Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 7

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  zróżnicowanie rozwoju
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
PL
Stymulowanie procesu wyrównywania poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego między regionami stanowi jedno z podstawowych założeń unijnej polityki spójności. W literaturze podkreśla się, że rozwój infrastrukturalny oraz odpowiedni stan środowiska przyrodniczego należą do głównych czynników rozwojowych. Artykuł zawiera analizę zróżnicowania rozwoju społeczno-gospodarczego w Polsce w latach 2007–2013, przeprowadzoną w układzie podregionów, oraz struktury ilościowej i wartościowej zrealizowanych projektów przy wsparciu funduszy unijnych udostępnionych w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko. Podstawowym celem pracy jest określenie wpływu środków unijnych pozyskanych w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko na zróżnicowanie rozwoju społeczno-gospodarczego w Polsce w układzie podregionów w latach 2007–2013.
EN
The study regards the development of the Masovian Voivodeship which is the best developed voivodeship in Poland and simultaneously is diversified inwardly. The level of socio-economic development of all Masovian communes was defined on the basis of a synthetic index of development (zi) for 2004 and 2010. Changes which appeared in the level of development of rural communes and other types of communes were analysed. The Local Data Bank (BDL) of the Central Statistical Office (GUS) served as the source of data used in the study. Urban communes have the highest level of development, but their dynamics of the development are relatively low in the analysed period. Every third rural commune belongs to the group of communes having the lowest level of development. Rural communes are prevailing among the communes which the lowest level of developmental changes. Simultaneously they are characterised by minimum values of the zi indicator.
PL
Opracowanie dotyczy rozwoju województwa mazowieckiego, które jest najlepiej rozwiniętym województwem w Polsce i jednocześnie bardzo zróżnicowanym wewnętrznie. Na podstawie syntetycznego wskaźnika rozwoju zi określono poziom rozwoju społeczno-ekonomicznego wszystkich gmin województwa mazowieckiego w 2004 i 2010 roku. Analizie poddano zmiany, jakie wystąpiły na poziomie rozwoju gmin wiejskich oraz pozostałych typów gmin. Źródłem danych statystycznych był Bank Danych Lokalnych GUS. W województwie mazowieckim występuje wyraźne zróżnicowanie przestrzenne w zakresie dynamiki zmian poziomu rozwoju w przekroju gmin oraz są widoczne różnice między poszczególnymi rodzajami gmin. Najwyższy poziom rozwoju mają gminy miejskie, ale ich dynamika rozwoju jest stosunkowo niska. Co trzecia gmina wiejska należy do gmin o najniższym poziomie rozwoju w analizowanych latach. Wśród gmin o zdecydowanie najmniejszych zmianach w poziomie rozwoju przeważają gminy wiejskie, które jednocześnie są gminami o najniższym poziomie rozwoju.
PL
Krakowski Obszar Metropolitalny (KOM) funkcjonuje już ponad dekadę. Celem artykułu jest zmierzenie różnic w poziomie rozwoju gmin zaliczanych do KOM. Wykorzystano w tym celu zunitaryzowane dane statystyczne na poziomie gmin dotyczące zasobu mieszkaniowego, struktury demograficznej, ruchów ludności i stanu infrastruktury. Analiza wykazała istnienie znaczących różnic w rozwoju gmin położonych centralnie i na obrzeżach KOM. Oznacza to konieczność podjęcia działań prorozwojowych najsłabiej rozwiniętych gminach w celu zmniejszenia ryzyka powstawania enklaw biedy i włączenia ich w proces metropolizacji.
EN
Krakow Metropolitan Area (KMA) has been in existence for over a decade. The aim of this article is to measure the differences in the development of the municipalities constituting KMA. For this purpose, unitarised statistical data at the municipal level on the housing stock, demographic structure, population movements and the state of infrastructure were used. The analysis shows significant differences in the development of the municipalities located centrally and on the outskirts of KMA. This implies a necessity to take activities supporting the development of the least developed municipalities in order to reduce the risk of the formation of poverty enclaves and involve them in the metropolisation process.
PL
Celem artykułu jest ocena stopnia zróżnicowania rozwoju społecznogospodarczego województw w latach 2005 i 2015 w kontekście polityki spójności. Polityka ta ma za zadanie zmniejszać dystans niektórych krajów unijnych do najbardziej rozwiniętych państw członkowskich Unii Europejskiej, a także niwelować zróżnicowanie wewnątrzkrajowe w rozwoju. Analizę przeprowadzono na podstawie danych GUS, przy wykorzystaniu wzorcowej metody porządkowania liniowego Hellwiga. Wybrane zmienne diagnostyczne odnoszą się do trzech wymiarów polityki spójności: gospodarczego, społecznego i terytorialnego. Wykorzystana metoda umożliwiła ocenę sytuacji społeczno-gospodarczej w Polsce wskazując województwa o dużym potencjale rozwojowym oraz borykające się z trudnościami. Badanie potwierdziło utrzymujące się zróżnicowanie w poziomie rozwoju między badanymi jednostkami terytorialnymi.
EN
The article aims to evaluate the degree of diversification of socio-economic development of voivodships in 2005 and 2015 in the context of cohesion policy. This policy focuses on reducing the distance between some European Union countries and the most developed EU members, as well as on decreasing national disparities in development. The analysis was conducted on the basis of the CSO data, using the Hellwig’s method of linear ordering. The selected diagnostic variables relate to three dimensions of cohesion policy: economic, social and territorial. The applied method enabled to assess social and economic situation in Poland, indicating voivodships with high development potential and also those facing difficulties. The research confirmed persistent differences in the development level between the examined territorial units.
PL
Artykuł ma na celu przedstawienie zróżnicowania rozwoju ekonomicznego krajów Unii Europejskiej (UE) w latach 2000—2015 oraz symulacje zmian wydajności pracy w perspektywie do 2050 r. W badaniu wykorzystano dwa agregaty makroekonomiczne opisujące dynamikę procesów rozwojowych, tj. wydajność pracy oraz kapitał rzeczowy przypadający na pracującego w powiązaniu z tzw. efektami grawitacyjnymi. Oparto się na danych Europejskiej Komisji Gospodarczej (United Nations Economic Commission for Europe — UNECE). Wyniki skłaniają do sformułowania dwóch kluczowych wniosków. Po pierwsze, przy założeniu utrzymania średniej krajowej stopy inwestycji z okresów 2000—2015, 2000—2008 i 2009—2015 w perspektywie do 2050 r. najsilniejszą średnioroczną dynamikę zmian wydajności pracy obserwuje się w krajach zaliczanych do grupy postkomunistycznej. Po drugie, przyjęcie dla okresu 2016— —2050 średniej stopy inwestycji dla gospodarki UE z okresów 2000—2015, 2000—2008 i 2009—2015 skłania do przypuszczenia, że w 2050 r. wydajność pracy trzech dużych grup krajów objętych analizą (UE-28, UE-15 i kraje postkomunistyczne) będzie się kształtować na bardzo podobnym poziomie.
EN
The aim of the article is to present the differentiation of economic development of the European Union countries in the years 2000—2015 and to simulate changes in labour productivity in the perspective of 2050. Two macroeconomic aggregates describing dynamics of development processes, i.e. labour productivity and capital-labour ratio, connected with the so-called gravity effects were used in the research. It was based on data from the United Nations Economic Commission for Europe (UNECE). The results lead to the formulation of two key conclusions. Firstly, assuming that the average investment rate from 2000—2015, 2000—2008 and 2009— —2015 is maintained in the perspective until 2050, the strongest annual average dynamics of labour productivity changes is observed in the countries belonging to the post-communist group. Secondly, the adoption, for the 2016—2050 period, of the average investment rate for the entire EU economy for 2000— —2015, 2000—2008 and 2009—2015, will lead to the assumption that in 2050 the productivity of large groups of analysed countries will be shaped at a very similar level.
PL
Przedmiotem artykułu jest wewnętrzne zróżnicowanie rozwoju najbardziej zurbanizowanego województwa w Polsce. Celem opracowania jest ocena skali przestrzennego zróżnicowania rozwoju ekonomicznego powiatów województwa śląskiego w latach 2002—2013. Do osiągnięcia tego celu wykorzystano następujące metody badawcze: opisową analizę wybranych wielkości makroekonomicznych, analizę taksonomiczną oraz analizę skupień. Wyniki przeprowadzonych analiz skłaniają do sformułowania dwóch kluczowych wniosków. Po pierwsze, w latach 2002—2013 grupę kwintylową o najwyższym poziomie rozwoju ekonomicznego tworzyły powiaty grodzkie aglomeracji śląsko-dąbrowskiej. Po drugie, w województwie śląskim istniały silne wewnętrzne zróżnicowania w zakresie przedsiębiorczości i kierunków jej rozwoju.
EN
The subject of the article is the internal differentiation of the development of the most urbanized voivodship in Poland. The aim of the study is to assess the scale of the spatial differentiation of economic development of powiats in the Slaskie voivodship in the years 2002—2013. To achieve this, the research methods were used, as follows: a descriptive analysis of selected macroeconomic values, taxonomic analysis and clustering. The results of the analyzes tend to the formulation of two key proposals. Firstly, in the years 2002—2013 a quintile with the highest level of economic development formed the urban powiats of the Silesian agglomeration. Secondly, in the Slaskie voivodship, there were strong internal diversity in entrepreneurship and directions of its development.
RU
Темой статьи является внутренняя дифференциация развития наиболее урбанизированного воеводства в Польше. Целью разработки была оценка масштаба пространственной дифференциации экономического развития повятов силезского воеводства в 2002—2013 гг. Для достижения этой цели были использованы методы обследования: описательный анализ избранных макроэкономических показателей, таксономический анализ и кластерный анализ. Результаты проведенного анализа позволяют сформулировать два основных вывода. Во-первых, в 2002—2013 гг квинтильную группу с самым высоким уровнем экономического развития образовали городские повяты силезско-домбровской агломерации. Во-вторых в силезском воеводстве была большая внутренняя дифференциация в области предпринимательсва и направлений его развития.
PL
Zasadniczym celem artykułu jest analiza i ocena stopnia zróżnicowania rozwoju społeczno- -gospodarczego województw Polski w latach 2005–2017. Podstawą prowadzonych badań były dane pochodzące z baz danych GUS (Bank Danych Lokalnych). W analizie uwzględniono trzy aspekty rozwoju regionów: potencjał gospodarczy, społeczny oraz infrastrukturalny. Wyróżniono osiem dziedzin charakteryzujących wymienione aspekty rozwoju. Są to: dochody ludności, rynek pracy, zdrowie i ochrona zdrowia, edukacja, kultura, transport i infrastruktura drogowa, podmioty gospodarcze i inwestycje oraz rozwój turystyki. W oparciu o wyselekcjonowane zmienne diagnostyczne opisujące każdą dziedzinę wyznaczono wartości syntetycznego miernika rozwoju dla poszczególnych województw oraz dla wybranych lat badanego przedziału czasowego. Syntetyczny miernik obliczano zgodnie z metodą liniowego porządkowania obiektów Hellwiga (metoda wzorca rozwoju). Zastosowana metoda pozwoliła na ustalenie rankingów województw w analizowanych latach oraz pogrupowanie województw według osiągniętego poziomu rozwoju. Ogólnie biorąc, sytuacja społeczno-gospodarcza kraju w 2017 r. poprawiła się w porównaniu do lat wcześniejszych. Przeprowadzone badania potwierdziły występowanie znacznych dysproporcji w rozwoju województw i utrzymujące się nadal duże przestrzenne zróżnicowanie poziomu rozwoju pomiędzy wschodnią i zachodnią częścią kraju. Mimo wzrostu maksymalnej oraz przeciętnej wartości syntetycznego miernika rozwoju w analizowanych latach, dystans między regionami o najwyższym i najniższym poziomie rozwoju nie zmniejszył się w 2017 r. w porównaniu do lat 2005 i 2010.
EN
The main goal of the article is to analyse and evaluate the degree of diversification in the socio- -economic development of Polish voivodeships in the period 2005–2017. The basis of the research comprises data from the Central Statistical Office (Local Databank) databases. The analysis included three aspects of regional development: economic, social and infrastructure potential. There are eight areas that characterise these development aspects, which are: incomes of the population, labour market, health and health care, education, culture, transport and road infrastructure, business entities and investments as well as tourism development. Based on selected diagnostic variables describing each field, values for a synthetic development measure have been determined for individual voivodeships and for selected years over the examined time period. The synthetic measure was calculated according to the Hellwig’s method of linear ordering of objects (method of taxonomic measure of development with constant pattern). The method resulted in rankings being set for the voivodeships in the analysed years and the grouping of voivodeships according to their achieved level of development. In general, the socio-economic situation of Poland in 2017 improved compared to previous years. The study confirmed the existence of considerable disparities in the development of voivodeships and the persistent large spatial differentiation of the level of development between the eastern and western regions of the country. Despite the increases in the maximum and average values of the synthetic measure of development in the analysed years, the distance between the regions with the highest and the lowest levels of development showed no decrease in 2017 compared to 2005 and 2010.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.