Kombatanci w systemie politycznym PRL 1944–1972.:... na przykładzie województwa śląskiego i Lubelszczyzny

• Authors: Bednarski Łukasz

Title variants

EN

Combatants in the political system of Polish People’s Republic (1944–1972) on the example of the Silesian and Lublin Voivodships

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

Polish United Workers Party. The event led to a gradual centralization of the social and political life which resulted in the imposition of unification of the eleven combatant organizations that were operating in the People’s Poland. In consequence, a combatant organization called Society of Fighters for Freedom and Democracy was created. In the time of the so-called “cult of personality”, combatants, those originating form the Home Army in particular, were persecuted by the security authorities of the Polish People’s Republic. They were not admitted to the Society of Fighters for Freedom and Democracy. If it happened that a soldier of the Home Army was a member of the Society he was sidelined by the influential activists of the Polish United Worker’s Party who belonged to the Society and originated from the People’s Army and the People’s Guard. The socio-political crisis that took place in 1956 considerably contributed to the change of the combatants’ situation in the political system of the People’s Republic of Poland. Many former soldiers of the Home Army left prisons, general liberalization of the political system took place. The soldiers of the Home Army started to demand political rehabilitation. The episode in the Lublin branch of the Society of Fighters for Freedom and Democracy can serve as an example of their rebirth after 1956. When the Lublin Society was reactivated on the basis of the former soldiers of the Home Army, the activists of the left-wing provenience were expelled from its voivodship boards. The 1960s were called the “Moczar’s period.” It was a period in the history of the combatants and the Society of Fighters for Freedom and Democracy in Poland when one of the most important fractions of the Polish United Worker’s Party (so-called “partisans”) started using combatants for the perty’s own political goals. Mieczysław Moczar was aware that he would not gather real support in the party. As the president of the Society of Fighters for Freedom and Democracy and the chairman of the Leading Council he gained the favour of combatant circles by, among others, increasing the number of benefits. It made easier for Moczar to fight for the leadership in the Central Committee of the Polish United Workers’ Party.

• Publisher: Uniwersytet Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
• Journal: Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Politologica
• Year: 2013
• Issue: 10
• Pages: 113-130

Contributors

author

Bednarski Łukasz

• Uniwersytet im. Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie

References

• Balbus T., Służył nam bez zastrzeżeń i skrupułów. Druga twarz byłego szefa Oddziału Obszaru Lwowskiego ppłk. Henryka Pohoskiego „Walerego” vel „Szpinalskiego”, „Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989” 2004, nr 1, Warszawa.
• Bednarski Ł., Lubelski Związek Bojowników o Wolność i Demokrację w okresie stalinowskim 1949–1953, „Rocznik Lubelski”, t. XXXVII, red. R. Litwiński, Lublin 2011.
• Bednarski Ł., Polski Październik 1956 a lubelski Związek Bojowników o Wolność i Demokrację, „Pamięć i Sprawiedliwość” 2012, nr 19.
• Bednarski Ł., Służba Bezpieczeństwa i Komitet Wojewódzki PZPR wobec kombatantów lubelskiego Związku Bojowników o Wolność i Demokrację w 1957 r., [w:] Materiały IV Letniej
• Szkoły Historii Najnowszej IPN, red. N. Jarska, T. Kozłowski, wstęp Ł. Kamiński, Warszawa 2011.
• Bednarski Ł., ZBoWiD w okresie odwilży popaździernikowej 1956–1959, „Annales UMCS” 2010, sec. F, vol. LXV, z. 2.
• Eisler J., Marzec 1968. Geneza, przebieg, konsekwencje, Warszawa 1991, s. 471.
• Eisler J., Polski rok 1968, Warszawa 2006.
• Friszke A., Polska. Losy Państwa i narodu. 1939–1989, Warszawa 2003.
• Friszke A., Przystosowanie i opór. Studia z dziejów PRL, Warszawa 2007.
• Jędruszczak M., Jak powstaje legenda?, „Za wolność i lud” 1981.
• K.M. [Karol Małcużyński], Na spotkanie ludziom z AK, Warszawa 1956.
• Lesiakowski K., Mieczysław Moczar „Mietek”. Biografia polityczna, Warszawa 1998.
• Marszalec J., Na „spotkanie” ludziom z AK. Służba Bezpieczeństwa wobec środowisk akowskich po 1956 r. na Wybrzeżu Gdańskim, „Pamięć i Sprawiedliwość” 2005, nr 1.
• Nowak Jeziorański J., Wojna w eterze, Kraków 2005.
• Stola D., Kampania antysyjonistyczna w Polsce 1968–1969, Warszawa 2000.
• Szlachcic F., Gorzki smak władzy. Wspomnienia, Warszawa 1990.

Notes

PL

Łukasz Bednarski historyk; doktorant w Instytucie Historii Uniwersytetu im. Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Zajmuje się historią społeczną i polityczną PRL ze szczególnym uwzględnieniem inwigilacji byłych członków podziemia antykomunistycznego i środowiska kombatanckiego w PRL. Opublikował m.in. Lubelski Związek Bojowników o Wolność i Demokrację w okresie stalinowskim 1949–1953, „Rocznik Lubelski”, t. XXXVIII, red. R. Litwiński, Lublin 2011; Służba Bezpieczeństwa i Komitet Wojewódzki PZPR wobec kombatantów Lubelskiego Związku Bojowników o Wolność i Demokrację w 1957 r., [w:] Materiały IV Letniej Szkoły Historii Najnowszej 2010, red. N. Jarska, T. Kozłowski, wstęp Ł. Kamiński, Warszawa 2011.