Search results - CEJSH

1

Znaczenie zmiany pokoleniowej dla ocen konsekwencji polskiej transformacji

100%

Chodkowska M., Kazanowski Z.

Lubelski Rocznik Pedagogiczny

|

2018

|

vol. 37

|

issue 4

PL

Opracowanie ma charakter literaturowo-empiryczny. Część literaturowa wprowa-dza w problemy upadku komunizmu w Polsce, rozpatrywane w kategoriach zjawisk i procesów społecznych. W części badawczej zaprezentowane zostały wyniki badań dotyczących oceny wpływu upadku komunizmu w Polsce na losy kraju i świata. Oceny tej dokonywały dwa poko-lenia respondentów. W prezentacji wyników uwzględniono różnice wynikające z przynależności pokoleniowej. W badaniach zastosowano oryginalną procedurę wraz z autorskim narzędziem badawczym. Wyniki wykazały, że większość Polaków jest przekonana o pozytywnym wpływie polskiej transformacji zarówno na losy kraju, jak i na zmiany o zasięgu globalnym. Różnice pokoleniowe w dokonywanych ocenach były niewielkie, tylko sporadycznie kształtowały się na poziomie istotności statystycznej. Negatywne konsekwencje upadku komunizmu w Polsce wyra-żało niewielu badanych. Przeważnie były to osoby reprezentujące pokolenie dorosłych, natomiast młodzież częściej niż dorośli nie dokonywała żadnych ocen. Na podstawie wyników badań można sformułować wniosek, że Polacy są przekonani o słuszności zmian po 1990 roku, a ich opinie o znaczeniu światowym tych zmian stanowią wyraz poczucia dumy z dokonań własnego narodu.

2

Ruchy społeczne a potrzeba zmiany w społeczeństwie obywatelskim. Podstawowe zagadnienia teoretyczne

80%

Rozalska A.

Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne

|

2015

|

issue 12

34-54

PL

Krajobraz przejawów obywatelskiego zaangażowania uległ w ostatnim czasie znaczącym przeobrażeniom. W miejsce dotychczas dominującej pozycji organizacji należących do III sektora pojawiły się ruchy społeczne. Są to nowi i niezmiernie istotni aktorzy polskiej sceny obywatelskiej, aktorzy z niepowtarzalnymi, dynamicznie aktualizującymi się tożsamościami zbiorowymi. W przeciwieństwie do wspomnianych organizacji pozarządowych nie dają się sprowadzić, a więc ograniczyć wyłącznie do ram instytucji i prawnych aspektów życia społecznego. Celem niniejszego artykułu jest omówienie podstawowych założeń teoretycznych, dotyczących ruchów społecznych, a związanych z kryteriami ich wyodrębniania, problemami definicyjnymi czy propozycjami ich typologizowania, przy jednoczesnym ukazaniu ich związku oraz dążeń do szeroko pojętej zmiany społecznej. Ponadto, w syntetyczny sposób, przedstawiam "miejsce" ruchów społecznych w społeczeństwie obywatelskim. Z jednej strony, widząc je jako istotne elemnty społeczeństwa obywatelskiego, z drugiej traktując je jako podmioty determinujące jego kształt.

3

Wyzwania uniwersalne i sytuacyjne współczesnej rodziny zastępczej

80%

Dobrowolska M.

Prosopon. Europejskie Studia Społeczno-Humanistyczne

|

2014

|

issue 1(7)

161-170

PL

Zawarte w niniejszym artykule treści skoncentrowane są wokół wybranych problemów rodzin zastępczych w kontekście obserwowanych zmian społecznych. Poruszone zostały kwestie psychospołecznych aspektów zaburzeń w funkcjonowaniu rodziny, problematyka realizacji funkcji opiekuńczo-wychowawczej z perspektywy sukcesów i porażek, przykładowe działania pomocowe w ramach nowej perspektywy finansowej EFS. Na koniec umieszczono również przemyślenia będące wskazaniami do pracy z rodzinami zastępczymi. Artykuł stanowi zachętę do rozważań o rodzicielstwie zastępczym na nowo odkrywanym, z uwagi na siłę zmian społecznych i ich konsekwencje dla funkcjonowania dzisiejszych rodzin w ogóle.

4

Ewaluacja edukacyjna w obliczu pytań o teraźniejszość i zmianę. Szkic do portretu szans niewykorzystanych

80%

Mizerek H. K.

Forum Oświatowe

|

2018

|

vol. 30

|

issue 1(59)

73-88

PL

Pytając o teraźniejszość i zmianę trudno jest pomijać dane dostarczane przez badania ewaluacyjne. Ewaluacja, której powołaniem jest badanie wartości działania sprzyja podejmowaniu przemyślanych decyzji – takich, o których można powiedzieć, że są mądre. Niestety w praktyce rzadko mamy do czynienia z pełnym wykorzystywaniem możliwości ewaluacji. Celem tego artykułu jest: (a) analiza przyczyn, które powodują, że tak rzadko wykorzystuje się ewaluację w procesie zmiany społecznej, (b) identyfikacja obszarów współczesnej edukacji, w których ewaluację wykorzystuje się w sposób niewystarczający, (c) wskazanie na pomijane, wypierane oraz ignorowane przez ideologię neoliberalną nurty, podejścia oraz teorie ewaluacji.

5

Szkoła do naprawy. Wartości jako wymiary codziennego uczenia się

70%

Bałachowicz J.

Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze

|

2019

|

vol. 583(8)

3-16

PL

Autorka artykułu rozważa przyczyny kryzysu polskiej szkoły, zwracając głównie uwagę na praktykę nauczania. Diagnozę szkoły rozpoczyna od interpretacji spektaklu teatralnego pod tytułem: Mury I i Mury II, przedstawionego przez młodzież licealną w dniu uroczystego otwarcia X Ogólnopolskiego Zjazdu Pedagogicznego. Szkoła w obrazie uczniowskim jest szkołą transmisyjną, nastawioną na realizację treści programowych, standardy i zewnętrzny pomiar efektów, co wywołuje silną presję na osiągnięcia uczniów. Stawia ona mur przed potrzebami rozwojowymi młodych ludzi, posługuje się władzą i nie dopuszcza wartości demokratycznych do swoich bram. Autorka artykułu stawia więc pytanie o sens reform edukacji podejmowanych po zmianie ustrojowej w Polsce. Zwraca uwagę na zaangażowanie pedagogiki akademickiej w formowanie humanistycznych, personalistycznych podstaw edukacji i demokratyzacji procesu kształcenia. Jednak kolejne elity władzy pomijały aksjonormatywne podstawy reformowania edukacji, wyostrzając rozumienie zmiany społecznej w kategoriach ekonomicznych. Zmiana codzienności szkolnej zależy od wielu czynników, ale autorka tekstu przypomina, że budowanie praktyki nauczania na wartościach kształtuje obecne i przyszłe relacje międzyludzkie, co należy do kanonu wychowania.

6

Dziesięć tez o modernizacji

61%

Sztompka P.

Zarządzanie Publiczne / Public Governance

|

2013

|

issue 2-3(24-25)

177-183

PL

Na pytania stawiane w socjologicznych debatach o modernizacji udzielam odpowiedzi zgodnych z przyjętą przeze mnie ogólną teorią zmian społecznych, którą nazywam teorią stawania sic społeczeństwa (Sztompka 1991, 1993, 2005). Podobne idee występują pod nazwą teorii podmiotowości (agency) czy teorii morfogenezy (Archer 1988) oraz teorii strukturacji (Giddens 2003). Dzisiaj w socjologii są dominujące. Listę postulowanych poglądów na temat modernizacji przedstawiam w formie dziesięciu tez. W konkluzji podejmuję pytanie, czy wielowymiarowość, konfliktowość i kontekstowa relatywność modernizacji pozwala w ogóle na przewidywanie przyszłości? Jak pisał Antonio Granisci, w świecie społecznym przewidywać, to znaczy działać tak, aby przewidywania się spełniły. Być może kolejna faza modernizacji oznaczać będzie twórcze spory, konflikty i walki o głębszy, humanistyczny sens jej samej.

EN

In the article, the author applies to the analysis of modernization his general theory of social becoming as put forward in a monograph published by Polity Press, Cambridge (Sztompka 1991), and a textbook of sociology of social change published by Blackwell, Oxford (Sztompka 1993). This very general model of social becoming has a number of implications. The author proposes to put them together in a synthetic picture by means often theses. Modernization in this view is the result of choices and decisions undertaken by human actors − individual, collective, and authoritative. It produces various routes of modernization and its multiple outcomes. Modernity is a multidimensional condition − economic, political, cultural, religious, mental − where various dimensions may appear in multiple configurations and permutations. Modernization is not a value or a goal per se but the means, an instrument for making people happier, letting them live full and decent lives. More precisely, it means the access of more and more members of society to the growing opportunities for the realization of their human potential. Modernization must be linked with the tradition of a given society, its unique social memory, cultural heritage, religious or ideological creeds. They provide intellectual and moral resources for modernizing action. Modernization incorporates antagonisms, conflicts and struggles resulting in contingent, variable routes and outcomes. The next phase of modernization may well be witness to conflicts and fights over its own deeper, humanistic meaning.

7

Nauczyciel w warunkach współczesnych zmian społecznych

61%

Jarocka-Piesik J.

Szkoła - Zawód - Praca

|

2017

|

issue 13

35-44

PL

Każda zmiana społeczna stawia przed szkołą i nauczycielami nowe wyzwania. Szkoła i nauczyciel to dwa najważniejsze filary szeroko pojętej edukacji. To one stanowią fundament wszelkich zmian, w których należy upatrywać postępu gospodarczego, społecznego i kulturalnego. W przypadku wszelkich zmian, jakie dokonują się w edukacji, decydującą rolę odgrywa nauczyciel. W zmieniającym się świecie od nauczyciela wymaga się przede wszystkim, by potrafił nadążać za zmianami, wskazywał kierunek zmian i co najważniejsze – był tłumaczem i interpretatorem zachodzących zjawisk. Jest to duża odpowiedzialność, wymagająca odpowiedniego przygotowania zarówno kandydatów do zawodu nauczyciela, jak i osób już zatrudnionych. W artykule podjęto próbę ukazania roli i znaczenia nauczyciela w sytuacji zmian społecznych.

EN

Every social change poses new challenges to school and teachers. School and teacher are the two main pillars of the education system as a whole. They are the foundation of any changes, among others, the social and cultural ones, and the economic growth as well. The success of any changes, which take place in the education, is based on a teacher’s key role. Nowadays, the changing world of teaching forces a teacher to keep up with the latest trends, to show the direction of changes, and most important – to be a translator and an interpreter of the occurring phenomena. It is a big responsibility that requires an adequate preparation from both would-be teachers and those who are already employed. The article attempts to show the role and importance of the teacher during the time of social changes.

8

Tożsamość społeczna a globalizacja

61%

Dziekanowska M.

Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Studia Sociologica

|

2008

|

issue 18

33-48

PL

Kiedy zmiany społeczne mają charakter ewolucyjny, a dana społeczność jest względnie zamknięta, formowanie się tożsamości zbiorowych odbywa się w sposób płynny i niemal zrutynizowany. Każda radykalna zmiana powoduje istotne modyfikacje tożsamości, a nawet może prowadzić do jej kryzysu. Otwarcie się wspólnot lokalnych sprawiło, że zwiększyła się liczba punktów odniesienia i ich zakres. W miarę nasilania się procesów o charakterze globalnym, zamiast tożsamości formowanych przez kontekst lokalny, pojawiają się obok nich także tożsamości ponadnarodowe. Globalizacja kwestionuje stałość i niezmienność porządku legitymizowanego tradycją, przyczynia się do fragmentacji rzeczywistości oraz jej relatywizacji. Nowoczesne społeczeństwa są społeczeństwami wyboru, w których absolutne nakazy zostały zastąpione przez możliwość wyboru spośród wielu opcji. Anthony Giddens mówi o czterech podstawowych dylematach człowieka współczesnego, które zakłócają procesy formowania tożsamości. Są to następujące zjawiska o charakterze biegunowym: unifikacja – fragmentacja, bezsilność – kontrola, autorytet – niepewność, doświadczenie osobiste – doświadczenie urynkowione. Można więc postawić tezę, że globalizacja powoduje nie tylko to, że ludzie inaczej żyją, ale także to, że ludzie stają się inni. W warunkach późnej nowoczesności przekształcenie tożsamości jednostki dokonuje się pomiędzy globalizmem a lokalizmem.

EN

The formation of collective identity takes place in a fluent and almost routine way when the social changes are evolutional and a given community is relatively closed. Every radical change results in essential modification of identity and may even lead to its crisis. Local communities’ opening caused the increase of points of reference and their scope. With the increase of global processes instead of identity formed through local context new international identities appear. Globalisation questions stability and invariability of the traditional order and causes relativity of reality and its division into fragments. Modern societies are societies of choice in which absolute orders are replaced by a possibility of choice from many options. Anthony Giddens mentions four basic dilemmas of contemporary man which disrupt the processes of identity formation. These are: unification–particularisation, helplessness–control, authority–insecurity, personal experience–market experience. One may conclude that globalisation does not only mean that people live different but also that they become different. In the condition of late modernisation the change in identity of an individual is done between globalisation and locality.

9

Z piwnic ivory tower. Recenzja książki: Punkademics. The Basement Show in the Ivory Tower, pod red. Zacka Furnessa, Autonomedia, Wivenhoe, Brooklyn, Port Watson 2012, s. 234

61%

Szwabowski O.

Pedagogika Szkoły Wyższej

|

2012

|

issue 2

207-223

PL

Prezentowana książka została wydana w ramach serii: Minor Compositions zawierającej publikacje zaangażowane w zmianę społeczną, funkcjonujące na „marginesie oficjalnego obiegu i produkcji myśli”, a zarazem w centrum konfliktu społecznego. Stanowi zbiór tekstów odnoszących się do relacji punka i akademii. Dotyka problemów rozpatrywanych w kontekście doświadczenia radykałów, którzy poszli na uniwersytet.

EN

Presented book was published within the framework of a series: Minor Compositions, which include publications engaged in social change, situated “on the margin of official circulation and production of thoughts” and in the canter of social conflict at the same time. It is a collection of texts referring to relation between punk and academy. It touches the problems analyzing in the context of experience of radicals, who study at university.

10

ANALIZA TRENDÓW ZMIAN W REALIZACJI POLSKIEJ POLITYKI SPOŁECZNEJ Z WYKORZYSTANIEM METODY FORESIGHT

61%

Moroń D., Klimowicz M., Makarewicz-Marcinkiewicz A., Michalewska-Pawlak M.

Polityka Społeczna

|

2018

|

vol. 45

|

issue 8(533)

2-9

EN

The purpose of this paper is to analyse the trends of changes in Polish social policy and designing visions of its development from perspective of its selected stakeholders. The article is based on results of research conducted by the University of Wrocław research team in the framework of the project Innovative Social Investment Strengthening Communities in Europe (InnoSI), financed by the European Commission, under the Horizon 2020 Programme. Particularly, it wants to explore foresight method implementation in research process, encompassing: local signals scanning, identification main trends of social changes, building scenarios of future Polish social policy towards selected stakeholders in the 10-year perspective.

PL

Celem artykułu analiza trendów zmian w polskiej polityce społecznej i projektowanie wizji jej rozwoju, z uwzględnieniem perspektywy jej wybranych odbiorców. Artykuł prezentuje wyniki badań przeprowadzonych przez zespół badawczy z Uniwersytetu Wrocławskiego w ramach projektu Innovative Social Investment Strengthening Communities in Europe (InnoSI), finansowanego przez Komisję Europejską ze środków programu Horyzont 2020. Obejmuje prezentację wykorzystania metody foresight (prognozowania) w procesie badawczym na różnych etapach jego realizacji: od skanowania sygnałów lokalnych, przez identyfikację głównych trendów zmian społecznych oraz budowanie przyszłych scenariuszy realizacji polityki społecznej w Polsce wobec wybranych grup, w perspektywie dziesięcioletniej.

11

Facing a Pandemic. Introduction

61%

Krajewski M.

Kultura i Społeczeństwo

|

2021

|

vol. 65

|

issue 1

3-7

PL

Tekst jest wprowadzeniem do zeszytu monograficznego „Kultury i Społeczeństwa” pt. „Społeczno-kulturowe skutki pandemii Covid-19” (t. 65, nr 1, 2021). Redaktor tomu zarysowuje w nim charakter zmian społecznych, jakie przyniosła pandemia, a także jej obserwowane i przewidywane skutki, niekiedy skrajne odmienne dla różnych odłamów współczesnego społeczeństwa polskiego. Na koniec przedstawia publikowane w zeszycie materiały.

EN

The text constitutes an introduction to the monographic journal Culture & Society entitled The Social and Cultural Consequences of the Covid-19 Pandemic (vol. 65, no. 1, 2021). In it, the volume’s editor outlines the character of social changes brought about by the pandemic, as well as consequences observed and anticipated, occasionally of extreme variance for different sections of the contemporary Polish society. He rounds off the introduction with a mention of the materials published in this issue of the journal.

12

Konsekwencje polskiej transformacji w percepcji dwóch pokoleń Polaków

61%

Chodkowska M., Kazanowski Z.

Facta Simonidis

|

2018

|

issue 11

9-22

PL

Przedmiotem tego artykułu jest percepcja jednej z najistotniejszych zmian dla narodu polskiego, jaką była transformacja ustrojowa po roku 1989. W opracowaniu uwzględniono różnice pokoleniowe w ocenie konsekwencji tej zmiany dla różnych obszarów uczestnictwa społecznego: funkcjonowania indywidualnego, życia narodu polskiego i losów świata. Dla badań własnych opracowana została oryginalna procedura z autorskim narzędziem badawczym. Przebadano ogółem 490 osób, w tym 245 dorosłych oraz 245 ich dzieci uczęszczających do szkół ponadpodstawowych. W analizie uwzględniono zarówno różnice pokoleniowe w zakresie percepcji natężenia konsekwencji zmiany, jak i jej wartości, dodatniej lub ujemnej, w zależności od negatywnej bądź pozytywnej oceny wpływu. Analizę wyników badań poprzedza wprowadzenie przybliżające pojęcie zmiany społecznej jako przedmiotu analizy nauk społecznych.

EN

The subject of this article is the perception of one of the most significant changes that the Polish nation has experienced, i.e. Poland’s transformation after 1989. This article takes into consideration generation gaps while evaluating the changes in different spheres of social activity, like individual functioning, life of the Polish nation and the lot of the world. For the purpose of our research, an original and unique procedure provided with the authorial research device has been created. In total 490 people were examined, including 245 adults and their 245 children who had left primary school. The analysis takes into account generation gaps in the perception of the intensity of the changes’ consequences, as well as their value, positive or negative, depending on the actual estimation of the influences. The analysis of the outcome of the research is preceded by an introduction presenting the notion of social change as a subject of social science analysis.

13

Wychowanie do zmiany społecznej. Refleksje w kontekście urzeczywistniania projektu edukacji włączającej

61%

Sadowska S.

Niepełnosprawność

|

2021

|

issue 41

46-61

EN

Inclusive education is a vision of school based on the process of changing social attitudes, embodying categories like inclusion, equality, respect and tolerance towards others. It seems strictly connected with supporting intellectual autonomy of students in the processes of reconstruction of the existing cultural experience, which is significant for the process of (self) transformation, (self) creation of society. Focusing on the possibility of implementing this task, the center of the analyses are teachers’ and students’ competences - adaptive versus reconstructive. The article considers the tensions between the theoretical interpretation and the regulations on the standard of teaching preparation for the teaching profession resulting from the latest Regulation of the Minister of Science and Higher Education of July 25, 2019 [Journal of Laws of 2019, item 1450], legislative and organizational solutions outlined in the document “Education for All – Framework for Legislative and Organizational Solutions for High-Quality Inclusive Education for All Learners” [2020], developed by the Team for the development of a model of education of pupils with special educational needs established by the Minister of National Education. The subject of the review is what education offers in the sphere of creating students' emancipatory potential to question the explicitness of the cultural message in reference to the issue of teachers' competences, teachers' personal knowledge and the meanings teachers ascribe to the teaching requirements.

PL

Edukacja włączająca to wizja szkoły, która opiera się na procesie zmiany postaw społecznych, na myśleniu kategoriami włączania, równości oraz szacunku i tolerancji dla drugiego człowieka. Wiązać ją należy ze wspieraniem intelektualnej autonomii uczniów w procesach rekonstrukcji zastanego doświadczenia kulturowego, co jest znaczące dla procesu (samo)przekształcania się, (samo)tworzenia społeczeństwa. Koncentrując się wokół możliwości urzeczywistniania realizacji tego zadania, w centrum analiz postawione są kompetencje nauczycielskie i uczniowskie – adaptacyjne versus rekonstrukcyjne. W artykule rozważane są napięcia między wykładnią teoretyczną a regulacjami w sprawie standardu kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela wynikającymi z najnowszego Rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 25 lipca 2019 roku [Dz. U. z 2019 r., poz. 1450], ramami rozwiązań legislacyjno- -organizacyjnych nakreślonymi w dokumencie „Edukacja dla wszystkich – ramy rozwiązań legislacyjno-organizacyjnych na rzecz wysokiej jakości kształcenia włączającego dla wszystkich osób uczących się” [2020], opracowanymi przez Zespół do spraw opracowania modelu kształcenia uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi powołany przez Ministra Edukacji Narodowej. Oglądowi poddawane zostaje to, co oferuje edukacja w sferze kreowania uczniowskiego potencjału emancypacyjnego do kwestionowania jednoznaczności przekazu kulturowego w odwołaniu do kwestii kompetencji nauczycieli, wiedzy osobistej nauczycieli, nadawanych przez nauczycieli znaczeń zjawisku wymagań dydaktycznych.

14

Ritual of Protest as a Factor of Social Change

61%

Tendera M.

Konteksty Społeczne

|

2013

|

vol. 1

|

issue 1

EN

The aim of this paper is to justify the thesis that social rituals - usually perceived as conservative forms of collective action of simple societies - play an essential role in the processes of postmodern social change. The argument of the influence of rituals was motivated by analyzing classical subject literature and complemented with a description of a specific example of postmodern social ritual - the contemporary social protest. In the author’s opinion considering social protest as a ritual was possible after the ensuing of the postmodern age, in which social protests became an inseparable part of the canon of social interactional rituals in the societies of the western civilization. In the modern age protests were viewed as a marginal phenomenon, an indication of dysfunction of the political system, and as a consequence of fear, that they may spread chaos, they were consistently suppressed. In the author’s mind a protest can be understood twofold. Some of the societies - those that do have a high degree of structures’ inertness - consider protests as similar to revolutions, that aim at the total turnover of the power structures. In the other societies, the societies of the western democracies, social protests are well tolerated and act as a usual mechanism of social reaction on social change. Protest seems to be the phenomena that reconciles both the need for stability within the culture, and for the continuous social change. The intensification of social protests, as seen today, can be understood as an escalation of ritual forms of social behavior in the effect of intensive social changes. Being a part of culture’s processes, the social protests remain a part of the wide, social interactional processes.

PL

Celem artykułu jest uzasadnienie tezy, że rytuały społeczne - postrzegane zwykle jako konserwatywne formy działania kolektywnego społeczeństw prostych - w istocie grają kluczową rolę w procesach zmiany społecznej w epoce ponowoczesności. Teza o wpływie rytuałów na zmiany społeczeństw została uzasadniona w oparciu o analizę klasycznej literatury przedmiotu oraz uzupełniona o analizę konkretnego przypadku, ponowoczesnego rytuału społecznego, jakim jest protest społeczny. Zdaniem autorki potraktowanie protestu społecznego jako rytuału stało się możliwe dopiero po nastaniu epoki ponowoczesnej, w której protesty weszły trwale do kanonu rytuałów interakcyjnych społeczeństw cywilizacji zachodniej. W epoce modernizmu protesty uchodziły za zjawisko marginalne, symptom dysfunkcji systemu politycznego i w konsekwencji obawy przed chaosem były konsekwentnie tłumione. Zdaniem autorki świadczy to o fakcie, że protest może być postrzegany w dwojaki sposób. Część społeczeństw - cechujących się wysokim poziomem inercyjności struktur - postrzega protest analogicznie do rewolucji, której celem jest absolutna wymiana struktur rządzących, w innych zaś, społeczeństwach zachodniej demokracji, protesty są doskonale tolerowane i stanowią narzędzie reakcji na zmianę społeczną. Protest wydaje się być tym fenomenem, który godzi potrzebę stabilności w kulturze i ciągłą zmianę społeczną. Współcześnie obserwowana intensyfikacja protestów może być zatem rozumiana jako eskalacja form rytualnych na skutek silnych zmian społecznych. Będąc częścią procesów kulturowych, protesty pozostają tym samym elementem szerokich, społecznych procesów interakcyjnych.

15

Zmiana społeczna w Chile i jej wpływ na chilijski porządek prawny – wybrane zagadnienia

61%

Olszówka F.

Ameryka Łacińska. Kwartalnik analityczno-informacyjny

|

2023

|

vol. 31

|

issue 1 (119)

3-32

PL

W październiku 2019 r. wybuchły w Chile protesty o niespotykanej dotąd skali. Były one wyrazem narastających od wielu lat napięć związanych z niespełnionymi nadziejami pokładanymi w transformacji ustrojowej. Osią konfliktu było m.in. dziedzictwo dyktatury wojskowej, w dalszym ciągu wyznaczające paradygmat funkcjonowania państwa i gospodarki, ucieleśnione w obowiązującej Konstytucji z 1980 r. Zwieńczeniem I etapu przemian było referendum konstytucyjne z 4 września 2022 r., które zakończyło się odrzuceniem projektu nowej konstytucji. W artykule przedstawiono próbę zdefiniowania zmiany, jaka zaszła wewnątrz chilijskiego społeczeństwa, roli i miejsca prawa w tej zmianie, a także wpływu, jaki wywarła ona na prawo publiczne, przejawiające się m.in. w pracach organu tworzącego projekt nowej ustawy zasadniczej, jak i wpływu na chilijskie prawo prywatne, w szczególności na kodeks cywilny.

16

Kultura animacji jako humanistyczna pedagogia

57%

Kubinowski D.

|

2016

|

vol. 3

|

issue 2

97-108

EN

The aim of this paper is to determine the characteristics of universal culture of animation in general, seen as a kind of humanistic pedagogy in the broad sense. The starting point for the author are the constitutive features of cultural animation relating to: (1) understanding animation as revival, activation, change etc.; (2) treating the culture of individuals and communities as a key subject of its impact; (3) implementation of any animation activities based on the humanistic methodical principles; (4) adoption of axiological minimum as a necessary condition for the perception of cultural animation as pedagogical idea, and (5) clarifying the specificity of the role of social culture animator. The text attempts to generalize them with a view to developing a pedagogical theory of animation activity beyond its cultural – exclusively – aspects.

PL

Celem niniejszego opracowania jest próba określenia cech uniwersalnej kultury animacji w ogólności, postrzeganej jako swoista humanistyczna pedagogia w szerokim rozumieniu. Punktem wyjścia autor czyni tu cechy konstytutywne animacji kultury odnoszące się do: (1) rozumienia animacji jako ożywiania, aktywizowania, zmieniania etc.; (2) traktowania kultury własnej jednostek i wspólnot jako zasadniczego przedmiotu jej oddziaływań; (3) realizowania wszelkich działań animacyjnych w oparciu o zasady humanistycznej metodyczności; (4) przyjęcia minimum aksjologiczności jako niezbędnego warunku postrzegania animacji kultury jako idei pedagogicznej oraz (5) sprecyzowania swoistości roli społecznej animatora kultury. W tekście podejmuję próbę ich uogólnienia z myślą o rozwinięciu pedagogicznej teorii działalności animacyjnej poza jej aspekty – wyłącznie – kulturalne.

17

Sport in the time of transformation in Poland. Gdańsk case study

57%

Mańkowski D.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica

|

2020

|

issue 75

101-120

PL

Różne obszary życia społecznego i gospodarczego i ich przemian w toku transformacji ustrojowej po 1989 roku były przedmiotem badań i analiz polskich socjologów. Wydaje się, że jednym z obszarów, który pozostał pominięty, stanowi „białą plamę”, jest świat sportu. Podobnie jak w innych obszarach, indywidualni i zbiorowi aktorzy społeczni, którzy świat sportu organizowali, zarządzali nim lub w nim uczestniczyli, musieli się zmagać z nowym porządkiem społecznym, ekonomicznym i politycznym. Dlatego obraz transformacji ich oczami, a także działania, które podejmowali, motywacje i sposoby radzenia sobie ze zmianami są interesujące i poszerzają wiedzę o okresie przemian. W artykule prezentuję fragment własnych badań nad przebiegiem i skutkami transformacji ustrojowej na przykładzie wielosekcyjnego Robotniczego Klub Sportowego Stoczniowiec Gdańsk (obecnie GKS Stoczniowiec Gdańsk). Interesują mnie zmagania osób, które organizowały sport, z okresem przemian, a przede wszystkim to, w jaki sposób doświadczały zderzenia z nastającym nowym porządkiem społecznym. Jakie strategie podejmowały w swoich działaniach i praktykach organizacyjnych w czasie transformacji. W rekapitulowanym badaniu studium przypadku jest traktowane jako terenowy i koncepcyjny pilotaż, będący wyjściem do dalszej eksploracji. W studium przypadku korzystałem z dwóch metod: analizy danych zastanych (desk research) (zgromadzono m.in. artykuły prasowe, informacje klubowe, dane urzędowe, dane statystyczne) oraz wywiadów pogłębionych (IDI) z aktorami społecznym działającymi w klubie sportowym. Ramą analityczną dla badania są trzy wymiary transformacji: ekonomiczny, polityczno-prawny oraz społeczny. Natomiast fundamenty teoretyczne to perspektywy nowego instytucjonalizmu, szczególnie teoria pól Fligsteina i McAdama oraz koncepcja deinstytucjonalizacji Christine Oliver.

EN

Various areas of social and economic life and their changes during the political transformation after 1989 have been studied and analyzed by Polish sociologists. It seems that one of the areas that has been left out and which constitutes a terra incognita is the world of sport. As in other areas, individual and collective social actors who organized, managed or participated in the world of sport had to come to terms with the new social, economic and political order. That is why the transformation seen through their eyes and what they did, their motivations and ways of coping with changes are interesting and broaden our knowledge about the transformation period. In the article, I present a fragment of my own research on the course and effects of political transformation, based on the example of a multi-sectional Workers’ Sports Club Stoczniowiec Gdańsk (currently GKS Stoczniowiec Gdańsk). I was interested in the struggles of people who organized sport, which they had to face in the period of transformation. I was interested in how they experienced the clash with the emerging new social order. What strategies they adopted in their organizational activities and their practices during the transformation. The case study is treated as a field study and a conceptual pilot study which is a starting point for further exploration. I used two methods: desk research (among others, press articles, club information, official data, statistical data were collected) and in-depth interviews (IDI) with social actors operating in the sports club. The analytical framework for the study consists of three dimensions of transformation, namely the economic, political and legal, and social ones. The theoretical foundations, on the other hand, are the perspectives of new institutionalism, especially the theory of fields by Fligstein and McAdam and the concept of deinstitutionalization by Christine Oliver.

18

Communication and Action: Re-Reading Habermas in the Age of Activism

57%

Pieczka M.

|

2019

|

vol. 9

|

issue 2

231-252

PL

Technologie komunikacji cyfrowej, światowe wstrząsy polityczne, fale silnego aktywizmu i protesty spowodowały, że badania nad komunikacją znów stały się niezbędne. Można dyskutować, jak teoria komunikacji jest w stanie odpowiedzieć na to wyzwanie i czy stare teorie są adekwatne w stosunku do nowo zaistniałych warunków. Niniejszy artykuł jest w zamierzeniu częścią tej dyskusji i zwraca się ponownie do pragmatyki Habermasa, jednego z klasyków komunikacji XX w., aby podjąć refleksję nad tym, jak komunikacja i inne formy aktywności oddziałują na siebie w kampaniach dotyczących zmian społecznych, w kontekście rosnącego zasięgu komunikacji strategicznej oraz rosnącej roli mediów społecznościowych w aktywizmie. Artykuł zaczyna się od przedstawienia teoretycznego rozłamu jako problemu wielu podobszarów komunikacji, takich jak komunikacja publiczna, PR, komunikacja dla zmiany społecznej oraz komunikacja rozwojowa, którą opisuję jako szczególny przykład. Nowsze badania odstąpiły od tej problematyki. W zamian badacze podkreślają potrzebę przyjęcia nieliniowych modeli komunikacji dla zmiany społecznej i decydują się na przyjęcie hybrydowości jako rozwiązania teoretycznego zamętu w ramach tej dziedziny. Celem analizy przedstawionej w niniejszym artykule jest wykazanie, że pragmatyka komunikacji Habermasa dobrze objaśnia skomplikowane praktyki prowadzenia kampanii w sposób spójny, a także ekspansywny teoretycznie. Odczytanie Habermasa na nowo umożliwia również udzielenie odpowiedzi na postulaty wysuwane przez badaczy ruchów społecznych, aby wyjść poza granice strategii i uznać znaczenie szerszych konwersacji i skryptów kulturowych. Konceptualizacja publicznych kampanii jako ciągów aktów mowy, zdefiniowanych tutaj jako akty językowe i pozajęzykowe, daje nam narzędzie analityczne do pracy na różnych poziomach, w różnych miejscach oraz z różnymi aktorami zaangażowanymi w działania promujące społeczną zmianę, a także uprzywilejowuje komunikację jako mechanizm wyjaśniający współczesną praktykę zmiany społecznej. I wreszcie, powrót do dzieł Habermasa podkreśla znaczenie uzasadnionej pozycji, z której wchodzimy w reakcję z innymi w świecie społecznym, stawiające ją ponad pożądaną tożsamość. Zachęca to do poświęcenia uwagi działaniu i jego podstawie (pozycji moralnej), a nie atrybutom przypisanym organizacji i działaczom (tożsamość). A zatem, nacisk przesuwa się z pytania „Czy lubisz mnie/ufasz mi wystarczająco, aby za mną podążyć?” na ważniejsze pytanie „Czy to jest dobre działanie?”.

EN

The combined effects of digital communication technologies, political upheavals around the world, waves of powerful activism and protests have injected a new urgency into communication research. How communication theory is able to respond to this challenge is a matter of discussion, including the question of the adequacy of older theories to the new circumstances. This paper, aims to add to this discussion by returning to Habermas’s pragmatics, one of the 20th century communication classics, to reflect on how communication and other forms of action interact in campaigns for social change in the context of the growing reach of strategic communication and the growing role of social media in activism. This article starts by posing theoretical disjuncture as a problem shared by a number of communication subfields, such as public communication, public relations, communication for social change, and my particular example, development communication. The more recent scholarship, however, has moved away from this state of knowledge. Instead, scholars highlight the need to embrace non-linear models of communication for social change, and appear to embrace hybridity to deal with the theoretical confusion in the field. The analysis presented in this article aims to demonstrate that Habermas’s communication pragmatics works well to explicate complex campaigning practices in a consistent and yet theoretically expansive way. Re-reading Habermas makes it possible also to respond to the call articulated by social movement scholars to move beyond the limits of strategy and to recognize the importance of larger cultural conversations and scripts. Conceptualizing public campaigning as chains of speech acts, defined here as both linguistic and nonlinguistic acts, offers an analytical tool that works across different levels, spaces, and actors involved in social change efforts and that privileges communication as the explanatory mechanism for the contemporary social change praxis. Finally, returning to Habermas’s work underscores the importance of a valid position, rather than a desirable identity, from which to engage with others in the social world. This invites a clear and consistent focus on action and its basis (moral position) rather than on attributions ascribed to organizations and campaigners (identity). The key question thus shifts from ‘Do you like me/trust me sufficiently follow me?’ to a more substantial, ‘Is this a good thing to do?’.

19

Mężczyźni a praca socjalna – analiza wybranych problemów

51%

Miś L.

Problemy Polityki Społecznej. Studia i Dyskusje

|

2014

|

issue 27(4)/2014

109-125

PL

Udział mężczyzn wśród pracowników socjalnych w Polsce jest bardzo niski. Możemy mówić o niezwykle wysokiej feminizacji tego zawodu. Podobnie jest w przypadku osób studiujących pracę socjalną. Tendencja ta występowała również w przeszłości na niższych poziomach kształcenia zawodowego, zarówno w okresie tzw. socjalizmu państwowego, jak i po 1989 r. Odsetek pracowników socjalnych płci męskiej w Polsce jest znacznie niższy niż w takich krajach, jak Niemcy, Anglia, Irlandia czy USA, gdzie mężczyźni stanowią około jednej piątej zasobów ludzkich pomocy społecznej. Z kolei spośród niektórych kategorii klientów pomocy społecznej mężczyźni stanowią zdecydowaną większość. Stąd postulat „męskiej pracy socjalnej” i poszukiwania dróg zwiększenia udziału mężczyzn w profesjonalnym dostarczaniu pomocy.

EN

The share of men among Polish social workers is very low – it can be talked about the high feminization rate of this profession. A similar underrepresentation of men is observed among the students of social work in Poland. This tendency was also present at lower levels of social work education in the past, in the times of so-called “state socialism” but also after the 1989. The comparison of the proportion of male social workers in Poland with other countries (Germany, England, Ireland, USA) shows a significant difference, as in these countries, men’s employment share in social welfare agencies is about one-fi fth. On the contrary, among certain categories of social assistance recipients men account for the vast majority. Hence, the paper postulates “male social work” and the search for ways to increase male participation in the professional delivery of social assistance.

20

Oblicza innowacyjności. Socjologiczna próba typologizacji zjawiska

51%

Zdun M.

Prakseologia

|

2017

|

vol. 159

161-184

XX

Celem artykułu jest przedstawienie socjologicznej typologizacji innowacyjności oraz wykazanie metodologicznej przydatności obranego do analizy narzędzia. Zaproponowany schemat służy systematyzacji i uporządkowaniu wszechobecnego dziś nowatorstwa. W pierwszej kolejności innowacyjność zostaje opisana jako kategoria wielowymiarowa oraz spinająca sferę jednostkowych potrzeb z obszarem systemowych wyzwań, czy też łącząca rewiry wartościowania i użytkowania. Konstatacja na temat skomplikowanej, bo wieloaspektowej, struktury innowacyjności, legitymizuje zaangażowanie klasyfikacji typologicznej do wyjaśnienia dyskutowanego w niniejszym artykule pojęcia. Rozróżnienie innowacyjności jednostkowej i systemowej oraz wskazanie dwóch pryncypialnych aspektów nowatorstwa (aksjologicznego i pragmatycznego) staje się podstawą zaproponowanej systematyzacji. To z kolei pozwala na wyróżnienie typów społeczeństw i przedyskutowanie „innowacyjnych utopii”. Zwieńczeniem niniejszej analizy są najbardziej ogólne modele innowacyjności: doznaniowość i wyczynowość, które stają się punktem wyjścia do diagnozy zjawisk współczesnych: dyktatury i innowacyjnego wykluczenia. Finalnie zaproponowany schemat staje się jednocześnie odpowiedzią na pytanie o metodologiczną przydatność typologii.

EN

The aim of the article is the presentation of sociological typologisation of innovativeness and demonstration of the methodological usefulness of the tool selected for the analysis. The proposed diagram can be used for the systematisation and ordering of innovativeness, which is omnipresent today. First, innovativeness is described as a multidimensional category, which is a connection between the area of individual needs with the area of systematic challenges and joining the areas of valuation and use. Considerations on the complicated multi-aspectual structure of innovativeness are justified by the involvement of typological classification in the explanation of the notion discussed in this article. Distinguishing types of individual and systematic innovativeness as well as showing two principal aspects of innovativeness (axiological and pragmatic) are the basis of the proposed systematisation. This, in turn, makes it possible to distinguish between social types and to discussed “innovative utopias”. This analysis is crowned by the most general models of innovativeness: experience and performance, which become the starting point for the diagnosis of contemporary phenomena: dictatorship and innovative exclusion. Finally, the proposed pattern becomes, at the same time, an answer to the question about the methodological usefulness of typology.

Refine search results