Znaczenie zaufania w handlu elektronicznym – perspektywa instytucjonalna

• Authors: Jarosław Plichta , Grażyna Plichta

Title variants

EN

The importance of trust in e-commerce – the perspective of the new institutional economics

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Problematyka zaufania jest coraz częściej podejmowanym tematem w ostatnich latach, zarówno w dyskusjach naukowych, jak i przestrzeni społecznej. Niewątpliwie przyczynił się do tego kryzys ekonomiczny, którego przyczyn upatruje się m.in. w podważeniu lub/i nadużyciu zaufania obywateli do instytucji finansowych czy państwowych. Znaczenie tego zasobu przywoływane jest coraz częściej nie tylko w kontekście społecznym, ale również ekonomicznym. Budowanie relacji opartych na zaufaniu jest procesem kosztownym wymagającym od stron transakcji wysiłku i nakładów. Jest to związane nie tylko z tworzeniem warunków do realizacji pojedynczych transakcji, ale również z budowaniem instytucji natury ogólnej, wspierających procesy wymiany w celu ich większej efektywności. Dodatkowym czynnikiem zmieniającym podejście do tego problemu jest dynamiczny rozwój technologii komunikacyjnych i informacyjnych, w tym Internetu. Powoduje to zwiększenie zapotrzebowania na kapitał zaufania w transakcjach elektronicznych. Wydaje się, że dobrą płaszczyzną do wyjaśniania procesów wymiany opartych o czynnik zaufania jest podejście instytucjonalne opierające się w swoim głównym nurcie na teorii kosztów transakcyjnych, teorii agencji i teorii praw własności. W artykule podjęto próbę wyjaśnienia wybranych aspektów dotyczących znaczenia zaufania na przykładzie handlu w kontekście kosztów transakcyjnych.

EN

The issue of trust is has become increasingly important in recent years, both in scientific discussions and social media. The decline of public confidence in financial institutions and the government has contributed to the current economic crisis and shows the importance of this resource not only in a social context, but also economically. Building relationships based on trust is an expensive process that requires effort and resources from the parties of transactions. Trust is associated not only with the creation of conditions for the execution of individual transactions, but also to support general exchange processes for their greater efficiency. Another factor in the changing approach to this problem is the rapid development of information and communication technologies, including the Internet. This increases the demand for trust in electronic capital transactions. A good place to explain the exchange processes based on the trust factor is in the mainstream institutional approach based on the theory of transaction costs, agency theory, and the theory of property rights. This article attempts to clarify certain aspects of the importance of trust in e-commerce in the context of transaction costs.

Keywords

PL

zaufanie; koszty transakcyjne; zarządzanie relacjami z klientem; B2C; technologie komunikacyjne i informacyjne; sieć Internet

EN

trust; transaction costs; customer relationship management; B2C; information and communication technologies; the Internet

• Publisher: Fundacja Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie
• Journal: Psychologia Ekonomiczna
• Year: 2013
• Issue: 3
• Pages: 40-51

Contributors

author

Jarosław Plichta

• Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, Katedra Handlu i Instytucji Rynkowych

author

Grażyna Plichta

• Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, Katedra Analizy Rynku i Badań Marketingowych

References

• Audi, R. (2008). Some Dimension of Trust In Business Practices: From Financial and Product Representation to Licensure and Voting. Journal of Business Ethics, 80 (1), 97-102.
• Bugdol, M. (2009). Problem zaufania w usługach. Problemy Jakości, grudzień 2009, s. 14.
• Bugdol, M. (2010). Wymiary i problemy zarządzania organizacją opartą na zaufaniu. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, s. 23.
• Euijin, K., Tadisina, S. A. (2007). Model of Customers Trust In E - Businesses: Micro-Lever Inter-Party Trust Formation. Journal of Computer Information Systems, 48, 88-104.
• Fukuyama, F. (1997). Zaufanie - Kapitał społeczny a droga do dobrobytu. Warszawa-Wrocław: Wydawnictwo PWN, s. 39.
• Ganesan, S., Hess, R. (1997). Dimensions and Leveis of Trust: Implications for Comitment to a Relationship, Marketing Letters, 8 (4), 439-448.
• Garbarski, L., Tkaczyk, J. (red.) (2009). Niepewność i zaufanie a zachowania nabywców. Seria Kontrowersje wokół marketingu w Polsce. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
• Grudzewski, W.M., Hejduk, I.K., Sanikowska, A., Wańtuchowicz, M. (2007). Zarządzanie zaufaniem w organizacjach wirtualnych. Warszawa: Wydawnictwo Difin, s. 31.
• Hardin, R. (2009). Zaufanie. Warszawa: Wydawnictwo Sic! S.C., s. 26.
• Harrison, D., McKnight, D., Cummings, L.L., Chervany, N.L. (1998).Trust Formation in New Organizational Relationship. Academy of Management Review, 3.
• Hirsch, D. Budowanie zaufania jako podstawa funkcjonowania społecznie odpowiedzialnego biznesu, http://spolecznieodpowiedzialni.pl/files/file/tztgkcsoe883yom4 (data odczytu: 13.11.2012 r.), s. 23.
• Jiang, X., Khasawneh, M.T., Master, R., Bowling, S.R., Gramopadhye, A.K., Melloy, B.J., Grimem, L. (2004). Measurement of human Trust in a hybryd inspection system based on Signal detection theory measures, International Journal of Industrial Ergonomics, 34 (5), 407-419.
• Laske, M., Neunteufel, H. (2005). Vertrauen eine „Conditio sine qua non“ für Kooperationen? Wismarer Diskussionspapiere, Hochschule Wismar, Fachbereich Wirtschaft, Heft, nr 01, s. 11.
• Marcinkowski, P. (2010). Prawne instrumenty ochrony zaufania przy zawieraniu umowy. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, s. 33-36.
• Plichta, J. (w druku). Społeczna odpowiedzialność w działalności marketingowej przedsiębiorstw. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie. Kraków.
• Sztompka, P. (2004), Socjologia. Analiza społeczeństwa. Kraków: Wydawnictwo Znak, s. 308-316.
• Zaufanie jako podstawa rozwoju w handlu internetowym (2011). Raport Ceneo.pl , Październik 2011

Identifiers

DOI

10.14659/pjoep.2013.03.03