KOBIECE DROGI DO NIEZALEŻNOŚCI W BAŚNIOWEJ TWÓRCZOŚCI HANSA CHRISTIANA ANDERSENA

• Authors: Kocha Sandra Magdalena

Title variants

EN

FEMININE PATHS TO INDEPENDENCE IN THE FAIRYTALE CREATIVENESS OF HANS CHRISTIAN ANDERSEN

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

utworach Andersen przybliża czytelnikom zmagania pierwszych emancypantek, a mianowicie – ich ciężką pracę w celu utrzymania rodziny, znoszenie ostrej krytyki ze strony wrogiego społeczeństwa i poczucie samotności. Kobiety w drugiej połowie XIX wieku były również zmuszane do małżeństwa z narzuconymi partnerami, którzy mogli zapewnić im tytuł i dobre życie. W tekstach Andersena są także postacie wyrażające sprzeciw wobec tego sposobu zakładania rodziny. Wiele bohaterek ustrzega się przed małżeństwem z rozsądku, ale większości brakuje odwagi, by opuścić rodzinne środowisko. W baśniowej twórczości widzimy różne postacie kobiece, od niewinnej pasterki, po kochającą matkę, a kończąc na boskim diable. Warto jednak dodać, że ta ostatnia, tj. Królowa Śniegu, istniała w tym czasie, ale tylko w wyobraźni pisarza.

EN

The article shows the path of women to independence in the nineteenth century, shown in the stories and fairy tales of Hans Christian Andersen. In the era of the author cited, women began to fight for the opportunity to work in more establishments, electoral rights, and access to education. In his works, Andersen brings readers the struggles of the first emancipants, namely − their hard work in order to keep the family, endure harsh criticism from the hostile society, and with a sense of loneliness. Women in the second half of the nineteenth century were also forced to marry with imposed partners who could provide them with a title and a good life. There are also characters in Andersen’s works expressing opposition to this way of starting a family. Many a heroine escapes from a love-free marriage, but everyone lacks the courage to leave the family environment. In fairy-tale creativity, we can see a variety of female characters ranging from innocent shepherdess to a loving mother, and ending with a divine devil. It is worth adding, however, that the latter, ie the Snow Queen, existed at that time, but only in the imagination of the writer. Biogram

Keywords

PL

emancypacja; kobiecość; H. Ch. Andersen; baśnie

EN

emancipation; femininity; H. Ch. Andersen; fairy tales

• Publisher: Wydawnictwo Naukowe AP
• Journal: Świat Tekstów. Rocznik Słupski
• Year: 2019
• Volume: 17
• Pages: 175-186
• Physical description: oryginalny artykuł naukowy

Dates

published

2020-02-01

Contributors

author

Kocha Sandra Magdalena

• Uniwersytet Kazimierza Wielkiego Bydgoszcz

References

• Andersen H.Ch., Andersen. Baśnie i opowieści, t. 1., przeł. B. Sochańska, Poznań 2006.
• Andersen H.Ch., Andersen. Baśnie i opowieści, t. 2., przeł. B. Sochańska, Poznań 2006.
• Andersen H.Ch., Andersen. Baśnie i opowieści, t. 3., przeł. B. Sochańska, Poznań 2006.
• Bachórz J., Romantyzm a romanse. Studia i szkice o prozie polskiej w pierwszej połowie XIX wieku, Gdańsk 2005.
• Brückner A., Słownik etymologiczny języka polskiego, Warszawa 1974.
• Burdel D., Wyzwolone i wykształcone, „Medyk Białostocki” 2009, nr 73.
• Dobrowolska J., Poglądy w kwestii potrzeby oraz zakresu edukacji kobiet panujące w drugiej połowie XIX wieku i na przełomie XIX i XX wieku, „Acta Uniwersitatis Lodziensis. Pola Historica” 2016, nr 96.
• Dżanian S., Kraj zwycięskiego feminizmu, http://www.tvp.pl/publicystyka/aktualnosci/kraj-zwycieskiego-feminizmu/4231669 [dostęp 18.12.2018].
• Furgał E., Emancypacja kobiet, http://muzea.malopolska.pl/documents/10191/4036732/emancypacja.pdf [dostęp 18.12.2018].
• Goik M., Kobiety w literaturze, Warszawa−Bielsko-Biała 2009.
• Helios J., Jedlecka W., Wpływ feminizmu na sytuację społeczno-prawną kobiet, Wrocław 2006.
• Jakimiuk-Sawczyńska W., Słowo wstępne. W: Kobiety w literaturze i społeczeństwie. Ujęcie feministyczno-genderowe, red. W. Jakimiuk-Sawczyńska, Białystok 2012.
• Jakimiuk-Sawczyńska W., Teffi. Feministka czy kobieta na rozdrożu?. W: Kobiety w literaturze i społeczeństwie. Ujęcie feministyczno-genderowe, red. W. Jakimiuk-Sawczyńska, Białystok 2012.
• Jakubiak K., Nawrot-Borowska M., Rodzina polska w XIX wieku jako środowisko wychowawcze i jej funkcja edukacyjna, „Studia Paedagogica Ignatiana” 2006, t. 19, nr 2.
• Lasoń-Kochańska G., Gender, queer i dorastanie − baśnie Hansa Christiana Andersena, „Świat Tekstów. Rocznik Słupski” 2011, nr 9.
• Powojewska A., Czy kobiecość może być piękna?, „Kwartalnik Naukowy” 2012, t. 12, nr 4.
• Religia. Encyklopedia PWN, t. 1, red. T. Gadacz, B. Milerski, Warszawa 2001.
• Sochańska B., Noty i przypisy. W: Andersen. Baśnie i opowieści, t. 2, H.Ch. Andersen, przeł. B. Sochańska, Poznań 2006.
• Stawiak-Ososińska M., Ponętna, uległa, akuratna… Ideał i wizerunek kobiety polskiej pierwszej połowy XIX wieku (w świetle ówczesnych poradników), Kraków 2009.
• Woźniak E., Język a emancypacja, feminizm, gender, „Rozprawy Komisji Językowej ŁTN” 2014, t. LX.
• Wójtewicz A., Kobiety w przestrzeni dziewiętnastowiecznego społeczeństwa. Rekapitulacja, „Litteraria Copernicana” 2017, t. 22, nr 2.
• Wullschläger J., Andersen. Życie baśniopisarza, przeł. M. Ochab, Warszawa 2005.
• https://sjp.pl/emancypacja [dostęp 18.12.2018].
• https://sjp.pwn.pl/slowniki/precz.html [dostęp 06.2019].