CORRELATIONS BETWEEN FORMS OF EMOTIONAL HEALTH AND COPING WITH STRESS IN THE CONTEXT OF HEALTH EDUCATION PEOPLE WHO EXPERIENCED MALIGNANT TUMOURS

• Authors: Olszewski Jacek

Title variants

EN

ZALEŻNOŚCI MIĘDZY FORMAMI ZDROWIA EMOCJONALNEGO A RADZENIEM SOBIE ZE STRESEM W KONTEKŚCIE EDUKACJI ZDROWOTNEJ U OSÓB DOTKNIĘTYCH CHOROBĄ NOWOTWOROWĄ

• Languages of publication: EN

Abstracts

EN

A lot of data indicate that people who experienced malignant tumours are more anxious than the healthy population. However, we should pay attention to inner mental resources of oncological patients that can be a buffer against disorders of mental health. Education of patients helps them make normal activities. The education, called pedagogy of health, is increasingly seen as an essential element of the holistic behaviour of therapeutic effect. The aim of this study is to indicate correlations between the ways of coping with difficulties and the forms of emotional health by patients after mastectomy, as compared to the control group. The results indicate that in the groups of people that experienced malignant tumours differing in forms of emotional health, the factors affecting forms of psychological health are connected with the ways of coping with difficulties. The health pedagogy impact should allow for differences between oncological patients resulting from the forms of their emotional health. Education of patients should be oriented towards teaching active, focused on a problem ways of coping with malignant tumours.

PL

Wiele danych świadczy o tym, że osoby dotknięte rakiem są bardziej lękowe i depresyjne niż zdrowa populacja. Jednakże należy zwrócić uwagę na wewnętrzne zasoby psychiczne pacjentów onkologicznych, które mogą pełnić funkcję bufora chroniącego przed zaburzeniami zdrowia psychicznego. Podejmowaniu, mimo choroby, normalnej aktywności sprzyja, określana mianem pedagogiki zdrowotnej, edukacja pacjentów. Celem podjętych badań było wskazanie zależności między formami zdrowia emocjonalnego a sposobami radzenia sobie ze stresem w grupie kobiet po mastektomii i w grupie kobiet, które nie były dotknięte chorobą nowotworową. Wyniki badań wskazują, że w grupach osób dotkniętych chorobą nowotworową różniących się formami zdrowia emocjonalnego czynniki decydujące o formie zdrowia psychicznego są powiązane ze sposobami radzenia sobie ze stresem. Oddziaływania z obszaru pedagogiki zdrowotnej powinny uwzględniać różnice istniejące między pacjentami onkologicznymi, wynikające z formy zdrowia emocjonalnego. Edukacja pacjentów powinna być nastawiona na uczenie aktywnych, nastawionych na problem sposobów radzenia sobie z chorobą nowotworową.

Keywords

EN

cancer,; emotional health,; coping with stress,; health pedagogy,; health education

PL

rak,; zdrowie emocjonalne,; radzenie sobie ze stresem,; pedagogika zdrowotna,; edukacja zdrowotna

• Publisher: Wyższa Szkoła Humanitas
• Journal: Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Humanitas. Pedagogika
• Year: 2018
• Issue: 16
• Pages: 407-417

Contributors

author

Olszewski Jacek

• Wyższa Szkoła Humanitas w Sosnowcu

References

• Aukst-Margetić, B., Jakovljević, M., Margetić, B., Bišćan, M., Šamija, M. (2005). Religiosity, depression and pain patients with breast cancer. General Hospital Psychiatry, 27.
• Borowska, T. (2007). Emocje wyzwaniem dla współczesnej edukacji. Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Humanitas. Pedagogika, 2.
• Carr, A. (2009). Psychologia pozytywna. Poznań.
• Walden-Gałuszko de, K. (2010). Psychoonkologia w praktyce klinicznej. Warszawa.
• Haan, J., Grothuesmann, D., Neise, M., Hille, U., Hillemanns, P. (2010). Quality of life and satisfaction after breast cancer operation. Gynecologic Oncology, 282.
• Heszen, I. (2012). Kliniczna psychologia zdrowia. In H. Sęk (eds.), Psychologia kliniczna. Warszawa.
• Juczyński, Z. (2001). Narzędzia pomiaru w promocji i psychologii zdrowia. Warszawa.
• Juczyński, Z., Ogińska-Bulik, N. (2009). Narzędzia pomiaru stresu i radzenia sobie ze stresem. Warszawa.
• Mess, E., Malewicz, K., Lisowska, A., Jonak, K. (2006). Ocena poziomu lęku w chorobie nowotworowej układu krwiotwórczego. Onkologia Polska, 9.
• Michałowska-Wieczorek, I. (2006). Rola wsparcia w zmaganiu się z chorobą nowotworową. Psychoonkologia, 10.
• Mielcarek, P., Kozaka, J. (2006). Funkcjonowanie emocjonalne chorych z objawami niepowodzenia chemioterapii zaawansowanego raka jajnika. Psychoonkologia, 10.
• Mroczek, B., Kurpas, D., Grochans, E., Kuszmar, G., Rotter, I., Żułtak-Bączkowska, K., Karakiewicz, B. (2012). Funkcjonowanie psychoseksualne kobiet po leczeniu raka sutka. Psychiatria Polska, 46.
• Ogińska-Bulik, N., Juczyński, Z. (2008). Osobowość, stres a zdrowie. Warszawa.
• Olszewski, J.K. (2010). O zaradności obezwładnionych lękiem. Osoby z nerwicowymi zaburzeniami lękowymi a stres. Lublin.
• Olszewski, J.K. (2012). Związki między dobrostanem psychicznym – psychopatologią a radzeniem sobie ze stresem u osób z różnymi formami zdrowia psychicznego. Psychiatria i Psychologia Kliniczna, 12.
• Roesh, S.C., Adams, L., Hines, A., Palmores, A., Vyas, P., Tran, C., Pekin, S., Vaughn, A.A. (2005). Coping with Prostate Cancer: A Meta-Analytic Review. Journal of Behavioral Medicine, 28.
• Ryś, B., Kudłacik, B., Fraś, M., Michalik, A. (2014). Oczekiwania pacjentów w zakresie edukacji zdrowotnej wobec pielęgniarki podstawowej opieki zdrowotnej. Problemy Pielęgniarstwa, 22 (4).
• Trzebiatowska, I. (2000). Zaburzenia lękowe w chorobie nowotworowej – aspekt praktyczny. Psychoonkologia. 6.
• Trzebińska, E. (2008). Psychologia pozytywna. Warszawa.
• Westerhof, G., Keyes, C.L.M. (2010). Mental illness and mental health: the two continua model across the lifespan. Journal of Adult Development, 17.
• Woynarowska, B. (2013). Edukacja zdrowotna. Warszawa.
• Wrona-Polańska, H. (1999). Zmiana samopercepcji w procesie zmagania się z chorobą o niepomyślnym rokowaniu. In D. Kubacka-Jasiecka, W. Łosiak (eds.), Zmagając się z chorobą nowotworową. Kraków.
• Wrześniewski, K., Sosnowski, T., Matusik, D. (2002). Inwentarz Stanu i Cechy Lęku STAI. Polska adaptacja STAI. Podręcznik. Warszawa.