Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 8

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  zakonnik
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Cywilnoprawne skutki zrzeczenia się dóbr przez zakonnika w polskim prawie cywilnym. Zarys problemu

100%
Rakoczy B.
Studia z Prawa Wyznaniowego
|
2021
|
vol. 24
171-184
EN
Until now, no attempts have been made in the literature to examine profession of poverty in the light of civil law. However, there is no doubt that ignoring the civil law effects of vows of poverty does not correspond to the importance of this institution. The Church legislator clearly obliged – albeit “as far as possible” – professed monks and possibly also (implicitly) religious institutes to ensure that perpetual vows of poverty have the intended effects also under civil law. Therefore, in accordance with the logic of canon law, it would be optimal if the renounciation of goods by a monk as a consequence of profession has effects also under Polish civil law. However, as Polish law does not have an institution corresponding to the canonical renunciation of goods, it remains to seek comparable institutions which would (even partially) produce the effect intended by the Church legislator, and the most useful instrument to achieve this objective can undoubtedly be a gift deed. In an era of wide participation of ecclesiastical legal persons as well as priests and religious persons in legal relations, this problem has in any case become of great practical importance. It is therefore fully justified and necessary to continue research in this direction, and it is hoped that the essential problems delineated in the present paper will help provide avenues for further explorations.
PL
W dotychczasowym piśmiennictwie nie podejmowano prób zbadania profesji wieczystej ubóstwa przez pryzmat prawa cywilnego. Nie ulega jednak żadnej wątpliwości, iż ignorowanie kwestii skutków profesji ubóstwa na gruncie prawa cywilnego nie odpowiadałoby powadze tej instytucji prawa kanonicznego. Prawodawca kościelny wyraźnie – choć „w miarę możliwości” – zobowiązał profesa i zapewne (w domyśle) także i instytut zakonny do tego, aby wieczysta profesja ubóstwa wywoływała zamierzone skutki także w prawie cywilnym. Zgodnie z logiką prawa kanonicznego za optymalne należałoby więc uznać rozwiązanie, które zapewniałoby, że zrzeczenie się przez zakonnika dóbr w konsekwencji ślubów ubóstwa wywoła skutki również w polskim prawie cywilnym. Jednak wobec braku w prawie polskim instytucji analogicznej do kanonicznego zrzeczenia się dóbr pozostaje poszukiwanie instytucji zbliżonych, które (choćby częściowo) pozwolą uzyskać skutek zamierzony przez prawodawcę kościelnego i nie ma wątpliwości, że najbardziej użyteczna dla osiągnięcia tego celu może się okazać umowa darowizny. W dobie powszechnego uczestniczenia przez kościelne osoby prawne, a także księży i osoby zakonne, w stosunkach prawnych, omawiany problem nabiera zresztą istotnego znaczenia praktycznego. Kontynuowanie dotyczących tego analiz jest więc w pełni uzasadnione i konieczne. Pozostaje mieć nadzieję, że zwrócenie w niniejszym opracowaniu uwagi na podstawowe elementy tytułowej problematyki będzie pomocne we właściwym wyznaczeniu kierunków dalszych badań.
2

The Status of the Consecrated Person in the Teaching of John Paul II

100%
Van Scott M.
Kościół i Prawo
|
2014
|
issue 3 (16) nr 1
49-56
PL
Autor analizuje ostatnie zmiany dotyczące postrzegania statusu prawnego osoby konsekrowanej w ludzie Bożym. Pojęcia wprowadzone na Soborze Watykańskim II, jak i pojawienie się nowych form życia konsekrowanego w Kodeksie Prawa Kanonicznego z 1983 r. prowadzą do rozwinięcia tej myśli, a być może i eklezjologii w odniesieniu do statusu prawnego osoby konsekrowanej. Analizowanej problematyki dotyczy w szczególności nr 29 i nr 60 Vita Consecrata.
3
Publication available in full text mode
Content available

Dominikanie na tropie, czyli w służbie Jego Świątobliwości. Agenci w habitach w prozie polskiej XXI wieku

100%
Głąb G.
|
2023
|
vol. 66
|
issue 1
317-343
EN
In the novels of Officium Secretum. The Lord’s Dog by Marcin Wroński and The Agent of His Holiness by Karol Kowal, the main characters are “atypical clergymen”. This “atypicality” is based on the fact that the Dominicans – father Marek Gliński and father Władysław Klonowiejski – were created by the authors as agents of the Vatican secret services. The protagonist from Wroński’s work is a monastic James Bond, who was recruited to the Officium Secretum – the internal church service that was the heir of the Inquisition, and during the Polish People’s Republic he served the Church as a double agent (he became an officer of the Security Service). Father Klonowiejski is also a special agent. In Kowal’s novel, he appears as a well-trained Holy Alliance’s scout who travels through nineteenth-century Europe in order to neutralize an agent nicknamed “Haman”. The undercover monks (in Wroński’s novel we also have a supporting character of father Jakub), however, were not described by the authors as ideal agents. Both father Gliński, who conducts the investigation inside the church structures, and father Klonowiejski as a spy at the service of “His Holiness”, make mistakes, are oversensitive, experience doubts and remorse. In the case of both characters, intelligence activity also turns out to be a way to learn the truth about themselves and conversion. All this makes father Marek from Wroński’s work and father Władysław from Kowal’s novel deserve the name of “agents with a soul”.
PL
W powieściach Officium Secretum. Pies pański Marcina Wrońskiego i Agent Jego Świątobliwości Karola Kowala bohaterami pierwszoplanowymi są „nietypowi duchowni”. Owa „nietypowość” zasadza się na tym, że dominikanie – ojciec Marek Gliński i ojciec Władysław Klonowiejski – zostali wykreowani przez twórców na agentów tajnych służb watykańskich. W odróżnieniu od innych postaci duchownych z kart literatury najnowszej nie pełnią oni funkcji typowo kościelnych, pastoralnych, lecz są duchownymi-tajniakami. Protagonista z dzieła Wrońskiego to zakonny James Bond, który zwerbowany do Officium Secretum, czyli wewnętrznej służby kościelnej będącej spadkobierczynią Inkwizycji, w okresie PRL służył Kościołowi jako podwójny agent (został funkcjonariuszem Służby Bezpieczeństwa). Agentem specjalnym jest także ojciec Klonowiejski. W książce Kowala jawi się on jako wszechstronnie wyszkolony wywiadowca Świętego Przymierza, który podróżuje przez dziewiętnastowieczną Europę w celu unieszkodliwienia agenta o pseudonimie „Haman”. Czy osadzenie bohaterów w habitach w przestrzeni występku oraz wszelkiego rodzaju zbrodni należy uznać za kontrowersyjną koncepcję artystyczną? Wnikliwa analiza dzieł Wrońskiego i Kowala pozwala na stwierdzenie, że w tym przypadku – podobnie jak w innych powieściach z kapłanem w roli głównej napisanych w ostatnich dwóch dekadach – nie można mówić o desakralizacji kapłaństwa czy chęci niszczenia autorytetu Kościoła. Kreacje zakonników należy uznać za swoisty znak czasów współczesnych, w których zmniejszenie dystansu między przedstawicielami Kościoła hierarchicznego i wiernymi sprawił, że duchowni poznawani są i oceniani za działalność także poza sferą sacrum. W Officium Secretum i Agencie Jego Świątobliwości „niecodzienna” aktywność bohaterów w habitach jest pretekstem do ujawniania przez twórców nie tylko spraw eklezjalnych – tajemnic działania instytucji kościelnych – ale także mechanizmów działania instytucji państwowych oraz istotnych problemów życia politycznego i społecznego.
4
Publication available in full text mode
Content available

Per assicurare una presenza di Gesù. Una lettura del concetto di sacerdozio in Dehon

80%
Arnaiz Ecker J. J.
Sympozjum
|
2018
|
issue 2(35)
11-38
PL
Z okazji 150. rocznicy święceń prezbiteratu o. Leona Dehona (1843-1925), artykuł podkreśla istotne punkty roli kapłaństwa w piśmiennictwie Dehona i jego charyzmatycznej realizacji w Zgromadzeniu, które założył. Określenie tego pojęcia przez poddanie go krytyce teologicznej uwidacznia pewne ograniczenia i rodzi pytanie, czy język kapłański używany przez Dehona odnosi się do wyjątkowej kontemplacji pełni misterium Jezusa Chrystusa, w której jako centralne ukazane jest wspólne kapłaństwo wiernych. Druga część artykułu analizuje konsekwencje dla tożsamości sercańskiej i przedstawia koncepcję „sercanina-kapłana” jako określenie, które najlepiej odzwierciedla to, co „proces charyzmatyczny” oferuje dzisiaj jako jedność powołania, tożsamości i przynależności.
EN
On the occasion of the 150th anniversary of the priestly ordination of Fr. León Dehon (1843-1925), this article highlights the relevant points of the role that the priesthood has in the written work of Dehon and in its charismatic fulfillment in the Congregation he founded. Determining the concept by subjecting it to theological criticism makes the limits of this approach evident, and raises the question whether the priestly language used by Dehon refers to a unique contemplation of the total mystery of Jesus Christ in which the common priesthood of the faithful is indicated as central. The second part examines the consequences for Dehonian identity and presents the concept of „Dehonian-priest” as the expression that best reflects what the „charismatic process” offers today as a unity of vocation, identity and belonging.
5
Publication available in full text mode
Content available

Francesco Arcelli, włoski zakonnik na służbie burbońskiej Hiszpanii

80%
Taraha C.
Folia Historica Cracoviensia
|
2016
|
vol. 22
535-557
PL
Stulecie XVIII to czas trudnych wyzwań tak dla życia zakonnego w ogóle, jak i dla konkretnych zgromadzeń. Przypomnijmy takie wydarzenia, jak likwidacja redukcji paragwajskich, wypędzenie jezuitów z Portugalii i Hiszpanii, rozwiązanie Towarzystwa Jezusowego, likwidacja setek domów zakonnych w ramach reform józefińskich czy okrutne represje wobec duchowieństwa z czasów rewolucji francuskiej. Mimo prób kwestionowania obecności zakonów w przestrzeni publicznej odgrywały one nadal istotną rolę w wielu obszarach życia społecznego, w świecie kultury i edukacji. Oprócz posługi właściwej zakonnym charyzmatom spotykamy zakonników na królewskich dworach, pełniących ważne funkcje w administracji państwowej, w dyplomacji, na uniwersytetach, w szkołach, w instytucjach dobroczynnych i kulturalnych. Francesco Arcelli należał do tej właśnie kategorii osób duchownych, które łączyły, z lepszym lub gorszym skutkiem, służbę Bożą z zaangażowaniem o charakterze świeckim, publicznym i państwowym. W epoce nowożytnej tego rodzaju aktywność osób duchownych nie była niczym nadzwyczajnym, zwłaszcza w katolickiej monarchii hiszpańskiej.
EN
The 18th century was a time of considerable challenges for monastic life, both in general and for specific congregations. Let us recall such events as the abolition of Jesuit reductions in Paraguay, expelling Jesuits from Portugal and Spain, the dissolution of the Society of Jesus, the closure of hundreds of monastic houses as part of Josephine reforms or cruel repressive measures towards clergy during the French Revolution. Despite attempts at questioning the presence of orders in public space, they still played a significant role in many areas of social life, in the realm of culture and education. Despite service appropriate to monastic charismata, there were monks in royal courts, monks with important functions in state administration, in diplomacy, at universities, schools, charitable and cultural institutions. Francesco Arcelli was one of such monks, who combined, with better or worse results, serving God by their involvement in lay, public and state matters. In the early modern era such activity of religious orders was nothing extraordinary, especially among the Spanish Catholic monarchy.
6
Publication available in full text mode
Content available

Leksyka religijna we współczesnych słownikach języka polskiego (nazwy zakonnic i zakonników)

80%
Migdał J., Piotrowska-Wojaczyk A.
Poznańskie Spotkania Językoznawcze
|
2017
|
issue 34
97-108
EN
The purpose of this text, being a continuation of our considerations concerning the functioning of religious vocabulary in lexicographical context, is the analysis of one-word Christian names of religious nuns and monks. The material for study has been extracted from three modern dictionaries of Polish (Słownik języka polskiego [Dictionary of Polish], edited by Mieczysław Szymczak, Słownik współczesnego języka polskiego [Dictionary of Modern Polish], edited by Bogusław Dunaj and Uniwersalny słownik języka polskiego [Universal Dictionary of Polish], edited by Stanisław Dubisz). The total number of entries obtained is composed of 50 designations extracted from the dictionary edited by Szymczak, 32 from the volume edited by Dunaj and 52 from the last of the three dictionaries (for comparison – in the dictionary that inspired us to study religious lexis – Słownik tematyczny języka polskiego. Człowiek w krainie słów [The Topical Dictionary of Polish. Man in the Land of Words], by Małgorzata Kita and Edward Polański – there were 120 names of religious nuns and monks). The paper offers a careful chronological analysis of the material with the use of numerous lexicographic studies – from Słownik staropolski [Old-Polish Dictionary], Słownik polszczyzny XVI wieku [Dictionary of Polish of the 16th Century], through Słownik [Dictionary] by Linde, wileński [Dictionary of Vilnius], warszawski [Dictionary of Warsaw], to Praktyczny słownik współczesnej polszczyzny [Practical Dictionary of Modern Polish], edited by Halina Zgółkowa. Additionally, the authors indicated that in the network of records of individual dictionaries, the same linguistic units appear most often, and, what is more, they are defined in a similar way. As far as the differences between the dictionaries are concerned, they become more conspicuous in the sphere of lexicographical description, and especially in qualification of entries.
PL
Celem niniejszego tekstu, będącego kontynuacją naszych rozważań dotyczących  unkcjonowania słownictwa religijnego na płaszczyźnie leksykograficznej, jest analiza jednowyrazowych chrześcijańskich nazw zakonnic i zakonników. Materiał badawczy został wyekscerpowany z trzech współczesnych słowników języka polskiego (Słownika języka polskiego pod redakcją Mieczysława Szymczaka, Słownika współczesnego języka polskiego pod redakcją Bogusława Dunaja oraz Uniwersalnego słownika języka polskiego pod redakcją Stanisława Dubisza). Na uzyskany z nich zbiór jednostek złożyło się 50 określeń wynotowanych ze słownika pod red. Szymczaka, 32 z dzieła pod red. Dunaja i 52 z ostatniego z wymienionych tytułów (dla porównania – w stanowiącym inspirację do podjęcia przez nas tego zagadnienia Słowniku tematycznym języka polskiego. Człowiek w krainie słów autorstwa Małgorzaty Kity i Edwarda Polańskiego nazw zakonnic i zakonników odnotowano 120). W tekście przeprowadziłyśmy wnikliwą analizę chronologiczną materiału, do czego posłużyły nam liczne opracowania leksykograficzne – od Słownika staropolskiego, Słownika polszczyzny XVI wieku, przez Słownik Lindego, wileński, warszawski, po Praktyczny słownik współczesnej polszczyzny pod redakcją Haliny Zgółkowej. Wykazałyśmy również, że w siatce haseł poszczególnych słowników pojawiają się w większości te same jednostki językowe, a także w podobny sposób są one definiowane. Natomiast różnice między słownikami zaznaczają się wyraźniej na płaszczyźnie opisu leksykograficznego, a zwłaszcza dotyczą kwestii kwalifikacji haseł.
7
Content available remote

Geneza kanonu 1370 Kodeksu Prawa Kanonicznego z 1983 r.

80%
Wasilewicz U.
Kościół i Prawo
|
2012
|
issue 1(14)
219-235
EN
In the article has been presented genesis of crime of physical forces against clerics and religious (can. 1370). Author has analyzed punishments for this crime in Gratian’s Decretum, the apostolic constitution of Pius XII (12 October 1869), the 1917 Code of Canon Law, the Schematic of the Pontifical Commission for the Revision of the 1917 Code of Canon Law and the current Code. Historical analysis of can. 1370 allow to understand its presence in the canonical penal law, and why this offense was severely punished in the Catholic Church – punish with excommunication. But compared to the previous regulations, the penalty for the crime of physical forces against clerics and religious has been mitigated.
8
Publication available in full text mode
Content available

Cnota męstwa fundamentem każdego powołania

51%
Majkrzak H.
Sympozjum
|
2022
|
vol. 2(43)
211-227
PL
Współcześnie szybko rozwija się technika, informatyka i medycyna. Z tych osiągnięć ludzkość może być dumna! Jednak cała humanistyka pogrążyła się w głębokim kryzysie, tak że mówi się o kryzysie filozofii, teologii, etyki i literatury. Rodzi to z kolei kryzys powołań, który w Polsce i Europie jest sprawą powszechnie znaną. Zamykane są seminaria duchowne i klasztory, a małżeństwa często rozpadają się. Autor artykułu stawia tezę – którą następnie rozwija i uzasadnia w dalszej części publikacji – że kryzys ten związany jest również z brakiem kardynalnej cnoty męstwa. Jej przejawem jest odwaga, która jest potrzebna do tego, aby wybrać powołanie, a następnie realizować je pomimo pojawiających się trudności. Obszernie omawiane jest powołanie do życia kapłańskiego, zakonnego, małżeńskiego i samotnego, które poświęcone jest Bogu i ludziom.
EN
Today, technology, computer science and medicine are developing rapidly. Humanity can be proud of these achievements! However, the entire humanities have plunged into a deep crisis, so much so that there is talk of a crisis of philosophy, theology, ethics and literature. This, in turn, gives rise to a crisis of vocations, which is a well-known cause in Poland and Europe. Seminaries and monasteries are closing, and marriages often break up. The author of the article puts forward a thesis - which he then develops and justifies in the further part of the publication - that this crisis is also related to the lack of the cardinal virtue of fortitude. Its manifestation is the courage that is needed to choose a vocation and then pursue it despite the difficulties that arise. The vocation to the priestly, religious, married and single life, which is dedicated to God and people, is extensively discussed.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.