Najszybsze wybory w najnowszej historii Polski. Zmiana ordynacji pomiędzy dwiema turami głosowania w czerwcu 1989 roku

• Authors: Rakowski Maciej

Title variants

EN

The quickest elections in the contemporary history of Poland: Change of the electoral law between two rounds of the elections in June 1989

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Podczas półdemokratycznych wyborów parlamentarnych przeprowadzonych w czerwcu 1989 r. ujawniła się oczywista wada ordynacji wyborczej z 7 kwietnia 1989 r. Spośród 35 kandydatów z krajowej listy wyborczej tylko dwóch zostało wybranych na posłów na Sejm. Ordynacja nie określała natomiast sposobu obsadzenia pozostałych mandatów. Doszło wówczas do porozumienia pomiędzy przedstawicielami władzy i opozycji, w wyniku którego znowelizowano prawo wyborcze pomiędzy pierwszą a drugą turą głosowania. Autor przedstawia okoliczności wydania dekretu oraz uchwały Rady Państwa z 12 czerwca 1989 r., treść ich przepisów oraz wątpliwości co do ich legalności. Wyjątkowość przeprowadzonej zmiany prawa wyborczego polegała na tym, że pomiędzy pierwszą a drugą turą głosowania utworzono 33 nowe mandaty, zaś między ogłoszeniem zmian w ordynacji wyborczej a dniem głosowania minęło zaledwie pięć dni.

EN

Half-democratic parliamentary elections held in Poland in June 1989 revealed a gap in the election act of April 7, 1989. Only two candidates who ran on the national list were elected deputies, and 33 seats became vacant. In the electoral law there was no answer what to do in such situation. The representatives of the communist authorities and the democratic opposition found the compromise and the electoral law was changed between the first and the second round of elections. The author describes, how the decree and the resolution issued by the Council of the State on June 12, were prepared, presents their regulations and the serious doubts about their legality. The amendments to the election act created 33 new seats which were reserved for the government candidates, and there were only five days between promulgation of the new law and the day of the second round of the elections, so that situation was indeed extraordinary.

Keywords

PL

ordynacja wyborcza; przemiany ustrojowe 1989 r.; wybory czerwcowe; zmiana ordynacji w trakcie wyborów; Polska Rzeczpospolita Ludowa

EN

electoral law; constitutional changes in 1989; June elections; change of electoral law during elections; Polish People’s Republic

• Publisher: Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego / Oficyna Wydawnicza AFM KAAFM
• Journal: Studia z Dziejów Państwa i Prawa Polskiego
• Year: 2019
• Volume: 22
• Pages: 333-349

Contributors

author

Rakowski Maciej

• Uniwersytet Łódzki

Identifiers

DOI

10.34697/2450-6095-sdpipp-22-018