Zrównoważony rozwój w kontekście teorii sprawiedliwości międzygeneracyjnej. Próba konkretyzacji problemu

• Authors: Papuziński Andrzej

Title variants

EN

Sustainable Development in the Context of the Theory of Intergenerational Justice. An Attempt to Specify a Problem

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

W artykule poruszono zagadnienie zrównoważonego rozwoju. Przedstawiono je z perspektywy sprawiedliwości społecznej. Zasadniczy wątek dotyczy sprawiedliwości międzygeneracyjnej skierowanej na przyszłe pokolenia. Przyjęto założenie o potrzebie uporządkowania dyskusji na temat zasady zrównoważonego rozwoju jako zasady sprawiedliwości społecznej, opierając się o pełną definicję tego pojęcia z raportu komisji Brundtland. Uznano, że część dyskusji to wynik nieporozumienia wynikający z ograniczenia definicji do jednego z dwóch składających się na nią zdań. Dyskusja może być uporządkowana dzięki uwzględnieniu postulatu ograniczenia potrzeb do podstawowych potrzeb ludzi najbiedniejszych oraz postulatu uwzględnienia możliwości technicznych i sposobu organizacji społeczeństwa w danym czasie. Potrzeby te zinterpretowano zgodnie z definicją potrzeb podstawowych J. Rawlsa. Następnie pokazano, że sama zasada sprawiedliwości międzygeneracyjnej nie budzi wątpliwości, jeśli odnosi się ją do przeszłych pokoleń lub do następnych dwóch–trzech pokoleń. W centrum uwagi postawiono zatem zagadnienie słuszności rozciągnięcia tej zasady na wszystkie możliwe przyszłe pokolenia. W celu uzasadnienia tak rozumianej zasady sprawiedliwości międzygeneracyjnej omówiono stanowiska oparte na teorii interesu.

EN

The article treats the topic of sustainable development that is depicted from the perspective of social justice. The keynote concerns intergenerational justice directed towards future generations. It has been assumed that there is a need to set in order the discussion regarding the principle of sustainable development as a principle of social justice basing on the concept from the Brudtland Commission Report. It has been acknowledged that part of the discussion is a result of misunderstanding as the definition was limited to one or two sentences. Furthermore, the discussion might be ordered thanks to the postulate of reducing needs of poorest people to basic ones and taking into account technical possibilities and a way of organizing the society in given time. The needs were interpreted according to Rawls’ basic needs definition. The article further demonstrates that the principle of intergenerational justice itself does not raise doubts if related to past or next two or three generations. Hence, the legitimacy of the extension of this principle to all possible future generations stays in the limelight of the article. In order to substantiate the principle of intergenerational justice the article discusses the positions based on the theory of interest.

Keywords

PL

zrównoważony rozwój; sprawiedliwość; sprawiedliwość społeczna; sprawiedliwość międzygeneracyja

EN

sustainable development; justice; social justice; intergenerational justice

• Publisher: Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej. Wydawnictwo APS
• Journal: Studies in Global Ethics and Global Education
• Year: 2014
• Issue: 2
• Pages: 12-27

Dates

published

2014-12-15

Contributors

author

Papuziński Andrzej

• Zakład Polityki Zrównoważonego Rozwoju, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego, ul. ks. J. Poniatowskiego 12, 85-671 Bydgoszcz,

References

• Attfield, R. (1983). The Ethics of Environmental Concern. Oxford: Basil Blackwell Publisher.
• Deklaracja z Rio o Środowisku i Rozwoju. Instytut Ochrony Środowiska. Dokumenty końcowe konferencji Narodów Zjednoczonych „Środowisko i rozwój” (1998). Warszawa: Dział Wydawniczy IOŚ.
• Dworkin, R. (1998). Biorąc prawa poważnie, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Feinberg, J. (1980). Obowiązki człowieka i prawa zwierząt. Etyka, 18, 32–45.
• Jonas, H. (1996). Zasada odpowiedzialności. Etyka dla cywilizacji technologicznej, Kraków: Wydawnictwo Platan.
• Kośmicki, E. (2007). Geneza koncepcji trwałego i zrównoważonego rozwoju. W: Uwarunkowania i mechanizmy zrównoważonego rozwoju. Materiały VI Międzynarodowej Konferencji Naukowej Białystok – Tallin, 2–5 lipca 2007. (s. 187– 201). Białystok: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Ekonomiczne w Białymstoku.
• Kutz, Ch. (2004). Justice in Reparation: The Cost of Memory and the Value of Talk. Philosophy & Public Affairs, 3(32), 277–312.
• Miller, J., Kumar, R. (red.) (2007). Reparations. Interdisciplinary Inquires. Oxford – New York: Oxford University Press.
• Nasza wspólna przyszłość. Raport Światowej Komisji do spraw Środowiska i Rozwoju (1991). Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne.
• Papuziński, A. (2005). Interpretacje zrównoważonego rozwoju w polskiej literaturze naukowej. W: G. Banse, A. Kiepas (red.), Zrównoważony rozwój: Od naukowego badania do politycznej strategii. (s. 105–119). Berlin: Edition Sigma.
• Papuziński, A. (2008). Zrównoważony rozwój w polityce ONZ – narodziny i ewolucja idei politycznej. W: Ku przyszłości. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Lechowi W. Zacherowi, (s. 457–475). Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
• Passmore, J. (1974). Man’s Responsibility for Nature. Ecological Problems and Western Traditions. New York: Charles Scribner’s Sons.
• Passmore, J. (1998). Enwironmentalizm. W: R.E. Goodin i Ph. Pettit (red.), Przewodnik po współczesnej filozofii politycznej. (s. 606–627). Warszawa: Książka i Wiedza.
• Piątek, Z. (1996). Dylematy etyki środowiskowej. W: W. Tyburski (red.), Ekofilozofia i bioetyka. Materiały VI Polskiego Zjazdu Filozoficznego. (s. 45–56). Toruń: IF UMK.
• Piątek, Z. (1998). Etyka środowiskowa. Nowe spojrzenie na miejsce człowieka w przyrodzie, Kraków: IF UJ.
• Probucka, D. (2013). Filozoficzne podstawy idei praw zwierząt, Kraków: Wydawnictwo Universitas.
• Rollin, B.E. (1981). Animal Rights & Human Morality, Buffalo: Prometheus Books.
• Taylor, P.W. (1986). Respect for Nature: A Theory of Environmental Ethics, Princeton: Princeton University Press.
• Thompson, J. (2002). Taking Responsibility for the Past. Reparation and Historical Justice, Cambridge: Polity Press.
• Tyburski, W. (2000). Ochrona środowiska a dobro przyszłych pokoleń. W: A. Papuziński (red.) Polityka – Ekologia – Kultura. Społeczne przesłanki i przejawy kryzysu ekologicznego, (s. 43–50). Bydgoszcz: Wydawnictwo WSP w Bydgoszczy.
• Weikard, H.P. (1996). Soziale Diskontrate, intergenerationelle Gerechtigkeit und Wahlmöglichkeiten für zukünftige Generationen. W: H. G. Nutzinger (red.), Naturschutz – Ethik – Ökonomie. Theoretische Begründungen und praktische Konsequenzen.(s. 155–170) Marburg: Metropolis-Verlag.
• Weizsäcker, E. U. von, Lovins, A.B., Lovins, L. H. (1999). Mnożnik cztery. Podwojony dobrobyt – dwukrotnie mniejsze zużycie zasobów naturalnych. Raport dla Klubu Rzymskiego, Toruń: Wydawnictwo Rolewski.

Identifiers

DOI

10.5604/23920890.1134202