Zmiana jest obecnie jednym z najczęściej używanych terminów, za pomocą którego próbuje się opisywać, charakteryzować, analizować czy wyjaśniać szereg zjawisk, jakie dokonują się we współczesnym świecie. Jednym ze sposobów ułatwiających człowiekowi odnajdywanie się w tej skomplikowanej współczesności jest edukacja. To edukacja stwarza szanse zrozumienia świata, który nas otacza, zmian, jakie w nim zachodzą, ale także zmian, jakie dokonują się w nas samych, jako członkach określonych grup zawodowych, społecznych, określonych narodów, jako mieszkańcach „globalnej wioski”, ale także jako w pełni autonomicznych jednostkach. Dotyczy to zarówno edukacji dzieci i młodzieży, jak i edukacji osób dorosłych będących w okresie aktywności zawodowej, a także w tzw. trzecim wieku. dotyczy to edukacji szkolnej, ale też pozaszkolnej, ogólnej i zawodowej, realizowanej w specjalnie do tego celu powołanych instytucjach, ale także w sposób samodzielny. Uznając nieuniknioność zmian, w niniejszym artykule zaakcentowano rolę edukacji w przygotowaniu jednostki do życia i pracy w świecie zmiany.
Za cechę konstytutywną XXi wieku uznać można zmianę – wszechobecną, permanentną, intensywną, nacechowaną dychotomią. Lawinowo następujące przeobrażenia odciskają swoje piętno na wszystkich elementach tworzących otaczającą nas rzeczywistość. Opracowanie niniejsze stanowi przestrzeń dla autorki do snucia refleksji na temat charakteru i skutków zmian cywilizacyjnych, obserwowalnych w jednym z tych elementów – systemie szkolnictwa wyższego. Autorka, przywołując m.in. wyniki badań własnych, koncentruje się na redefinicji rzeczywistości akademickiej w soczewce neoliberalizmu oraz nowych zjawisk, będących jego następstwem – prekaryzacji, pułapki prekarności, przegranej i outsideringu na rynku pracy, a także społecznej odpowiedzialności szkół wyższych.
The purpose of this article is to present and analyze general changes of the economic policy models implemented in most countries with developed market economy after the Second World War, their causes and consequences. These changes are considered to be a result of globalization. According to the author, economic policy in its traditional sense, implemented at the level of nation states, is becoming today increasingly ineffective, inefficient and inadequate to challenges created by the global economy. The main reason is that natural market failures (mostly monopolistic tendencies and negative externalities) manifest themselves to an even greater extent on a global scale, while remaining outside the regulatory impact of nation states. The author expresses the view that the execution of thebasic functions of economic policy on a global scale would be possible only after the creation of one global economic regulator with appropriate enforcement powers.
One of the more important issues drawing the attention of Polish scholars and publishers in the past quarter-century has been undoubtedly the condition and role of the Polish intelligence during the social and political changes in the 20th century, with special attention paid to its engagement in the building process of the chunks of the Polish Third Republic. A thorough analysis of the aforementioned problem allows for noticing the very clear attitude evolution process and acceptable system of values, although its representatives still think themselves to be a separate social layer with clear social and political tasks to complete. From the point of view of the issue described in this article, it seems relevant in the way that these changes, above all related to new regime reality and the inevitable civilisation and generation changes, naturally influenced not only the ability to alter reality, but also the character of the visions of rebuilding and modernise the Republic, formulated within its boundaries.
Współczesność niesie wiele problemów dla żyjącego w niej człowieka. Zaliczyć do nich można intensywny rozwój naukowy, którego współczesnym wymiarem jest obszar technologii informacyjnych, ale również automatyzacji i coraz śmielej promowanej robotyzacji w wielu sferach życia człowieka, w tym w pracy zawodowej. Charakter przemian nie może pozostać obojętny dla zawodoznawstwa, wyznaczającego kierunek modelowania edukacji zawodowej. Podobne założenia przyświecały twórcom aktualnej reformy, która − koncentrując się na trendach rynkowych − uznaje wymagania współczesnej pracy, a szansę jej otrzymania upatruje w identyfikacji umiejętności ukształtowanych w procesach edukacyjnych. Dobre przygotowanie do pracy w zawodach odpowiadających trendom rynkowym powinno być źródłem zadowolenia człowieka jako pracownika, z możliwością jego dalszego rozwoju, w co wpisuje się model edukacji zawodowej integrującej kształcenie zawodowe z ustawicznym w jeden obszar pedagogiki pracy, zainicjowany przez R. Gerlacha115, a następnie poznawczo i naukowo rozwijany przez B. Baraniak116. Ta swoista koncepcja jest dobrą podstawą teoretyczną do inwestycji w kapitał ludzki. Jego rozwój pozwoli nie tylko zmieniać współczesny rynek pracy, ale będzie sprawiać, iż tylko wykształceni pracownicy, i to w nowych zawodach, przydatnych w rozwijającym się współcześnie sektorze usług, będą mogli liczyć na zatrudnienie.
EN
Contemporaneity is full of different problems bothering human being – intensive science development, mainly in information technology area, but also automation and, recently popularising robotisation in many sectors of humans life including occupational work. This character of changes cannot stay indifferent for knowledge of professions, which has influence on direction of modelling occupational education. Current reform is endeavouring to inscribe that in it concentrating on market trends. Recognizes the demands of contemporary work and chances to get one places in identifying abilities shaped in educational processes. Proper preparation for occupational work inscribed in market trends can be the reason of human-employee gratification – because of the possibility of further progress, which inscribes in occupational education model and integrate occupational education with lifelong learning in one area of pedagogy of work initiated by R. Gerlach, cognitively and scientific expanded by B. Baraniak. This unique conception is good theoretical base to investing in human capital. Its development lets not only to change contemporary job market, but also cause that only welleducated employees, specializing in new, needed in modern, developing services sector occupations, can count on employment as the effect of civilizational changes.
The European integration is opening new perspectives of social, cultural, economic and political development. The free movement of people caused extinction of the old border conflicts. The integration processes on a global scale require ideological foundation based on a certain system of values. Consequently, within the European Union, there is the collision of traditional culture, built on Christianity, Greek philosophy and Roman law. The new system of values, mainly contained in the Charter of Fundamental Rights of 2000, storms the existing concept of family, marriage, social welfare system, and finally the traditional conception of the state. The collision of two systems of values must raise some concerns and social tensions, that we should talk about. The basis for discussion is the issue of citizenship of the Member State and the citizenship of European Union in the context of national identity.
PL
Integracja europejska otwiera coraz to nowsze perspektywy rozwoju społecznego, kulturowego, gospodarczego i politycznego. Swoboda przepływu osób spowodowała w głównej mierze wygaszenie dawnych granicznych konfliktów. Procesy integracyjne na skalę globalną wymagają podbudowy ideologicznej osadzonej na określonym systemie wartości. W konsekwencji dochodzi w ramach Unii Europejskiej do zderzenia tradycyjnej kultury, zbudowanej na chrześcijaństwie, filozofii greckiej i prawie rzymskim. Nowy system wartości, zawarty głównie w Karcie Praw Podstawowych z 2000 roku, burzy dotychczasową koncepcję m.in. rodziny, małżeństwa, systemu pomocy społecznej, a w końcu tradycyjną koncepcję państwa. Zderzenie się dwóch systemów wartości musi rodzić pewne obawy i napięcia społeczne, o których należy mówić. Podstawę rozważań stanowi kwestia obywatelstwa państwa członkowskiego i obywatelstwa Unii Europejskiej w kontekście tożsamości narodowej.
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.