Archeologie współczesności jako odpowiedź na kryzys dyscypliny

• Authors: Kajda Kornelia , Kobiałka Dawid

Title variants

EN

Archaeologies of the contemporary past as a response to the crisis of the discipline

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Artykuł jest próbą ukazania powiązań między archeologią a współczesnością. Zaprezentowane zostały w nim trzy zagadnienia. W pierwszej części autorzy, wychodząc od krótkiej refleksji na temat niedawnego kryzysu ekonomicznego, starają się wykazać, że archeologia na jej najbardziej podstawowym poziomie jest rodzajem działalności społeczno- kulturowej. Druga z poruszanych kwestii dotyka związków między czasem i materialnością w ramach praktyki archeologicznej. Na koniec autorzy zwracają uwagę na to, jak archeologie funkcjonują na styku historii i pamięci. Celem artykułu jest ukazanie archeologii współczesności jako obiecującej dziedziny badań archeologicznych o społecznym i kulturowym znaczeniu dla obecnych i przyszłych społeczności.

EN

This paper discusses the links between archaeology and contemporary. Tree issues are presented. In the first part of the paper, due to a short reflection concerning the recent economic crisis, it is argued that archaeology is, at its most elementary level, a kind of social and cultural practice. Second issue touches upon the connections between time and materiality in archaeological practice. Finally, the issue of how archaeologies are at the crossroad between history and memory is pointed out. This paper tries to account for archaeologies of the present as a promising field of conducting archaeological research of social and cultural value for the present and future societies.

Keywords

PL

archeologie współczesności; kryzys; czas; materialność; pamięć; historia; społeczeństwo

EN

archaeologies of the contemporary past; crisis; time; materiality; memory; history; society

• Publisher: Narodowy Instytut Dziedzictwa
• Journal: Ochrona Zabytków
• Year: 2017
• Issue: 2
• Pages: 27-45

Dates

published

2017

Contributors

author

Kajda Kornelia

• archeolog i antropolog kulturowy, Instytut Archeologii, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• archaeologist and cultural anthropologist, Institute of Archaeology, Adam Mickiewicz University in Poznań

author

Kobiałka Dawid

• archeolog i antropolog kulturowy, Instytut Archeologii i Etnologii, Polska Akademia Nauk
• archaeologist and cultural anthropologist, Institute of Archaeology and Ethnology, Polish Academy of Sciences

References

• Bragues G., The financial crisis and the failure of modern social science, „Qualitative Research in Financial Markets” 2009, nr 3, s. 177-192.
• Buchli V., Lucas G. (red.), Archaeologies of the contemporary past, London-New York 2001.
• Clarke D., Archaeology: the loss of innocence, „Antiquity” 1973, nr 47, s. 6-18.
• Frąckowiak M., Kajda K., Żyjemy w skażonych krajobrazach. Archeologia i przywracanie pamięci o przeszłych zbrodniach, „Biografia Archeologii” 2013, nr 1(2), s. 27-37.
• Gadamer H. G., Prawda i metoda. Zarys hermeneutyki filozoficznej, Warszawa 2007.
• Głosek M. (red.), Nekropolia z terenu byłego poligonu wojskowego na Brusie w Łodzi. Mogiła ekshumowana w 2008 roku, Łódź 2010.
• González-Ruibal, Vernacular cosmopolitanism: an archaeological critique of universalistic reason, [w:] Meskell L. (red.), Cosmopolitan archaeologies, Durham 2009, s. 113-139.
• González-Ruibal A., Archaeology of the contemporary past, [w:] Smith C. (red.), Encyclopedia of global archaeology, New York 2014, s. 1683-1694.
• Gould R., Schiffer M. B. (red.), Modern material culture: the archaeology of us, New York 1981.
• Graves-Brown P. (red.), Mater, materiality and modern culture, London 2000.
• Graves-Brown P., Harrison R., Piccini A. (red.), The Oxford handbook of the archaeology of the contemporary world, Oxford 2013.
• Harrison R., Surface assemblages. Towards an archaeology in and of the present, „Archaeological Dialogues” 2011, nr 18 (2), s. 141-161.
• Harrison R., Schofield J., Archeo-ethonography, auto-archaeology: introducing archaeologies of the contemporary past, „Archaeologies” 2009, nr 5(2), s. 185-209.
• Harrison R., Schofield J., After modernity. Archaeological approaches to the contemporary past, New York 2010.
• Holtorf C., Archaeology is a brand: The meaning of archaeology in contemporary popular culture. Walnut Creek, CA 2007.
• Holtorf C., Piccini A. (red.), Contemporary archaeologies—excavating now, Frankfurt am Main 2009.
• Kajda K., Muzeum w pamięci czy niepamięci? (Muzeum Martyrologii Wielkopolan Fort VII), [w:] Fabiszak M., Owsiński M. (red.), Obóz – muzeum. Trauma we współczesnym muzealnictwie, Kraków 2013, s. 97-114.
• Kobiałka D., Let heritage die! The ruins of trams at depot no. 5 in Wrocław, Poland, „Journal of Contemporary Archaeology” 2014, nr 1(2), s. 351-368.
• Kobiałka D., Frąckowiak M., Kajda K., Tree memories of the Second World War: a case study of common beeches from Chycina, Poland, „Antiquity” 2015, nr 89(345), s. 683-696.
• Kobiałka D., Kostyrko M., Kajda K., The Great War and its landscapes between memory and oblivion: the case of prisoners of war camps in Tuchola and Czersk, Poland, „International Journal of Historical Archaeology” 2017, nr 21(1), s. 134-151.
• Kobiałka D., Kostyrko M., Kajda K., Archeologia poza archaīos. Przykład obozu jeńców wojennych i internowanych w Tucholi (woj. kujawsko-pomorskie), „Folia Praehistorica Posnaniensia” 2016, nr 21, s. 177-200.
• Kola A., Hitlerowski obóz zagłady Żydów w Bełżcu w świetle źródeł ar-cheologicznych: badania 1997-1999, Warszawa-Waszyngton 2000.
• Krugman P., The return of depression economics and the crisis of 2008, New York-London 2009.
• Lucas G., Modern disturbances: on the ambiguities of archaeology, „Modernism/modernity” 2004, nr 11(1), s. 109-120.
• Lucas G., The mobility of theory, „Current Swedish Archaeology” 2015, nr 23, s. 13-32.
• Ławrynowicz O., Żelazko J. (red.), Archeologia totalitaryzmu. Ślady represji 1939-1956, Łódź 2015.
• Olivier L., The past of the present. Archaeological memory and time, „Archaeological Dialogues” 2003, nr 10, s. 204-213.
• Olivier L., The dark abyss of time: archaeology and memory, Lanham 2011.
• Olivier L., The business of archaeology is in the present, [w:] González-Ruibal A. (red.), Reclaiming archaeology: beyond the tropes of modernity, Abingdon and New York 2013, s. 117-129.
• Olsen B., Witmore C., Sværholt: recovered memories from a POW camp in the far north, [w:] Olsen B., Pétursdóttir Þ. (red.), Ruin memories: materialities, aesthetics and the archaeology of the recent past, London-New York 2014, s. 162-190.
• Olsen B., Shanks M., Webmoor T., Witmore C., Archaeology: the discipline of things, Berkeley 2012.
• Pétursdóttir Þ., Olsen B., An archaeology of ruins, [w:] Olsen B., Pétursdóttir Þ. (red.), Ruin memories: materialities, aesthetics and the archaeology of the recent past, Abingdon-New York 2014, s. 3-29.
• Rathje W., Modern material culture studies, [w:] Schiffer M.B. (red.), Advances in archaeological method and theory, nr 2, New York 1979, s. 1-37.
• Rathje W., Murphy C., Rubbish! The archaeology of garbage, Tuscon 2001.
• Saunders N., Killing time: archaeology and the First World War, Stroud 2007.
• Schlanger N., Aitchison K. (red.), Archaeology and global economic crisis. Multiple impacts, possible solutions, Tervuren 2010.
• Schnapp A., The discovery of the past: the origins of archaeology, London 1996.
• Shanks M., Tilley, C. Re-constructing archaeology: theory and practice, Cambridge 1987.
• Skeates R., McDavid C., Carman J. (red), The Oxford handbook of public archaeology, Oxford 2012.
• Trigger B., A history of archaeological thought, 2nd edition, Cambridge 2006.
• Willey G., Philips P., Method and theory in American archaeology, Chicago 1958.
• Witmore C., Vision, media, noise and the percolation of time, „Journal of Material Culture” 2006, nr 11 (3), s. 267-292.
• Zalewska A., Archeologia jako forma kreowania, pielęgnowania i odzyskiwania pamięci, [w:] Tabaczyński S., Marciniak A., Cyngot D., Zalewska A. (red.), Przeszłość społeczna. Próba konceptualizacji, Poznań 2012, s. 1178-1189.
• Zalewska A. (red.), Archeologia współczesności, Warszawa 2016.
• Zimmerman L. J., Welch J., Displaced and barely visible: archaeology and the material culture of homelessness, „Historical Archaeology” 2011, nr 45, s. 67-85.

Identifiers

ISSN

0029-8247