Kazimierz Rzepecki – idealista i mąż nieidealny Izabeli Moszczeńskiej

• Authors: Siwiec Agata

Title variants

EN

Kazimierz Rzepecki, an idealist and not an ideal man of Izabela Moszczeńska

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Historia małżeństwa Izabeli Rzepeckiej z Moszczeńskich (1846–1941) – polskiej publicystki, działaczki oświatowej, politycznej i emancypacyjnej – i Kazimierza Rzepeckiego (1866–1902) – publicysty i działacza społecznego – obrazuje proces przekształcania się na przełomie XIX i XX wieku rodziny typu patriarchalnego, szlacheckiego czy mieszczańskiego w rodzinę partnerską. W ramach tego nowego, demokratycznego modelu, pojawiającego się najszybciej w środowisku inteligencji lewicowej, przedefiniowane zostały role kobiety i mężczyzny, np. upowszechniającemu się zjawisku pracy zawodowej kobiety towarzyszyło zjawisko ocieplania się emocjonalnego obrazu mężczyzny. Jednak – jak wynika ze wspomnień Moszczeńskiej – przekształcanie się tradycyjnego modelu kobiecości w nowoczesny model emancypantki przebiegało mniej dramatycznie niż kryzys męskości1.

EN

The history of Izabela Rzepecka’s, nee Moszczeńska’s (1864–1941, a Polish publicist, an educational, political, and emancipatory activist), marriage with Kazimierz Rzepecki (1866–1902, a publicist, and a social activist) illustrates the process of transformation of a patriarchal, noble, or bourgeois model of a family into a family, which, at the turn of the nineteenth and the twentieth century, was set on the grounds of partnership. Under the new, democratic model of a family, followed more willingly by left-wing intellectuals, the traditional gender roles of men and women have been redefined by, for example, the fact that the popularization of women’s professional activity was accompanied by the process of warming up of a man’s emotional image. However, as it is apparent from the memories of Moszczeńska, the transformation of a traditional standard of femininity into a modern model of a suffragist took less dramatic course than a crisis of masculinity.

Keywords

PL

kultura polska drugiej połowy XIX wieku i pierwszej połowy XX wieku; polski ruch emancypacyjny, Izabela Moszczeńska; Kazimierz Rzepecki

EN

Izabela Moszczeńska; Kazimierz Rzepecki; Polish emancipation movement; Polish culture of the second half of the 19th century and the first half of the 20th century

• Publisher: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
• Journal: Autobiografia. Literatura. Kultura. Media
• Year: 2016
• Issue: 1(6)
• Pages: 191–198

Contributors

author

Siwiec Agata

• Uniwersytet Szczeciński

References

• Bołdyrew, Aneta. „Obyczajowe aspekty kojarzenia małżeństw w rodzinie polskiej w wyższych grupach społecznych w drugiej połowie XIX i na początku XX wieku”. Piotrkowskie Zeszyty Historyczne, t. 11, 21–41. Piotrków Trybunalski: Wydawnictwo Instytutu Historii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach, Filia w Piotrkowie Trybunalskim, 2010. Paczoska, Ewa. „Idea czystości i piekło mężczyzn w literaturze drugiej połowy XIX wieku”. W: Kobiety i rewolucja obyczajowa. Społeczno-kulturowe aspekty seksualności. Wiek XIX i XX, red. Anna Żarnowska, Andrzej Szwarc 55–71. Warszawa: Wydawnictwo DiG, 2006. Dufrat, Joanna. Kobiety w kręgu lewicy niepodległościowej: od Ligi Kobiet Pogotowia Wojennego do Ochotniczej Legii Kobiet (1908–1918/1919). Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2001. Moszczeńska, Izabela. Wspomnienia i listy Izy Moszczeńskiej-Rzepeckiej, red. Hanna Pohoska. Warszawa: Wydawnictwo Biblioteki Uniwersytetu Warszawskiego, 2006. Sierakowska, Katarzyna. Rodzice, dzieci, dziadkowie… Wielkomiejska rodzina inteligencka w Polsce 1918–1939. Warszawa: Wydawnictwo DiG, 2003. Polski słownik biograficzny, t. 22, red. Henryk Markiewicz, Emanuel Roztworowski. Wrocław: Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, 1977.

Identifiers

ISSN

2353-8694

DOI

10.18276/au.2016.1.6-13