Badania archeologiczne reliktów fortyfikacji polowych z XX wieku na inwestycjach drogowych. Procedury, metodologia i metodyka prac

• Authors: Mazurek Mirosław , Sznajdrowska-Pondel Aleksandra , Wrzosek Jakub

Title variants

EN

Archaeological research of relics of the 20th century field fortifications on road investments. Procedures, methodology and working methods

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

EN

The article is an attempt to propose certain procedures and to discuss the methodology of archaeological research related to the relics of the 20th century field fortifications. Such research is conducted mainly in connection with the construction of road infrastructure in Poland.

Keywords

EN

battlefield archaeology; archaeology of conflict; WW I; WW II; field fortifications

• Publisher: Narodowy Instytut Dziedzictwa
• Journal: Raport
• Year: 2020
• Volume: 15
• Pages: 347-368

Contributors

author

Mazurek Mirosław

• Pracownia Archeologiczna Mirosław Mazurek

author

Sznajdrowska-Pondel Aleksandra

author

Wrzosek Jakub

• Narodowy Instytut Dziedzictwa

References

• Bączyk N., Jasiński G., Trzepałka H. 2018. Brückenkopf Warschau 1944. Odcinek południowy: Karczew, Otwock, Celestynów, Wiązowna. Warszawa: Libri Militari.
• Besiekierski K., Kleczke K., M. Rewieński 2014. Fortyfikacja polowa. Oświęcim: Napoleon V.
• Bochenek R. H. 1980. 1000 słów o inżynierii i fortyfikacjach. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej.
• Bogdanowski J. 2002. Architektura obronna w krajobrazie Polski: od Biskupina do Westerplatte. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Bogdanowski J., Holcer Z., Kornecki M., Swaryczewski A. 1988. Mały słownik terminologiczny dawnej architektury obronnej w Polsce (= Rewaloryzacja. Politechnika Krakowska 3). Kraków: Politechnika Krakowska.
• Bohr M. 2015. Osada kultury przeworskiej i ślady działań z okresu I wojny światowej w Nienowicach, stan. 17, pow. jarosławski, woj. podkarpackie. Raport 10, 187–217.
• Carman J. 2013. Archaeologies of Conflict. (= Debates in Archaeology). London: Bloomsbury Publishing Plc.
• Desfossés Y., Jacques A., Prilaux G. 2008. L’archéologie de la Grande Guerre (= Collection Histoire). Rennes: Ouest – France – Inrap.
• Fiodorow W. 2017. Rozwój broni strzeleckiej 1. Rozwój ręcznej broni palnej od broni odprzodowej i zamka skałkowego do karabinów powtarzalnych. Oświęcim: Napoleon V.
• Fleischner W. 2004. Feldbefestigungen des deutsches heeres 1939-1945. Utting am Ammersee: Nebel.
• Franklin H. B. 1993. M.I.A., Or, Mythmaking in America. New Jersey: Rutgers University Press.
• Freeman P. W. M. 2001. Introduction: issues concerning the archaeology of battlefields. In: P. W. M. Freeman, A. Pollard (eds.). Fields of Conflict: Progress and Prospect in Battlefield Archaeology. Proceedings of a conference held in the Department of Archaeology University of Glasgow, April 2000. (= British Archaeological Reports International Series 958). Oxford: Archaeopress.
• Fuglewicz S. 1995. Problematyka terminologii i systematyki fortyfikacji najnowszej (materiał do dyskusji). W: R. H. Bochenek (red.), Fortyfikacje polskie, niemieckie i radzieckie związane z II wojną światową. Stan badań i problemy ochrony. Materiały konferencji naukowej zorganizowanej przez Towarzystwo Przyjaciół Fortyfikacji i Generalnego Konserwatora Zabytków, Warszawa 10–12 grudnia 1993 (= Fortyfikacja 3). Warszawa: Towarzystwo Przyjaciół Fortyfikacji, 153–186.
• Gerbanovskiĭ S. E. (red.). 1939. Nastavleniye po inzhenernomu delu dlya pekhoty RKKA. Moskva: Gosudarstvennoye Vo-yennoye Izdatel’stvo Narkomata Oborony Soyuza SSR.
• Kammerer A., Kammerer W. 2010. Die Arbeit der Suchdienste – 6o Jahre nach dem Zweiten Weltkrieg: Narben bleiben. Pößneck: Deutsche Dienststelle in Berlin, Deutsches Rotes Kreuz Suchdienst Hamburg, Deutsches Rotes Kreuz Suchdienst München, Internationaler Suchdienst in Bad Arolsen, Kirchlicher Suchdienst in Passau und Stuttgart, Stiftung Sächsische Gedenkstätten zur Erinnerung an die Opfer politischer Gewaltherrschaft in Dresden, Volksbund Deutsche Kriegsgräberfürsorge in Kassel.
• Kleczke K., Wyszyński W. 2020. Fortyfikacja stała. Oświęcim: Napoleon V.
• Krivosheev G. F. 1997. Soviet casualties and combat losses in the twentieth century. London: Greenhill Books.
• Mazurek M., Muzolf P., Sznajdrowska-Pondel A. 2017. Relikty działań wojennych zarejestrowanych podczas badań archeologicznych na stanowisku militarnym 1–24 w Lesie Puławskim. Raport 12, 199–212.
• Mazurek M., Sznajdrowska-Pondel A. 2017. Fortyfikacje polowe z I i II wojny światowej w okolicy Puław. W: E. Banasiewicz-Szykuła (red.), Fortyfikacje Lubelszczyzny: badania archeologiczne (= Skarby z przeszłości 18). Lublin: Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków.
• Mikołajczyk J. 2013. Pole bitwy (walki) – perspektywy ochrony w polskim systemie prawnym. W: A. Olejko, P. Korzeniowski i K. Mroczkowski (red.), Pola bitew wczoraj i dziś. Oświęcim: Napoleon V, 9–23.
• Modrzewski J. (red.). 1978. Encyklopedia techniki wojskowej. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej.
• Polowa służba saperska 1917. Polowa służba saperska. I. Umocnienia polowe (= Regulaminy i przepisy. Wojska techniczne 1). Warszawa.
• Robertshaw A., Kenyon D. 2008. Digging the Trenches: The Archaeology of the Western Front. Barnsley: Pen & Sword Military.
• Rottman G. L. 2004. German Field Fortifications 1939–45 (= Fortress 23). Oxford: Osprey Publishing.
• Rzepecki S., Ryba-Kaczorowski A. 2013. Pozostałości działań wojennych zarejestrowane na stanowisku Borkowo 16, gm. Pruszcz Gdański. Raport 8, 395–402.
• Sabaciński M. 2015. Relikty archeologiczne Wielkiej Wojny. Znikające dziedzictwo, poza nawiasem nauki i konserwatorstwa. Ochrona Zabytków 266 (1), 131–140.
• Sabaciński M. 2017. Przestępczość przeciwko zabytkom archeologicznym współczesności. Ochrona Zabytków 271 (2), 145–154.
• Schriek van der M. 2016. Dutch Military Landscapes Heritage and Archaeology on WWII conflict sites. In: W. Börner, S. Uhlirz (eds.), Proceedings of the 20th International Conference on Cultural Heritage and New Technologies 2015 (CHNT 20, 2015). Vienna: Museen der Stadt Wien – Stadtarchäologie, 1–19.
• Świątkiewicz P. 2011. Wyniki badań archeologicznych przeprowadzonych w sezonach 2005–2007 w Bolimowie na stanowisku 9, pow. skierniewicki, woj. łódzkie. W: S. Kadrow (red.), Raport 2005–2006. Warszawa: Narodowy Instytut Dziedzictwa, 189–205.
• Wodzisławski P. 2013. Pola bitew w Polsce jako obiekty zabytkowe. W: L. Narębski (red.), Fortyfikacje nowożytne w Polsce – badania, realizacje, projekty. Zagospodarowanie do współczesnych funkcji, 249–256. Toruń: Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego w Toruniu.
• Wrzosek J. 2011. Pola bitew – ważny element dziedzictwa. Ochrona Zabytków 1–4/2010 (248–251), 173–182.
• Wrzosek J. 2017. Historyczne pole bitwy jako stanowisko archeologiczne. Wybrane problemy. Ochrona Zabytków 2 (271), 79–98.
• Wrzosek J. 2019. Od archeologii pól bitewnych do archeologii konfliktów. W: H. Mik, W. Węglińska (red.), Materialne pozostałości konfliktów i zbrodni XX wieku w świetle najnowszych badań archeologicznych. Gdańsk: Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku.
• Zalewska A. I., Cyngot D. 2019. Problem masowej śmierci i (nie)obecności miejsc spoczynku żołnierzy poległych w rejonie Rawki i Bzury w latach 1914–1915. W: A. I. Zalewska (red.), Archeologiczne przywracanie pamięci o wielkiej wojnie w rejonie Rawki i Bzury (1914–1915). Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk.
• Zalewska A. I., Czarnecki J., Kiarszys G. 2019. Krajobraz Wielkiej Wojny. Front nad Rawką i Bzurą (1914–1915) w świetle teledetekcji archeologicznej i źródeł historycznych. Warszawa: Fundacja Przydrożne Lekcje Historii.
• Zalewska A. I., Kiarszys G. 2019. Poszukiwanie cmentarzy wojennych w rejonie Rawki i Bzury poprzez korelowanie danych archiwalnych, kartograficznych, teledetekcyjnych i archeologicznych. W: A. I. Zalewska (red.), Archeologiczne przywracanie pamięci o wielkiej wojnie w rejonie Rawki i Bzury (1914–1915). Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk.
• Zalewska A. I. 2018. Ewidentne relikty wojen XX wieku w ewidencji zabytków. Oddziaływanie wyników badań z zakresu archeologii współczesności w przestrzeniach konserwatorskiej i publicznej. Kurier Konserwatorski 15, 42–53.
• Zalewska A. I. (red.). 2019. Archeologiczne przywracanie pamięci o wielkiej wojnie w rejonie Rawki i Bzury (1914–1915). Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk.