Body height differentiation by season of birth: Girls from Cracow, Poland

• Authors: Elżbieta Alicja Puch , Marta Krenz-Niedbała , Maria Chrzanowska

Abstracts

EN

Published studies world wide demonstrate that measures of human development and health status vary depending on the month of birth but these patterns are not always consistent and sometimes even conflict. Direct factors related to the birth season that may significantly differentiate morphological and functional traits and mechanisms causing these relations have not been found so far. On the basis of cross-sectional material, gathered in the years 1983 and 2000 by the Department of Anthropology of the Academy of Physical Education in Cracow, two main hypotheses have been verified: (1) average body height differences by month of birth are statistically insignificant, (2) the magnitude of these differences does not change with time. Metric data of 4672 girls aged 5-18 years, born in 1965-1978 and 1982-1995, were used. The total sample was also subdivided into prepubertal (5-9 years) and adolescent (10-18 years) groups. The age of the individuals was calculated to the nearest day and the procedure of standardization on the interpolated values of regional norms was applied. A highly significant relationship between the birth month and average values of height was revealed in preadolescent girls. The results obtained for the entire material proved insignificant. The patterns of the month-of-birth effect on body height for girls born in 60./70. and 80./90. show high similarity, though the effect seems weaker in the latter sample. Winter proved to be the most favorable birth season for later body height.

PL

Wyniki badań populacji i grup lokalnych z różnych kontynentów wskazują na istnienie związku między sezonem urodzenia a stanem zdrowia i kondycją biologiczną człowieka oraz stanem i dynamiką rozwoju fizycznego. Dotychczas jednak nie rozstrzygnięto ostatecznie: (a) czy efekt sezonu urodzenia jest zjawiskiem rzeczywistym czy artefaktem i jakie jest zróżnicowanie zjawiska w czasie i w przestrzeni, (b) jakie bezpośrednie czynniki związane z sezonem urodzenia istotnie różnicują wartości cech metrycznych, (c) jaki jest mechanizm różnicującego wpływu czynników związanych z sezonem urodzenia na wielkość ciała.Sformułowano następujące hipotezy badawcze: (1) różnice średnich wysokości ciała według miesiąca urodzenia są statystycznie nieistotne, a (2) wielkość tych różnic nie zmienia się w czasie. Weryfikacji dokonywano na podstawie materiałów antropometrycznych z Katedry Antropologii AWF w Krakowie, z badań przekrojowych dzieci krakowskich w 1983 i 2000 roku, wykorzystując dane o wysokości ciała łącznie dla 4672 dziewcząt w wieku 5-18 lat (Tab. 1). Indywidualne wartości wysokości ciała standaryzowano na wiek w odniesieniu do norm regionalnych [Chrzanowska i in. 1988, 2002], co umożliwiło ich grupowanie wg miesiąca urodzenia. Procedurą standaryzacji na wartości interpolowane, uwzględniającą dokładny (do jednego dnia) wiek osobników w chwili badania, zniwelowano różnice między osobnikami zaliczonymi do tej samej rocznej grupy wiekowej (Tab. 2).Istotne statystycznie zróżnicowanie przeciętnej wysokości ciała, w zależności od sezonu urodzenia, ujawniło się tylko w wieku przedpokwitaniowym (Fig. 1A i 1B). Wzorce badanego zjawiska dla obu kohort wiekowych wykazują znaczne podobieństwo, choć wpływ miesiąca urodzenia jest mniejszy u dziewcząt badanych w 2000 roku. Wyniki porównań badanych grup między sobą oraz na tle innych populacji lokalnych z terenu Polski pokazują podobieństwo wzorców badanej zależności (Fig. 2). Podobnie jak w przypadku dzieci miejskich z Katowic [Puch i Kozłowska-Rajewicz 2004] i dzieci wiejskich z Barcian [Kościńskiet al. 2004] najwyższe średnie wartości wysokości ciała stwierdzono u dziewcząt urodzonych w miesiącach grudzień - marzec, najniższe czerwiec - wrzesień. Wyniki badań wpływu sezonu urodzenia na wysokość ciała z różnych rejonów świata, pomimo braku jednolitego wzorca, wykazują pewne uporządkowanie miesięcy mniej i bardziej korzystnych dla przeciętnych wartości cechy i w świetle badań Waldiet al.[2000] i Cummingsa [2002, 2003] mogą przemawiać za koncepcją usłonecznienia jako czynnika wywołującego obserwowane zróżnicowanie (Tab. 3).Niezależnie od tego, jakie bezpośrednie czynniki i mechanizmy leżą u podstawy badanego zjawiska, wyniki dotychczasowych badań różnych grup lokalnych z terenu Polski upoważniają do sformułowania następujących wniosków: istnieje istotny związek między miesiącem (sezonem) urodzenia a wysokością ciała; związek ten ujawnia się w wieku przedpokwitaniowym i zmniejsza się w czasie, a przeciętne wartości cechy są wyższe u urodzonych zimą i niższe u urodzonych latem.

Keywords

EN

seasonality; month-of-birth effect; stature of girls; growth

• Publisher: Sciendo
• Journal: Anthropological Review
• Year: 2008
• Volume: 71
• Issue: 1
• Pages: 3-16

Contributors

author

Elżbieta Alicja Puch

• Institute of Anthropology, Adam Mickiewicz University, Umultowska 89, 61-614 Poznań, Poland

author

Marta Krenz-Niedbała

• Institute of Anthropology, Adam Mickiewicz University, Umultowska 89, 61-614 Poznań, Poland

author

Maria Chrzanowska

• Department of Anthropology, Academy of Physical Education, Al. Jana Pawła II 78, 31-571 Kraków, Poland

References

• Banegas J. R., F. Rodriguez-Artalejo, A. Graciani, J. J. De La Cruz, J. L. Gutierrez-Fisac, 2001,Month of birth and height of Spanish middle-aged men,Ann. Hum. Biol.,28, 15-20
• Benefice E., R. Malina, 1996,Body size, body composition and motor performances of mild-to-moderately undernourished Senegalese children,Ann. Hum. Biol.,23, 307-321
• Bielicki T., H. Szczotka, S. Górny, J. Charzewski, 1981,Rozwarstwienie społeczne współczesnej ludności Polski: analiza wysokości ciała poborowych urodzonych w 1957 r.,Przegląd Antropol.-Anthropol. Rev.,47, 237-260
• Bielicki T., A. Waliszko, S. Górny, J. Kubica, 1988,Wysokość i względny ciężar ciała poborowych polskich w dziesięcioleciu 1976-1986: zmiany sekularne i gradient urbanizacji,Przegląd Antropol.-Anthropol. Rev.,54, 27-32
• Bielicki T., R. M. Malina, H. Waliszko, 1992,Monitoring the dynamics of social stratification: stature variation among Polish conscripts in 1976 to 1986,Am. J. Hum. Biol.,4, 345-352
• Bielicki T., A. Szklarska, S. Kozieł, Z. Welon, 2003,Transformacja ustrojowa w Polsce w świetle antropologicznych badań 19-letnich mężczyzn,Monografie Zakładu Antropologii PAN,23, Wrocław
• Bielicki T., A. Szklarska, S. Kozieł, S. J. Ulijaszek, 2005,Changing patterns of social variation in stature in Poland: effects of transition from a command economy to the free-market system?,J. Biosoc. Sci.,37, 427-434
• Bogin B., 1978,Seasonal pattern in the rate of growth in height of children living in Guatemala,Am. J. Phys. Anthropol.,49, 205-210
• Bogin B., 1979,Monthly changes in the gain and loss of growth in weight of children living in Guatemala,Am. J. Phys. Anthropol.,51, 287-292
• Bogin B., 1999,Patterns of human growth, (2nd edition), Cambridge University Press, 268-287
• Bożlłow W., K. Sawicki, E. Poradnik, W. Kurlej, B. Gworys, 1992,Zmienność masy ciała podczas rozwoju prenatalnego i okołoporodowego,Przegląd Antropol.-Anthropol. Rev.,55, 45-55
• Cagnacci A., F. S. Pansini, A. Bacchi-Modena, N. Guilini, G. Mollica, D. De Aloysio, E. Vadora, A. Volpe, 2005,Season of birth influences the timing of menopause,Hum. Reprod.,20, 2190-2193
• Cameron N., E. W. Demerath, 2002,Critical periods in human growth and their relationship to diseases of aging,Yearb. Phys. Anthropol.,45, 159-184
• Chodick G., V. Shalev, I. Goren, P. Inskip, 2007,Seasonality in birth weight in Israel: new evidence suggests several global patterns and different etiologies,Ann. Epidemiol.,17, 440-446
• Chrzanowska M., 1993,Niektóre odrębności rozwojowe dzieci otyłych i nadmiernie szczupłych,Przegląd Antropol.-Anthropol. Rev.,56, 37-52
• Chrzanowska M., S. Gołąb, Z. Bocheńska, S. Panek, 1988,Dziecko krakowskie. Poziom rozwoju biologicznego dzieci i młodzieży miasta Krakowa,Wydawnictwo Monograficzne,34, AWF, Kraków
• Chrzanowska M., S. GołąB, R. Żarów, J. Sobiecki, J. Brudecki, 2002a,Dziecko krakowskie 2000. Poziom rozwoju biologicznego dzieci i młodzieży miasta Krakowa,Studia i Monografie,19, AWF, Kraków
• Chrzanowska M., S. Gołąb, R. Żarów, J. Sobiecki, S. Matusik, 2002b,Trendy w otłuszczeniu ciała oraz występowanie nadwagi i otyłości u dzieci i młodzież Krakowa w ostatnim trzydziestoleciu, Pediat. Pol., LXXVII, 113-119
• Cichocka B., R. Żarów, 2002,Zmiany sekularne wieku menarche u dziewcząt z Krakowa, Warszawy, Wrocławia w latach 1965-2000, a sytuacja psychosocjalna, Pediat. Pol., LXXVII, 317-322
• Cummings, D. R., 2002,The seasonality of human births, melatonin, and cloud cover,Biol. Rhythm Res.330, 521-559
• Cummings D. R., 2003,Influence of Latitude and Cloud Cover on the Seasonality of Human Births,Soc. Biol.,50, 23-41
• Doblhammer G., R. Scholz, H. Maier, 2005,Month of birth and survival to age 105+: Evidence from the age validation study of German semi-supercentenarians,Exp. Geront.,40, 829-835
• Domański H., 1998,Krystalizacja hierarchii uwarstwienia w latach 90.[in:]Społeczne kontrasty w stanie zdrowia Polaków, pierwsze warsztaty antropologiczne, J. Charzewski (ed.), Warszawa, AWF, pp. 13-24
• Domański H., 2005,The Polish Transformation. Structural changes and new tensions,Eur. J. Soc. Theory,7, 453-470
• Domański H., Z. Sawiński, K. M. Słomczyński, 2007,Nowa klasyfikacja i skale zawodów. Socjologiczne wskaźniki pozycji społecznej w Polsce, IFiS PAN, Warszawa
• Elter K., E. Ay, E. Uyar, Z. N. Kavak, 2004,Exposure to low outdoor temperature in the midtrimester is associated with low birth weight, Australian New ZealandJ. Obstetr. Gynecol.,44, 553-557
• Fallis G., J. Hilditch, 1989,A comparison of seasonal variation in birthweights between rural Zaire and Ontario,Can. J. Pub. Health,80, 205-208
• Gołąb S., 1992,Differentiation of the physical development in children and youth in relation to the socioeconomic and health status on the example of longitudinal studies in Nowa Huta, Poland,Acta Medica Auxologica, vol.24, 3
• Gołąb S., M. Chrzanowska, R. Żarów, J. Sobiecki, J. Brudecki, 2002,Zmiany sekularne w rozwoju fizycznym dzieci i młodzieży krakowskiej w ostatnim 30-leciu XX-wieku,Wych. Fiz. Sport,46, 301-314
• Greil H., E. Lange, 2007,Sexual dimorphism from birth to age 60 in relation to type of body shape,Anhropol. Anz.,65, 61-73
• Hägg U., J. Taranger, 1991,Height and height velocity in early, average and late maturers followed to the age of 25: a prospective longitudinal study of Swedish urban children from birth to adulthood,Ann. Hum. Biol.,16, 47-56
• Henneberg M., G. J. Louw, 1990,Height and weight differences among South African urban schoolchildren born in various months of the year,Am. J. Hum. Biol.,2, 227-233
• Henneberg M., G. J. Louw, 1993,Further studies on the month-of-birth effect on body size: rural schoolchildren and an animal model,Am. J. Phys. Anthropol.,91, 235-244
• Huber S., M. Fiede, B. Wallner, G. Moser, W. Arnold, 2004,Brief communication: birth month influences reproductive performance in contemporary women,Hum. Reprod.,19, 1081-1082
• Hulanicka B., L. Gronkiewicz, J. Koniarek, 2001,Effect of familial distress on growth and malnutrition of girls: a longitudinal study,Am. J. Hum. Biol.,13, 771-776
• Kihlbom M., S. E. Johansson, 2004,Month of birth, socioeconomic background and development in Swedish men,J. Biosoc. Sci.,36, 561-571
• Kinabo J., 1993,Seasonal variation of birth weight distribution in Morogoro, Tanzania,East African Medical Journal,70, 752-755
• Komlos J., B. E. Lauderdale, 2007,Spatial correlates of US heights and body mass indexes, 2002,J. Biosoc. Sci.,39, 59-78
• Kościński K., M. Krenz-Niedbała, A. Kozłowska-Rajewicz, 2004,Month-of-birth effect on body height and weight in Polish rural children,Am. J. Hum. Biol.,16, 31-42
• Lawlor D. A., D. A. Leon, G. D. Smith, 2005,The association of ambient outdoor temperature throughout pregnancy and offspring birthweight: findings from the Aberdeen Children of the 1950s cohort,Int. J. Obstet. Gynecol.,112, 647-657
• Lumma V., 2003,Early developmental conditions and reproductive success in humans: downstream effects of prenatal famine, birthweight, and timing of birth,Am. J. Hum. Biol.,15, 370-379
• McGrath J. J., A. G. Barnett, D. W. Eyles, 2005,The association between birth weight and latitude,Ann. Hum Biol.,32, 547-559
• McGrath J. J., S. Saha, D. E. Lieberman, S. Buka, 2006,Season of birth is associated with anthropometric and neurocognitive outcomes during infancy and childhood in a general population birth cohort,Schiz. Res.,81, 91-100
• Matsuda S., Y. Hiroshige, 1995,Geographic differences in seasonal variation of mean birth weight in Japan,Hum. Biol.,67, 641-56
• Mirwald R. L., D. A. Bailey, 1997,Seasonal height velocity variation in boys and girls 8-18 years,Am. J. Hum. Biol.,9, 709-715
• Murray L. J., D. P. J. O'reilly, N. Beets, C. C. Patterson, G. Davey Smith, A. E. Evans, 2000,Season and Outdoor Ambient Temperature: Effects on Birth Weight,Obstet. Gynecol.,96, 689-695
• Nilsson L., B. Bjorksten, G. Hattevig, B. Kjellman, N. Sigurs, N-I. M. Kjellman, 1997,Season of birth as predictor of atopic manifestations,Arch. Dis. Childhood,76, 341-344
• Nolte E., R. Scholz, V. Shkolnikov, M. Mekce, 2002,The contribution of medical care to changing life expectancy in Germany and Poland,Soc. Sci. Med.,55, 1905-1921
• Panek S., 1960,Zagadnienie sezonowej zmienności we wzrastaniu organizmu człowieka,Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego,33, 5-72
• Perola M., S. Sammalisto, T. Hiekkalinna, N. G. Martin,et al., 2007,Combined genome scan for body stature in 6,602 European twins: evidence for common Caucasian loci, PLoS Genetics,3, 1019-1028
• Pfäffle R., 2006,Genetics of growth in the normal child,Eur. J. Endocrinol.,155, 27-33
• Puch E. A., A. Kozłowska-Rajewicz, 2004, Monthof birth and body height differences in Polish urban schoolchildren from Katowice,Przegląd Antropol.-Anthropol. Rev.,67, 73-86
• Rohleder N., N. C. Schommer, D. H. Hellhammer, R. Engel, C. Kirschbaum, 2001,Sex differences in glucocorticoid sensitivity of proinflammatory cytokine production after psychosocial stress,Psychosomatic Medicine,63, 966-972
• Rudolf M. C. J., Z. Hochberg, 1990,Are boys more vulnerable to psychosocial growth retardation?,Dev. Med. Child Neur.,32, 1022-1025
• Schell L. M., K. L. Knutsen, 2002,Environmental effects on growth, [in:]Human growth and development, N. Cameron (ed.), Elsevier Science (USA), pp. 165-196
• Semproli S., E. Gualdi-Russo, 2007,Childhood malnutrition and growth in rural area of western Kenya,Am. J. Phys. Anthropol.,132, 463-469
• Shephard R. J., H. Lavallee, J. C. Jequier, R. Labarre, M. Volle, M. Rajic, 1979,Season of birth and variations in stature, body mass, and performance,Hum. Biol.,51, 299-316
• Sichieri R., J. A. Taddei, J. E. Leverhart, 2000,Influence of parental height and sociodemographic factors on adolescent height in Brazil,J. Adolesc. Health,26, 414-419
• Silventoinen K., 2003,Determinants of variation in adult body height,J. Biosoc. Sci.,35, 263-285
• Silventoinen K., J. Kaprio, E. Lahelma, M. Koskenvuo, 2000,Relative effect of genetic and environmental factors on body height: differences across birth cohorts among Finnish men and women,Am. J. Publ. Health,90, 627-630
• Silventoinen K., J. Kaprio, E. Lahelma, R. J. Viken, R. J. Rose, 2001,Sex differences in genetic and environmental factors contribution to body-height,Twin Res.4, 25-29
• Silventoinen K., S. Sammalisto, M. Perola, D. I. Boomsma, et al., 2003,Heritability of adult body height: a comparative study of twin cohorts in eight countries,Twin Res.,6, 399-408
• Stillman S., 2006,Health and nutrition in Eastern Europe and the former Soviet Union during the decade of transition: A review of the literature,Econom. Hum. Biol.,4, 104-146
• Stinson S., 1985,Sex differences in environmental sensitivity during growth and development,Yearb. Phys. Anthropol.,28, S6, 123-147
• Tanaka H., M. Sei, T. Q. Binh, H. Munakata, K. Yuasa, Y. Nakahori, 2007,Correlation of month and season of birth with height, weight and degree of obesity of rural Japanese children,J. Med. Investig.,54, 133-139
• Torrey E. F., J. Miller, R. Rawlings, R. H. Yolken, 1997,Seasonality of births in schizophrenia and bipolar disorder: a review of the literature,Schiz. Res.,28, 1-38
• Tustin K, J. Gross, H. Hayne, 2004,Maternal exposure to first-trimester sunshine is associated with increased birth weight in human infants,Dev. Psychobiol.,45, 221-230
• Waldi K. E., R. Poulton, I. J. Kirk, P. A. Silva, 2000,The effects of pre- and post-natal sunlight exposure on human growth: evidence from the Southern Hemisphere,Early Hum. Dev.,60, 35-42
• Wells J. C. K, T. J. Cole, 2002,Birth weight and environmental heat load: a between-population analysis,Am. J. Phys. Anthropol.,119, 276-282
• Weber G. W., H. Prossinger, H. Seidler, 1998,Height depends on month of birth,Nature,391, 754-755
• Wjst M., S. Dharmage, E. Andre, D. Norback, C. Raherison, S. Villani, J. Manfreda, J. Sunyer, D. Jarvis, P. Burney, C. Svanes, 2005,Latitude, birth date, and allergy,PLoS Medicine,2, 977-985
• Wnuk-Lipiński E., 1990,The Polish country profile: economic crisis and inequalities in health,Soc. Sci. Med.,81, 859-866
• Xu X., W. P. Wang, Z. P. Guo, Y. B. Cheung, J. Karlberg, 2001,Seasonality of growth in Shanghai infants (n=4128) born in 11 consecutive years,Eur. J. Clin. Nutr.,55, 14-25
• Zverev Y., M. Gondawe, 2001,Growth of urban school children in Malawi,Ann. Hum. Biol.,28, 384-394

Identifiers

DOI

10.2478/v10044-008-0006-4