Kilka słów o stanie badań nad dyskursem publicznym w Polsce

• Authors: Natalia Krzyżanowska

Title variants

EN

On State of the Art of Discourse Studies in Poland: Towards Diagnosis

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł jest refleksją nad rozwojem i wyzwaniami rysującymi się przed multidyscyplinarnym środowiskiem badaczy dyskursu publicznego (dyskursów publicznych) w Polsce na przykładzie zainicjowanych w środowisku łódzkim Warsztatów Analizy Dyskursu, które następnie przerodziły się w Konsorcjum Analizy Dyskursu. Impulsem do napisania poniższych uwag była lektura redagowanej monografii zbiorowej Dyskurs elit symbolicznych. Próba diagnozy (Czyżewski i in., red., 2014, Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Sedno), która stanowi pierwsze efekty trudnego założenia inter- i transdyscyplinarnej współpracy badaczy nie tylko reprezentujących różne dziedziny nauki, ale też różne podejścia w obrębie analizy dyskursu. Prowadzone rozważania podejmują próbę nie tylko krytycznej lektury tekstów zebranych w tomie, ale też starają się usytuować publikację w międzynarodowej perspektywie badań nad dyskursem.

EN

This article provides reflection on the state-of-the-art and key challenges of qualitative discourse studies as a social science research method in Poland. It focuses on the so-called Workshops in Discourse Analysis [Warsztaty Analizy Dyskursu], a multidisciplinary research collaboration that, initially taking place informally at the University of Lodz, eventually evolved and became institutionalized as a national Consortium for Discourse Studies [Konsorcjum Analizy Dyskursu]. At its core, the article provides a critical review of the volume The Discourse of Symbolic Elites: Towards a Diagnosis (Dyskurs elit symbolicznych. Próba diagnozy [M. Czyżewski, K. Franczak, M. Nowicka, J. Stachowiak, eds., 2014]), which is the first major publication resulting from works of (selected) members of the aforementioned research consortium. As is argued in the article, the focal publication displays the significant amount of challenges faced by the multidisciplinary collaboration within the area of discourse studies. These challenges not only stem from the fact that discourse analysts working in Poland come from different arts & humanities and social science disciplines, but also are rooted in the fact that these researchers draw on various—and often significantly different—traditions in qualitative discourse studies, and often do not engage sufficiently in a constructive dialogue with existent and well-established approaches to discourse research. Hence, the article not only summarizes the key distinctive features of the volume under review, but also attempts to position the state-of-the-art of discourse analysis in Poland within the contemporary international landscape of (critical) discourse studies.

Keywords

PL

analiza dyskursu; krytyczna analiza dyskursu (KAD); elity symboliczne; metodologia jakościowych badań społecznych; inter- i multidyscyplinarność w naukach społecznych

EN

discourse analysis; critical discourse analysis (CDA) symbolic elites; qualitative research methods; inter- and multi-disciplinarity in the social sciences

• Publisher: Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego
• Journal: Przegląd Socjologii Jakościowej
• Year: 2015
• Volume: 11
• Issue: 4
• Pages: 208-221

Contributors

author

Natalia Krzyżanowska

• Postdoctoral Fellow, Örebro University, Szwecja

References

• Abousnnouga Gill, Machin David (2013) The Language of War Monuments. London: Bloomsbury Academics.
• Berglez Peter (2013) Global Journalism: Theory and Practice. New York: Peter Lang.
• Berglez Peter, Olausson Ulrika (2014) Media Research on Climate Change: Where Have We Been and Where Are We Heading? „Environmental Communication”, vol. 8, no. 2, s. 139‒141.
• Billig Michael (1991) Ideology and Opinions. London: Sage.
• Carvalho Anabela, ed. (2008) Communicating Climate Change: Discourses, Mediations, and Perceptions. Braga: Centro de Estudos de Comunicação e Sociedade (CECS).
• Czyżewski Marek, Dunin Kinga, Piotrowski Andrzej, red. (2010a) Cudze problemy. O ważności tego, co nieważne. Analiza dyskursu publicznego w Polsce. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
• Czyżewski Marek, Kowalski Sergiusz, Piotrowski Andrzej, red. (2010b) Rytualny chaos. Studium dyskursu publicznego. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
• Czyżewski Marek i in., red. (2014) Dyskurs elit symbolicznych. Próba diagnozy. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Sedno.
• Duszak Anna (1998) Tekst, dyskurs, komunikacja międzykulturowa. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Duszak Anna, Fairclough Norman, red. (2008) Krytyczna analiza dyskursu: interdyscyplinarne podejście do komunikacji społecznej. Kraków: Universitas.
• Galasińska Aleksandra (2009) Small Stories Fight Back. Narratives of Polish Economic Migration on an Internet Forum [w:] Aleksandra Galasińska, Michał Krzyżanowski, eds., Discourse and Transformation in Central and Eastern Europe. Basingstoke: Palgrave Macmillan, s. 188–203.
• Galasińska Aleksandra (2010) Leavers and Stayers Discuss Returning Home: Internet Discourses on Migration in the Context of the Post-communist Transformation. „Social Identities”, vol. 16, no. 3, s. 309–324.
• Horolets Anna, red. (2008) Analiza dyskursu w socjologii i dla socjologii. Toruń: Adam Marszałek.
• Koselleck Reinhart (2006) Crisis. „Journal of the History of Ideas”, vol. 67, no. 2, s. 357‒400.
• Krzyżanowska Natalia (2013) (Krytyczna) analiza dyskursu a (krytyczna) analiza gender: zarys synergii teoretycznej i metodologicznej. „Przegląd Socjologii Jakościowej”, t. 9, nr 1, s. 62‒84.
• Krzyżanowska Natalia (2015) The Discourse of Counter-Monuments: Semiotics of Material Commemoration in Contemporary Urban Spaces. „Social Semiotics” [dostęp 30 października 2015 r.]. Dostępny w Internecie ‹http://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/10350330.2015.1096132›.
• Krzyżanowski Michał (2010) The Discoursive Construction of European Identities. Frankfurt am Main: Peter Lang.
• Krzyżanowski Michał (2011) Political Communication, Institutional Cultures, and Linearities of Organisational Practice: A Discourse-Ethnographic Approach to Institutional Change in the European Union. „Critical Discourse Studies”, vol. 8, no. 4, s. 281‒296.
• Krzyżanowski Michał (2013) Discourses and Concepts: Interfaces and Synergies Between Begriffsgeschichte and the Discourse-Historical Approach in CDA [w:] Ruth Wodak, ed., Critical Discourse Analysis (vol. 4). London: Sage, s. 111‒126.
• Lazar Michelle M., ed. (2005) Feminist Critical Discourse Analysis: Gender, Power, and Ideology in Discourse. London: Palgrave.
• Mautner Gerlinde (2010) Language and the Market Society. Critical Reflections on Discourse and Dominance. London: Routledge.
• Rogers Rebecca (2011) An Introduction to Critical Discourse Analysis in Education. New York: Routledge.
• Samman Amin (2015) Crisis Theory and the Historical Imagination. „Review of the International Political Economy” [dostęp 30 października 2015 r.]. Dostępny w Internecie ‹http://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/09692290.2015.1011682›.
• Sayer Andrew (2000) For Postdisciplinary Studies: Sociology and the Curse of Disciplinary Parochialism and Imperialism [w:] John T. Eldridge i in., eds., For Sociology: Legacies and Prospects. Durham: Sociology Press, s. 83‒91.
• Swales John (1988) Discourse Communities. Genres and English as an International Language. „World Englishes”, vol. 7 no. 2, s. 211‒220.
• Triandafyllidou Anna, Wodak Ruth, Krzyżanowski Michał, eds. (2009) European Public Sphere and the Media: Europe in Crisis. Basingstoke: Palgrave Macmillan.
• Wodak Ruth (1996) Disorders of Discourse. London: Longman.
• Wodak Ruth (2006) Understanding the Concept(s) of „Discourse”. „Language in Society”, nr 35, s. 595–611.
• Wodak Ruth (2007) What Is Critical Discourse Analysis? „Forum: Qualitative Social Research”, vol. 8, no. 2, art. 29.
• Wodak Ruth, Krzyżanowski Michał, red. (2011) Jakościowa analiza dyskursu w naukach społecznych. Przełożyła Danuta Przepiórkowska. Warszawa: Wydawnictwo Łośgraf.