ON SOME STRIKING EXAMPLE OF JAN CZOCHRALSKI, AND HIS SCIENTIFIC ACHIEVEMENTS, ALLOWING TO UNDERLINE HIS YEAR 2013 IN POLAND

• Authors: Adam Gadomski

Title variants

EN

ON SOME STRIKING EXAMPLE OF JAN CZOCHRALSKI, AND HIS SCIENTIFIC ACHIEVEMENTS, ALLOWING TO UNDERLINE HIS YEAR 2013 IN POLAND

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

W pracy tej postawiono sobie pytanie, na które udzielono częściowej odpowiedzi, a mianowicie: do jakiego stopnia należałoby uważać postać Jana Czochralskiego, wybitnego i powszechnie znanego polskiego krystalografa, chemika oraz metaloznawcę, a także materiałoznawcę – jeśli posiłkować się jego dokonaniami naukowo-badawczymi – jako przedstawiciela metalurgii fizycznej (fizykochemicznej) lub traktować go jako („czystego”) chemika, pracującego zgodnie z arkanami tej dyscypliny z metalami i ich zawierającymi domieszki i/lub zanieczyszczenia stopami? Rzeczywista podstawa do sformułowania odpowiedzi na tak zadane intrygujące pytanie polega na tym, że badacz wykonywał z sukcesem swoje badania naukowe głównie na styku obszarów metaloznawstwa, gdzie kontekst fizykochemiczny przenika się z jego mechanicznym, ale również chemicznym odpowiednikiem, co podkreśla złożoność badanych przez niego układów, mających bardzo duże znaczenie praktyczne. Dokonano próby pokazania, że tak zaprojektowany typ badań powinien zostać opisany jako typ badań interdyscyplinarnych, w których manifestuje się synergizm poszczególnych (sub)dyscyplin, kształtujących te badania. Co zadziwiające, życie tego badacza w ówczesnym kontekście historycznym może stanowić gotowy zapis złożonego w swej naturze scenariusza, zawierającego sieć skomplikowanych wzajemnych połączeń jego indywidualnych aktywności życiowych, wskazujących na przyjmowanie przez niego wielu życiowych ról, jak choćby roli wynalazcy, profesora uniwersytetu, właściciela dóbr materialnych, inwestora, mecenasa sztuki, filantropa, jak również prawdziwie skromnego autora poezji czy też wreszcie męża i ojca trójki dzieci.

EN

A question has been addressed, and then partly answered, namely, to what degree Jan Czochralski, an eminent and well-recognized abroad Polish crystallographer, chemist, and metallurgist, also a material (metal) scientist, should, when based on his achievements in research, belong to (physicochemical) metallurgy, or ought to be recognized rather as a (“pure”) chemist, working in a chemical fashion with metals and their impurities-containing alloys. The actual ground for trying to answer the intriguing question, relies on the fact that he performed his research entirely within physicochemical, or speci- fically, mechanochemical metallurgy of complex as well as very practical material systems that he was able to resolve successfully by his treatments. Its has been attempted to show that his type of research should be described as interdisciplinary, thus, being synergistically intermingled amongst a few cross- disciplines of technological and basic research. Astonishingly, his historical-context sensitive life, can also be viewed as the one being well networked amongst many areas of his activity, drawing him as inventor, university professor, owner, investor, art supporter, philanthropist, as well as some truly modest poetry author, or finally, husband and father of three children.

Keywords

PL

interdyscyplinarne badania naukowe; synergizm badań naukowych; metalurgia fizyczna z krystalografią i chemią metali; sylwetka i biografia badacza; kontekst historyczny

EN

interdisciplinary scientific research; synergy of scientific research; physical metallurgy with metal crystallography and chemistry; researcher’s profile and biography; historical context

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Roczniki Filozoficzne
• Year: 2013
• Volume: 61
• Issue: 4
• Pages: 137-142

Contributors

author

Adam Gadomski

• Instytut Matematyki i Fizyki Uniwersytetu Technologiczno-Przyrodniczego im. J.J. Śniadeckich w Bydgoszczy

References

• Internet source, available from the Warsaw University of Technology, on the day of writing the article, at http://bcpw.bg.pw.edu.pl/dlibra/doccontent?id=3410&dirids=1.
• P. Prusak, Przywrócony Pamięci [translated from Polish as: Got Back to Recognition], Kcynia-Bydgoszcz: Wydawnictwo Pejzaż, 2013 (in Polish).
• J. Czochralski, Zeitschrift für physikalische Chemie 92, 219 (1918).
• J. Czochralski, Moderne Metallkunde in Theorie und Praxis. Berlin: Verlag Julius Springer, 1924 (in German).
• J. Czochralski, Zeitschrift für anorganische und allgemeine Chemie 144, 263 (1925).
• A. Gadomski, Europhysics News 35, 20 (2004); ibidem 42, 22 (2011).
• A. Gadomski, Chemik 57/1, 26 (2004).
• P. Tomaszewski, Powrót. Rzecz o Janie Czochralskim. Wrocław: Oficyna Wydawnicza ATUT & INTBiS PAN, 2012 (in Polish); English edition entitled “Jan Czochralski. Restored”. Wrocław: Oficyna Wydawnicza ATUT, 2013.