Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 35

first rewind previous Page / 2 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  zróżnicowanie regionalne
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 2 next fast forward last
Oeconomia Copernicana
|
2014
|
vol. 5
|
issue 1
117-133
PL
W opracowaniu analizom poddano regionalne zróżnicowanie udziału sektora usług w zatrudnieniu. Celem badań była identyfikacja najważniejszych wewnątrzsektorowych determinant zaangażowania pracy w sektorze usług w układzie wojewódzkim. Do realizacji zadania badawczego wykorzystano szereg metod statystycznych, w tym analizę zmienności, korelacji i regresji oraz analizę czynnikową. Po identyfikacji najważniejszych czynników determinujących regionalną skalę zatrudnienia w sektorze usług oraz ich strukturalizacji wskazane zostały specyficzne układy czynników warunkujących sytuację w poszczególnych województwach.
PL
Postępujący proces demograficznego starzenia się polskiego społeczeństwa determinuje zmiany w wielkości i strukturze wieku zasobów pracy. Zmiany te nie następują w tym samym tempie i z taką samą intensywnością ani w perspektywie państw Unii Europejskiej, ani w perspektywie polskich regionów. W artykule przedstawiono kierunek i tempo zmian rozmiarów zasobów pracy w latach 1998-2014 w polskich regionach. Analizie poddano również zmiany w strukturze wieku osób w wieku produkcyjnym oraz ich znaczenie dla rynku pracy. Do badania wykorzystano dane z bazy Banku Danych Lokalnych. Dane analizowano w ujęciu statycznym oraz dynamicznym. Aby potwierdzić występowanie międzyregionalnych różnic w wielkości i strukturze wieku zasobów pracy, wykorzystano metodę szeregu rozdzielczego o czterech równych przedziałach klasowych. Podstawowym celem opracowania było wykazanie występowania regionalnych różnic w wielkości i strukturze wieku zasobów pracy oraz konsekwencji pogłębiającego się demograficznego starzenia się dla regionalnych rynków pracy.
PL
Regionalna struktura społeczna Polski wykazała przewagę województw mazowieckiego i pomorskiego. Województwa te dystansują się wielkością PKB na mieszkańca. Wyróżniają się pod względem recepcji turystów zarówno krajowych, jak i zagranicznych. Według szacunków, w 2007 roku województwo mazowieckie przyjęło 13% krajowego ruchu turystycznego. Kolejne pod względem liczby turystów krajowych było pomorskie i małopolskie. Podczas podróży długookresowych Polacy odwiedzali najczęściej województwo pomorskie. W celach turystyczno-wypoczynkowych Polacy najczęściej podróżowali do województw: pomorskiego, zachodniopomorskiego, kujawsko- -pomorskiego, warmińsko-mazurskiego, Najwięcej turystów zagranicznych odwiedziło województwa: wielkopolskie, dolnośląskie, mazowieckie, małopolskie. Jeśli chodzi o podaż turystyczną to najlepiej rozwinięta jest baza hotelowa w województwach mazowieckim, śląskim i dolnośląskim. Obszary o wysokiej recepcji turystycznej charakteryzuje wysoki poziom bazy hotelowej i wysoki stopień wykorzystania miejsc noclegowych, co pociąga za sobą rozwój społeczny, natomiast poziom wsparcia unii dla tych regionów nie jest wysoki, co jest zgodne z przyjętą polityką regionalną.
EN
The concept of regional development is often combined with the concept of competitiveness, which is understood as a group of conditions that maintains a competitive advantage and longterm growth in order to build prosperity and quality of life. The aim of this study is an attempt to apply the classification procedure to assess the competitiveness of the tourism industry within Polish regions (voivodeships). Tourism activities and measurement of their effects on the regional economy is very important, especially because they are linked to retention, employment, economic and social cohesion and strengthening the quality of life. Application of the principal component analysis and non-hierarchical cluster analysis identified the regional dimension of the tourism economy and isolated types of regions that differ in the amount of demand, the supply of tourism development potential measured by GDP per capita and the level of support of regional policy instruments. This method provides an objective assessment of the multi-criteria phenomenon of competitiveness in territorial arrangement. According to the proposed system model diagnostic variables characterizing the level of tourism in the provinces were grouped into sub-systems: supply (10 features), demand (7 features) and economic development (4 features). The method of multivariate analysis, i.e. principal component analysis was applied in order to replace original features with fewer meta-features of principal components. The results showed that the highest level of regional development were achieved by Mazowieckie and Pomorskie voivodeships, influenced by very high household incomes, low unemployment and a high level of support from EU funds for regional development. Śląskie voivodeship had the highest level of support from regional development funds per capita while maintaining a high level of socio-economic development. Wielkopolskie, Łódzkie, Śląskie and Małopolskie voivodeships had low levels of regional development support per capita, yet a high economic growth. The largest group: Zachodniopomorskie, Lubuskie, Kujawsko-pomorskie, Warmińsko-mazurskie, Podlaskie, Lubelskie, Podkarpackie, Świętokrzyskie and Opolskie voivodeships had low levels of economic development and medium level of regional development funding compared to other provinces.
PL
Celem pracy jest analiza regionalnego zróżnicowania nowych państw członkowskich Unii Europejskiej, które do przełomu lat 80. i 90. XX w. funkcjonowały w socjalistycznym systemie polityczno-gospodarczym. Postępowanie badawcze przeprowadzono w oparciu o analizę zmian poziomu produktu krajowego brutto (PKB) w układzie jednostek statystycznych NUTS3. Praca składa się z trzech zasadniczych części o charakterze empirycznym. W pierwszej części jako wprowadzenie i tło zasadniczych analiz przedstawiono dynamikę zmian PKB per capita w postsocjalistycznych państwach członkowskich UE w latach 2000–2016. W drugiej części zaprezentowano zróżnicowanie regionalne poziomu PKB per capita (mierzonego standardem siły nabywczej) i dynamiki jego zmian w latach 2000–2014. W trzeciej części, na podstawie metody ilorazu potencjałów (potencjału gospodarczego i potencjału ludności), zidentyfikowano środkowoeuropejskie układy rdzeń–peryferie postsocjalistycznych państw członkowskich UE. W wyniku przeprowadzonych analiz wykazano, że wszystkie badane państwa i regiony charakteryzował wzrost gospodarczy, który silnie różnicował się przestrzennie w obrębie poszczególnych państw. Największy wzrost gospodarczy odnotowywały we wszystkich badanych państwach regiony stołeczne (głównie rdzenie), a najniższy regiony położone peryferyjnie względem nich. Wyraźnie zarysowanymi centrami wzrostu (biegunami rozwoju) w Europie Środkowo-Wschodniej są regiony stołeczne Bratysławy, Budapesztu, Bukaresztu, Lublany, Pragi, Tallina i Warszawy. Regiony stołeczne cechują się wysoką atrakcyjnością dla mieszkańców i przedsiębiorców z powodu wysokiej koncentracji różnych działalności społeczno-gospodarczych (istotne w tym zakresie są bliskość i jakość rynku pracy, usług, producentów) oraz wysokiej dostępności czasowej i przestrzennej z innych obszarów kraju, a więc w konsekwencji z powodu bardzo dużych korzyści aglomeracji i lokalizacji.
PL
Celem artykułu jest prezentacja ilościowego wymiaru alokacji środków wpisanych w politykę spójności w perspektywie 2007-2013 w Polsce. Układ regionalny analizy tworzą województwa, a rzeczowy kluczowe programy rozwojowe. Relacyjnej analizie statystycznej poddane zostały dane pochodzące z baz Głównego Urzędu Statystycznego. Kontekst jakościowy analizy wpisany został w studia literaturowe. Zidentyfikowana w procesie badawczym wysoka dyspersja w poziomie absorpcji funduszy europejskich świadczy o istotnie zróżnicowanym oddolnym potencjale rozwojowym regionów na niekorzyść województwa lubelskiego, podlaskiego i świętokrzyskiego.
|
2017
|
vol. 27
|
issue 2
77-87
PL
Celem autora artykułu jest identyfikacja zmian zachodzących w liczbie, kierunku, tempie, intensywności, strukturze i pojemności hoteli w Polsce w latach 1990–2015 według ich kategorii i województw oraz wpływu atrakcyjności turystycznej i wskaźników rozwoju gospodarczego (produktu krajowego brutto, nakładów inwestycyjnych ogółem, wartości środków trwałych brutto) na zmiany w liczbie pokoi hotelowych. Oparto ją na ogólnodostępnych materiałach pochodzących z Bazy Danych Lokalnych (BDL) Głównego Urzędu Statystycznego (GUS) oraz z branżowych roczników statystycznych turystyki. W artykule wykorzystano metody analizy indeksowej, wskaźniki podobieństwa i odmienności strukturalnej, rachunku korelacji i prezentacji graficznej (wykresy, mapy). W latach 1990–2015 nastąpił w Polsce dynamiczny wzrost liczby i pojemności hoteli (4,5-krotny), zwłaszcza w segmencie wyższych (hotele 5* i 4*) i średnich (3*) kategorii. Wzrost ten był znacząco zróżnicowany regionalnie, w wysokim stopniu uwarunkowany atrakcyjnością turystyczną oraz ogólnym rozwojem społeczno-gospodarczym województw.
PL
Przestrzenna metoda przesunięć udziałów stanowi alternatywę klasycznej analizy shift-share, w której nie jest uwzględnione geograficzne położenie rozważanych regionów. Wiele zachodzących zjawisk, ich rozwój czy też kierunki zmian, uzależnione są bowiem od przestrzennych interakcji zachodzących pomiędzy sąsiadującymi regionami. Model przestrzennej analizy shift-share został wprowadzony do badań przez Nazarę i Hewingsa. Model ten przedstawia przestrzennie zmodyfikowane stopy wzrostu (tempa zmian) poszczególnych wariantów zjawiska przez uwzględnienie temp wzrostu zjawiska w obszarach sąsiadujących. Celem artykułu jest analiza zmian struktury produkcji rolnej w województwach Polski w latach 2004-2014, według rodzajów produktów rolnych z zastosowaniem przestrzennej dynamicznej metody przesunięć udziałów. W opracowaniu dokonano oceny tempa wzrostu wielkości zjawiska. Ponadto, zidentyfikowano i oszacowano udział czynników strukturalnych, sektorowych oraz regionalnych (lokalnych, przestrzennych) w wielkości efektu globalnego (produkcji rolnej w Polsce ogółem) w przekroju województw. Dodatkowo włączono do badania aspekty przestrzenne (zależności międzyregionalne) w postaci macierzy wag przestrzennych, która umożliwiła włączenie do badania aspektów związanych z zachodzącymi zależnościami ponadregionalnymi.
EN
"This paper will present the spatial shift-share method as an alternative to classical shift-share analysis. In which it is not taken into account the geographical location of the regions concerned. Many of the economic phenomena, their growth or trends, are dependent on the spatial interactions between neighbouring regions. The problem of spatial relationships solves the spatial weights matrix. Spatial shift-share analysis was introduced to the study of Nazaré and Hewings. This model represents a spatially modified growth rate (rate of change) of individual variants of the phenomenon by taking into account growth rates in phenomena in the neighbouring areas. The aim of this article is to analyse changes in the structure of agricultural production in the Polish provinces in the years 2004-2014, by type of agricultural products using spatial shift-share method. The study assesses the growth of the size of the phenomenon. Furthermore, the identified and estimated the share of structural, sectoral and regional in global effect size (in total agricultural production in Poland) in the regional breakdown. Additionally, the spatial weights matrix was included to this study, which allowed the inclusion in the aspects relating to the overlapping relationships subregional."
PL
Kapitał społeczny w Polsce jest zróżnicowany regionalnie. Więź rodzinna, religijność i lokalne wspólnoty są silniejsze na terenie historycznej Galicji. Ich źródłem jest mocna więź lokalna, ciągłość substratu ludnościowego, witalność tradycyjnej rodziny i siła religijności mieszkańców. Powoduje to m.in. szersze niż gdzie indziej wsparcie startu życiowego dla młodego pokolenia przez rodziny i przez społeczność lokalną. Z tym wiąże się także znacząca koordynacja zachowań i działań w polityce lokalnej. Jej efektem jest małe wewnętrzne rozdrobnienie rad i stąd łatwiejsze wyłanianie trwałych większości. Władze lokalne mają silną podstawę polityczną i stabilny charakter, a tym samym są bardziej zdolne do efektywnego działania na rzecz rozwoju lokalnego. Wszystko to powoduje dodatnie wzmocnienie dla tych form kapitału społecznego na poziomie jednostkowym i zbiorowym. Te wzory zachowań mają swe korzenie w przeszłości, a w świadomości jednostkowej i zbiorowej wiążą się w jeden, wspólny węzeł. Dzięki ich funkcjonalności nie ma bodźców, aby je zmieniać, ale raczej kontynuować i adaptować do nowych warunków i sytuacji.
EN
The social capital in Poland has a regional differentiation. Family ties, strong religiosity and local community are stronger in the area of historical Galicia. Their sources are strong local ties, continuity of the population, vitality of the traditional family and religiosity. They resulted in stronger support for the young generation by family and local community. This also resulted in significant similarity and co-ordination of local political behavior. Its effect is low local political differentiation and durable majorities in local councils. Local authorities have strong political basis and stable character, and they are more able to the effective action in the area of local policy and local development. These forms of social capital behavior are originated in the heritage of the past, and they are strengthened by individual and collective benefits, so they are united in one form of life. There are no stimuli to change them due to their functionality, though to continue and adapt to new social and political conditions.
9
Content available remote

Regionalne ujęcie stopy bezrobocia – diagnoza

75%
EN
In the study a problem was taken for the seasonal character being found in an area of the unemployment rate in the context of her regional diversity. The article has diagnostic character, where the region constitutes the area of provinces. The hypothesis which through a statistical analysis will be verified, is following: the meaning social-economic differentiation of regions of Poland is finding its reflection not only in diversifying the unemployment rate, but also in seasonal variations examined. The author is aware that the problem is much broader and requires the deepened school of the differentiation above conditioning given. But on account of publishing restrictions and treating, for future researches, that study as pilot, the attention will be focussed in chosen areas.
EN
The article Development of Economic Culture in terms of regional differentiation of rural areas relates to the issue of individualisation of development policies in the area of creating economic culture. Pointing to the nature and significance of economic culture as a factor of economic development, the author advocates a focus on some of the support instruments in order to influence its shape, taking into account Polish regional differences. The article uses the achievements of economic and sociological research based on the methodology of desk research and the use of its own research achievements.
PL
Artykuł odnosi się do kwestii zindywidualizowania polityki rozwoju regionalnego w zakresie kreowania kultury ekonomicznej. Wskazując na istotę i znaczenie kultury ekonomicznej jako czynnika rozwoju gospodarczego, autorka opowiada się za położeniem nacisku na niektóre instrumenty wsparcia w celu oddziaływania na jej kształt, z uwzględnieniem zróżnicowania regionalnego Polski. Artykuł wykorzystuje dorobek badań socjologicznych i ekonomicznych w oparciu o metodologię desk research oraz badania własne.
|
2013
|
vol. 1
|
issue 2
EN
The study, based on publications and online CSO resources, attempts to analyze the current demographic structure, and selected labor market elements characteristic for a separate, closed area known as Polish and Eastern Europe. It is composed of five provinces, four of them: Lubelszczyzna, Podlasie, Subcarpathian and Świetokrzyskie administratively belonging to the Eastern Region and the fifth one - Warmia and Mazury, which is an administrative unit of the Northern Region. These regions constituting a third of the country’s area, and being home to the fifth part of the whole Polish population, are among the most marginalized areas of the country in terms of spatial, economic and social aspects. The analysis found that during the observation period, the Polish eastern provinces, both the availability of space and the structure of the population by age (inter alia resulting in the highest demographic dependency ratio in the country), as well as the employment structure (high share of employed in the agriculture, low share of those employed in services), or both unemployment rates, do not present an optimistic outlook. They all constitute a considerable threat to the state’s regional policy guidelines, all in favor of a trade-promotion polarization and diffusion model, favoring the so-called ‘locomotives of growth’, the richest provinces, which means further marginalization of the most vulnerable regions.
PL
Przedmiotem opracowania, opartego na publikacjach i zasobach internetowych GUS, jest analiza aktualnej struktury demograficznej i wybranych elementów rynku pracy charakteryzujących wyodrębniony, zwarty obszar określany mianem Polski Wschodniej. W jego skład wchodzi pięć województw, cztery: lubelskie, podlaskie, podkarpackie i świętokrzyskie należące administracyjnie do Regionu Wschodniego i piąte warmińsko-mazurskie, będące jednostką administracyjną Regionu Północnego. Wymienione województwa zajmujące trzecią część powierzchni kraju i zamieszkiwane przez piątą cześć ogółu ludności Polski, należą do najbardziej zmarginalizowanych pod względem przestrzennym, ekonomicznym i społecznym regionów naszego kraju. W wyniku przeprowadzonej analizy stwierdzono, iż w okresie objętym obserwacją, w województwach Polski Wschodniej, zarówno dostępność przestrzenna, jak i struktura ludności wg wieku (skutkująca m.in. najwyższymi w skali kraju wskaźnikiem obciążenia demograficznego) podobnie jak struktura zatrudnienia (wysoki udział pracujących w rolnictwie, niski w usługach rynkowych) czy wartości obu stóp bezrobocia nie stwarzają optymistycznej perspektywy rozwoju. Niebagatelne zagrożenie stanowią założenia polityki regionalnej państwa, lansujące model polaryzacyjno-dyfuzyjny, faworyzujący tzw. lokomotywy wzrostu, czyli województwa najbogatsze, co oznacza dalszą marginalizację województw najsłabszych.
EN
We carry out an analysis of rural areas in Poland on the LAU2 level. The research reveals significant heterogeneities among rural boroughs. The deconcentration hypothesis holds only for rural boroughs within 40 km of large towns. The remaining peripheral rural boroughs are subject to adverse demographic and development pressures, with limited infrastructure stock and public services availability. The strong differentiation between rural boroughs indicates the need for a reconsideration of the criteria for regional cohesion policies.
PL
W niniejszym opracowaniu przedstawiona została analiza obszarów wiejskich w Polsce na poziomie LAU2. Badania przeprowadzone na podstawie wskaźników zrównoważonego rozwoju ukazują znaczną niejednorodność gmin wiejskich. Hipoteza o dekoncentracji potwierdzona została dla gmin wiejskich położonych w promieniu 40 km od dużych miast. Pozostałe, peryferyjne gminy wiejskie podlegają niekorzystnym trendom demograficznym i rozwojowym, skutkującym ograniczoną dostępnością infrastruktury i usług publicznych w tych samorządach. Zaprezentowane silne zróżnicowanie gmin wiejskich wskazuje na potrzebę weryfikacji kryteriów przyznawania środków w ramach regionalnych polityk spójności.
|
2021
|
vol. 66
|
issue 2
25-38
EN
Beekeeping is of great significance for the development of agriculture. On the one hand, it may be considered in the context of the acquisition of bee products by beekeepers, and on the other, in terms of the role bees play in the natural environment, i.e. their contribu-tion to the production of higher and better crops. The aim of the paper is to present the beeke-eping sector across Poland's regions and to describe the changes it underwent in the studied period. The research was conducted in 2012, 2016 and 2019. The study uses secondary data from reports produced by the Apicultural Division of the Apicultural Division of the Research Institute of Horticulture in Puławy that relate to selected issues concerning the beekeeping sector in Poland. The differences in beekeeping in different parts of Poland were subject to one- and two-dimensional analysis. The latter was performed using methods based on the measurements of the depth of observations in the sample. The research demonstrates that the number of bee colonies and the number of beekeepers were on the rise in the studied years. The largest number of bee colonies was observed in Lubelskie, Małopolskie, Podkarpackie and Warmińsko-Mazurskie voivodships, while the largest production of honey was registered in Lubelskie Voivodship.
PL
Pszczelarstwo ma duże znaczenie dla rozwoju rolnictwa. Jest ono rozpatrywane z jednej strony przez pryzmat pozyskiwania przez pszczelarzy produktów pszczelich, a z drugiej – ze względu na rolę, jaką pszczoły odgrywają w środowisku przyrodniczym, czyli przyczynianie się do uzyskiwania wyższych i lepszych plonów. Celem artykułu jest charakterystyka pszczelarstwa w Polsce w ujęciu regionalnym oraz ustalenie zmian zachodzących w sektorze pszczelarskim. Badaniem objęto lata 2012, 2016 i 2019. W pracy przeanalizowano dane wtórne zaczerpnięte z raportów Zakładu Pszczelnictwa Instytutu Ogrodnictwa w Puławach, które dotyczą wybranych zagadnień z zakresu pszczelarstwa. Analiza statystyczna dotycząca zróżnicowania pszczelarstwa w Polsce została przeprowadzona w ujęciach jedno- i dwuwymiarowym. Analizę w ujęciu dwuwymiarowym wykonano z wykorzystaniem metod opartych na miarach zanurzania obserwacji w próbie. Stwierdzono, że w analizowanych latach liczba rodzin pszczelich oraz liczba pszczelarzy rosła. Największą liczbą rodzin pszczelich charakteryzowały się województwa: lubelskie, małopolskie, podkarpackie i warmińsko-mazurskie, natomiast największą produkcją miodu – woj. lubelskie.
PL
Gminy w regionach słabiej rozwiniętych (o niższym poziomie PKB na mieszkańca) cechuje wyższe uzależnienie od centralnie redystrybuowanych środków finansowych oraz na ogół niższy poziom zadłużenia. Obie charakterystyki są silnie związane z relatywnie niższą aktywnością inwe-stycyjną tych samorządów. Zwiększenie inicjatyw w zakresie modernizacji i unowocześniania lokalnych gospodarek przez samorządy wiąże się z poprawą ich potencjału dochodowego. Co prawda, w większości gmin położonych w słabiej rozwiniętych województwach relatywnie niższy udział zobowiązań pozostawia pewien margines na finansowanie takich przedsięwzięć długiem publicznym. Pamiętać należy, że margines ten jednak w ostatnich latach ulega systematycznemu zawężeniu. Sytuacja tych gmin sygnalizuje istotne zagrożenia, na przykład dla osiągania spójności społeczno-ekonomicznej, które powinny być także uwzględnione w pracach nad uregulowaniem kwestii dochodów i wydatków samorządowych.
EN
Communes in the less developed regions (with lower level of GDP per capita) are characterized by stronger dependence on central redistribution of financial resources and usually lower level of debt. Both features are strongly connected with relatively smaller investment activities of these self-governments. Increase of initiatives in the field of modernization of local economies by self-governments is connected with improvement of their income potential. Although relatively lower level of debt of most of the communes leaves some margin to finance such activities by public borrowing, it must be remembered that the margin during last years was systematically narrowing. Situation of the communes reveals some essential threats, for example to achieve socio-economic cohesion. The threats should be taken into account during the work on regulation of the self-governments’ incomes and spending issues.
PL
W każdym kraju występują regionalne różnice zachowań demograficznych, w tym również prokreacyjnych. Celem niniejszego artykułu jest wskazanie na podstawie analizy zmian rozkładów cząstkowych współczynników płodności w latach 1991–2012, czy w polskich realiach występuje stałość kalendarza płodności w poszczególnych województwach. Przeprowadzona analiza wskazuje, że zjawisko takie występuje, przy czym można wyodrębnić dwie w miarę jednorodne grupy, obejmujące łącznie większość województw. W Polsce Północno-Zachodniej występuje wzorzec bazujący na wysokiej płodności kobiet młodych i bardzo młodych, zaś w przypadku Polski Południowo-Wschodniej bardzo niska płodność nastolatek i niska płodność kobiet młodych współwystępuje z wysoką skłonnością do posiadania potomstwa wśród kobiet w wieku 30 lat i więcej.
EN
Regional differentiation of demographic behaviours (including fertility ones) could be observed in all countries. The paper is focused on checking that in Poland there are stable, permanent differences in fertility calendar between regions. The analysis is based on distribution of age-specific fertility rates. The permanent differences are observed what enables to form 2 – relatively – homogenous groups including majority of the Polish regions. The northern-western group is characterized by high fertility at young ages (especially teenagers), and the southern-eastern group – by low fertility at young ages (with very low teenager fertility) and high fertility of women aged 30+.
PL
W ostatnich latach zarówno na świecie jak i w Europie obserwujemy dynamiczny rozwój rolnictwa ekologicznego. Przyczyniły się do tego wprowadzone już na początku lat 90. ubiegłego wieku precyzyjne uregulowania prawne. W Polsce jak i w wielu innych krajach, integracja z Unią Europejską (UE) stworzyła większe możliwości finansowego wspierania tego rolnictwa. Celem niniejszego opracowania jest przedstawienie dynamiki wybranych charakterystyk rolnictwa ekologicznego w latach 2005-2014 w krajach, które wraz z Polską w 2004 roku wstąpiły do UE. Analizy prowadzono na podstawie danych pochodzących z raportów The World of Organic Agriculture. Badania wykazały, że rozwój rolnictwa ekologicznego w badanych krajach jest zróżnicowany. Zmiany w analizowanych procesach miały charakter ciągły, co pozwoliło określić tendencje rozwojowe i dokonać ich ekstrapolacji.
EN
We have observed in recent years dynamic development of organic farming both worldwide and in Europe. Contributed to this already in the early 1990s of the last century precise regulations. In Poland and in many other countries, integration with the European Union (EU) created greater opportunities for financial support of this type of agriculture. The aim of this paper is to present the dynamics of selected characteristics of organic farming in the years 2005-2014 in the countries, which along with Poland joined the EU in 2004. Analysis was carried out on the basis of the data from the reports of The World of Organic Agriculture. Studies showed that the development of organic farming in the countries is diverse. Changes in the analyzed processes were to be continuous, which allowed to determine the trends and make their extrapolation.
EN
The article includes a research about opportunities and barriers in the process of European integration in Ukraine. Three main aspects were chosen: geopolitical position, corruption and differentiation of the regions. Each of these aspects is a significant obstacle to the transformation of Ukraine, but due to successful and effective reform they can become advantages which will help to transform the country into a European state. Since its independence Ukraine has become a barrier between East and West. Its geopolitical position played a negative role in determining priorities and directions of the foreign policy. As a result Maidan appeared, Crimea was annexed, terrorist activities in Eastern Ukraine began. All these events reflected negatively on integration and transformation processes in the country. However, Ukraine has chosen Western direction of development that can give wide opportunities in future. One of the negative factors hindering Ukraine’s way to Europe is the high level of corruption. According to Transparency International Ukraine was placed 142nd on the Corruption Perceptions Index in 2014. This indicates that it is one of the most corrupted countries in the world. Following the experience of European countries, first of all Czech Republic, the Government of Ukraine has developed anti-corruption strategy for 2014–2017. If it is successful, Ukraine has a chance to reduce corruption and it will also facilitate conditions for other reforms. Another aspect which has a negative influence on effective governance are regional differences. Poland is a good example of the country which could turn this disadvantage into advantage. Ukraine has adopted National Strategy for Regional Development 2020 which will provide effective control into the regions to direct their activity on development of local and country economy. Ukraine has a chance to change its position on the political map. The experience of neighboring countries which are members of the European Union and had completed the transformation process can help Ukraine to overcome most of the obstacles on the way to Europe and become a strong and prosperous state.
PL
Celem opracowania było przedstawienie regionalnego zróżnicowania struktury obszarowej użytków rolnych (UR) gospodarstw ekologicznych w porównaniu do struktury we wszystkich gospodarstwach rolnych posiadających UR w Polsce. Bazowano zarówno na liczbie jak i powierzchni gospodarstw w grupach obszarowych UR. Do podziału województw na podzbiory podobne pod względem rozpatrywanych struktur wykorzystano metodę eliminacji wektorów. Ponadto, zbadano dynamikę badanych struktur w Polsce po akcesji do Unii Europejskiej (UE). Analiza pokazała, że rolnictwo, w tym w szczególności oparte na ekologicznych metodach wytwarzania jest regionalnie zróżnicowane. Zmiany analizowanych struktur w Polsce zmierzają do koncentracji ziemi i zmniejszania liczby gospodarstw o małej powierzchni UR w gospodarstwach rolnych, w tym znacząco w gospodarstwach ekologicznych.
EN
The purpose of this paper was to present the regional diversification of the structure area of utilized agricultural area (UAA) of organic farms compared to the diversification of the structure area of agricultural holdings with UAA in total in Poland. It was based both on the number and area of farms in the area groups of UAA. The vectors’ elimination method was used for the division of voivodeships into subsets similar in terms of analysed structures. In addition, it was investigated the dynamics of these structures in Poland after accession to the European Union. The analysis showed that agriculture, in particular based on organic methods of production is regionally diversified. Changes of the structures in Poland tend to land concentration and reduce the number of farms with a small area of UAA, significantly including organic farms.
PL
Artykuł analizuje terytorialne różnice w intensywności i cechach drobnej prywatnej przedsiębiorczości na Białorusi. Pod wieloma względami Białoruś dzieli się na część zachodnią i wschodnią. Linią podziału jest przedwojenna granica między Polską a ZSRR. Wschodnia część jest bardziej uprzemysłowiona i zurbanizowana: ludność miejska w tej części stanowi 76%, podczas gdy w zachodniej części - 60%. We wschodniej części znajdują się największe miasta kraju. Ludność tej części cechuje się też wyższym poziomem wykształcenia. Intensywność drobnej prywatnej przedsiębiorczości, mierzonej udziałem osób pracujących na własny rachunek i zatrudniających pracowników najemnych w całości ludności zawodowo czynnej, wykazuje wysoką korelację z poziomem urbanizacji i wykształcenia. Z tego powodu prywatna przedsiębiorczość jest najlepiej rozwinięta w mieście Mińsku i wschodniej części republiki. Jednakże na tych obszarach zachodniej i wschodniej części, które mają podobny poziom urbanizacji i wykształcenia, intensywność prywatnej przedsiębiorczości jest wyraźnie wyższa w części zachodniej. Badania przeprowadzone w dwu obwodach: grodzieńskim (zachód) i witebskim (w większości wschód) wykazały też różnice w postawach prywatnych przedsiębiorców. Ci pierwsi wykazują korzystniejsze cechy z punktu widzenia gospodarki rynkowej i konkurencyjności. Podczas, gdy ci pierwsi od państwa oczekują przede wszystkim dania im większej niezależności, ci drudzy - przede wszystkim państwowego wsparcia. Różnice te wynikają z przyczyn historycznych - krótszej przynależności do ZSRR i krótszego okresu gospodarki socjalistycznej, oraz od położenia przygranicznego - bliższych kontaktów Grodzieńszczyzny z krajami zaawansowanymi w rozwoju gospodarki rynkowej: Polski i Litwy.
EN
The article is demonstrates the differentiation of the intensity and characteristics of entrepreneurial activities in Belarus. With respect to many features, Belarus seems to be divided into the western and eastern part, that is, between the territory belonging before World War II to Poland and USSR. The eastern part is more urbanized (76% of urban population comparing to 60% in the west), includes largest cities and has better education indicators that the western part. As the entrepreneurship is highly correlated with education level and the degree of urbanization, it is not surprising that small business is most intense in Minsk and eastern Belarus. However, of the areas characterized by similar urbanization and education level, but located at different sides of the pre-war border, the entrepreneurship is decidedly more developed in the west. The research was conducted in the two regions: Grodziensk (western Belarus) and Witebsk (eastern Bealrus). It showed that the entrepreneurs from the western part of the republic are more free market oriented. While they main request from the central government was simply: less regulations, their counterparts in the east demanded rather more direct support from the state. This difference is the legacy of historical divisions and closer links of the western Belarus with the market economies of Poland and Lithuania.
PL
Celem badań była ocena regionalnego zróżnicowania efektywności ekonomicznej przedsiębiorstw prywatnych w Polsce. Podjęto próbę udzielenia odpowiedzi na pytanie: Czy regionalne różnice w poziomie efektywności ekonomicznej przedsiębiorstw prywatnych w Polsce pogłębiają się, czy są niwelowane? Na podstawie przeprowadzonych analiz sformułowano następujące wnioski. Regionalne zróżnicowanie efektywności ekonomicznej przedsiębiorstw prywatnych w Polsce w latach 1999-2008 nieznacznie się zmniejszyło, nadal utrzymuje się jednak na poziomie średnim. Przyczyną tego jest bardzo zróżnicowana dynamika zmian zachodzących w tym zakresie w poszczególnych województwach oraz równolegle następujące procesy konwergencji i dywergencji wewnętrznej województw.
EN
The aim of the research was the evaluation of the regional disparities in the economic efficiency of private companies in Poland. An attempt to answer the following question was taken: Do the regional disparities in the economic efficiency of private companies in Poland are increasing or decreasing? On the basis of the research results one can obtain some important conclusions. Regional disparities in the economic efficiency of private companies in Poland during years 1999-2008 have slightly decreased, and still remain at the average level. It was caused by the different dynamics of economic processes occurring in voivodships and also by the processes of the internal convergence and divergence of voivodships.
first rewind previous Page / 2 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.