Search results

1

Docelowe podwyższenie kapitału jako instrument lewarowania kontroli właścicielskiej

100%

Adamska A.

Zarządzanie i Finanse

|

2015

|

vol. 1

5-19

PL

Instytucja kapitału docelowego jest w polskiej praktyce rynkowej stosunkowo nowa. Pozostawienie zarządowi swobody w zakresie wyboru momentu przeprowadzenia emisji akcji, określenia podmiotów, które akcje te obejmą, oraz ustalenia terminu i formy wpłat za akcje, oznacza przyznanie mu części uprawnień walnego zgromadzenia akcjonariuszy. Może to rodzić pokusę nadużycia i grozić transferem kontroli nad spółką w ręce wybranych przez zarząd podmiotów. Przewidując takie zagrożenie, ustawodawca zawarł w Kodeksie spółek handlowych szereg ograniczeń swobody decyzyjnej zarządu w tym zakresie. Ograniczenia te nie zmniejszają jednak w żaden sposób możliwości wykorzystania kapitału docelowego jako instrumentu lewarowania kontroli przez akcjonariuszy większościowych. W artykule przedstawiono wyniki badania przeprowadzonego na zbiorowości polskich spółek publicznych notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie, które miały dostarczyć odpowiedzi na pytanie o częstotliwość i sposób korzystania z instytucji prawnej, jaką jest emisja akcji w ramach kapitału docelowego. Badanie obejmowało trzy etapy. W pierwszym na podstawie analizy statutów zidentyfikowano spółki, w których uprawnienie to zostało przyznane zarządowi. W drugim etapie wyselekcjonowano spółki, w których zostało ono przez zarząd zrealizowane. A w trzecim dokonano analizy parametrów emisji, z wykorzystaniem autorskiego wskaźnika stopnia lewarowania kontroli.

2

Aleksander Stępkowski, Zasada proporcjonalności w europejskiej kulturze prawnej. Sądowa kontrola władzy dyskrecjonalnej w nowoczesnej Europie, Warszawa 2010, ss. 458.

100%

Zmierczak M.

Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny

|

2012

|

vol. 74

|

issue 1

223-227

PL

.

3

Zasada proporcjonalności w orzecznictwie TK i ETPC – analiza prawno-porównawcza

88%

Michalska M.

Krytyka Prawa. Niezależne studia nad prawem

|

2022

|

vol. 13

|

issue 2

80-98

PL

Celem artykułu jest analiza prawno-porównawcza sposobu rozumienia zasady proporcjonalnego ograniczania praw i wolności jednostki przez Trybunał Konstytucyjny oraz przez Europejski Trybunał Praw Człowieka. Autorka dokonała komparatystycznego zestawienia wybranych wypowiedzi wskazanych organów sądowych odnoszących się do istoty, teoretycznych podstaw, struktury oraz praktycznego zastosowania koncepcji proporcjonalności, co pozwoliło wyróżnić podstawowe podobieństwa i różnice w jej postrzeganiu przez TK i ETPC. Główna teza pracy zakłada, że najistotniejsze i najdalej idące różnice dotyczą prezentowanej przez oba organy struktury testu proporcjonalności oraz pewnych praktycznych aspektów jego stosowania w okolicznościach konkretnych stanów faktycznych, jednakże sama istota oraz podbudowanie aksjologiczne pozostają w obu przypadkach zbliżone.

4

Relacja zasad ograniczania wolności i praw człowieka i obywatela w stanach nadzwyczajnych i w stanie normalnego funkcjonowania państwa

88%

Surówka A.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2014

|

issue 4 (20)

131-156

PL

Zagadnienie dopuszczalności ograniczania wolności i praw człowieka i obywatela w stanach nadzwyczajnych rodzi wiele problemów. Są one konsekwencją nakładania się na siebie dwóch różnych regulacji dotyczących ograniczeń: ogólnej regulacji wynikającej z art. 31 ust. 3 Konstytucji oraz regulacji szczególnej zawartej w rozdziale XI Konstytucji dotyczącej wyłącznie stanów nadzwyczajnych. Odpowiedź na pytanie, kiedy i w jakich okolicznościach należy stosować regulacje szczególne dotyczące ograniczania wolności i praw w stanach nadzwyczajnych, a kiedy ogólne zasady wynikające z art. 31 ust. 3 Konstytucji, zależy od kilku kwestii. Po pierwsze, jest ona uzależniona od rodzaju wprowadzonego stanu nadzwyczajnego. Po drugie, zależy od rodzaju wolności czy prawa, które ma zostać ograniczone. Kolejnym problemem jest sposób interpretowania i stosowania poszczególnych przesłanek dotyczących ograniczeń. W tym zakresie dużą rolę odgrywa sposób interpretacji zasady proporcjonalności przyjęty przez Trybunał Konstytucyjny.

EN

The issue of permissibility of limitation of the freedoms and rights of persons and citizens in extraordinary measures causes a lot of problems. They are consequence the imposition two different regulations relative the limitations: the general regulation appearing from article 31 paragraph 3 Constitution and the special regulation including in the Chapter XI Constitution concerning exclusively the extraordinary measures. The answer for the question, when and in which circumstances it shall adapt the special rules concerning the limitation of the freedoms and rights in extraordinary measures and when the general regulations appears from article 31 paragraph 3 Constitution, depends on a few matters. Firstly, it depends on the type of introducing extraordinary measure.Secondly, it depends on the type of the freedom or right, which it have to be limited. The next problem, it is the method of interpretation and applying the rules concerning the limitations. In this area, the rule of proportionality in interpretation of the Constitutional Tribunal is of great importance.

5

Teoria zasad prawnych Roberta Alexy’ego

75%

Korycka M.

Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej

|

2010

|

vol. 1(1)

48-63

PL

Artykuł dotyczy Roberta Alexy’ego koncepcji zasad prawa, którą to koncepcję autor opiera na analizie norm konstytucyjnych. Podstawowym założeniem tejże koncepcji jest to, że na gruncie praw konstytucyjnych konieczne jest stosowanie teorii zasad prawa. W koncepcji Alexy’ego zasady prawa rozumiane są jako normy, które zobowiązują do ich realizacji w maksymalnym możliwym stopniu, biorąc pod uwagę możliwości prawne i faktyczne. Co za tym idzie, definiuje on zasady jako nakazy optymalizacyjne, które w należności od możliwości faktycznych i prawnych mogą być realizowane w różnym stopniu. Wymiar możliwości prawnej opiera się na rozróżnieniu zasad i reguł. Alexy traktuje reguły i zasady jako normy odmiennego rodzaju. Podczas gdy zasady wyznaczają zawsze racje prima facie, reguły są racjami definitywnymi dopóki nie wskaże się od nich wyjątku. Zdaniem R. Alexy’ego natura zasad implikuje istnienie zasady proporcjonalności, w tym sensie, że zasada proporcjonalności ze swoimi trzema „pod-zasadami” czyli przydatności, konieczności i proporcjonalności sensu stricte, logicznie wynika z natury zasad, może być wydedukowana z nich.

EN

This article concerns Robert Alexy’s conception of legal principles, which conception he builds on the basis of an analysis of constitutional norms. The main assumption of his conception of rights is that in this field it is necessary to use the theory of principles as the basis. He created his own theory of principles as norms which require realization to the greatest extent possible in the light of legal and actual possibilities. Consequently, he defines principles as optimisation commands, capable of different degrees of realization depending on the actual and legal possibilities. The dimension of the legal possibility depends on the contrasting principles and rules. R. Alexy treats rules and principles as reasons of different kinds. While principles are always prima facie reasons, rules are definitive reasons until an exception to them is provided for. R. Alexy claims also that the nature of principles implies the existence of the principle of proportionality in the sense that the principle of proportionality with its three “sub-principles”: adequacy, necessity and proportionality in the strict sense, logically follows from the nature of principles and can be inferred from them

6

Human Freedom in the Constitution of the Republic of Poland

75%

Chmaj M.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2019

|

issue 5 (51)

187-199

EN

The term “freedom” comes from the Latin language and is derived from the words lib- er – free, independent and libertas – freedom. In general, freedom means no coercion and the ability to act according to your own will, which also means making choices under all available options. Freedom appears both in the preamble and in many pro- visions of the Polish Constitution. Of the greatest significance is Article 31, which in- dicates that “Human freedom is subject to legal protection” (paragraph 1) and that “Everyone is obliged to respect the freedoms and rights of others. No one shall be com- pelled to do what he is not required by law” (paragraph 2). After these guarantees, the principle of proportionality – is included in paragraph 3 – indicating on the basis of which premises and criteria restrictions of freedoms and rights may be introduced. This provision implies three specific, detailed rules regarding the restriction of liber- ty: a) the principle of the exclusivity of the law; b) the principle of proportionality and c) the principle of preserving the essence of freedom and rights. The constitutional leg- islator has formulated in Art. 31 par. 3 also a closed catalog of limitation clauses that allow the restriction of freedom and human rights. These are the following premises: a) the premise regarding state security and public order; b) the premise regarding en-vironmental protection; c) the premise regarding the protection of public health and morals and d) the premise regarding the freedoms and rights of others. The scope of freedom regulated by Art. 31 is universal because it applies to all freedoms and rights that are guaranteed in the Constitution.

PL

Pojęcie „wolność” pochodzi z języka łacińskiego i wywodzi się od słów liber – wolny, nie - zależny oraz libertas – wolność. Generalnie rzecz biorąc wolność oznacza brak przymusu oraz możliwość działania zgodnie z własną wolą, oraz dokonywania wyborów spośród wszystkich dostępnych opcji. Wolność występuje zarówno w preambule, jak i w wielu przepisach Konstytucji RP. Najbardziej istotne znaczenie ma art. 31, w którym wskaza- no, że „Wolność człowieka podlega ochronie prawnej” (ust. 1) oraz, że „Każdy jest obo- wiązany szanować wolności i prawa innych. Nikogo nie wolno zmuszać do czynienia tego, czego prawa mu nie nakazuje” (ust. 2). Po tych gwarancjach, w ust. 3 zawarto zasa- dę proporcjonalności, wskazując na podstawie jakich przesłanek i kryteriów może dojść do wprowadzenia ograniczeń wolności i praw. Z przepisu tego wynikają trzy konkret- ne, szczegółowe zasady dotyczące ograniczenia wolności: a) wyłączności ustawy; b) pro- porcjonalności oraz c) zachowania istoty wolności i praw. Ustrojodawca sformułował w art. 31 ust. 3 także katalog zamknięty klauzul limitacyjnych, które dopuszczają ogra- niczenie wolności i praw człowieka. Są to przesłanki: a) bezpieczeństwa państwa i po-rządku publicznego; b) ochrony środowiska; c) ochrony zdrowia i moralności publicznej oraz d) wolności i praw innych osób. Zakres wolności z art. 31 ma charakter uniwersalny, ponieważ dotyczy wszystkich wolności i praw, które są zagwarantowane w Konstytucji.

7

Zasada proporcjonalności jako narzędzie wspomagania polityki gospodarczej Unii Europejskiej i Polski w sferze rynków finansowych

75%

Kasiewicz S., Kurkliński L.

Problemy Zarządzania

|

2015

|

issue 3/2015 (55), t.2

56-71

EN

The article describes the potential direction of how to improve regulation as a tool to support economic policy in the area of financial markets. This kind of efforts should lead to strengthening the competitive position of national economies of the European Union, including Poland. Given that, the essence of the principle of proportionality is identified and its basic dimensions (components) are presented together with a discussion of the pros and cons. The authors present the model based on the principle of proportionality as a legislative tool for better regulation scenarios for the next few years, challenging the economic and regulatory policy, are also outlined. The main observation says that EU actions (regulations) should be focused on removing structural imbalances and barriers to entrepreneurship at the micro level. The legislative weaknesses and the declining share of private investment require more active use of regulation to support the economic policy of the European Union and, consequently, also Poland.

PL

Artykuł ukazuje możliwe kierunki doskonalenia regulacji, które prowadziłyby do wspomagania polityki gospodarczej w obszarze rynków finansowych. W szczególności dotyczy to wzmocnienia pozycji konkurencyjnej narodowych gospodarek krajów Unii Europejskiej, w tym z Polski. W tym celu zidentyfikowano znaczenie i istotę zasady proporcjonalności, przedstawiono podstawowe jej wymiary (elementy składowe) wraz z omówieniem wad i zalet. Zaproponowano autorski model oparty na wykorzystaniu zasady proporcjonalności jako narzędzia do wykorzystania w procesie legislacyjnym oraz prawdopodobne scenariusze, które mogą poważnie rzutować na kształt i wyzwania stojące przed polityką gospodarczą i regulacyjną w najbliższych kilku latach. Głównym wskazaniem artykułu jest konstatacja, że regulacje unijne należy adresować do tych obszarów, które niwelują dysproporcje strukturalne i bariery przedsiębiorczości na poziomie mikro. Ograniczenia legislacyjne, jak i malejący udział inwestycji prywatnych, wymagają bardziej aktywnego wykorzystania regulacji do wspomagania polityki gospodarczej Unii Europejskiej, a w konsekwencji także w Polsce.

8

Miara prawnokarnej ingerencji w konstytucyjne wolności i prawa jednostki w zakresie działalności gospodarczej na przykładzie odpowiedzialności karnej za niezgłoszenie wniosku oupadłość spółki handlowej (art. 586 k.s.h.)

63%

Pawlik R.

Krakowskie Studia Międzynarodowe

|

2016

|

issue 4

101-125

PL

Jak pisał Gustav Radbruch – prawo karne jest nie tylko źródłem, ale również i barierą karalności. W teorii prawa już stosunkowo dawno pojawił się pogląd, że nie należy posługiwać się represją karną, gdy można w sposób tańszy zapobiec szkodom społecznym. Jednocześnie podkreślić należy, że ustawodawca poprzez właściwe ukształtowanie regulacji wpływa na przyszłe zachowania jednostek, które niejednokrotnie podejmując decyzję odnośnie do naruszenia określonej normy prawnej, dokonują swoistego ważenia korzyści i start wynikających z takiego postępowania. W takim stanie rzeczy warto z pewnością zwrócić uwagę na zagadnienia najzupełniej fundamentalne i zastanowić się nad rozumieniem kary, powodów i racji operowania sankcjami karnymi, a także możliwościami osiągnięcia tych samych efektów przy zastosowaniu odpowiedzialności o charakterze administracyjnym. Ustawodawca ma pewien zakres swobody odnośnie do wyboru rodzaju i regulacji odpowiedzialności prawnej. To przecież przez ustawodawcę podejmowana jest decyzja oobjęciu określonego zachowania danym rodzajem odpowiedzialności prawnej, a także dobierany jest rodzaj i rozmiar sankcji, czego intersującym przykładem może być art. 586 k.s.h.

EN

As demonstrated by Gustav Radbruch, criminal law serves not only as the source, but also as the limit of punishment. Legal theory has long held the view that penal repression should be applied only if social harm cannot be prevented in a less invasive manner. By developing appropriate regulations, lawmakers inﬂ uence the conduct of individuals, who decide whether or not to breach a given legal norm by weighing the beneﬁ ts and losses of each alternative course of action. In this context, it is advisable to look at the most fundamental issues, consider the ways in which punishment is understood, identify the reason and rationale behind penal sanctions, and ask whether the same outcomes could be reached by means of administrative liability. Lawmakers enjoy a certain degree of leeway in choosing the applicable type of legal liability. After all, it is the lawmaker who decides to subsume a given violation (event, act, conduct) under a speciﬁ c rubric; they also select the kind and intensity of relevant sanctions what might be an interesting example is article 586 Code of Commercial Companies.

9

O zasadzie proporcjonalności D’Hondta jako relacji określonej na nierównolicznych populacjach

63%

Rębowski R.

Wrocławskie Studia Politologiczne

|

2016

|

vol. 20

78-91

EN

A mathematical model of the problem of dividing two unequinumerous populations based on the partition of one of them was constructed. It has been shown that the division meets the requirements formulated in the criterion called the principle of proportionality, which is a mathematical version of the widely used in political science principle of the distribution of seats based on the D’Hondt method.

10

Administracyjnoprawne ograniczenia realizacji przedsięwzięć wynikające z konieczności uzyskania decyzji środowiskowej

63%

Sadowski P., Lebowa D.

Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G (Ius)

|

2017

|

vol. 64

|

issue 1

EN

The article is a vote on issues currently under Polish administrative law limiting the implementation of projects resulting from the need to obtain an environmental decision. In a democratic state, the protection of individuals against excessive state interference in the sphere of constitutional freedoms and rights is an immanent feature. For this reason, any permissible state interference must fulfill the requirements and be present only in the context of the conflict of good of a particular entity, individual and social good. There is no doubt that nowadays the premise of the introduction and functioning of constraints can be environmental protection, understood as a common good deserving of preserving current and future generations. The environmental protection mechanism is therefore a broadly understood environmental assessment and the administrative decision that is issued as a result of the legal situation of the entity seeking to use the environment in a specific way.

PL

Opracowanie stanowi głos w kwestii obecnie obwiązujących w prawie polskim administracyjnoprawnym ograniczeń realizacji przedsięwzięć wynikających z konieczności uzyskania decyzji środowiskowej. W demokratycznym państwie prawnym ochrona jednostki przed nadmierną ingerencją państwa w sferę konstytucyjnych wolności i praw jest cechą immanentną. Z tego powodu każda dopuszczalna ingerencja państwa musi spełniać odpowiednie wymogi oraz występować jedynie w sytuacji konfliktu dobra określonego podmiotu, jednostki oraz dobra ogólnospołecznego. Nie ulega wątpliwości, iż współcześnie przesłanką wprowadzania i funkcjonowania ograniczeń może być ochrona środowiska, pojmowana jako dobro wspólne zasługujące na zachowanie dla obecnych i przyszłych pokoleń. Mechanizmem wprowadzenia ochrony środowiska jest szeroko rozumiana ocena środowiskowa i wydawana w jej wyniku decyzja administracyjna mogąca kształtować sytuację prawną podmiotu zmierzającego do korzystania w określony sposób ze środowiska.

11

Ograniczenie prawa własności nieruchomości w specustawach na przykładzie specustawy drogowej

63%

Polanowski J.

Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G (Ius)

|

2020

|

vol. 67

|

issue 1

EN

The jurisprudence of administrative courts maintains that in proceedings regarding the authorization of a road investment, in the light of the provisions of the Act of 10 April 2003 on Special Rules of Preparation and Realization of Investments in Public Roads, administrative bodies can not judge necessity and purposefulness of solutions regarding the location of the road, according to the investor’s application. This is because this procedure is pending at the request of the road administrator and the administrative body is bound by this request. Consequently, the content of the application determines which land will be subject to expropriation. However, this position raises many doubts in the context of the constitutional principles of protection of property and proportionality. It may lead to the imbalance between the need to realize the public goal, which is the building of the public road and the obligation to take into account the legitimate interest of the expropriated property’s owner.

PL

W orzecznictwie sądów administracyjnych utrwalone jest stanowisko, że w postępowaniu w sprawie zezwolenia na realizację danej inwestycji drogowej, w trybie przepisów ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych, organy administracji nie mogą oceniać niezbędności i celowości rozwiązań dotyczących lokalizacji drogi, przyjętych we wniosku, gdyż postępowanie to toczy się na wniosek zarządcy drogi, którym to wnioskiem organ administracji jest związany. W konsekwencji to treść wniosku przesądza, jakie grunty podlegać będą wywłaszczeniu. Stanowisko to budzi jednak wiele wątpliwości w kontekście konstytucyjnych zasad ochrony własności i proporcjonalności, gdyż może prowadzić do zachwiania równowagi pomiędzy koniecznością realizacji celu publicznego, jakim jest budowa drogi publicznej, a obowiązkiem uwzględnienia słusznego interesu właściciela nieruchomości wywłaszczanej.

12

Funkcje kluczowe w zakładzie ubezpieczeń

63%

Mrozowska-Bartkiewicz B., Wnęk A.

Prawo Asekuracyjne

|

2017

|

vol. 1(90)

13-27

PL

Przepisy dotyczące funkcji kluczowych i osób je nadzorujących należy uznać za jedne z najistotniejszych w nowym systemie prawa ubezpieczeniowego. Źródłem wprowadzenia pojęcia osób pełniących funkcje kluczowe jest dyrektywa Wypłacalność II, której motyw 29 preambuły stanowi, że: "Niektóre ryzyka mogą być właściwie uwzględnione jedynie poprzez wymogi dotyczące zarządzania, a nie poprzez wymogi ilościowe wyrażone w postaci kapitałowego wymogu wypłacalności. Skuteczny system zarządzania ma więc zasadnicze znaczenie dla odpowiedniego zarządzania zakładami ubezpieczeń oraz dla skuteczności systemu regulacji". Dyrektywa Wypłacalność II nałożyła na kraje członkowskie obowiązek implementacji przepisów, które zobowiązują zakłady ubezpieczeń do wprowadzenia systemu zarządzania obejmującego funkcje zarządzania ryzykiem, zgodności z przepisami, audytu wewnętrznego oraz funkcję aktuarialną. Wspomniane cztery funkcje mają charakter kluczowy, a osoby je wykonujące powinny spełniać nakładane na nich wymogi dotyczące kompetencji i reputacji. Zasada ta stanowi także jeden z motywów rozporządzenia delegowanego UE. Problematyka funkcjonowania osób kluczowych jest obszerna i w związku z tym w artykule zostaną poruszone jedynie niektóre istotne zagadnienia, ze zwróceniem uwagi na kwestie praktyczne.

EN

The provisions concerning the key functions and people supervising them should be regarded among the most important in the new system of insurance law Solvency II. The source of the introduction of the concept of people performing key functions is the content of Solvency II Directive, the recital 29 of the preamble of which states that: "Some risks may only be properly addressed through governance requirements rather than through the quantitative requirements reflected in the Solvency Capital Requirement. An effective system of governance is therefore essential for the adequate management of the insurance undertaking and for the regulatory system." The Solvency II Directive imposed on Member States the duty to implement regulations which oblige insurance companies to introduce a management system, covering risk management, compliance, internal audit and actuarial functions. These four functions are crucial, and the person performing them ought to meet the competence and good reputation requirements. Keywords: key functions, management system in the insurance undertaking, the principle of proportionality, personnel policies, professional qualifications.

13

INTERES INDYWIDUALNY A INTERES PUBLICZNY – KONFLIKT WARTOŚCI W PRAWNEJ OCHRONIE ZABYTKÓW

63%

Zalasińska K.

Ochrona Zabytków

|

2008

|

issue 2

83-87

EN

In the Polish law system, cultural heritage (historical monuments) and the property law are not absolute values. The conservation administration is thus compelled to continually search for a compromise. An useful directive for delineating the limits of permissible intervention into historical substance is the principle of proportionality derived from the Constitution of the Republic of Poland, which assumes the usefulness, necessity and proportional nature of the accepted limitations. This is a tool for seeking an optimal solution that would remain in accord with the requirements and purposes of the protection of historical monuments. At the same time, it must be noted that the conservation administration is obligated to maintain such a balance of public and individual interest which would not undermine the essence of the protected value (the very core of historical value), defined upon the basis of suitably conducted historical studies of the given monument.

14

Proportionality as the Tool for Adjudicating Conflicts of Fundamental Rights – Criticism and Retort

63%

Michalska M.

Krytyka Prawa. Niezależne studia nad prawem

|

2019

|

vol. 11

|

issue 2

253-269

PL

Chociaż we współczesnym prawie konstytucyjnym w wielu jurysdykcjach zasada proporcjonalności stanowi powszechnie akceptowaną metodę umożliwiającą rozstrzyganie konfliktów praw podstawowych oraz ocenę dopuszczalnego stopnia ich ograniczeń, w ostatnim czasie stała się ona przedmiotem narastającej krytyki. Celem artykułu jest opisanie i dokonanie krytycznej analizy głównych argumentów podnoszonych przez przeciwników tej koncepcji. Autorka przedstawia najbardziej klasyczną trójelementową formułę testu proporcjonalności, a następnie prezentuje trzy najczęściej podnoszone argumenty przeciwko stosowaniu mechanizmu proporcjonalności, które ostatecznie kolejno odrzuca.

EN

Even though the proportionality principle is well-established for judicial review in matters pertaining to human rights in modern constitutional law in numerous jurisdictions, it has recently become subject to a growing tide of criticism. The article aims to describe and critically analyze the main arguments raised by the opponents of using proportionality as the tool for adjudicating conflicts of fundamental rights. After briefly describing the typical and the most common structure of the proportionality test as it is used in constitutional law, the author would present – and then dismiss – the three most significant allegations towards the proportionality analysis, namely: the problem of incommensurability, the alleged proportionality’s moral neutrality as well as the scope of judicial discretion that is claimed to be too wide according to some of proportionality’s opponents.

15

Odsetki za zwłokę – kompensata czy sankcja? Krytyka na przykładzie art. 86 ust. 10 i ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług

63%

Gryziak B.

Doradztwo Podatkowe Biuletyn Instytutu Studiów Podatkowych

|

2020

|

vol. 8(288)

5-12

EN

sanction. Throughout their evolution the default interests were subordinated to one or the other function. Although the concept of default interests derives from the idea of compensation, nowadays in Poland they are used for punitive reasons – Article 86 (10i) of VAT Act 2004 provides an example. For comparison – in Italy the default interests are treated as a tool for compensation whereas there are other tools (tax penalties properly so-called) applied for punitive purposes. Assigning both these functions to the default interests results in serious interpretative doubts – e.g. questions about the conformity of Article 86 (10i) of VAT Act 2004 with VAT Directive 2006/112. Treating the default interests not only as a mere compensation tool but also as a sanction is a pathology which decreases the trust of taxpayers in the Polish tax system.

PL

W polskiej doktrynie często odsetkom za zwłokę przypisuje się zarówno funkcję kompensacyjną (odszkodowanie), jak i funkcję represyjną (sankcja). W toku rozwoju tej instytucji w Polsce dominowała raz jedna, a raz druga z tych funkcji. Chociaż idea odsetek za zwłokę zakłada funkcję kompensacyjną, obecnie instytucja ta jest traktowana przez ustawodawcę jako narzędzie represji deliktów podatkowych, czego przykładem jest art. 86 ust. 10i ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług [1, dalej „ustawa z dnia 11 marca 2004 r.”]. Dla porównania w doktrynie włoskiej odsetkom za zwłokę przypisuje się funkcję kompensacyjną, represyjną zaś powierza się innym, specjalnie w tym celu wprowadzonym instytucjom – właściwym sankcjom podatkowym. Połączenie obu tych funkcji w jednej instytucji stwarza pole do licznych sporów interpretacyjnych, czego przykładem są spory dotyczące art. 86 ust. 10i ustawy z dnia 11 marca 2004 r. w zakresie jego zgodności z dyrektywą 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej [2, dalej „dyrektywa 2006/112/ WE”]. Traktowanie odsetek za zwłokę jako nie tylko narzędzia pokrycia strat Skarbu Państwa, ale także narzędzia represji stanowi patologię tej instytucji, osłabiającą zaufanie podmiotów regulowanych do polskiego systemu podatkowego.

16

Zatrzymanie prawa jazdy dłużnikowi alimentacyjnemu a prymat rodziców w wychowaniu dzieci

63%

Spurek J.

Acta Iuris Stetinensis

|

2019

|

issue 25

117-135

PL

Celem artykułu jest próba ustalenia, czy prymat rodziców w wychowaniu dziecka oznacza także pierwszeństwo obowiązków wobec niego, w tym zwłaszcza obowiązków alimentacyjnych. W artykule omówiono jeden z instrumentów prawnych, który ze względu na swą dolegliwość ma na celu zmobilizowanie dłużników do wywiązywania się z ustalonych przez sąd zobowiązań alimentacyjnych. Na tle sporu o konstytucyjność przyjętego rozwiązania przeprowadzono analizę adekwatności zastosowanego środka do celu, który za jego pomocą chce się osiągnąć.

EN

The aim of the article is an attempt to determine whether the primacy of parents in raising a child also means the priority of duties towards them, in particular maintenance obligations. The article deals with one of the legal instruments, which, due to its ailment, is aimed at mobilizing debtors to comply with maintenance obligations determined by courts. Against the background of the dispute about the constitutionality of the adopted solution, an analysis of the adequacy of the applied measure to the goal that is being sought to achieve it will be carried out.

17

Oddziaływanie klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania na indywidualne interpretacje przepisów prawa podatkowego – wnioski de lege lata i de lege ferenda

63%

Stachurski T.

Acta Iuris Stetinensis

|

2021

|

vol. 33

133-145

EN

The purpose of writing this article is to show and assess the influence that is currently being exerted by the tax avoidance clause on individual interpretations of tax law provisions. It is an important issue, because strong interaction has been noticed between these law institutions as well as the different purposes for establishing them. The author carries out a critical analysis of this phenomenon noting that it strongly limits basic functions of individual interpretations which serve to protect taxpayers’ rights. Moreover, numerous threats are noticed and demonstrated. They are mainly related to the multiplicity of indefinite, evaluative phrases used in the regulation of the tax avoidance clause. The author analyses and interprets laws in force and examines judicial decisions of administrative courts as well as views of legal scholars and commentators. The thesis of this paper stipulates that the current form of provisions violates the constitutional principle of the protection of citizens’ trust in the state and its legislation and the principle of proportionality. Also, the article expresses an opinion that authorities now have been given too great administrative discretion in refusing to issue an individual interpretation. Therefore, the de lege ferenda conclusions are formulated intended to improve the negative consequences of the tax avoidance clause’s impact on individual interpretations.

PL

Celem niniejszego artykułu było ukazanie oraz ocena wpływu, jaki obecnie wywiera klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania na indywidualne interpretacje przepisów prawa podatkowego. Kwestia ta jest istotna, gdyż zauważono silne oddziaływanie zachodzące pomiędzy tymi instytucjami prawnymi, a także odmienne cele ich ustanowienia. Dokonano krytycznej oceny tegoż zjawiska, zauważając, że powoduje ono silne ograniczenie podstawowych funkcji interpretacji indywidualnych, służących ochronie praw podatnika. Ponadto dostrzeżono i wykazano liczne zagrożenia związane głównie z wielością użytych w regulacji klauzuli zwrotów niedookreślonych o charakterze ocennym. Posługując się metodą analizy dogmatycznej przepisów prawnych oraz badając orzecznictwo sądów administracyjnych i poglądy doktryny, postawiono tezę, zgodnie z którą aktualny kształt przepisów powoduje naruszenie konstytucyjnych zasad ochrony zaufania do państwa i stanowionego przez nie prawa oraz proporcjonalności. Wyrażono również pogląd, że w obecnym stanie organom interpretacyjnym przyznano zbyt szerokie pole uznania administracyjnego w przedmiocie wydania odmowy wydania interpretacji indywidualnej. W związku z tym sformułowano wnioski de lege ferenda, dążące do poprawy wskazanych w artykule negatywnych konsekwencji oddziaływania klauzuli na interpretacje indywidualne.

18

Zasada proporcjonalności a ograniczenia reklamy w uchwałach krajobrazowych

63%

Nałęcz A.

Acta Iuris Stetinensis

|

2019

|

issue 25

89-104

PL

W artykule przedstawiono znaczenie konstytucyjnej zasady proporcjonalności w ocenie dopuszczalności ograniczeń reklamy zewnętrznej unormowanych w tzw. uchwale krajobrazowej. Opisano wartości-cele, których osiągnięciu służyć może uchwała, oraz wartości, którym uchwała ta może zagrażać (prawo własności, swoboda działalności gospodarczej). Dokonano analizy dopuszczalności poszczególnych rodzajów restrykcji odnoszących się do tablic i urządzeń reklamowych, w tym szyldów. Zwrócono uwagę na potrzebę uwzględnienia interesów przedsiębiorców.

EN

The article analyzes the importance of the constitutional principle of proportionality in the assessment of the legality of the restrictions on outdoor advertising introduced under the Communal Landscape Acts. Issues described include the values, the protection of which is the aim of Communal Landscape Acts, as well as the values at risk from the legislated norms (property rights, economic freedom). The admissibility of various restrictions on advertising billboards and devices (including on-premise advertising) has been analyzed. The need to respect the interests of enterprises has been noted.

19

Rodzaje testów judicial review a zasada proporcjonalności

63%

Korycka-Zirk M.

Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej

|

2022

|

issue 2(31)

54-69

EN

Judicial review in the jurisprudence of the US Supreme Court can take the form of one of three formulas for examining an act or action of an authority (strict scrutiny test, intermediate scrutiny test, or rational basis test). In the context of the constitutional review each of these tests requires an analysis, of three essential aspects: what kind of individual interest is limited, what form of public interest legitimation is required, and how the means and the purpose so indicated are related. A detailed analysis of these standards of proportion, jurisprudentially developed and evolutionarily tightened, in confrontation with the principle of proportionality used in European constitutions (and documents on international protection of human rights) allows to formulate theses about which standard is stronger, which one creates a barrier providing better protection of individual autonomy, and which is more resistant to ‘steps backwards’ in this respect.

PL

Judical review w orzecznictwie Sądu Najwyższego USA może przyjąć formę jednej z trzech formuł badania aktu lub działania władz (badania rygorystycznego, pośredniego albo opartego na racjonalnej podstawie). Każdy z tych testów wymaga analizy w ramach kontroli konstytucyjności trzech zasadniczych aspektów: jakiego rodzaju interes jednostkowy jest ograniczany, na rzecz jak uzasadnionego interesu publicznego i jakiego rodzaju jest związek między tak wskazanymi środkiem i celem. Szczegółowa analiza tych standardów proporcji, orzeczniczo wypracowanych i ewolucyjnie doostrzanych, w konfrontacji z zasadą proporcjonalności stosowaną w konstytucjach europejskich (i dokumentach międzynarodowej ochrony praw jednostki) pozwala sformułować tezy na temat tego, który standard jest silniejszy, tworzy trudniejszą do przekroczenia barierę autonomii jednostki i który jest bardziej odporny „na kroki do tyłu” w tym zakresie.

20

Używanie przymusu wobec osób z zaburzeniami psychicznymi - kolizja ustaw

63%

Kubiak R., Berent J., Smędra A.

Kontrola Państwowa

|

2022

|

vol. 67

|

issue 2 (403)

8-21

EN

In democratic states of law, personal freedom is legally protected, and in Poland it is guaranteed in the constitution. Limitations on freedom are allowed only in exceptional cases, when it necessary to protect other valuable interests. Limitations can be justified on the basis of the need to protect safety or public order, health or freedom, and the rights of other persons. A collision between freedom and such interests can occur in the case of dangerous behaviours of persons with mental disorders. That is why the Polish legislator has introduced legal norms that allow for interference in such a situation. The issue is discussed in the act on the protection of mental health which in Articles 18–18f regulates the binding procedures and the competence of persons who apply constraints. However, the act on direct coercive measures and firearms is binding for officers of the police and other services, which provides for different coercive measures and sets forth the rules for their application. Therefore a collision occurs between these two acts of law. In their article, the authors present the colliding areas and propose ways to solve the issues stemming from these collisions. The possibility for an officer to refer to the state of necessity has been also discussed.

PL

Kolizja przepisów ustawy o środkach przymusu bezpośredniego i broni palnej oraz ustawy o ochronie zdrowia psychicznego prowadzi do możliwości kwestionowania legalności działań Policji wobec osób z zaburzeniami psychicznymi. Taka sytuacja jest niedopuszczalna i wymaga zmian legislacyjnych. Nie do pomyślenia jest bowiem, aby policjant nie miał wskazanego jasnego sposobu postępowania, a kontrola jego działań została oparta na niejednoznacznych przepisach w tym obszarze.

Refine search results

Docelowe podwyższenie kapitału jako instrument lewarowania kontroli właścicielskiej

Aleksander Stępkowski, Zasada proporcjonalności w europejskiej kulturze prawnej. Sądowa kontrola władzy dyskrecjonalnej w nowoczesnej Europie, Warszawa 2010, ss. 458.

Zasada proporcjonalności w orzecznictwie TK i ETPC – analiza prawno-porównawcza

Relacja zasad ograniczania wolności i praw człowieka i obywatela w stanach nadzwyczajnych i w stanie normalnego funkcjonowania państwa

Teoria zasad prawnych Roberta Alexy’ego

Human Freedom in the Constitution of the Republic of Poland

Zasada proporcjonalności jako narzędzie wspomagania polityki gospodarczej Unii Europejskiej i Polski w sferze rynków finansowych

Miara prawnokarnej ingerencji w konstytucyjne wolności i prawa jednostki w zakresie działalności gospodarczej na przykładzie odpowiedzialności karnej za niezgłoszenie wniosku oupadłość spółki handlowej (art. 586 k.s.h.)

O zasadzie proporcjonalności D’Hondta jako relacji określonej na nierównolicznych populacjach

Administracyjnoprawne ograniczenia realizacji przedsięwzięć wynikające z konieczności uzyskania decyzji środowiskowej

Ograniczenie prawa własności nieruchomości w specustawach na przykładzie specustawy drogowej

Funkcje kluczowe w zakładzie ubezpieczeń

INTERES INDYWIDUALNY A INTERES PUBLICZNY – KONFLIKT WARTOŚCI W PRAWNEJ OCHRONIE ZABYTKÓW

Proportionality as the Tool for Adjudicating Conflicts of Fundamental Rights – Criticism and Retort

Odsetki za zwłokę – kompensata czy sankcja? Krytyka na przykładzie art. 86 ust. 10 i ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług

Zatrzymanie prawa jazdy dłużnikowi alimentacyjnemu a prymat rodziców w wychowaniu dzieci

Oddziaływanie klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania na indywidualne interpretacje przepisów prawa podatkowego – wnioski de lege lata i de lege ferenda

Zasada proporcjonalności a ograniczenia reklamy w uchwałach krajobrazowych

Rodzaje testów judicial review a zasada proporcjonalności

Używanie przymusu wobec osób z zaburzeniami psychicznymi - kolizja ustaw