Autonomia kościołów i innych związków wyznaniowych we współczesnym prawie polskim

• Authors: Paweł Borecki

Title variants

EN

THE AUTONOMY OF CHURCHES AND OTHER RELIGIOUS ORGANIZATIONS IN CONTEMPORARY POLISH LAW

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Autonomia związków wyznaniowych, czyli ich zdolność do tworzenia i rządzenia się własnym prawem wewnętrznym (prawem kościelnym), jest istotnym przejawem kolektywnej wolności sumienia i wyznania. Jest to zarazem jedna z podstawowych cech systemu rozdziału państwa i wspólnot religijnych. Konstytucja RP z 2 kwietnia z 1997 r. w szerokim zakresie gwarantuje autonomię wspólnotom religijnym. Jej art. 25 ust. 3 stanowi, że stosunki między państwem a kościołami i innymi związkami wyznaniowych są kształtowane na zasadach poszanowania ich autonomii oraz wzajemnej niezależności w swoim zakresie, a także współdziałania dla dobra człowieka i dobra wspólnego. Autor opracowania dokonuje w nim analizy i interpretacji zasady poszanowania autonomii związków wyznaniowych w swoim zakresie, odwołując się przy tym do wypowiedzi doktryny prawa oraz treści ustawodawstwa wyznaniowego.

EN

The autonomy of religious organizations, or their capacity to lay down and be governed their own internal law (church law), is an ample indication of the collective freedom of conscience and denomination. This autonomy also typifies the system of separation between the state and religious communities. The 2 April 1997 Constitution of the Republic of Poland confers on religious communities the right to enjoy substantial autonomy. Its Article 25(3) reads that the relationship between the state and churches and other religious organizations are based on the principle of respect for their autonomy and the mutual independence of each in its own sphere, as well as on the principle of cooperation for the individual and common good. The author of this study analyses and interprets the aforesaid principle, referring to the doctrine of law and ecclesiastical legislation.

Keywords

PL

wolność sumienia i wyznania; kościoły i inne związki wyznaniowe; Konstytucja RP; prawo wyznaniowe; relacje państwo - kościół; autonomia kościoła; Kościół katolicki; relacje państwo-kościół; stosunki państwo–kościół; związki wyznaniowe

EN

LAW ON RELIGION; CONSTITUTION OF THE REPUBLIC OF POLAND; RELATIONS BETWEEN THE STATE AND CHURCHES; CHURCH AND STATE (POLAND); CHURCHES AND OTHER RELIGIOUS DENOMINATIONS

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
• Journal: Studia z Prawa Wyznaniowego
• Year: 2012
• Volume: 15
• Pages: 85-109

Contributors

author

Paweł Borecki

• Katedra Prawa Wyznaniowego, Wydział Prawa i Administracji, Uniwersytet Warszawski, ul. Krakowskie Przedmieście 26/28, 00-927 Warszawa, Poland

References

• Krukowski J., Kościół i państwo. Podstawy relacji prawnych, Lublin 2000.
• Pietrzak M., Prawo kanoniczne w polskim systemie prawnym, „Państwo i Prawo” 2006, z. 8.
• Sobański R., Prawo kanoniczne a krajowy porządek prawny, „Państwo i Prawo” 1999, z. 6.
• Pietrzak M., Prawo wyznaniowe, Warszawa 2010.
• Goryczko E., Autonomia i samorządność związków wyznaniowych w Polsce Ludowej, Tarnów 2005.
• Borecki P., Geneza modelu relacji państwo-kościół w konstytucji RP, Warszawa 2008.
• Małajny R.M., Regulacja kwestii konfesyjnych w Konstytucji III RP (refleksje krytyczne), w: Ze sztandarem prawa przez świat. Księga dedykowana Profesorowi Wieńczysławowi von Igelgrund z okazji 85-lecia urodzin, red. R. Tokarczyk, K. Motyka, Kraków 2002.
• Winczorek P., Komentarz do Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 roku, Warszawa 2008.
• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, t. V, red. L. Garlicki, Warszawa 2007.
• Brodziński W., Stosunki między państwem a kościołami i innymi związkami wyznaniowymi, w: Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz encyklopedyczny, red. W. Skrzydło, S. Grabowska, R. Grabowski, Warszawa 2009.
• Mezglewski A., Opinia prawna dotycząca problemu obowiązywania prawa wewnętrznego związków wyznaniowych w obrocie prawnym, „Przegląd Prawa Wyznaniowego” 2011, t. 3, s. 251-258.
• Brzozowski W., Bezstronność światopoglądowa władz publicznych w Konstytucji RP, Warszawa 2011.
• Brzozowski W., Glosa do wyroku [NSA] z dnia 8 stycznia 2008 r. (II GSK 286/07), „Przegląd Sądowy” 2010, nr 1, s. 152-159.
• Mezglewski A., Misztal H., Stanisz P., Prawo wyznaniowe, wyd. 3, Warszawa 2011.
• Piszcz-Czapla M., Rejestr Kościołów i związków wyznaniowych, w: Prawo państwowe a prawo wewnętrzne związków wyznaniowych. Pamiętnik VII Zjazdu Katedr i Wykładowców Prawa Wyznaniowego Gniezno 11-12 IX 2010, red. K. Krasowski, M. Materniak-Pawłowska, M. Stanulewicz, Poznań 2010.
• Koredczuk J., Niezgodność działania Kościołów lub związków wyznaniowych z przepisami prawa, w: Prawo państwowe a prawo wewnętrzne związków wyznaniowych. Pamiętnik VII Zjazdu Katedr i Wykładowców Prawa Wyznaniowego Gniezno 11-12 IX 2010, red. K. Krasowski, M. Materniak-Pawłowska, M. Stanulewicz, Poznań 2010.
• Krukowski J., Konkordat polski - znaczenie i realizacja, Lublin 1998.
• Góralski W., Pieńdyk A., Zasada niezależności i autonomii Państwa i Kościoła w Konkordacie Polskim z 1993 roku, Warszawa 2000.
• Trzeciak B., Klauzule odsyłające w konkordatach z Hiszpanią i z Polską, Lublin 2007.
• Płoski T., Duszpasterstwo w wojsku Polskim. Studium prawne z uwzględnieniem praw człowieka i prawa humanitarnego, Olsztyn 2006.
• Pietrzak M., Prawo wewnętrzne (kanoniczne) Kościołów i związków wyznaniowych w polskim systemie prawnym, w: Prawo państwowe a prawo wewnętrzne związków wyznaniowych. Pamiętnik VII Zjazdu Katedr i Wykładowców Prawa Wyznaniowego Gniezno 11-12 IX 2010, red. K. Krasowski, M. Materniak-Pawłowska, M. Stanulewicz, Poznań 2010.