe poszczególnych państw członkowskich. Ze względu na obszerność problematyki w artykule pominięto wzajemne interakcje poszczególnych form działań operacyjnych w zakresie organizacji wymiany informacji kryminalnych i dostępu do baz danych.
EN
The article is an attempt to systematize operational activities of Interpol and to assess its effectiveness in combating cross-border crime. There is no doubt that the effectiveness of the Interpol is strictly related to its legal status. In fact, legal framework of Interpol activity cannot be considered optimal as far as international public law is concerned. Furthermore, secondary legislation of Interpol does not have a direct impact on the national law of individual Member States. The topic of the mutual interactions of operational activities forms in the course of the exchange of criminal information and the access to databases has been omitted in the article due to the extent of the issue.
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.