Dylematy terminologiczne współczesnej pedagogiki pracy

• Authors: Wołk Zdzisław

Title variants

EN

Terminological dilemmas in contemporary labour pedagogy

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Pedagogika pracy jest subdyscypliną pedagogiki szczególnie wrażliwą na przemiany cywilizacyjne. Jest to związane głównie z przemianami w obszarze pracy zawodowej, zachodzącymi od czasu wynalezienia maszyny parowej bardzo dynamicznie. Zmienia się wartościowanie pracy, jej rola i znaczenie w życiu ludzi, przede wszystkim jednak sposoby jej wykonywania. Drugim wyznacznikiem nietrwałości pedagogiki pracy jest edukacja do pracy. Wraz ze zmianami na rynku pracy i związanymi z tym oczekiwaniami wobec systemów oświaty modyfikacjom podlegają cele kształcenia zawodowego oraz formy jego realizacji. Zmiany zachodzące w pedagogice pracy wymagają aktualizowania systemu pojęć, którymi się ona posługuje. Jest to zadanie konieczne, jednakże bardzo złożone, bowiem pedagogika pracy pozostaje w ścisłym związku z innymi dyscyplinami wiedzy, więc jej język powinien być spójny z terminologią używaną w innych dziedzinach, a jednocześnie zawierać aspekty pedagogiczne. Złożoność problemu jest zauważalna już przy formułowaniu pojęć podstawowych: praca, zawód, kariera.

EN

Labour pedagogy is a subdiscipline of pedagogy particularly receptive to civilisation changes. It is mainly related to the changes in the area of professional work which have been in dynamic progress since the steam engine was invented. The value of work has been changing as well as its role and meaning in lives of people. However, the greatest changes are connected with the ways of performing professional work. The other determinant of changes within labour pedagogy is education for professional work. The aims of vocational education and forms of its implementation have been modified along with the changes in the labour market which create new expectations from the education systems. The changes in labour pedagogy require updating the system of concepts that are used. However the task is necessary, it is very complicated because labour pedagogy is in close connection with other scientific disciplines. It means that although the language should be consistent with the terminology used in other disciplines it has to contain specific pedagogical aspects. The complexity of the problem can be noticed even while formulating some basic concepts such as: professional work, profession, professional career.

Keywords

PL

pedagogika pracy; definicja; pojęcie; praca zawodowa; zawód; kariera zawodowa

EN

labour pedagogy; definition; concept; professional work; profession; professional career

• Publisher: Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego
• Journal: Relacje. Studia z nauk społecznych
• Year: 2018
• Issue: 5
• Pages: 103-115

Contributors

author

Wołk Zdzisław

• Uniwersytet Zielonogórski

References

• Adler R.B., Rosenfeld L.B., Proctor II R.F. (2006), Relacje interpersonalne. Proces porozumiewania się, Rebis, Poznań.
• Attali J. (2002), Słownik XXI wieku, Wydawnictwo Dolnośląskie, Wrocław.
• Bańka A. (1992), Psychologiczne doradztwo karier, Sprint, Poznań.
• Bauman Z. (2006), Płynna nowoczesność, Wydawnictwo Literackie, Kraków.
• Czarnecki K., Pietrulewicz B. (2010), Leksykon profesjologiczny, Wyższa Szkoła Humanitas, Sosnowiec.
• Drucker P.F. (1999), Społeczeństwo pokapitalistyczne, PWN, Warszawa.
• Furmanek W. (2008), Zarys humanistycznej teorii pracy (z perspektywy pedagogiki pracy), Toruń.
• Furmanek W. (2010), Przemiany przedmiotu badań we współczesnej pedagogice pracy, [w:] R. Gerlach (red.), Pedagogika pracy w perspektywie dyskursu o przyszłości, Wydawnictwo UKW, Bydgoszcz.
• Giddens A., Sutton P.W. (2012a), Socjologia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Giddens A., Sutton P.W. (2012b), Socjologia. Kluczowe pojęcia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Grobler A. (2006), Metodologia nauk, Wydawnictwo Ureus, Wydawnictwo Znak, Kraków.
• Jan Paweł II (1981), Encyklika Laborem exercens, Rzym–Watykan.
• Jeruszka U. (2016), Kompetencje. Aspekty teoretyczne i praktyczne, Difin, Warszawa.
• Kargul J. (2001), Obszary pozaformalnej i nieformalnej edukacji dorosłych. Przesłanki do budowy teorii edukacji całożyciowej, DSWE, Wrocław.
• Kotarbiński T. (1875), Traktat o dobrej robocie, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź.
• Kwiatkowski S.M. (2006), Pedagogika pracy, [w:] B. Śliwerski (red.), Pedagogika. Subdyscypliny wiedzy pedagogicznej, GWP, Gdańsk.
• Muszyński H. (1971), Wstęp do metodologii pedagogiki, PWN, Warszawa.
• Nowacki T.W. (1981), Pedagogika pracy, [w:] K. Korabiowska-Nowacka, T.W. Nowacki (red.), Pedagogika pracy, „Studia Pedagogiczne XLIII”, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź.
• Nowacki T.W. (2003), Zawodoznawstwo, ITE, Radom.
• Nowacki T.W. (2004), Leksykon pedagogiki pracy, ITE, Radom–Warszawa.
• Nowacki T.W. (2008), Praca ludzka. Analiza pojęcia, ITE –PIB, Radom.
• Nowacki T.W. (2010), Wybrane problemy pedagogiki pracy – między diagnozą prognozą, [w:] R. Gerlach (red.), Pedagogika pracy w perspektywie dyskursu o przyszłości, Wydawnictwo UKW, Bydgoszcz.
• Nowak S. (1985), Metodologia badań społecznych, PWN, Warszawa.
• Postman N. (1995), Technopol. Triumf techniki nad kulturą, PIW, Warszawa.
• Reduta M. (2015), Zawód, profesja i kultura profesjonalna, „Optimum Studia Ekonomiczne”, nr 2(74).
• Rifkin J. (2001), Koniec pracy. Schyłek siły roboczej na świecie i początek ery postrynkowej, Wydawnictwo Dolnośląskie, Wrocław.
• Słownik języka polskiego PWN (1988), t. I, PWN, Warszawa.
• Słownik kluczowych pojęć związanych z krajowym systemem kwalifikacji (2011), S. Sławiński (red.), Warszawa.
• Słownik wyrazów bliskoznacznych (1987), S. Skorupka (red.), Warszawa.
• Stańczyk P. (2013), Człowiek, wychowanie i praca w kapitalizmie. W stronę krytycznej pedagogiki pracy, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk.
• Szacka B. (2003), Wprowadzenie do socjologii, Warszawa.
• Szczepański J. (1972), Elementarne pojęcia socjologii, PWN, Warszawa.
• Szlosek F. (2015), Tożsamość pedagogiki pracy w kontekście przemian systemowych, Wydawnictwo Naukowe ITE – PIB Radom, Warszawa.
• Tatarkiewicz W. (1988), Dzieje sześciu pojęć. Sztuka. Piękno. Forma. Twórczość. Odtwórczość, przeżycie estetyczne, PWN, Warszawa.
• Toffler A. (1986), Trzecia fala, Zysk i S-ka, Warszawa.
• Wiatrowski Z. (2005), Podstawy pedagogiki pracy, Wydawnictwo UKW, Bydgoszcz.
• Wołk Z. (2009), Poradnictwo zawodowe wobec układu kształcenia ustawicznego i rozwoju zawodowego, [w:] G. Wieczorek (red.), Wybrane aspekty doradztwa zawodowego, Wydawnictwo „Śląsk”, Katowice.
• Wołk Z. (2017), Kultura pracy menedżera, Difin, Warszawa.