Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

PL EN


2012 | 2(20) | 281-301

Article title

„Trudne” życiorysy lubelskich uczonych – przyczynek do biografii Aleksandra Kierka

Content

Title variants

EN
The “difficult” biographies of scientists from Lublin. The starting point for the biography of Aleksander Kierek

Languages of publication

PL

Abstracts

EN
Economic historian Aleksander Kierek was a member of the group of important figures in the Lublin world of science in mid-20 th century. Memories of this persona might be slightly faded today, probably due to the lapse of time (he died in 1976). Kierek was a soldier of the Polish Peasants’ Battalions (Bataliony Chłopskie), and unfortunately he fell victim to the times into which he was born. This article is an attempt to recall his biography, and – first and foremost – to complete it with facts that have remained unknown until recently. When Kierek was held at a Stalinist prison, he decided to take up cooperation with the security authorities. The author strives to elucidate and comprehend the reasons for this decision and present the long-term activity that Kierek pursued to the benefit of UB/SB. Moreover, the author tries to decipher the relations between Kierek and the UB/SB, i.e. attempts to answer the question whether Kierek can be perceived solely as a victim of the system, or rather as a person who engaged in a “symbiotic relationship”. Nevertheless, when reading the reports of informer “Jan Mewa” – the pseudonym adopted by Kierek – one also has to bear in mind that such documents are specific. The world depicted in them is usually schematic, black and white, in many instances exaggerated, sometimes contrived. This work is not an attempt to “defile a sanctity”, i.e. disclose unfavourable facts from Kierek’s past or intrude on his privacy. It is rather about filling in the “blank spots” in the image of Lublin’s intelligentsia that was forced to develop various adaptation mechanisms after 1944.

Keywords

Contributors

  • IPN Lublin

References

  • P. Hubner, Nauka polska po II wojnie światowej – idee i instytucje, Warszawa 1987, P. Hubner Polityka naukowa w Polsce w latach 1944–1953. Geneza systemu, t. 1–2, Wrocław–Warszawa–Kraków 1992, L. Szuba, Polityka oświatowa państwa polskiego w latach 1944–1956, Lublin 2002, B. Miśkiewicz, Polskie szkolnictwo wyższe w latach 1981–1987, Toruń 2003, T.P. Rutkowski, Niestabilna stabilizacja. PZPR wobec nauki (1956–1970), „Przegląd Humanistyczny” 2006, nr 4, s. 55–69, P. Pleskot, Intelektualni sąsiedzi. Kontakty historyków polskich ze środowiskiem „Annales” 1945–1989, Warszawa 2010, H. Głębocki, Sieć agentury SB na uczelniach wyższych w PRL (na przykładzie Krakowa w latach 80. XX w.), „Arcana” 2007, nr 74–75, s. 303–324, M. Sikora, Kierunki działań operacyjnych Służby Bezpieczeństwa wobec inteligencji technicznej na przykładzie kadry naukowej Politechniki Śląskiej i Politechniki Częstochowskiej, „Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989” 2007, nr 1, s. 152–197, Spętana Akademia. Polska Akademia Nauk w dokumentach PRL, wstęp, red. P. Pleskot, T.P. Rutkowski, Warszawa 2009, P. Franaszek, Sprawy obiektowe, Sprawy Operacyjnego Sprawdzenia i Sprawy Operacyjnego Rozpracowania prowadzone wobec Uniwersytetu Jagiellońskiego przez SB w latach 80. [w:] Strażnicy sowieckiego imperium. Urząd Bezpieczeństwa i Służba Bezpieczeństwa w Małopolsce 1945–1990, red. F. Musiał, M. Wenklar, Kraków 2009, s. 427–442, A. Dziuba, M. Mrzyk, Skala i metody inwigilacji Uniwersytetu Śląskiego w latach osiemdziesiątych [w:] Myśl na uwięzi. Kontrola operacyjna środowisk akademickich województwa katowickiego przez Służbę Bezpieczeństwa w latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych XX wieku. Studia i szkice, red. A. Dziuba, M. Sikora, Katowice 2010, s. 73–98, K. Łojan, Nie tylko „Medycyna”. Działania Służby Bezpieczeństwa wobec Śląskiej Akademii Medycznej w Katowicach w latach osiemdziesiątych [w:] Myśl na uwięzi. Kontrola operacyjna środowisk akademickich województwa katowickiego przez Służbę Bezpieczeństwa w latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych XX wieku. Studia i szkice, red. A. Dziuba, M. Sikora, Katowice 2010, s. 316–343, A. Dziuba, M. Sikora, SB wobec Wyższej Szkoły Ekonomicznej/Akademii Ekonomicznej w Katowicach w latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych. Przyczynek badawczy [w:] Myśl na uwięzi. Kontrola operacyjna środowisk akademickich województwa katowickiego przez Służbę Bezpieczeństwa w latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych XX wieku. Studia i szkice, red. A. Dziuba, M. Sikora, Katowice 2010, s. 344–379, M. Sikora, „Troglodyta”. Tajny współpracownik Służby Bezpieczeństwa na Politechnice Śląskiej 1970–1976 (1979) [w:] Stłamszona nauka? Inwigilacja środowisk akademickich i naukowych przez aparat bezpieczeństwa w latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych XX wieku, red. P. Franaszek, Warszawa 2010, s. 228–286, A. Friszke, Pisanie historii czy gra historią. Polskie spory o najnowszą przeszłość, „Więź” 2011, nr 8–9, s. 126–133 W. Suleja, Złudny czar teczek, czyli „teczkowe grzechy główne” [w:] Od Piłsudskiego do Wałęsy. Studia z dziejów Polski w XX wieku, red. K. Persak i in., Warszawa 2008, s. 512–516, Księga Pamiątkowa Wyższej Szkoły Rolniczej w Lublinie 1944–1964, Lublin 1964, F. Pawłowski, Samodzielni pracownicy naukowo-dydaktyczni Akademii Rolniczej w Lublinie w latach 1944–1996, Lublin 1998, Słownik biograficzny żołnierzy Batalionów Chłopskich. IV Okręg Lublin, t. 1, oprac. M. Wojtas, Lublin 1998, Słownik biograficzny żołnierzy Batalionów Chłopskich. IV Okręg Lublin, t. 2, oprac. M. Wojtas, Lublin 2001, R. Buczek, Stanisław Mikołajczyk, Toronto 1996, H.Cz. Miciński, Ludowe twierdze. Działalność Batalionów Chłopskich na terenie środkowej Lubelszczyzny 1940–1944, Warszawa 2009, P. Hubner, Nauka polska po II wojnie światowej – idee i instytucje, Warszawa 1987, J. Ziółek, Katolicki Uniwersytet Lubelski w latach 1944–1952 [w:] Księga pamiątkowa w 75-lecie KUL-u, red. ks. M. Rusecki, Lublin 1994, s. 43–48; J. Ziółek, Uczelnie akademickie na Lubelszczyźnie do 1989 roku, „Teka Komisji Historycznej. Oddział PAN w Lublinie” 2010, t. 7, s. 40-49. D. Gałaszewska, Polityka państwa wobec uczelni wyższych w latach 1944–1969 na przykładzie Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej i Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, mps pracy doktorskiej, Biblioteka Główna UMCS, A. Bereza, Leon Halban (1893–1960), [w:] Profesorowie Wydziału Prawa i Administracji UMCS 1949–2009. Księga jubileuszowa z okazji sześćdziesięciolecia Wydziału Prawa i Administracji UMCS w Lublinie, red. A. Przyborowska-Klimczak, Lublin 2009, s. 80–93, Zniszczyć PSL. Działania Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego wobec ruchu ludowego w województwie lubelskim w latach 1944–1956. Wybór źródeł, wybór, opracowanie i wstęp J. Romanek, Warszawa–Lublin 2009, J. Wrona, M. Kruszyński, Henryk Raabe. Współtwórca i pierwszy rektor UMCS, „Wiadomości Uniwersyteckie” 2012, nr 3, s. 27 W. Ćwik, Józef Mazurkiewicz (1904–1977), [w:] Profesorowie Wydziału Prawa i Administracji UMCS 1949–2009. Księga jubileuszowa z okazji sześćdziesięciolecia Wydziału Prawa i Administracji UMCS w Lublinie, red. A. Przyborowska-Klimczak, Lublin 2009, s. 159–170, S. Uziak, Pamięci profesora Bohdana Dobrzańskiego (1909–1987), „Roczniki Gleboznawcze” 1988, nr 1, s. 204–215, L. Maliszewski, Rectoribus Universitatis Mariae Curie-Skłodowska In Memoriam, Lublin 2011, R. Biskup, Wit Klonowiecki (1902–1971), [w:] Profesorowie Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, red. A. Dębiński, W.Sz. Staszewski, M. Wójcik, Lublin 2008, s. 243–253, J. Ziółek, Żywczyński Mieczysław [w:] Słownik biograficzny miasta Lublina, t. 1, red. T. Radzik, J. Skarbek, A. Witusik, Lublin 1993, s. 317–318, R.G. Hałas, Papierkowski Zdzisław [w:] Profesorowie Prawa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, red. A. Dębiński, W.Sz. Staszewski, M. Wójcik, Lublin 2008, s. 341–348,

Document Type

Publication order reference

Identifiers

YADDA identifier

bwmeta1.element.desklight-02503ee7-1028-49ec-b86e-69c2a2291319
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.