„Onegdaj w nocy Wieczność oczy me ujrzały” czyli o angielskiej poezji metafizycznej XVII wieku

• Authors: Marta Wiszniowska-Majchrzyk

Title variants

EN

"I saw Eternity the other night". On English metaphysical poetry of the seventeenth century

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Przedmiotem artykułu jest metafizyczna poezja angielska. Z wszechstronnego i bogatego dorobku poetów metafizycznych artykuł zarysowuje tylko jeden nurt, w którym poeci starali się przeniknąć nieprzeniknione i zrozumieć to, czego człowiek pojąć nie może rozumem. Poezję metafizyczną podzielono na poezję „wersji light” i „wersji hard”. Pierwsza jest poezją ‘przeżywającą’, pokazującą życie ludzkie, piękne, radosne, grzeszne i tragiczne, niestałe i umykające, pełne pułapek, upadków i wzlotów, ale też momentów ekstazy. Druga eksponuje cierpienie, bunt, refleksję nad losem człowieka oraz charakteryzuje się przeniesieniem dyskursu na wyższy poziom abstrakcji. W toku analiz okazało się, że mimo swej ograniczoności poznanie rozumowe nie zostało w niej zanegowane, mimo prób poznania tego, co przekracza rozum; jest ono przyrodzonym atrybutem człowieka.

EN

The subject of this paper is English metaphysical poetry. Of the rich and multifaceted corpus of the metaphysical poets the article outlines only one thread, in which the poets sought to fathom the things that are incapable of being understood by human reason. Metaphysical poetry was divided into “light” and “hard” versions. The former is the ‘experiencing’ poetry, showing human life as beautiful, sinful and tragic, unstable and fleeting, full of joy, of traps, of ups and downs, but also of ecstatic moments. The later version, however, presents suffering and rebellion, reflects upon man’s fate; it is also characterized by a higher level of abstraction. The analyses of particular texts show that English metaphysical poetry did not negate rational knowledge, despite the attempts to comprehend that which surpasses the human mind.

Keywords

PL

poezja; metafizyka; zawodność rozumu; intuicja

EN

poetry; metaphysics; fallibility of mind; intuition

• Publisher: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
• Journal: Studia Philosophiae Christianae
• Year: 2011
• Volume: 47
• Issue: 1
• Pages: 151-166

Contributors

author

Marta Wiszniowska-Majchrzyk

• Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, Instytut Filozofii, ul. Wóycickiego 1/3, 01-938 Warszawa, Poland