O ETYCZNYCH PRZESŁANKACH POPIERANIA, OCHRONY I URZECZYWISTNIANIA PRAWA OSÓB Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ DO PARTYCYPACJI SPOŁECZNEJ

• Authors: Adam Mikrut

Title variants

EN

ETHICAL REASONS FOR PROMOTING, PROTECTING AND IMPLEMENTING THE RIGHT OF PEOPLE WITH DISABILITIES TO PARTICIPATE IN SOCIETY

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Autor tekstu podziela spotykany w literaturze przedmiotu pogląd, że argumenty na rzecz pełnego uczestnictwa osób z niepełnosprawnością w życiu społecznym powinny równoważyć racje o rozmaitym charakterze, w tym naukowym i etycznym, jednak tym drugim nadaje pierwszoplanowe znaczenie. Kierując się takim przekonaniem, podjął próbę wskazania tych przesłanek natury etycznej, które wywieść można z ludzkiej godności jako podstawowej kategorii „koncepcji świętości życia”.

EN

The author of this text shares the view found in the literature of the subject that arguments for the full participation of people with disabilities in social life should balance the reasons of all kinds, including scientific and ethical ones, whereas the latter should be given priority. Guided by this conviction, he attempts to indicate these ethical premises that can be derived from human dignity as the primary category of the “sanctity of life concept.”

Keywords

PL

niepełnosprawność; godność osoby ludzkiej; „świętość życia”; społeczna partycypacja

EN

disability; human dignity; “sanctity of life”; social participation

• Publisher: Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej. Wydawnictwo APS
• Journal: Człowiek - Niepełnosprawność - Społeczeństwo
• Year: 2017
• Issue: 3(37)
• Pages: 77-93

Contributors

author

Adam Mikrut

• Uniwersytet Pedagogiczny, ul. Podchorążych 2, 30-084 Kraków; tel. [phone]

References

• Balcerk, M. (1981). Rozwój wychowania i kształcenia dzieci upośledzonych umysłowo. Zarys historyczny. Warszawa: WSiP.
• Balcerek, M. (1990). Dziecko niepełnosprawne w czasie drugiej wojny światowej. W: S. Mauersberg (red.), Dzieje szkolnictwa i pedagogiki specjalnej (s. 230–239). Warszawa: PWN.
• Bobińska, K., Gałecki, P. (2012). Rys historyczny zagadnienia niepełnosprawności intelektualnej. W: K. Bobińska, T. Pietras, P. Gałecki (red.), Niepełnosprawność intelektualna – etiopatologia, epidemiologia, diagnoza, terapia (s. 21–27). Wrocław: Wydawnictwo Continuo.
• Chańska, W. (2009). Nieszczęsny dar życia. Filozofia i etyka jakości życia w medycynie współczesnej. Wrocław: Fundacja na Rzecz Nauki.
• Ciach, H. (2013). Istota ludzka czy osoba ludzka. Krytyka bioetyki początków życia Petera Singera. Kraków: Wydawnictwo św. Stanisława BM.
• Dykcik, W. (1997). Wprowadzenie w przedmiot pedagogiki specjalnej jako nauki. W: W. Dykcik (red.), Pedagogika specjalna (s. 13–59). Warszawa: WN PWN.
• Firkowska-Mankiewicz, A., Szumski, G. (2009). Pedagogika specjalna i system kształcenia specjalnego osób z niepełnosprawnością w Polsce. W: S.D. Deutsch, Pedagogika specjalna. T. 2 (s. 319–346). Warszawa: Wydawnictwo APS, WN PWN.
• Hulek, A. (1980a). Integracyjny system kształcenia i wychowania. W: A. Hulek (red.), Pedagogika rewalidacyjna (s. 492–506). Warszawa: PWN.
• Hulek, A. (1980b). Wspólne i swoiste zagadnienia w rewalidacji różnych grup osób z odchyleniami od normy. W: A. Hulek (red.), Pedagogika rewalidacyjna (s. 462–477). Warszawa: PWN.
• Kirejczyk, K. (1981). Z historii pedagogiki specjalnej. W: K. Kirejczyk (red.), Upośledzenie umysłowe – Pedagogika (s. 11–52). Warszawa: PWN.
• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej, Dz. U. z dnia 16 lipca 1997, nr 78, poz. 483.
• Konwencja o prawach osób niepełnosprawnych, Dz. U. z dnia 25 października 2012, poz. 1169.
• Konwencja o prawach osób niepełnosprawnych. Poradnik RPO. http://www.rpo.gov.pl/sites/default/ files/BIULETYN RPO – Materiały nr 82 KPON.pdf (dostęp: 3.01.2017).
• Kopeć, D. (2013). Rzeczywistość (nie)edukacyjna osoby z głęboką niepełnosprawnością intelektualną. Zbiorowe instrumentalne studium przypadku. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
• Kosakowski, Cz. (2003). Węzłowe problemy pedagogiki specjalnej. Toruń: Wydawnictwo Edukacyjne Akapit.
• Kościelska, M. (1996). Integracja – szansa dla wszystkich uczniów czy sposób zaspokojenia potrzeb dzieci i młodzieży specjalnej troski. W: J. Bogucka, M. Kościelska (red.), Wychowanie i nauczanie integracyjne. Nowe doświadczenia (s. 13–17). Warszawa: Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej MEN.
• Kowalik, S. (1989). Upośledzenie umysłowe. Teoria i praktyka rehabilitacji. Warszawa – Poznań: PWN.
• Lipkowski, O. (1981). Pedagogika specjalna. Zarys. Warszawa: PWN.
• Mazurek, F.J. (2001). Godność osoby ludzkiej podstawą praw człowieka. Lublin: Redakcja Wydawnictw KUL.
• Mikrut, A. (w druku a). Ethical aspect of social integration of people with disabilities. W: V. Lechta, N. Bizova (red.), Key Components of Inclusive Education.Frankfurt am Main: Peter Lang. International Academic Publishers.
• Mikrut, A. (w druku b). Edukacja integracyjna czy włączająca? O prawie do edukacji w kontekście polskich tłumaczeń konwencji o prawach osób niepełnosprawnych. Niepełnosprawność – Zagadnienia, Problemy, Rozwiązania.
• Mikrut, A. (2010). O integracji społecznej osób z niepełnosprawnością w kontekście podmiotowości człowieka. Niepełnosprawność, 4, 122–134.
• Mikrut, A. (2014). O odkrywaniu swojej godności przez osoby z niepełnosprawnością intelektualną. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Paedagogia – Psychologia, 27, 1, 19–33.
• Mikrut, A. (2015). O wątpliwościach moralnych wokół argumentowania i urzeczywistniania idei edukacji integracyjnej. Wychowanie Na Co Dzień, 3(252), 24–29.
• Mrugalska, K. (2008). Wstęp. W: Polska droga do Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych ONZ (s. 6–7). Kraków: Fundacja Instytut Rozwoju Regionalnego, http://www.firr.org.pl/uploads/ PUB/Czarna_ksiega_www.pdf (dostęp: 21.09.2017).
• Pawłowski, P. (2007). Świat dla wszystkich. W: Konwencja praw osób niepełnosprawnych Organizacji Narodów Zjednoczonych (s. 3–4). Warszawa: Stowarzyszenie Przyjaciół Integracji.
• Powszechna Deklaracja Praw Człowieka, http://www.unesco.pl/ fileadmin/user_upload/pdf/Powszechna_ Deklaracja_Praw_Czlowieka.pdf (dostęp: 09.09.2016).
• Sadowska, S. (2005). Ku edukacji zorientowanej na zmianę społecznego obrazu osób niepełnosprawnych. Toruń: Wydawnictwo Edukacyjne Akapit.
• Schweitzer, A. (1974). Życie. Warszawa: PAX.
• Singer, P. (1997). O życiu i śmierci. Upadek etyki tradycyjnej. Warszawa: PIW.
• Speck, O. (2005). Niepełnosprawni w społeczeństwie. Podstawy ortopedagogiki. Gdańsk: GWP.
• Stobart, G. (2000). Czy psychologia potrafi uzasadnić ideę integracji dzieci o specjalnych potrzebach? W: G. Fairbairn, S. Fairbairn (red.), Integracja dzieci o specjalnych potrzebach. Wybrane zagadnienia etyczne (s. 49–63). Warszawa: Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno- Pedagogicznej MEN.
• Szymczak, M. (red.). (1981). Słownik języka polskiego. T. 3. Warszawa: PWN.
• Welcz, Z. (1985). Powstanie i rozwój teorii naznaczenia społecznego. Studia Socjologiczne, 1, 65–86.
• Wilmowska-Pietruszyńska, A., Bilski, D. (2013). Międzynarodowa Klasyfikacja Funkcjonowania, Niepełnosprawności i Zdrowia. Niepełnosprawność – Zagadnienia, Problemy, Rozwiązania, 2(7), www.pfron.org.pl/download/5/…/01-AnnaWilmowska-Pietruszynska.pdf (dostęp: 30.04.2015).

Identifiers

DOI

10.5604/01.3001.0010.8015