Technologie informacyjno-komunikacyjne wykorzystywane przez młodzież – szanse i zagrożenia

• Authors: Warzecha Katarzyna

Title variants

EN

Information and communication technologies used by adolescents – opportunities and threats

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Technologie informacyjno-komunikacyjne są wszechobecne w życiu osób młodocianych już od najwcześniejszych lat ich życia. Głównym celem pracy było przedstawienie szans i zagrożeń, jakie niosą technologie informacyjno-komunikacyjne wykorzystywane przez młodzież, na podstawie analizy literatury przedmiotu i badań własnych autorki. Nie tylko same instrumenty ICT, lecz sposób ich wykorzystywania przez dzieci i młodzież decyduje o ich korzystnym lub niekorzystnym wpływie. Nowoczesne ICT to zagrożenia wynikające z niewłaściwego i dysfunkcyjnego sposobu korzystania z nich (m.in. problemowe korzystanie z Internetu, telefonu komórkowego, nadużywanie gier komputerowych), ale to także możliwości zastosowania i wykorzystywania ICT w edukacji, stwarzające szanse rozwoju wielu młodym i zdolnym osobom.

EN

Information and communication technologies are omnipresent in adolescent persons’ lives from the earliest years. On the basis of an analysis of subject literature and author’s own research, the main objective of this study is the presentation of opportunities and threats which are brought by information and communication technologies used by adolescents. The modern information and communication technologies are the threats resulting from improper and dysfunctional making use of them (problematic Internet and mobile phone use and overuse of computer games), but simultaneously they give the opportunity to use ICT in education, creating favorable circumstances for many young people.

Keywords

PL

Edukacja; Internet; Młodzież; Technologie informacyjno-komunikacyjne; Uzależnienie

EN

Addiction; Adolescents; Education; Information and communication technologies; Internet

• Publisher: Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach
• Journal: Studia Ekonomiczne
• Year: 2018
• Volume: 350
• Pages: 115-136

Contributors

author

Warzecha Katarzyna

• Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach. Wydział Zarządzania. Katedra Statystyki, Matematyki i Ekonometrii

References

• Behera K.S. (2013), E-and M-learning. A Comparative Study, “International Journal on New Trends in Education and Their Implications” July, Vol. 4, s. 65-78.
• Błachnio A., Przepiórka A., Rowiński T. (2014), Dysfunkcjonalne korzystanie z internetu – przegląd badań, „Psychologia Społeczna”, t. 9, nr 4(31), s. 378-395.
• Canan F., Yildrim O., Ustunel T.Y., Sinani G., Kaleli A.H., Gunes C., Ataoglu A. (2014), The Relationship between Internet Addiction and Body Mass Index in Turkish Adolescents, “Cyberpsychology, Behavior and Social Networking”, Vol. 17, s. 40-45.
• CBOS (2015), Oszacowanie rozpowszechnienia wybranych uzależnień behawioralnych oraz analiza korelacji pomiędzy występowaniem uzależnień behawioralnych a używaniem substancji psychoaktywnych, Raport z badań, Warszawa.
• Dworzański W., Potembska E. (2009), Komórka groźniejsza od heroiny – o uzależnieniu od telefonów komórkowych, „Badania nad Schizofrenią”, t. 10(10), s. 338-341.
• Frąckiewicz E. (2010), Nowe technologie informacyjno-komunikacyjne w marketingu przedsiębiorstw na rynku sieciowych powiązań, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin.
• GUS (2015), Społeczeństwo informacyjne w Polsce. Wyniki badań statystycznych z lat 2011-2015, Informacje i Opracowania Statystyczne, Warszawa.
• GUS (2016), Społeczeństwo informacyjne w Polsce, Opracowanie sygnalne, Informacje i Opracowania Statystyczne, Warszawa.
• Habrat B., red. (2016), Zaburzenia uprawiania hazardu i inne tak zwane nałogi behawioralne, Instytut Psychiatrii i Neurologii, Warszawa.
• Hawi N.S., Blachnio A., Przepiórka A. (2015), Polish Validation of the Internet Addiction Test, “Computers in Human Behavior”, Vol. 48, s. 548-553.
• Hojnacki L., Kowalczuk M., Kudlek K., Polak M., Szlagor P. (2013), Mobilna edukacja, M-learning, czyli (r)ewolucja w nauczaniu – poradnik dla edukatorów, Think Global, Warszawa.
• Izdebski P., Kotyśko M. (2016), Problemowe korzystanie z nowych mediów [w:] B. Habrat (red.), Zaburzenia uprawiania hazardu i inne tak zwane nałogi behawioralne, Instytut Psychiatrii i Neurologii, Warszawa, s. 219-304.
• Jarczyńska J. (2015), Test przesiewowy The South Oaks Gambling Screen Revised Adolescent SOGS-RA do oceny poziomu zagrożenia hazardem problemowym u młodzieży szkolnej – badania adaptacyjne i walidacyjne [w:] I. Niewiadomska (red.), Hazard i inne uzależnienia behawioralne. Doniesienia z badań, Polska Fundacja Pomocy Humanitarnej ,,Res Humanae”, Warszawa, s. 21-38.
• Jarczyńska J. (2016), Zaangażowanie w hazard młodzieży gimnazjalnej i ponadgimnazjalnej. Diagnoza zjawiska i jego wybranych uwarunkowań, Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz.
• Jarczyńska J., Orzechowska A. (2014), Siecioholizm i fonoholizm zagrożeniem współczesnej młodzieży [w:] J. Jarczyńska (red.), Uzależnienia behawioralne i zachowania problemowe młodzieży. Teoria. Diagnoza. Profilaktyka. Terapia, Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz.
• Kuźmińska-Sołśnia B. (2006), Nowe technologie informacyjne – szansą i zagrożeniem dla młodzieży szkolnej [w:] J. Morbitzer (red.), Komputer w edukacji, 16. Ogólnopolskie sympozjum naukowe, Kraków 29-30 września 2006, Pracownia Technologii Nauczania AP, Kraków, s. 72-81.
• Lubina E. (2007), M-learning w strukturze metodycznej e-learningu, ,,E-Mentor”, nr 5.
• Mak K., Lai C., Watanabe H., Kim D., Bahar N., Ramos M., Young K.S., Ho R.C.M., Aum N., Cneng C. (2014), Epidemiology of Internet Behaviors and Addiction among Adolescents in Six Asian Countries, “Cyberpsychology, Behavior and Social Networking”, Vol. 17, s. 720-728.
• Makaruk K., Wójcik Sz. (2012), EU NET ADB – Badanie nadużywania internetu przez młodzież w Polsce i Europie, Fundacja Dzieci Niczyje, Warszawa.
• Mascheroni G., Ólafsson K. (2014), Net Children Go Mobile: Risks and Opportunities. Net Children Go Mobile Full Findings Report, Educatt, Milano, http://eprints.lse.ac.uk/55798/1/Net_Children_Go_Mobile_Risks (dostęp: 22.11.2016).
• Pawłowska B., Potembska E. (2009), Właściwości psychometryczne Kwestionariusza do Badania Uzależnienia od Telefonu Komórkowego (KBUTK), „Badania Schizofreniczne”, nr 10, s. 322-329.
• Pawłowska B., Potembska E. (2011), Objawy zagrożenia i uzależnienia od telefonu komórkowego mierzonego Kwestionariuszem do Badania Uzależnienia od Telefonu Komórkowego, autorstwa Potembskiej i Pawłowskiej u młodzieży polskiej w wieku od 13 do 24 lat, „Current Problems of Psychiatry”, t. 12(4), s. 443-446.
• Poprawa R. (2011), Test problematycznego używania Internetu. Adaptacja i ocena psychometryczna Internet Addiction Test K. Young, „Przegląd Psychologiczny”, nr 54(2), s. 193-216.
• Pyżalski J. (2009), Agresja elektroniczna dzieci i młodzieży – różne wymiary zjawiska, „Dziecko Krzywdzone. Teoria, Badania, Praktyka”, vol. 26, nr 1, s. 12-26.
• Pyżalski J. (2014), Elektroniczna agresja rówieśnicza – ustalenia empiryczne ostatniej dekady [w:] J. Jarczyńska (red.), Uzależnienia behawioralne i zachowania problemowe młodzieży. Teoria. Diagnoza. Profilaktyka. Terapia, Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz, s. 33-47.
• Pyżalski J., Klichowski M., Przybyła M. (2014), Szanse i zagrożenia w obszarze wykorzystania technologii informacyjno-komunikacyjnych (TIK), ze szczególnym uwzględnieniem aplikacji mobilnych (TIK-mobApp) przez dzieci w wieku 3-6 lat, Raport, Badania finansowane w ramach innowacji społecznych Narodowego Centrum Badań i Rozwoju (Grant ncbir/is-1/2012), Poznań, https://repozytorium.amu.edu.pl/bitstream/10593/12555/1/BestApp_raport_1_fin.pdf (dostęp: 15.11.2016).
• Stevenson D. (1997), The Independent ICT in Schools Commission, Information and Communications Technology in UK Schools. An Independent Inquiry, Independent ICT in Schools Commission, London.
• Śmigielska A. (2002), Technologie informacyjne i komunikacyjne w pracy nauczyciela, Mikom, Warszawa.
• Warzecha K. (2015), Stan posiadania i wykorzystywanie nowoczesnych środków komunikacji przez śląską młodzież oraz ryzyko uzależnienia od nich, „Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy”, nr 44(4), część 2, s. 329-340.
• Warzecha K. (2016a), Smartfon w edukacji i komunikacji młodzieży gimnazjalnej a zagrożenie fonoholizmem [w:] „Obszary Gospodarki Elektronicznej. Ekonomiczne Problemy Usług”, nr 123, s. 345-357.
• Warzecha K. (2016b), Statystyczna analiza aktywności internetowej śląskiej młodzieży w kontekście uzależnienia od Internetu, „Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach”, nr 264, s. 75-96.
• Warzecha K., Wójcik A. (2017), Kontrola rodzicielska młodzieży on-line w obszarze wykorzystywania nowoczesnych środków komunikacji, „Elektroniczne Problemy Usług”, nr 1(126/2), s. 161-172.
• Woronowicz, B.T. (2009), Uzależnienia. Geneza, terapia, powrót do zdrowia, Media Rodzina, Poznań.
• Wrzesień-Gandolfo A. (2014), Aplikacje mobilne [w:] Bezpieczeństwo dzieci online. Kompendium dla rodziców, nauczycieli i profesjonalistów, Polskie Centrum Programu Safer Internet, Warszawa, s. 8-14, http://www.saferinternet.pl/images/artykuly/projekty-edukacyjne/Kompendium_www.pdf (dostęp: 15.11.2016).
• Villella CX., Marinotti G., Di Nicola M., Cassano M., La Torre G., Messer I., Petruccelli F., Bria P., Janiri L., Conte G. (2011), Behavioural Addictions in Adolescents and Young Adults: Results from a Prevalence Study, “Journal of Gambling Studies”, Vol. 27, s. 203-214.
• Young K.S. (1998a), Caught in the Net: How to Recognize the Signs of Internet Addiction – and a Winning Strategy for Recovery, Wiley, New York.
• Young K.S. (1998b), Internet Addiction: The Emergence of a New Clinical Disorder, “CyberPsychology and Behavior”, Vol. 1(3), s. 237-244.
• [www 1] http://dzieckokrzywdzone.fdn.pl/vol-8-nr-1-cyberprzemoc (dostęp: 20.11.2016).
• [www 2] http://wearesocial.com/uk/special-reports/digital-in-2016 (dostęp: 25.11.2016).
• [www 3] http://www.kampaniespoleczne.pl/aktualnosci,6985,dzieci_graja_w_internetowych_kasynach (dostęp: 25.11.2016).
• [www 4] http://www.saferinternet.pl/images/stories/pdf/raport-eu-net-adb-pl-final.pdf (dostęp: 25.11.2016).
• [www 5] https://repozytorium.amu.edu.pl/bitstream/10593/12555/1/BestApp_raport_1_fin.pdf (dostęp: 20.11.2016).

Identifiers

ISSN

2083-8611