Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

PL EN


2020 | 1(236) | 195-222

Article title

Niebezpieczne i niepewne życie – doświadczenia współczesnych bezrobotnych

Content

Title variants

EN
Unsafe and Uncertain Life – Experiences of Contemporary Unemployed

Languages of publication

PL

Abstracts

PL
Badacze zajmujący się problematyką współczesnego bezrobocia wskazują na jego negatywny wpływ na jakość życia osób pozostających bez pracy. W artykule analizujemy ten proces z perspektywy współczesnych polskich bezrobotnych, w kontekście przemian, które nastąpiły na rynku pracy po transformacji ustrojowej. W tekście argumentujemy, że brak poczucia bezpieczeństwa będący konsekwencją niepewnej sytuacji na rynku pracy, brak stałego dochodu i emocjonalnego oraz instytucjonalnego wsparcia jest doświadczeniem traumatycznym oraz długotrwałym, z którym wielu bezrobotnych nie jest sobie w stanie poradzić. Może to stanowić większy problem w powrocie na rynek pracy niż łatwiej dostrzegalne bariery, np. w postaci braku odpowiednich kwalifikacji.
EN
Researchers dealing with modern unemployment point to its negative impact on the unemployed people’ quality of life. In the article, we analyze this relationship focusing on the perspective of contemporary Polish unemployed, whose experience is considered in the context the changes that have taken place at the labor market after the systemic transformation of 1989. In the text, we argue that the unemployed experience a sense of insecurity as a consequence of the uncertain situation on the labor market. There is also a lack not only of stable income but also of emotional and institutional support. All of these builds up a traumatic and long-lasting experience that many unemployed people are unable to cope with. Such experience can be a bigger obstacle in returning to the labor market than more easily perceptible barriers, for instance, the lack of adequate qualifications.

Year

Issue

Pages

195-222

Physical description

Contributors

  • Uniwersytet Mikołaja Kopernika
  • Szkoła Główna Handlowa w Warszawa

References

  • Bańka, Augustyn, red. 1992. Bezrobocie. Podręcznik pomocy psychologicznej. Praca zbiorowa. Poznań: Wydawnictwo Print-B.
  • Bańka, Augustyn. 1993. Bezrobocie jako przyczyna, skutek oraz kategoria opisu zmian mentalności. Rzeczywistość, stereotypy i utopie. W: A. Bańka, R. Derbis, red. Myśl psychologiczna w Polsce Odrodzonej. Poznań: Gemini, 17–30.
  • Bertolini, Sonia, Kiki Deliyanni-Kouimtzi, Magda Bolzoni i in. 2018. Labour market insecurity and social exclusion: Qualitative comparative results in nine countries. EXCEPT working paper no. 53. http://www.except-project.eu/files/filemanager/files/WP53_Labour_market_insecurity_and_social_exclusion_V3(1).pdf. Dostęp 16.12.2019.
  • Biernat, Tomasz, Janusz Gierszewski. 2013. Poczucie bezpieczeństwa społecznego młodzieży w małym środowisku. Toruń: Wydawnictwo Edukacyjne Akapit.
  • Borowicz, Anna, Zbigniew Galor i in. 1991. Wstępne wyniki badań nad bezrobociem w województwie poznańskim. Biuletyn Ochrony Pracy NSZZ Solidarność,14.
  • Brand, Jennie E. 2015. The Far-Reaching Impact of Job Loss and Unemployment. Annual Review of Sociology, 41, 1: 359–75. DOI: 10.1146/annurev-soc-071913-043237.
  • CBOS. 2001. Polacy o bezrobociu i bezrobotnych, bezrobotni o sobie. Warszawa. https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2001/K_053_05.PDF. Dostęp 15.12.2019.
  • CBOS. 2005. Opinie o rynku pracy, bezrobociu i stosunku do bezrobotnych. Warszawa. https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2005/K_053_05.PDF. Dostęp 15.12.2019.
  • CBOS. 2012. Polacy o skali ubóstwa w kraju. Warszawa: https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2012/K_051_12.PDF. Dostęp 16.12.2019.
  • CBOS. 2017. Pełnoletnie dzieci mieszkające z rodzicami. Warszawa: https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2017/K_098_17.PDF. Dostęp 16.12.2019.
  • Choudhury, Moushumi Roy. 2017. A Review of the Recent Trends in the Relationship between Unemployment and Families. Michigan Family Review, 20, 1: 7. DOI: 10.3998/mfr.4919087.0020.103.
  • Dickens, William, Robert K. Triest, Rachel B. Sederberg. 2017. The Changing Consequences of Unemployment for Housing Finances. The Russell Sage Foundation Journal of the Social Sciences, 3, 3: 202–221. DOI: 10.7758/RSF.2017.3.3.09.
  • Dolecka, Marta. 1997. Psychologiczne skutki bezrobocia. Annales Universitatis Marie Curie-Skłodowska. Sectio H. Oeconomia, 31: 15–24.
  • Ehlert, Martin. 2016. The impact of losing your job: unemployment and Influences from market, family, and state on economic well-being in the US and Germany. Changing welfare states. Amsterdam: Amsterdam University Press.
  • Frydecka, Dorota. 2007. Nierówności społeczne a choroby psychiczne. W: J. Klebaniuk, red. Oblicza nierówności społecznych: studia interdyscyplinarne. Warszawa: Eneteia, 533–47.
  • Gartell, Marie. 2009. Unemployment and subsequent earnings for Swedish college graduates: A study of scarring effects. Working paper//IFAU-Institute for Labour Market Policy Evaluation.
  • Giddens, Anthony. 2006. Nowoczesność i tożsamość. Ja i społeczeństwo w epoce później nowoczesności. Przekład A. Szulżycka. Warszawa: WN PWN.
  • Gierszewski, Janusz, Andrzej Pieczywok. 2019. Społeczny wymiar bezpieczeństwa człowieka. Warszawa: Difin.
  • Gierszewski, Janusz. 2018. Bezpieczeństwo społeczne jako dziedzina bezpieczeństwa narodowego. Historia i Polityka, 23, 30: 21–38. DOI: 10.12775/HiP.2018.002.
  • Golczyńska-Grondas, Agnieszka, Małgorzata Potoczna. 2013. Znaczenie badań biograficznych w analizie ubóstwa i wykluczenia społecznego. W: Nowy ład? Dynamika struktur społecznych we współczesnych społeczeństwach. Księga pamiątkowa po- święcona profesor Wielisławie Warzywodzie-Kruszyńskiej z okazji 45-lecia pracy naukowej i dydaktycznej. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 379–96.
  • GUS. 2019. Stopa bezrobocia rejestrowanego w latach 1990-2019. Warszawa. https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rynek-pracy/bezrobocie-rejestrowane/stopa-bezrobocia-rejestrowanego-w-latach-1990-2019,4,1.html. Dostęp 15.12.2019.
  • Harasim, Konrad. 2016. Psychospołeczne implikacje bezrobocia. De Securitate et Defencione, 2, 2: 109–20.
  • Jahoda, Marie, Paul F. Lazarsfeld, Hans Zeisel. 2007. Bezrobotni Marienthalu. Przekład R. Marszałek. Warszawa: Oficyna Naukowa.
  • Jahoda, Marie. 1982. Employment and unemployment. Cambridge University Press.
  • Karwacki, Arkadiusz, Tomasz Kaźmierczak, Marek Rymsza. 2014. Reintegracja. Aktywna polityka społeczna w praktyce. Warszawa: Instytut Spraw Publicznych.
  • Kirchler, Erich, Erik Hoelzl. 2018. Economic Psychology: An Introduction. Cambridge: Cambridge University Press.
  • Klamut, Ryszard. 2012. Bezpieczeństwo jako pojęcie psychologiczne. Zeszyty Naukowe Politechniki Rzeszowskiej: Ekonomia i Nauki Humanistyczne, 19, 4: 41–50.
  • Knabe, Andreas, Steffen Rätzel. 2011. Scarring or Scaring? The Psychological Impact of Past Unemployment and Future Unemployment Risk: Scarring or Scaring? Economica, 78, 310: 283–93. DOI: 10.1111/j.1468-0335.2009.00816.x.
  • Kubicki, Paweł, Ewa Cichowicz. 2005. Rodzina wobec wykluczenia społecznego - analiza pamiętników bezrobotnych. Polityka Społeczna, 4: 26–30.
  • Kubicki, Paweł, Jędrzej Stasiowski, Zofia Włodarczyk 2018. Young adults in insecure labour market positions in Poland. The results from a qualitative study. EXCEPT Working Paper No. 21. http://www.except-project.eu/files/filemanager/files/WP_21_Young_adults_in_insecure_labour_market_positions_in_Poland_%E2%80%93_The_results_from_a_qualitative_survey.pdf. Dostęp 16.12.2019.
  • Lupi, Claudio, Patrizia Ordine. 2002. Unemployment scarring in high unemployment regions. Economics Bulletin, 10, 2: 1–8.
  • Łuczak, Mikołaj, Joanna Mazur-Łuczak. 2014. Wykluczenie z systemu konsumpcji osób bezrobotnych w świetle badań jakościowych. W: F. Bylok, U. Świedźba, red. Między pracą a konsumpcją. Co decyduje o miejscu człowieka w dzisiejszym społeczeństwie? Katowice: Wydawnictwo Naukowe Śląsk.
  • Mavromaras, Kostas, Peter Sloane, Zhang Wei. 2015. The Scarring Effects of Unemployment, Low Pay and Skills under-Utilization in Australia Compared. Applied Economics, 47, 23: 2413–29. DOI: 10.1080/00036846.2015.1008762.
  • Merrill, Barbara, Linden West. 2009. Using Biographical Methods in Social Research. Los Angeles, London, New Delhi, Singapore, Washington DC: Sage.
  • Michoń, Piotr. 2017. Wpływ bezrobocia na subiektywny dobrostan osób młodych w Polsce. Polityka Społeczna, 8: 41–47.
  • Mirzecki, Władysław. 1989. Przyjmę jakąkolwiek pracę. Bezrobotni robotnicy Warszawskiego Okręgu Przemysłowego w latach II Rzeczpospolitej. Warszawa: PWN.
  • Mooi-Reci, Irma, Harry B. Ganzeboom. 2015. Unemployment Scarring by Gender: Human Capital Depreciation or Stigmatization? Longitudinal Evidence from the Netherlands, 1980–2000. Social Science Research, 52 (lipiec): 642–58. DOI: 10.1016/j.ssresearch.2014.10.005.
  • Mousteri, Victoria, Michael Daly, Liam Delaney. 2018. The Scarring Effect of Unemployment on Psychological Well-Being across Europe. Social Science Research, 72 (maj): 146–69. DOI: 10.1016/j.ssresearch.2018.01.007.
  • Nikolova, Milena, Boris N. Nikolaev. 2018. Family Matters: The Effects of Parental Unemployment in Early Childhood and Adolescence on Subjective Well-Being Later in Life. Journal of Economic Behavior & Organization, maj. DOI: 10.1016/j. jebo.2018.05.005.
  • Nordenmark, Mikael, Mattias Strandh. 1999. Towards a sociological understanding of mental well-being among the unemployed: the role of economic and psychosocial factors. Sociology, 33, 3: 57797.
  • Obuchowski, Kazimierz. 2000. Galaktyka potrzeb. Psychologia dążeń ludzkich. Poznań: Wydawnictwo Zysk i S-ka.
  • Pamiętniki bezrobotnych. 2003. Opracowanie: Andrzej Budzyński. Tomy 1-8. Warszawa: SGH Oficyna Wydawnicza.
  • Pomykała, Marta. 2010. Bezpieczeństwo – w poszukiwaniu definicji. Zeszyty Naukowe Politechniki Rzeszowskiej: Zarządzanie i Marketing, 17, 4: 107–14.
  • Posłuszny, Łukasz, Paweł Kubicki. 2019. Trajektoria bezrobocia: rozważania teoretyczne na podstawie prac z konkursów pamiętnikarskich. Studia Socjologiczne, 4: 211–44. DOI: 10.24425/sts.2019.126155.
  • Potasińska, Anna. 2016. Raport z badań Społeczne postrzeganie osób bezrobotnych. Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne, 14: 72–76.
  • Reszke, Irena. 1999. Wobec bezrobocia: opinie, stereotypy. Katowice: Wydawnictwo Śląsk.
  • Steffes, Susanne, Martin Biewen. 2008. Unemployment Persistence: Is There Evidence for Stigma Effects? SSRN Electronic Journal. DOI: 10.2139/ssrn.1266064.
  • Szahaj, Andrzej. 2017. Neoliberalizm, turbokapitalizm, kryzys. Warszawa: Instytut Wydawniczy Książka i Prasa.
  • Sztandar-Sztanderska, Karolina. 2016. Obywatel spotyka państwo. O urzędach pracy jako biurokracji pierwszego kontaktu. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
  • Tarkowska, Elżbieta. 1999. Świat społeczny biednych a koncepcja kultury ubóstwa. Polityka Społeczna, 11/12: 3–6.
  • Tarkowska, Elżbieta. 2000. Bieda, historia i kultura. W: E. Tarkowska, red. Zrozumieć biednego. O dawnej i obecnej biedzie w Polsce. Warszawa: Typografika, 9–26.
  • Tarkowska, Elżbieta. 2016. Kultura i niepewność. Kultura i Społeczeństwo, 4: 43–53.
  • Tiongson, Erwin R., Jean Fares. 2007. Youth Unemployment, Labor Market Transitions, And Scarring : Evidence From Bosnia And Herzegovina, 2001-04. Policy Research Working Papers. The World Bank. DOI: 10.1596/1813-9450-4183.
  • William T. Dickens, Robert K. Triest, Rachel B. Sederberg. 2017. The Changing Consequences of Unemployment for Household Finances. RSF: The Russell Sage Foundation Journal of the Social Sciences, 3, 3: 202. DOI: 10.7758/rsf.2017.3.3.09.
  • Woś, Rafał. 2014. Dziecięca choroba liberalizmu. Warszawa: Studio Emka.
  • Zawadzki, Bohdan, Paul Lazarsfeld. 1935. The psychological consequences of unemployment. The Journal of Social Psychology, 6, 2: 224–51.

Document Type

Publication order reference

Identifiers

ISBN
10.24425/sts.2020.132456

YADDA identifier

bwmeta1.element.desklight-0494bf20-6431-46b0-9243-0a8505fd04e0
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.