Twórcy i apologeci prawa rzymskiego w opinii Tadeusza Czackiego

• Authors: Ireneusz Jakubowski

Title variants

EN

Architects and apologists of Roman law in Tadeusz Czacki’s opinion

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

The author presents Tadeusz Czacki’s opinions regarding the architects of Roman law and those, who remained firmly under its influence, under its spell, and occupied themselves with reception of ius romanum by other legal systems. In the first part of his work, the author relates Czacki’s knowledge of Roman law, one of the most important characters of Polish life at the turn of 19th Century. The author points out that Czacki must have known the law of Romans very well, although this familiarity was rather formal instead of material. Czacki knew the sources of Roman law well, as well as its architects, although not without a few sad mistakes and imperfections. In the course of following sections, the author relates Czacki’s opinion regarding the sources of ius romanum, so the Law of Twelve Tables, many other Roman acts, then the Theodosian Code and the entire codification of Justinian. Opinions of creators of Roman law are also presented: emperors August, Theodosian, Justinian, and afterwards the author presents Czacki’s opinions about illustrious Roman jurists such as Papinian, Ulpian, Paulus and the great codificator Tribonian, the real creator of Justinian’s work. Czacki doesn’t spare many characters and presents negative opinions about them, of course with his great erudite skill. In the last part, the author presents Czacki’s knowledge of Polish law and its development in old Poland, beginning with the statutes of Casimir the Great and up to the efforts of codifying Polish law in the latter half of 18th Century. Because Czacki was not an enthusiast of Roman law’s influence on Polish law theories, he criticised many Polish lawyers of the Renessaince, who had suggested admitting that Roman law had at least auxilary influence on the development of Polish law, especially within town law. He quotes opinions regarding Ostrorog, Przyluski, Roisius and others. In the closing notes, the author remarks that even though Czacki is a follower the theory claiming Norman influence on Polish law, he starts to perceive, however small they were, influences Roman law had on Polish law.

Keywords

PL

prawo rzymskie; Tadeusz Czacki; źródła ius romanum

EN

Roman Law; Tadeusz Czacki; sources of ius romanum

• Publisher: Łódzkie Towarzystwo Naukowe, Stowarzyszenie
• Journal: Studia Prawno-Ekonomiczne
• Year: 2013
• Volume: LXXXVIII (88)
• Pages: 49-70

Dates

published

2013

Contributors

author

Ireneusz Jakubowski

• Katedra Prawa Rzymskiego, Uniwersytet Łódzki

References

• Amielańczyk K., Lex Cornelia de sicariis et veneficis, Lublin 2011.
• Balzer O., Historia porównawcza praw słowiańskich. Studia nad historią prawa polskiego, t. I, Lwów 1900.
• Bratkowski S., W drodze do Montaigne, Warszawa 2012.
• Browning R., Justynian i Teodora, Warszawa 1977.
• Czacki T., Dzieła, t. I–III, Poznań 1844–45.
• Dajczak W., Giaro T., Longchamps de Bérier F., Prawo rzymskie. U podstaw prawa prywatnego, Warszawa 2009.
• Danowska E., Tadeusz Czacki 1765–1813. Na pograniczu epok i ziem, Kraków 2006.
• Dąbkowski P., Tadeusz Czacki jako prawnik. W setną rocznicę zgonu (1813–1913), Prz. Pr. i Adm. 1913/XXXVIII.
• Dębiński A., Kościół i prawo rzymskie, Lublin 2007.
• Dyjakowska M., Crimen laesae maiestatis. Studium nad wpływami prawa rzymskiego w dawnej Polsce, Lublin 2010.
• Dyjakowska M., Ewolucja poglądów na prawo rzymskie w Polsce do końca XVIII wieku, [w:] Prawo rzymskie w kulturze prawnej Europy, Lublin 2008.
• Evans J.A., Justynian i Imperium Bizantyńskie, Warszawa 2008.
• Fijałkowski T., Piotr Rozjusz – polski romanista XVI wieku i jego rola w dziejach prawa rzymskiego w Polsce (mpis).
• Godek S., Spór o znaczenie prawa rzymskiego w dawnej Rzeczypospolitej, CPH 2002/LIV/1.
• Grabski A.F., Myśl historyczna polskiego Oświecenia, Warszawa 1976.
• Grodziski S., Rzeczpospolita Krakowska, jej lata i ludzie, Kraków 2012.
• Grodziski S., Wzdłuż Wisły, Dniestru i Zbrucza. Wędrówki po Galicji dyliżansem, koleją, samochodem, Kraków 1998.
• Honore T., Tribonian, Londyn 1978.
• Jakubowski I., Elementy rzymskiego prawa karnego w dziełach Tadeusza Czackiego, [w:] Contra leges et bonos mores. Przestępstwa obyczajowe w starożytnej Grecji i Rzymie, Lublin 2005.
• Jakubowski I., Prawo rzymskie w projektach kodyfikacyjnych polskiego Oświecenia, Łódź 1984.
• Jakubowski I., Romanistyczne elementy w twórczości Tadeusza Czackiego w związku z 200-leciem ukazania się tomu I „O litewskich i polskich prawach”, [w:] Przez tysiąclecia: państwo – prawo – jednostka, t. II, Katowice 2001.
• Jakubowski I., Tadeusz Czacki – Jurist, Rechtshistoriker oder Antiquitätensemmler, [w:] Au-delà des frontières, t. II, Varsovie 2000.
• Kaleta R., Sensacje z dawnych lat, Warszawa 2009.
• Kodrębski J., Prawo rzymskie w Polsce XIX w., Łódź 1990.
• Kodrębski J., Sabinianie i Prokulianie. Szkoły prawa w Rzymie wczesnego cesarstwa, Łódź 1974 .
• Kumaniecki K., Cyceron i jego współcześni, Warszawa 1989.
• Kunderewicz C., Rzymskie prawo prywatne, Łódź 1995.
• Litewski W., Historia źródeł prawa rzymskiego, Warszawa, Kraków 1989.
• Litewski W., Jurysprudencja rzymska, Kraków 2000.
• Prokopiusz z Cezarei, Historia sekretna,Warszawa 1977.
• Przybylski R., Krzemieniec, opowieść o rozsądku zwyciężonych, Warszawa 2003.
• Sondel J., Słownik historii i tradycji Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2012.
• Vetulani A., Z badań nad kulturą prawniczą w Polsce piastowskiej, Warszawa 1976.
• Voise W., Doktryna polityczno-prawna Jana Ostroroga, PiP 1954/6.
• Wasylewski S., Na dworze króla Stasia, Warszawa, 2011.
• Wisłocki J., Prawo rzymskie w Polsce, Warszawa 1945.
• Wolińska T., Justynian Wielki, Kraków 2003.
• Zabłoccy M. i J., Ustawa XII Tablic. Tekst – tłumaczenie – objaśnienia, Warszawa 2000.
• Zabłocka M., Ustawa XII Tablic, Rekonstrukcje doby Renesansu, Warszawa 1998.
• Zabłocki J., Rozważania o procesie rzymskim w „Noctes Atticae” Aulusa Gelliusa, Warszawa 1999.

Identifiers

ISSN

0081-6841