Dobór edytora na potrzeby budowy ontologicznej bazy wiedzy

• Authors: Ziemba Paweł , Ziemba Agata

Title variants

EN

Selection of the ontology processor for ontological knowledge base development

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Sprawne zarządzanie wiedzą pozwala uniknąć ponownego poszukiwania rozwiązań problemów, które już wcześniej zostały rozwiązane. Dlatego też wiedzę należy przechowywać w bazach wiedzy, które obecnie są najczęściej konstruowane w postaci ontologicznej. Istotnymi zagadnieniami, związanymi z budową baz wiedzy, są: dobór języka reprezentacji wiedzy, metodyki budowy bazy oraz wybór narzędzia wspierającego taką budowę, tj. edytora ontologii. Celem artykułu jest dobór edytora ontologii w oparciu o metody wielokryterialnej analizy decyzyjnej. Zastosowanie znalazły tutaj metody: wydzielania dla minimalnej wartości atrybutu oraz Fuzzy TOPSIS. W artykule rozpatrzono 8 współczesnych edytorów ontologii. W efekcie zastosowania dwuiteracyjnej procedury wielokryterialnej wskazano edytor Protege jako ten, który charakteryzuje się optymalnym poziomem poszczególnych cech, niezbędnych w tego rodzaju oprogramowaniu.

EN

Efficient knowledge management allows to avoid of re-seeking solutions to the problems that have already been resolved. Therefore, knowledge should be stored in knowledge bases which are currently often developed in the ontological form. The most important issues, related to the construction of knowledge bases, are: the selection of knowledge representation language, the selection of methodology of the knowledge base construction, and the selection of the ontology processor to support of the development such a structure. The paper presents, based on multi-criteria decision analysis methods, the procedure of the ontology processor selection, based on the characteristics of this type of tools. Selection was conducted with the use of the Conjunctive (Satisficing) and the Fuzzy TOPSIS methods. As a result of the multi-criterial procedure, the processor with optimum level of individual characteristics necessary in this type of software has been indicated.

Keywords

PL

Baza wiedzy; Edytor ontologii; Fuzzy TOPSIS; Ontologia; Wielokryterialna analiza decyzyjna

EN

Fuzzy TOPSIS; Knowledge base; Multi-criteria decision analysis; Ontology; Ontology processor

• Publisher: Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach
• Journal: Studia Ekonomiczne
• Year: 2017
• Volume: 342
• Pages: 179-195

Contributors

author

Ziemba Paweł

• Akademia Jakuba z Paradyża w Gorzowie Wielkopolskim . Wydział Techniczny

author

Ziemba Agata

• Uniwersytet Szczeciński. Wydział Humanistyczny. Wydział Techniczny

References

• Abraham A. (2003), Intelligent Systems: Architectures and Perspectives, “Studies in Fuzziness and Soft Computing”, Vol. 113, s. 1-35.
• Adamczewski P. (2006), Zaawansowane systemy informatyczne w zarządzaniu wiedzą w przedsiębiorstwie [w:] K. Zimniewicz (red.), Instrumenty zarządzania we współczesnym przedsiębiorstwie. Analiza krytyczna, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Poznań, s. 17-24.
• Alatrish E.S. (2012), Comparison of Ontology Editors, “e-RAF Journal on Computing”, Vol. 4, s. 23-38.
• Błaszczuk A., Brdulak J., Guzik M., Pawluczuk A. (2004), Zarządzanie wiedzą w polskich przedsiębiorstwach, Szkoła Główna Handlowa, Warszawa.
• Bukowitz W.R., Williams R.L. (1999), The Knowledge Management Fieldbook, Financial Times – Prentice Hall, London.
• Cardoso J. (2007), The Semantic Web Vision: Where Are We? “IEEE Inteligent Systems”, Vol. 22, No. 5, s. 84-88.
• Casellas N. (2011), Methodologies, Tools and Languages for Ontology Design [w:] N. Casellas (ed.), Legal Ontology Engineering. Methodologies, Modelling Trends, and the Ontology of Professional Judicial Knowledge, Springer, Heidelberg, s. 57-107.
• Chaudhary D., Yadaav P.K., Singh R.K., Mitra S., Ghaziabad S. (2012), Integrated Knowledge Base: An Approach to Knowledge Extraction. “International Journal of Computer Applications”, Vol. 6, Special Issue on Issues and Challenges in Networking, Intelligence and Computing Technologies, s. 19-26.
• Chen C.T. (2000), Extensions of the TOPSIS for Group Decision-Making under Fuzzy Environment, “Fuzzy Sets and Systems”, Vol. 114, No. 1, s. 1-9.
• Chen C.T., Lin C.T., Huang S.F. (2006), A Fuzzy Approach for Supplier Evaluation and Selection in Supply Chain Management, “International Journal of Production Economics”, Vol. 102, No. 2, s. 289-301.
• Chen R.C., Huang Y.H., Bau C.T., Chen S.M. (2012), A Recommendation System Based on Domain Ontology and SWRL for Anti-diabetic Drugs Selection, “Expert Systems with Applications”, Vol. 39, No. 4, s. 3995-4006.
• Dudycz H. (2015), Kryteria oceny edytorów ontologii, „Problemy Zarządzania”, vol. 13, nr 2, t. 1, s. 78-87.
• Escorcio A.L., Cardoso J. (2007), Editing Tools for Ontology Construction [w:] J. Cardoso (ed.), Semantics Web Services: Theory, Tools and Applications, IGI Global, Hershey, s. 71-95.
• Gomez-Perez J.M., Ruiz C. (2010), Ontological Engineering and the Semantic Web, “Studies in Computational Intelligence”, Vol. 311, s. 191-224.
• Gruber T. (1993), A Translation Approach to Portable Ontology Specifications, “Knowledge Acquisition”, Vol. 5, No. 2, s. 199-220.
• Guitouni A., Martel J.M. (1998), Tentative Guidelines to Help Choosing an Appropriate MCDA Method, “European Journal of Operational Research”, Vol. 109, No. 2, s. 501-521.
• Guzman-Arenas A., Cuevas A.D. (2010), Knowledge Accumulation through Automatic Merging of Ontologies, “Expert Systems with Applications”, Vol. 37, No. 3, s. 1991-2005.
• Haghighi P.D., Burstein F., Zaslavsky A., Arbon P. (2013), Development and Evaluation of Ontology for Intelligent Decision Support in Medical Emergency Management for Mass Gatherings, “Decision Support Systems”, Vol. 54, s. 1192-1204.
• Hartley R.T. (1985), Representation of Procedural Knowledge for Expert Systems, IEEE 2nd. Conference on AI Applications.
• Hwang C.L., Yoon K. (1981), Multiple Attribute Decision Making. Methods and Applications. A State-of-the-Art Survey, Springer, Berlin–Heidelberg–New York.
• Ivanović M., Budimac Z. (2014), An Overview of Ontologies and Data Resources in Medical Domains, “Expert Systems with Applications”, Vol. 41, s. 5158-5166.
• Kapoor B., Sharma S. (2010), A Comparative Study Ontology Building Tools for Semantic Web Applications, “International Journal of Web & Semantic Technology”, Vol. 1, No. 3, s. 1-13.
• Kotis K., Vouros G. (2010), Ontological Tools: Requirements, Design Issues and Perspectives [w:] R. Poli, M. Healy, A. Kameas (eds.), Theory and Applications of Ontology: Computer Applications, Springer, Heidelberg, s. 155-173.
• Mikuła B., Pietruszka-Ortyl A., Potocki A. (2002), Zarządzanie przedsiębiorstwem XXI wieku. Wybrane koncepcje i metody, Difin, Warszawa.
• Mishra R.B., Kumar S. (2011), Semantic Web Reasoners and Languages, “Artificial Intelligence Review”, Vol. 35, No. 4, s. 339-368.
• Mizoguchi R., Kozaki K. (2009), Ontology Engineering Environments [w:] S. Staab, R. Studer (eds.), Handbook On Ontologies. Second Edition. International Handbooks on Information Systems, Springer, Heidelberg, s. 315-336.
• Rao A.R., Jain R. (1988), Knowledge Representation and Control in Computer Vision Systems, “IEEE Expert”, Vol. 3, No. 1, s. 64-79.
• Roy B. (1996), Multicriteria Methodology for Decision Aiding, Springer, Dordrecht.
• Segev A., Gal A. (2008), Enhancing Portability with Multilingual Ontology-based Knowledge Management, “Decision Support Systems”, Vol. 45, No. 3, s. 567-584.
• Valaski J., Malucelli A., Reinehr S. (2012), Ontologies Application in Organizational Learning: A Literature Review, “Expert Systems with Applications”, Vol. 39, s. 7555-7561.
• Wątróbski J., Ziemba P. (2015), Analiza metodyk budowy ontologii zasobów internetowych, „Informatyka Ekonomiczna”, nr 2(36), s. 60-73.
• Ziemba P., Jankowski J., Wątróbski J., Becker J. (2015) Knowledge Management in Website Quality Evaluation Domain, “Lecture Notes in Artificial Intelligence”, Vol. 9330, s. 75-85.
• Ziemba P., Jankowski J., Wolski W. (2015), Dobór języka reprezentacji wiedzy w ontologiach dziedzinowych, „Informatyka Ekonomiczna”, nr 1(35), s. 84-100.
• Ziemba P., Wątróbski J., Jankowski J., Wolski W. (2016), Construction and Restructuring of the Knowledge Repository of Website Evaluation Methods, “Lecture Notes in Business Information Processing”, Vol. 243, s. 29-52.
• [www 1] https://webprotege.stanford.edu (dostęp: 17.03.2017).
• [www 2] http://protege.stanford.edu/ (dostęp: 17.03.2017).
• [www 3] http://www.hozo.jp/ (dostęp: 17.03.2017).
• [www 4] http://neon-toolkit.org/wiki/Main_Page (dostęp: 17.03.2017).
• [www 5] http://kaon2.semanticweb.org/ (dostęp: 17.03.2017).
• [www 6] http://www.jarrar.info/Dogmamodeler/ (dostęp: 17.03.2017).
• [www 7] http://www.semafora-systems.com/en/products/ontostudio/ (dostęp: 17.03.2017).
• [www 8] http://www.topquadrant.com/tools/IDE-topbraid-composer-maestro-edition/ (dostęp: 17.03.2017).

Identifiers

ISSN

2083-8611