Komunikowanie obrazem. Współczesna prasa katolicka w obliczu przemian technologicznych

• Authors: Pethe Aleksandra

Title variants

EN

Visual communication. Contemporary catholic press in the face of technological change

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Nowoczesne narzędzia komunikowania implikują nowe – adekwatne do istoty zaistniałych przemian technologicznych – formy i sposoby wypowiedzi dziennikarskich. Dotyczy to także rynku mediów religijnych, w tym periodyków katolickich. Otóż aby skutecznie realizować zadania prasy katolickiej, trzeba uwzględniać fakt doskonale znany refleksji teologicznej, określany łacińskim zwrotem fides ex visu. Wyrażenie oznacza, że wiara rodzi się również z „patrzenia”. Wobec tego forma podawcza treści religijnych, aby była skuteczna, musi uwzględniać kondycję człowieka homo videns i dlatego musi mieć wzgląd na obraz, a konkretnie na możliwości, jakie oferuje komunikacja ikoniczno-werbalna. W artykule dokonano analizy reprezentatywnych form i funkcji wypowiedzi obrazowo-słownych, niosących przekaz sensów religijnych, które obecne są na łamach dwóch wiodących tygodników katolickich, mianowicie „Gościa Niedzielnego” oraz „Tygodnika Powszechnego”.

EN

In the age of modern communication tools, in order to successfully carryout the tasks of the Catholic press, one must take into account the fact of well-known theological reflection as fides ex visu. The journalistic form of the transmission of religious content must also take into account the coherent conditions of human reception. Theoretical background creates visual theology. The article explores the specific visual expressions of religious expression that have been published in leading Catholic journals such as “Gość Niedzielny” and “Tygodnik Powszechny”. The author wonders how the impact on the recipient and how the media content is presented, and how it is being intensified through verbal-visual or visual-verbal communication.

Keywords

PL

Fotografia prasowa; Ikonosfera; Komunikacja ikoniczno-werbalna; Komunikacja wizualna; Logosfera; Nowe media; Prasa religijna; Środki masowego komunikowania; Teologia wizualna

EN

Catholic press; Iconic-verbal communication; Iconosphere; Logosphere; Mass media; New media; Photography; Visual communication; Visual theology

• Publisher: Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach
• Journal: Studia Ekonomiczne
• Year: 2017
• Volume: 317
• Pages: 27-41

Contributors

author

Pethe Aleksandra

• Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach. Wydział Informatyki i Komunikacji. Katedra Dziennikarstwa Ekonomicznego i Nowych Mediów

References

• Anzel A., Pińczyńska M. (2011), O funkcji fotografii [w:] K. Wolny-Zmorzyński, W. Furman, J. Snopek, K. Groń (red.), Komunikacja wizualna w prasie i w mediach elektronicznych, Wydawnictwo Poltext, Warszawa.
• Bajerowa I. (1988), Rola języka we współczesnym polskim życiu religijnym [w:] M. Karpluk, J. Sambor (red.), O języku religijnym, Redakcja Wydawnictw Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin.
• Barthes R. (2006), Retoryka obrazu [w:] M. Skwara, S. Wysłouch (red.), Ut pictura poesis, Słowo/obraz terytoria, Gdańsk.
• Bigaj-Zwonek B. (2011), Czerwone zygzaki po przekątnej kartki, czyli o sposobach budowy przekazu w obrazie [w:] K. Wolny-Zmorzyński, W. Furman, J. Snopek, K. Groń (red.), Komunikacja wizualna w prasie i w mediach elektronicznych, Wydawnictwo Poltext, Warszawa.
• Bonsiepe G. (2006), Retoryka wizualno-werbalna [w:] M. Skwara, S. Wysłouch (red.), Ut pictura poesis, Słowo/obraz terytoria, Gdańsk.
• Brzoza K. (2015), Medialne obrazowanie świata, czyli refleksje na temat prezentacji informacji przez wybrane polskie mass media [w:] I. Hofman, D. Kępa-Figura (red.), Współczesne media. Medialny obraz świata, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin.
• Dmowski M. (2010), Marketing religijny na przykładzie chrześcijaństwa, "Zeszyty Naukowe Europejskie, Finanse i Marketing", nr 3.
• Drzewiecki P. (2011), Teologia środków społecznego przekazu. Perspektywa rozwoju [w:] K. Marcyński, J. Szaniawski, J. Twardy (red.), Media na przełomie, Wydawnictwo UKSW, Warszawa.
• Grochmalski P. (2011), Dziennikarz - zawód czy misja? [w:] K. Marcyński, J. Szaniawski, J. Twardy (red.), Media na przełomie, Wydawnictwo UKSW, Warszawa.
• Hopfinger M. (2010), Literatura i media. Po 1989 roku, Oficyna Naukowa, Warszawa.
• Hopfinger M. (2013), Czy obraz wypiera słowo? [w:] K. Wolny-Zmorzyński, W. Furman, J. Snopek, K. Groń (red.), Komunikacja wizualna w prasie i w mediach elektronicznych, Wydawnictwo Poltext, Warszawa.
• Korolko M. (1990), Sztuka retoryki, Wiedza Powszechna, Warszawa.
• Kozieł A. (2013), Publicystyka wizualna w prasie: karykatura, rysunek satyryczny, fotomontaż [w:] K. Wolny-Zmorzyński, W. Furman, J. Snopek, K. Groń (red.), Komunikacja wizualna w prasie i w mediach elektronicznych, Wydawnictwo Poltext, Warszawa.
• Kudra B. (2007), Grafizacja w nagłówkach prasowych [w:] M. Mikołajczuk, R. Pawelec (red.), Na językoznawczych ścieżkach. Prace ofiarowane prof. J. Podrackiemu, Semper, Warszawa.
• Latoś H. (1985), Z historii fotografii wojennej, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa.
• Lepa A. (2008), Media w świecie słowa, Edycja Św. Pawła, Częstochowa.
• Lewek A. (2003), Podstawy edukacji medialnej i dziennikarskiej, Wydawnictwo UKSW, Warszawa.
• Lewek A. (2011), Edukacja medialna i dziennikarstwo [w:] K. Marcyński, J. Szaniawski, J. Twardy (red.), Media na przełomie, Wydawnictwo UKSW, Warszawa.
• Niewęgłowski W.A. (2008), Kościół i media w dialogu, Oficyna Wydawniczo-Poligraficzna "Adam", Warszawa.
• Nuckowski J. (2011), O komunikacji wizualnej [w:] R. Polak (red.), Oblicza komunikowania wizualnego, Konsorcjum Akademickie, Kraków-Rzeszów-Zamość.
• Olechnicki K. (2003), Teoria, praktyka i sztuka eseju fotograficznego [w:] K. Olechnicki (red.), Obrazy w działaniu. Studia z socjologii i antropologii obrazu, Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń.
• Olechowska P. (2013), Wizualizacja treści na przykładzie "jedynek" wybranych dzienników z całego świata [w:] K. Wolny-Zmorzyński, W. Furman, J. Snopek, K. Groń (red.), Komunikacja wizualna w prasie i w mediach elektronicznych, Wydawnictwo Poltext, Warszawa.
• Ostafiński W. (2011), Jak mówić o Bogu, aby nas słuchano? [w:] K. Marcyński, J. Szaniawski, J. Twardy (red.), Media na przełomie, Wydawnictwo UKSW, Warszawa.
• Pacula J. (2012), Grafizacja i wizualizacja słowa w zapowiedziach medialnych, "Media i Społeczeństwo", nr 2.
• Pasierb J.S. (1983), Pionowy wymiar kultury, Wydawnictwo Znak, Kraków.
• Płaneta P. (2013), Infografika w prasie: między przejrzystą informacją a jałową estetyzacją [w:] K. Wolny-Zmorzyński, W. Furman, J. Snopek, K. Groń (red.), Komunikacja wizualna w prasie i w mediach elektronicznych, Wydawnictwo Poltext, Warszawa.
• Sikora S. (2004), Fotografia. Między dokumentem a symbolem, Świat Literacki, Izabelin.
• Smolińska A. (1972), O funkcjach fotografii prasowej. Kilka uwag na przykładzie magazynu prasowego, "Zeszyty Prasoznawcze", nr 4.
• Sontag S. (1986), O fotografii, Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, Warszawa.
• Stępnik K. (2013), "Kinetyka". Rysunek i fotografia prasowa przez stulecia [w:] K. Wolny-Zmorzyński, W. Furman, J. Snopek, K. Groń (red.), Komunikacja wizualna w prasie i w mediach elektronicznych, Wydawnictwo Poltext, Warszawa.
• Sztompka P. (2005), Socjologia wizualna. Fotografia jako metoda badawcza, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Toczyński Z. (2002), Prawda w fotografii [w:] M. Hopfinger (red.), Nowe media w komunikacji społecznej w XX wieku, Oficyna Naukowa, Warszawa.
• Wolny-Zmorzyński K. (2007), Fotograficzne gatunki dziennikarskie, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa.
• Wysłouch S. (2007), Nowa genologia - rewizje i reinterpretacje [w:] D. Ostaszewska, R. Cudak (red.), Polska genologia literacka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• [www 1] http://www.kns.gower.pl/stolica/communio.htm (dostęp: 1.12. 2015).
• [www 2] http://www.pan.poznan.pl/nauki/N_305_11_Knapinski.pdf. ISSN 1231-8515 (dostęp: 5. 12. 2015).
• [www 3] http://wiedzaiedukacja.eu/wp-content/uploads/2012/03/wizualizacjawiedzy.pdf (dostęp: 5. 12. 2015).
• [www 4] Boniecki A. (2007), "Tygodnik Powszechny" w nowym formacie, http://ekai.pl/ wydarzenia/x13617/tygodnik-powszechny-w-nowym-formacie/ (dostęp: 1.04.2016).
• [www 5] Mucharski P. (2014), Tygodnik Powszechny w nowej szacie i nowym formacie, http://krakow.wyborcza.pl/krakow/1,44425,15741157,Tygodnik_Powszechny_w_n owej_szacie_i_nowym_formacie.html#ixzz44OlufwAM (dostęp: 1.04. 2016).

Identifiers

ISSN

2083-8611