Kooperatyzm Edwarda Abramowskiego a idea niepodległości

• Authors: Cwynar Katarzyna M.

Title variants

RU

Кооперативизм Эдварда Абрамовского и идея независимости

EN

Cooperatism by Edward Abramowski and the Idea of Independence

• Languages of publication: PL

Abstracts

RU

В то время, как очередные повстанческие попытки были безуспешными, а страны-завоеватели – сильными, Эдвард Абрамовский выступил с новаторской идеей вернуть независимость польского общества. Он посчитал, что народное освобождение необходимо соединить с освобождением общественным и экономическим. Он был убежден, что это было возможным благодаря социалистическим идеям и идее кооперативизма. Польское общество, особенно т.н. отстающие слои, организованное в кооперативы должно было превратиться в экономическую и одновременно организационную сеть над структурой стран-завоевателей. Цель кооперативов состояла в культурно-образовательной деятельности, в том числе они должны были отвечать за формирование политической культуры. Эта деятельность должна была приготовить польское общество к обретению политической свободы.

EN

In the situation of failures of consecutive uprisings and the power of the occupying countries, Edward Abramowski proposed an innovative idea of independence by Polish society. He considered that national liberation should be connected with the social and economic liberation. In his belief it was possible by reference to socialist ideas and idea of cooperatism. Polish society, especially the so-called impaired classes, organized in cooperatives, would create a economic and also the organizational network over the partitioners structure. Cooperatives would also have a goal to cultural and educational activities and also should allow for the formation of political culture. These actions were to prepare the Polish nation to regain a political freedom.

Keywords

PL

irredenta; wolność polityczna; kooperatyzm; spółdzielczość; demokracja

RU

ирредента; политическая свобода; кооперативизм; демократия

EN

irredentism; political freedom; cooperatism; cooperative movement; democracy

• Publisher: Stowarzyszenie Filozofów Krajów Słowiańskich
• Journal: ΣΟΦΙΑ. Pismo Filozofów Krajów Słowiańskich
• Year: 2015
• Issue: 15
• Pages: 201-217

Contributors

author

Cwynar Katarzyna M.

• Uniwersytet Rzeszowski

References

• Abramowski E. 1924. „Kooperatywa jako sprawa wyzwolenia ludu pracującego”. W E. Abramowski, Pisma. Pierwsze zbiorowe wydanie dzieł treści filozoficznej i spo-łecznej, tom I, przedmowa i oprac. K. Krzeczkowski, 105–221. Warszawa: Związek Stowarzyszeń Spożywców.
• Abramowski E. 1924. „Odczyt o Związkach Przyjaźni 6 maja 1917 r.”. W E. Abramowski, Pisma. Pierwsze zbiorowe wydanie dzieł treści filozoficznej i społecznej, tom I, przedmo-wa i oprac. K. Krzeczkowski, 381–386. Warszawa: Związek Stowarzyszeń Spożywców.
• Abramowski E. 1924. „Organizacja Kultury Polskiej”. W E. Abramowski, Pisma. Pierwsze zbiorowe wydanie dzieł treści filozoficznej i społecznej, tom I, przedmowa i oprac. K. Krzeczkowski, 353–356. Warszawa: Związek Stowarzyszeń Spożywców.
• Abramowski E. 1924. „O znaczeniu stowarzyszeń”. W E. Abramowski, Pisma. Pierwsze zbiorowe wydanie dzieł treści filozoficznej i społecznej, tom I, przedmowa i oprac. K. Krzeczkowski, 252–254. Warszawa: Związek Stowarzyszeń Spożywców.
• Abramowski E. 1924. „Stowarzyszenia i ich rola”. W E. Abramowski, Pisma. Pierwsze zbio-rowe wydanie dzieł treści filozoficznej i społecznej, tom I, przedmowa i oprac. K. Krzeczkowski, 228–251. Warszawa: Związek Stowarzyszeń Spożywców.
• Abramowski E. 1924. „Zmowa powszechna przeciw rządowi”. W E. Abramowski, Pisma. Pierwsze zbiorowe wydanie dzieł treści filozoficznej i społecznej, tom I, przedmowa i oprac. K. Krzeczkowski, 327–350. Warszawa: Związek Stowarzyszeń Spożywców.
• Abramowski E. 1924. „Znaczenie spółdzielczości dla demokracji”. W E. Abramowski, Pisma. Pierwsze zbiorowe wydanie dzieł treści filozoficznej i społecznej, tom I, przedmo-wa i oprac. K. Krzeczkowski, 222–227. Warszawa: Związek Stowarzyszeń Spożywców.
• Abramowski E. 1924. „Związek Rycerzy Polski”. W E. Abramowski, Pisma. Pierwsze zbio-rowe wydanie dzieł treści filozoficznej i społecznej, tom I, przedmowa i oprac. K. Krzeczkowski, 405–406. Warszawa: Związek Stowarzyszeń Spożywców.
• Abramowski E. 1924. „Czego chcą socjaliści?”. W E. Abramowski, Pisma. Pierwsze zbiorowe wydanie dzieł treści filozoficznej i społecznej, tom IV, przedmowa i oprac. K. Krzeczkowski, 216–236. Warszawa: Związek Stowarzyszeń Spożywców.
• Abramowski E. 1924. „Ludność Polski”. W E. Abramowski, Pisma. Pierwsze zbiorowe wyda-nie dzieł treści filozoficznej i społecznej, tom IV, przedmowa i oprac. K. Krzeczkowski, 279–287. Warszawa: Związek Stowarzyszeń Spożywców.
• Abramowski E. 1924. „Nasza polityka”. W E. Abramowski, Pisma. Pierwsze zbiorowe wyda-nie dzieł treści filozoficznej i społecznej, tom IV, przedmowa i oprac. K. Krzeczkowski, 254–267. Warszawa: Związek Stowarzyszeń Spożywców.
• Abramowski E., 1924. „Sprawa robotnicza”. W E. Abramowski, Pisma. Pierwsze zbiorowe wydanie dzieł treści filozoficznej i społecznej, tom IV, przedmowa i oprac. K. Krzecz-kowski, 143–191. Warszawa: Związek Stowarzyszeń Spożywców.
• Abramowski E. 1924. „Ustawa Ogólno-robotniczej Kasy Oporu”. W E. Abramowski, Pisma. Pierwsze zbiorowe wydanie dzieł treści filozoficznej i społecznej, tom IV, przedmowa i oprac. K. Krzeczkowski, 192–198. Warszawa: Związek Stowarzyszeń Spożywców.
• Abramowski E. 1924. „Wszystkim robotnikom i górnikom polskim na dzień 1 maja socjaliści polscy”. W E. Abramowski, Pisma. Pierwsze zbiorowe wydanie dzieł treści filozoficznej i społecznej, tom IV, przedmowa i oprac. K. Krzeczkowski, 199–215. Warszawa: Związek Stowarzyszeń Spożywców.
• Cywiński B. 1978. „Myśl polityczna Edwarda Abramowskiego”. W Twórcy polskiej myśli politycznej, H. Zieliński (red.), 29–105. Wrocław: Ossolineum.
• Dobrzycka U. 1991. Abramowski. Warszawa: Wiedza Powszechna.
• Kłapkowski T. 1929. Spółdzielczość w rolnictwie polskim. Warszawa: Państwowy Instytut Nauk Gospodarstwa Wiejskiego w Puławach.
• Kołomejczyk N., B. Syzdek (red.). 1986. Dokumenty programowe polskiego ruchu robotni-czego 1878–1984, wybór i oprac. J. Jakubowski, A. Kochański, W. Kowalski. Warszawa: Książka i Wiedza.
• Kozłowski Cz. 1980. Zarys dziejów polskiego ruchu robotniczego do 1948 roku. Warszawa: Książka i Wiedza.
• Krzeczkowski K. 1924. „Edward Abramowski 1868–1918”. W E. Abramowski, Pisma. Pierwsze zbiorowe wydanie dzieł treści filozoficznej i społecznej, tom I, przedmowa i oprac. K. Krzeczkowski, VII–LXXXIX. Warszawa: Związek Stowarzyszeń Spożywców.
• Limanowski B. 1989. Socjalizm jako konieczny objaw dziejowego rozwoju. Wybór pism, wyboru dokonał Janusz Sztumski. Warszawa: Książka i Wiedza.
• Łepkowski T. 2003. Polska – narodziny nowoczesnego narodu 1764–1870, wydanie II, posłowie Jerzy Jedlicki. Poznań: Poznańskie Towarzystwo Przyjaciół Nauk.
• Mielczarski R. 2010. RAZEM! czyli Społem, wybór i oprac. R. Okraska. Łódź – Sopot – Warszawa.
• Okraska R. 2014. „Od samopomocy do wizji nowego ustroju. Zarys dziejów rozwoju mate-rialnego i ideowego spółdzielczości w Polsce do roku 1939”. W Kooperatyzm, spół-dzielczość, demokracja. Wybór pism, B. Błesznowski (red.), 46–71. Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
• Paterczyk Z. 1977. Marcin Kasprzak. Warszawa: Książka i Wiedza.
• Perl F. 1910. Dzieje ruchu socjalistycznego w zaborze rosyjskim, tom I. Warszawa: „Życie” – Wydawnictwo Dzieł Społeczno-Politycznych.
• Tomicki J. 1983. Polska Partia Socjalistyczna 1892–1948. Warszawa: Książka i Wiedza.
• Wasilewski L.1934. Dzieje zjazdu paryskiego 1892 roku. Przyczynek do historji polskiego ru-chu socjalistycznego. Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Badania Najnowszej Historji Polski.
• Wojciechowski S. 1938. Moje wspomnienia, tom I. Lwów – Warszawa: Książnica – Atlas.
• Wojciechowski S. 1939. Historia spółdzielczości polskiej do 1914 roku. Warszawa: Spółdzielczy Instytut Naukowy.

Identifiers

DOI

10.15584/sofia.2015.15.14