Search results

1

Spis większych właścicieli ziemskich należących do Stronnictwa Demokratyczno-Narodowego w dzielnicy austriackiej

100%

Wątor A.

Galicja. Studia i materiały

|

2015

|

issue 1

328-342

EN

This article discusses the problems of the part of Polish land owners in East Galicia who cooperated with National Democracy before the outbreak of the great war. The published list of greater land owners is connected with their political, social and economic activity, participation in numerous societies and social and professional organizations (The Galician Economic Society, Land Credit Society being the most important ones) as well and the financial ones (participation in boards of financial institutions).

PL

Artykuł podejmuje problematykę tej części ziemiaństwa polskiego w Galicji Wschodniej, która współpracowała z Narodową Demokracją przed wybuchem Wielkiej Wojny. Publikowana lista większych właścicieli ziemskich związana jest z ich polityczną, społeczną i gospodarczą aktywnością, udziałem w licznych towarzystwach i organizacjach społecznych, zawodowych (na czele z Galicyjskim Towarzystwem Gospodarczym, Towarzystwem Kredytowym Ziemskim), finansowych (udział w zarządach i radach nadzorczych instytucji finansowych).

2

Misja i cele zarządzania dziedzictwem ziemiańskim w muzeach

84%

Barańska K.

Rocznik Towarzystwa Naukowego Płockiego

|

2017

|

vol. 9

s. 93-105

PL

W artykule poruszone zostały zagadnienia związane z tworzeniem misji muzeów przedstawiających dziedzictwo ziemiaństwa polskiego. W okresie powojennym wartości ziemiańskie były traktowane jako wrogie systemowi politycznemu, a ziemianie byli przedstawiani jako wrogowie ludu. Z kolei po 1989 roku nastąpił proces mitologizowania tradycji szlacheckich i ziemiańskich i przywracanie pozytywnego wizerunku. Podjęta została tu próba zakreślenia modelowych ram dla stworzenia misji muzeów, których rola w przekazywaniu wiedzy i emocji dotyczących tego fragmentu historii Polski jest nie do przecenienia. Omawiając ramy tworzenia kolekcji muzealnych w omawianym zakresie, zwrócono również uwagę na konieczność uwzględniania możliwie szerokiego kontekstu, partycypacji społecznej oraz edukacji i obszarów, których powinna ona dotyczyć.

EN

The article concerns the issues related to the creation of the missions of museums which exhibit the legacy of Polish gentry. In the post-war period gentry values were regarded as hostile to the political system, and landowners were portrayed as enemies of a people. In contrast, after 1989, the process of mythologizing gentry traditions was started and a positive image was restored. In the article I try to delineate the model framework for the creation of the museum mission whose role to inform about the knowledge and emotions concerning this fragment of Polish history is of paramount importance. The discussion of the framework for creating museum collections in this field has also highlighted the need to take into account the broadest possible context, social participation and education.

3

Nieznane fakty z biografii Romana Aftanazego (1914‑2004)

84%

Epsztein T.

Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej

|

2015

|

vol. 50

|

issue 2

PL

Artykuł omawia nowe ustalenia dotyczące biografii Romana Aftanazego (1914‑2004), historyka, dokumentalisty i wieloletniego kustosza Biblioteki Zakładu Narodowego im Ossolińskich we Lwowie, a następnie we Wrocławiu, zajmującego w historiografii polskiej niezwykłe miejsce, jako autora pomnikowego opracowania o siedzibach ziemiańskich dawnych ziem wschodnich Rzeczypospolitej: Materiały do dziejów rezydencji, t. 1‑11, Warszawa 1986‑1991 oraz drugie, uzupełnione wydanie tej pracy: Dzieje rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej, t. 1‑11, Wrocław 1991‑1997.This article discusses the new findings regarding the biography of Roman Aftanazy (1914‑2004), historian, documentalist and long‑standing curator of the National Ossoliński Institute Library (initially in Lviv, then in Wrocław), who played an important role in Polish historiography as the author of a monumental study on the residences of Polish landed gentry in the former eastern territories of the Polish-Lithuanian Commonwealth: Materiały do dziejów rezydencji, v. 1‑11, Warsaw 1986-1991, and the extended 2nd edition: Dzieje rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej, v. 1‑11, Wrocław 1991-1997.

4

Pryciuny i Wojczyzna – majątki ziemiaństwa polskiego na Kresach Północno-Wschodnich w II połowie XIX wieku

84%

Korybut-Marciniak M.

Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego

|

2018

|

vol. Zeszyt

|

issue XXXII

311-324

PL

Konsekwencją powstania styczniowego było doświadczenie przez polskich ziemian guberni północno-zachodnich szczególnych represji. Zamiarem caratu było przyspieszenie procesu unifikacji dawnych Kresów Rzeczpospolitej z Rosją, a drogą do tego stały się odsunięcie ziemian od życia politycznego, wzmożona rusyfikacja i ograniczenie polskiej własności. Ziemianie kresowi starali się utrzymać swoje majątki, które wraz z siedzibami rodowymi stanowiły ostoję polskiej kultury. Nieliczni podejmowali się inwestycji i modernizacji gospodarki. Artykuł przybliża losy dwóch majątków o podobnej wielkości. Pozycję pierwszego z nich – Pryciun Dolińskich i Łazarowiczów – podkopało powstanie styczniowe. Majątek Pryciuny, udało się utrzymać w rękach rodziny, ale jego areał został znacznie pomniejszony. Właściciele nie czerpali z niego zysków, stanowił tylko wartość sentymentalną. Drugi majątek – Wojczyzna Korybut-Daszkiewiczów – stanowi przykład odważnych inwestycji, znacznego wzrostu dochodów oraz wychodzenia naprzeciw potrzebom rynku.

EN

In the consequence of the January Uprising, Polish landlords of the Northwestern governor's gubernatorial experienced special repressions. Tsar wanted to fasten the process of unification of the old territories of Poland with Russia. It was possible due to the exclusion of landlords from politics, intensified russification and limiting Polish properties. Landlords tried to maintain their estates which, together with the lineage dwellings, represented Polish culture. Only few people decided to invest and modernize their properties, farms. This article is about two estates which had similar territory range. The position of the first of them - Pryciun Dolińskich and Łazarowiczów, undermined the January Uprising. The family managed to keep Pryciuny estate, however its acreage was downgraded. It did not bring any incomes to the owners, it has only a sentimental value. The second estate - Wojczyzna, that belonged to Korybut-Daszkiewicz family, is a perfect example of brave investments, visible rise of incomes and facing the needs of the market of these times.

5

Barbara Newelska 1919–2012

84%

Stefańska D.

Biuletyn Szadkowski

|

2016

|

vol. 16

159-175

EN

This text has a biographical character – it presents the history of a descendant of a family belonging to Polish gentry, from the happy years of the interwar period, through the dramatic time of the German occupation, and no less difficult post-war years under the communist rule. Barbara Newelska, connected with the estate in Boczki, is the granddaughter of Adam Nencki, brother of Marceli Nencki, a world-famous biochemist. Besides the available published sources, the author makes use of the rich materials from Barbara Newelska’s family collections.

PL

Tekst ten ma charakter biograficzny i przedstawia losy potomkini polskiej ziemiańskiej rodziny w XX w., od szczęśliwych lat dwudziestolecia międzywojennego, poprzez dramatyczny okres okupacji i nie mniej trudne powojenne lata rządów komunistycznych. Barbara Newelska, związana z majątkiem w Boczkach, jest wnuczką Adama – brata Marcelego Nenckiego biochemika o światowej sławie. Obok dostępnych źródeł publikowanych w tekście autorka wykorzystuje bogate materiały pochodzące ze zbiorów rodzinnych Barbary Newelskiej.

6

O stylu autobiografii żołnierza‑inteligenta (przykład Jana Fudakowskiego)

71%

Tomaszewska W. M.

Perspektywy Kultury

|

2020

|

vol. 29

|

issue 2

113-126

EN

The article is the result of research into non-fiction, memoir writing from the period of the 1920 war. On the basis of Uhlan Memoirs from 1920, an autobiographical book by Jan Fudakowski, the author considers the problem of specificity and individuality of the war autobiography style. The studied example is an autobiography of a soldier and an educated man. Fudakowski consistently assumes a double role of a soldier and an intelligentsia member, both important for his perception and manne of describing the war reality. In the light of his narration, the writer reveals himself as a lover of the prose by Henryk Sienkiewicz, a careful observer and a participant of key battles in the war campaign, and also as a citizen involved in the affairs of the independent Polish Commonwealth. While presenting the autobiographic style of Fudakowski as realized in his memoirs, the author discusses the following thematic orders (systems): (1) the style of intelligentsia identity; (2) the style of presenting battlefields; and (3) the style of thinking about a post-war future. As far as literary theory is concerned, the considerations were based on the works by Philippe Lejeune and Jean Starobinski.

PL

Artykuł jest efektem badań nad prozą niefikcjonalną, wspomnieniową z czasów wojny 1920 roku. Na podstawie książki autobiograficznej Jana Fudakowskiego Ułańskie wspomnienia z roku 1920 autorka rozważa problem swoistości, indywidualności stylu autobiografii wojennej. Jest to autobiografia żołnierza‑inteligenta, gdyż Fudakowski konsekwentnie występuje w podwójnej roli, żołnierza i inteligenta, obydwu ważnych w jego widzeniu i sposobach zapisu rzeczywistości wojennej. W świetle narracji autor ujawnia się jako miłośnik prozy Henryka Sienkiewicza, baczny obserwator i uczestnik bitew kluczowych w kampanii wojennej, a także jako obywatel zaangażowany w sprawy niepodległej Rzeczpospolitej. Odsłaniając zrealizowany we wspomnieniach styl autobiografii, autorka podejmuje następujące zagadnienia: (1) styl inteligenckiej tożsamości; (2) styl przedstawiania pól bitewnych; (3) styl myślenia o powojennej przyszłości. Podstawą teoretycznoliteracką rozważań są prace Philippe’a Lejeune’a i Jeana Starobinskiego.

7

Ziemianie w prasowym rysunku satyrycznym 1944–1956

67%

Osiński T.

Polska 1944/45-1989. Studia i Materiały

|

2019

|

issue 17

PL

Artykuł jest próbą analizy propagandowego obrazu ziemiaństwa polskiego utrwalonego w rysunkach satyrycznych publikowanych w prasie w latach 1944–1956. Autor na podstawie ich treści opracował klasyfikację głównych zagadnień, w kontekście których odwoływano się do tej warstwy społecznej. Należą do nich: reforma rolna, walka ze Stanisławem Mikołajczykiem i PSL, przekształcenia społeczno-gospodarcze, życie codzienne, kontestacja systemu (oskarżenia o sabotaż, szkodnictwo gospodarcze, związki z emigracją i podziemiem).

EN

The article is an attempt to analyse the propaganda image of the Polish landed gentry preserved in satirical drawings published in the press in 1944–1956. On the basis of the press analysis, the author developed a classification of the main contexts in which references were made to this social stratum. These include: land reform, the fight against Stanisław Mikołajczyk and the Polish People’s Party, socio-economic transformation, everyday life, contesting the system (accusations of sabotage, economic damage, links with emigration and the underground).

Refine search results

1 Biuletyn Szadkowski

1 Galicja. Studia i materiały

1 Perspektywy Kultury

1 Polska 1944/45-1989. Studia i Materiały

1 Rocznik Towarzystwa Naukowego Płockiego

1 Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej

1 Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego

1 Barańska K.

1 Epsztein T.

1 Korybut-Marciniak M.

1 Osiński T.

1 Stefańska D.

1 Tomaszewska W. M.

1 Wątor A.

1 2020

1 2019

1 2018

1 2017

1 2016