PŁYWAJĄCE ZABYTKI SPOSOBY EKSPOZYCJI I OCHRONA HISTORYCZNYCH STATKÓW W POLSCE

• Authors: Domżał, Robert

Abstracts

PL

Przedmiotowy artykuł omawia istotne zagadnienia z zakresu zachowania, konserwacji i ekspozycji zabytkowych jednostek pływających w Polsce na tle wybranych przykładów europejskich. Obecnie w naszym kraju nie istnieje oficjalna lista jednostek, które można uznać za zabytkowe, czyli takie, które mają znaczenie dla polskiej historii żeglugi i których konstrukcja, odzwierciedlająca oryginalną myśl techniczną, nie uległa na przestrzeni czasu znacznej zmianie,. Liczbę statków, które można uznać za ważne historycznie ocenia się na ok. 50. Wśród nich jest jednak ok. 20 jednostek, które bezsprzecznie są zabytkami w rozumieniu obowiązującej w Polsce Ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. W artykule autor dokonuje podziału tychże statków i okrętów (jednostek wojennych) ze względu na armatora, rodzaj ekspozycji (na lądzie lub na wodzie) oraz rodzaj ochrony prawnej, której podlegają. Analiza statystyczna pokazuje liczbę zachowanych statków w poszczególnych kategoriach, np. statki pasażerskie, okręty wojenne, statki towarowe itd. W artykule podkreśla się rolę stowarzyszeń i fundacji, które opiekują się niektórymi zabytkowymi statkami, ilustrując temat przykładami tzw. dobrych praktyk w tym zakresie. Dla porównania przedstawione są także przykłady zniszczenia i degradacji wybranych statków, które nie doczekały się należytej ochrony. W dalszej części artykułu omawiane są zagadnienia ekspozycyjne wybranych statków oraz perspektywy ich zachowania dla przyszłych pokoleń. Zwraca się też uwagę na rozwiązania wystawiennicze w innych krajach europejskich. Część artykułu poświęcona jest centrom renowacji zabytkowych statków w Europie. W końcowej części poruszany jest temat współpracy krajów nadbałtyckich w ramach tzw. Grupy Roboczej ds. Nadmorskiego Dziedzictwa Kulturowego. Omawia się w niej planowane działania i projekty, m. in. związane z nową wystawą posterową o zabytkowych statkach bałtyckich.

• Publisher: Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków
• Journal: Muzealnictwo
• Year: 2010
• Volume: 2010(51)
• Pages: 141-151

Contributors

author

Domżał, Robert