PL
Artykuł stanowi przegląd i pogłębioną analizę standardów obowiązujących w ustawodawstwie międzynarodowym i polskim w zakresie ochrony praw dziecka niedostosowanego społecznie. Dokonana analiza ewolucji zasad odpowiedzialności nieletnich wskazuje na całkowitą zmianę na przestrzeni ostatniego stulecia, zarówno w zasadach postępowania z nieletnimi, jak i w zagwarantowaniu im praw na każdym etapie postępowania sądowego, a także w trakcie procesu resocjalizacji. O nowoczesności i jakości aktualnie obowiązujących unormowań problematyki nieletnich świadczy odrębność ustawodawstwa dla nieletnich i postępowania z nieletnimi, co oznacza przede wszystkim wyjście poza płaszczyznę prawnokarną i nadanie całemu systemowi postępowania z nieletnimi charakteru wychowawczo-opiekuńczego, zarówno co do treści (filozofii), jak i istoty stosowanych środków. Oparcie postępowania z nieletnimi na idei wychowania i swoisty manifest praw nieletnich w resocjalizacji zawiera wiele aktów prawa międzynarodowego – Konwencja o prawach dziecka, dokumenty Narodów Zjednoczonych wypracowane w latach 1985–1990, Wzorcowe Reguły Minimalne dotyczące Wymiaru Sprawiedliwości wobec Nieletnich (tzw. Reguły Pekińskie), Wskazania Narodów Zjednoczonych dotyczące Zapobiegania Przestępczości Nieletnich (tzw. Wskazania Rijadzkie), oraz Reguły Minimalne dotyczące Traktowania Nieletnich Pozbawionych Wolności (Reguły JDL), a także europejskie standardy prawne (Zalecenia nr R (87)18, R (92)16 nr R (92)17 Komitetu Ministrów a także obowiązująca w Polsce ustawa z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich (Dz.U. z 2016 r, poz. 1654 ze zm.). Dokonana w artykule analiza i przegląd zagwarantowanych nieletnim praw jest zgodny ze stanem wiedzy i systemem wartości, które wyznaczają naszą współczesną tożsamość – godność każdego człowieka, godność każdego dziecka, godność dziecka niedostosowanego społecznie.