Wybrane aspekty funkcjonowania Systemu Zarządzania Bezpieczeństwem na kolei (SMS) w Polsce

• Authors: Antolak Michał , Niedzielski Piotr , Zioło Magdalena

Title variants

EN

Selected aspects of the functioning of the railway Safety Management System (SMS) in Poland

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Systemy Zarządzania Bezpieczeństwem (SMS) są usystematyzowanym zbiorem zasad, procedur i reguł postępowania przy wykonywaniu działalności przedsiębiorstwa kolejowego, mającym zapewnić wysoki poziom bezpieczeństwa świadczonych usług. Można tu m.in. wyróżnić genezę zagrożeń, diagnozę stanu i systemu bezpieczeństwa, programowanie działań zapobiegawczych, środki poprawy, monitoring podejmowanych działań oraz ocenę ich efektywności. W zakresie szacowania ryzyka wystąpienia działań niepożądanych istnieje wiele metod mających swoje odzwierciedlenie w literaturze przedmiotu. Celem niniejszego artykułu jest zaprezentowanie faktu, że pomimo wykorzystywania szeregu zbieżnych metod szacowania ryzyka w działalności polskich przewoźników kolejowych, występują istotne różnice w szacowaniu ryzyka mające odzwierciedlenie w dokumentacji związanej z zarządzaniem bezpieczeństwem (SMS).

EN

Ensuring a sense of security is a value not only for transport users, including rail transport, but also for the environment in which the transport operates. Thus, important aspects related to an efficient safety management system are a sense of no threat and a sense of security certainty for both transport customers and its environment. Safety Management Systems (SMS) are a systematic set of rules, procedures and rules of conduct in the performance of a railway undertaking’s activities, designed to ensure a high level of security of services rendered, where we can distinguish the genesis of threats, diagnosis of the state and security system, programming preventive measures, improvement measures, monitoring of actions taken and assessment of their effectiveness. In accordance with European Union standards, Polish rail carriers were required to implement Safety Management Systems (SMS) in their operations. The implementation of railway safety management systems in Poland had a positive effect on the decrease in the number of events (sum of serious accidents, accidents and incidents). This is evident in the statistics included in the annual reports published by the State Commission for the Investigation of Railway Accidents. However, in the last few years there has been a noticeable increase in the number of events in relation to transport performance. The analysis indicates that one of the reasons may be the fact that despite the use of a number of convergent methods for estimating the risk of transport activities in these documents (SMS), there are significant differences in the estimation of risk, which are reflected in the documentation related to safety management (SMS), which means that carriers achieve very different risk results for the same risks under the same conditions. One of the conclusions is the proposal to create a list of permanent threats for nomenclature uniform carriers that should be included in safety management systems, which will also facilitate the assessment of the efficiency of these systems by the authorities responsible for this area in Poland.

Keywords

PL

Systemy Zarządzania Bezpieczeństwem; Transport kolejowy

EN

Rail transport; Safety Management Systems

• Publisher: Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach
• Journal: Studia Ekonomiczne
• Year: 2020
• Volume: 392
• Pages: 125-138

Contributors

author

Antolak Michał

• Zachodniopomorska Federacja Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych NOT w Szczecinie

author

Niedzielski Piotr

• Akademia Pomorska w Słupsku. Instytut Bezpieczeństwa i Zarządzania

author

Zioło Magdalena

• Uniwersytet Szczeciński. Instytut Ekonomii i Finansów

References

• Dyrektywa 2004/49/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie bezpieczeństwa kolei wspólnotowych oraz zmieniająca dyrektywę Rady 95/18/WE w sprawie przyznawania licencji przedsiębiorstwom kolejowym oraz dyrektywę 2001/14/WE w sprawie alokacji zdolności przepustowej infrastruktury kolejowej i pobierania opłat za użytkowanie infrastruktury kolejowej oraz certyfikację w zakresie bezpieczeństwa (Dyrektywa w sprawie bezpieczeństwa kolei). Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej L 220/2004.
• Flejterski S., Zioło M. (2015), Ordofinanse. W poszukiwaniu nowego ładu w nauce i praktyce finansów, „Finanse”, nr 1, s. 9-31.
• Leszczyński M. (2010), Bezpieczeństwo społeczne jako składnik bezpieczeństwa narodowego [w:] P. Sienkiewicz, M. Marszałek, H. Świeboda (red.), Metodologia badań bezpieczeństwa Narodowego. Bezpieczeństwo 2010 r., t. 1, Wydawnictwo Akademii Obrony Narodowej, Warszawa.
• Niedzielski P. (2013), Kreatywność i procesy innowacyjne na rynku usług transportowych. Ujęcie modelowe, Polskie Towarzystwo Ekonomiczne Oddział w Szczecinie.
• Rozporządzenie Komisji (UE) nr 1158/2010 z dnia 9 grudnia 2010 r. w sprawie wspólnej metody oceny bezpieczeństwa w odniesieniu do zgodności z wymogami dotyczącymi uzyskania kolejowych certyfikatów bezpieczeństwa. Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej L 326/11.
• Rozporządzenie Komisji (UE) nr 1169/2010 z dnia 10 grudnia 2010 r. w sprawie wspólnej metody oceny bezpieczeństwa w odniesieniu do zgodności z wymogami dotyczącymi uzyskania kolejowych autoryzacji w zakresie bezpieczeństwa. Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej L 327/13.
• Rozporządzenie Ministra Transportu z dnia 19 marca 2007 roku w sprawie systemu zarządzania bezpieczeństwem w transporcie kolejowym. Dz.U. 2007 Nr 60, poz. 407.
• Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) nr 402/2013 z dnia 30 kwietnia 2013 r. w sprawie wspólnej metody oceny bezpieczeństwa w zakresie wyceny i oceny ryzyka i uchylające rozporządzenie (WE) nr 352/2009 (Tekst mający znaczenie dla EOG). Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej L 121/8.
• Sienkiewicz P., Marszałek M., Świeboda H., red. (2010), Metodologia badań bezpieczeństwa narodowego, Tom 1, Wydawnictwo Akademii Obrony Narodowej, Warszawa.
• Sitarz M., Chruzik K., Mańka I. (2012), Zintegrowany System Zarządzania Bezpieczeństwem Transportu Kolejowego w Polsce, „Mechanika”, 109(7-M), s. 233-242.
• Soliński B., Metody zarządzania jakością FEMA. Analiza przyczyn wadliwości i krytyczności wad, www.zarz.agh.edu.pl/bsolinsk/fmea.html (dostęp: 10.04.2020).
• [www 1] Statystyki przewozów pasażerskich i towarowych za lata 2007-2017, www.utk.gov.pl/pl/raporty-i-analizy/analizy-i-monitoring (dostęp: 20.06.2019).
• [www 2] Raporty roczne z prac Komisji Badania Wypadków Kolejowych za lata 2007-2017, www.gov.pl/web/infrastruktura/raporty (dostęp: 15.06.2019).

Identifiers

ISSN

2083-8611