"Narastanie miasta" na przykładzie Pragi. Fenomen i dynamizm czeskiej stolicy w XIX i pierwszej połowie XX w.

• Authors: Tkaczewski Dariusz

Title variants

EN

"Accretion of the city" on the basis of prague. The phenomenon and dynamism of the Czech capital city in the 19th and the first half of the 20th century

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Praga (cz. Praha) to w opinii wielu miasto niezwykłe, magiczne i klimatyczne, o niesamowitym genius loci. To nie tylko legendarna czeska stolica, piękna „Złota Praga” pełna urokliwych zaułków i imponujących zabytków, które powstały w ciągu dziesięciu wieków jej „trwania i narastania”. Współczesna Praga to prężny środkowoeuropejski ośrodek polityczny, administracyjny, ekonomiczno-biznesowy (przemysłowy, handlowy i usługowy) oraz naukowy i akademicki, jak również kulturalny i turystyczny o znaczeniu międzynarodowym. Celem niniejszego artykułu jest przybliżenie fenomenu Pragi jako „magicznego miasta” o zachowanej tysiącletniej tkance miejskiej; będzie w nim mowa o „narastanie miasta” oraz jego dynamizmie cywilizacyjnym XIX i pierwszej połowy XX w., mających niejednokrotnie swe praprzyczyny w niezwykłej historii czeskiej metropolii, a także w jego otwartości na przybyszów.

EN

Prague (Praha) is widely regarded as an amazing, magical city with lots of ambience and of extraordinary genius loci. It is not only the legendary Czech capital city or gorgeous „Golden Prague” abounding in charming lanes and impressive sights which come from ten centuries of continuance and accretion. Modern Prague is indeed a major Central European political, administrative, business and economic (industrial, commercial or service) centre with cultural and tourist attractions of international importance. This paper seeks to explore the remarkable phenomenon of Prague as a magical city with its preserved thousand-year-old urban fabric; addressing the issue of the accretion of the city and its civilizational dynamism and growth of the 19th and the first half of the 20th century frequently triggered by the stormy yet marvellous history of the Czech metropolis and its openness to newcomers.

Keywords

PL

„Narastanie miasta”; Fenomen i dynamizm; Praga; XIX-XX w.

EN

„Accretion of the city”; 19th and 20th centuries; Phenomenon and dynamism; Prague

• Publisher: Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach
• Journal: Studia Ekonomiczne
• Year: 2016
• Volume: 303
• Pages: 183-202

Contributors

author

Tkaczewski Dariusz

• Uniwersytet Śląski w Katowicach. Wydział Filologiczny. Instytut Filologii Słowiańskiej

References

• Dějiny Prahy II (1998), Paseka, Praha.
• Dvořáček P. (2005), Architektura českých zemí - Moderní architektura, Levné knihy, Praha.
• Ederer A. (2002), Náměstí, trhy a plácky staré Prahy, Milpo, Praha.
• Havlová E., Noll J., Svoboda J.E. (2000), Praha 1919-1940. Kapitoly o meziválečné architektuře, Libri, Praha.
• Holubec S. (2010), Lidé peryferie. Sociální postavení a každodennost pražského dělnictva v meziválečné době, ZČU, Plzeň.
• Horejs M., Lorencová I. (red.) (2009), Věda a technika v českých zemích v období 2. Světové války, NTM, Praha 2009.
• Hrůza J. (2003), Urbanismus světových velkoměst. I. díl. Praha, Kapitola 1.3, ČVUT, Praha.
• Janáček J. (1977), Dzieje Pragi, P. Godlewski (tłum.), KiW, Warszawa.
• Janák P. (1933), Kniha o Praze, Melantrich, Praha.
• Jandáček V., Šlapeta V. (2004), Stavební kniha 2004 - český funkcionalismus, Expo Data, Brno.
• Kopáč R., Schwarz J. (2013), Zmizelá Praha: Nevěstince i nevěstky. Obrázy z erotického života Pražanů, Paseka, Praha/Litomyšl.
• Kosmas (2012), Kronika Czechów, Templum, Wodzisław Śląski.
• Krejčí K. (1974), Praga. Legenda i rzeczywistość, PIW, Warszawa.
• Ledvinka V., Pešek J. (2000), Praha, Nakl. LN, Praha.
• Míka Z. (2013), Zmizelá Praha: Život v pražských ulicích, Paseka, Praha/Litomyšl.
• Pavel J. (1986), Sztuka Czechosłowacji, WAiF, Warszawa.
• Švácha R. (1980), Osada Baba [w:] J. Krása, J. Hořejší (red.), Umění XXVIII, Praha, s. 368-379.
• Tkaczewski D. (2005), Czeska reklama telewizyjna i jej język, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
• Tkaczewski D. (2010), Mechanizmy wpływu społecznego i manipulacja językowa - czeskie przypadki, Uniwersytet Śląski w Katowicach, Agencja Artystyczna PARA, Katowice.
• Tkaczewski D. (2016), Praga jako czeski i europejski ośrodek życia intelektualnego i naukowego w wieku XIX i XX (ludzie, instytucje, inicjatywy), Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, nr 277, Podseria Zarządzanie 2016(6), s. 168-197.
• Tomeš J. et al. (1999), Český biografický slovník XX. století, t. I-III, Paseka, Praha.
• [www 1] http://libr.sejm.gov.pl/tek01/txt/konst/czechy2011.html (dostęp: 3.03.2016).
• [www 2] http://pl.czech-unesco.org/ (dostęp: 3.03.2016).
• [www 3] http://wyszehrad.com/czechy/aktualnosci/legenda-o-ksieznej-libuszy-i-przemysle (dostęp: 3.03.2016).
• [www 4] http://www.prahaneznama.cz/?s=Barrandov (dostęp: 3.03.2016).
• [www 5] http://praha.idnes.cz/Clanek.aspx?c=A070907_140744_praha_ton (dostęp: 3.03.2016).

Identifiers

ISSN

2083-8611