W poszukiwaniu istoty faszyzmu

• Authors: Tomasiewicz Jarosław

Title variants

EN

Seeking the essence of fascism

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

Fascism has never created homogeneous doctrine or ideology. We have to speak about fascisms in plural. Fascisms from the very beginning were distinguished by great diversity. As nationalistic ideologies they should naturally reveal in national variants, which were additionally overlapped by internal diversity - within every nation we can find several competing mutations. As a result, trying to define fascism we would always find ourselves between Scylla of excessive narrowing of idea (in extreme terms - only to the Italian fascism) and Charybdis of excessive extension to everything, that is showing whatsoever similarity with original. In the article „Seeking the essence of fascism” author shows the origins of fas­cism, looking for common elements in fascisims and characterizes the naturę of fascist worldview. Finally author states that we cannot find attributes, characteristic only for fascism. Even the obvious criminality of fascism can be compared with the crimes of totalitarian regimes. Author notes, that about fascism as a unique phenomenon we can speak only in the sense of specific fusion of peculiarities characteristic to other phenomenon.

Keywords

PL

Faszyzm; doktryny polityczne; myśl polityczna

• Publisher: Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
• Journal: Historia i Polityka
• Year: 2010
• Issue: 2/3(9/10)
• Pages: 122-137

Contributors

author

Tomasiewicz Jarosław

• Uniwersytet Śląski

References

• Anti-Neoist Defamations In Canada and England, Re:Action 1994, no. 1.
• Armstrong K., W imię Boga, Warszawa 2005.
• Baumgarth Ch., Futuryzm, Warszawa 1987, s. 200-206.
• Białek T., Terroryzm - manipulacja strachem, Warszawa 2005, s. 127-128
• Borejsza J., Rzym a wspólnota faszystowska. O penetracji faszyzmu włoskiego w Europie Środkowej, Południowej i Wschodniej, Warszawa 1981, s. 224.
• Cegielski P., Narodowy socjalizm po szwedzku, Gazeta Wyborcza, 5.03.1997.
• Courtois S., i in., Czarna księga komunizmu. Zbrodnie, terror, prześladowania, Warszawa 2001.
• Deschner G., Reinhard Heydrich - namiestnik władzy totalitarnej, Warszawa 2000.
• Dick P.K., Człowiek z Wysokiego Zamku, Warszawa 1991, s. 27.
• Eatwall R., Faszyzm. Historia, Poznań 1999, s. 52, 133, 302.
• Eisler J., Od monarchizmu do faszyzmu. Koncepcje polityczno-społeczne prawicy francuskiej 1918-1940, Warszawa 1987, s. 75-77, 221.
• Faszyzm nie jest historią, Akcja, 9.11.1994.
• Gabiś T., Konserwatywna Rewolucja, Fronda 1997, nr 8.
• Gerhard J., Zoolityka, Warszawa 1965, s. 202.
• Goovaerts F., Georges Vacher de Lapouge. Socialist en racist, Teksten, kommentaren en studies 1993, no. 72.
• Grott B., Nacjonalizm chrześcijański. Myśl społeczno-państwowa formacji narodowo-katolickiej w Drugiej Rzeczypospolitej, Kraków 1991, s. 221-228, 248.
• Grott O., Faszyści i narodowi socjaliści w Polsce, Kraków 2007, s. 13-39.
• Grunberger, R. Historia społeczna Trzeciej Rzeszy, Warszawa 1987, t.1, s. 254-255, 257, 259-261, 247.
• Hitler A., Rozmowy przy stole 1941-1944, Warszawa 1996, s. 93, 123, 282, 368, 408, 413.
• Italy Elected Social-Fascists, MIM Notes 1994, no. 91.
• Labor aristocracy news, MIM Notes 1994, no. 95.
• Jedynak S., Naród - społeczeństwo - państwo. Studia z filozofii społecznej XIX i XX wieku, Warszawa 2002, s. 102.
• Johnson P., Historia polityczna świata od lat dwudziestych do osiemdziesiątych, 1.1, Warszawa 1989, s. 243.
• Junge Freiheit, Stańczyk. 1993, nr 1.
• London J., Martin Eden, Warszawa 1969, s. 348-349.
• Majchrowski J.M., Szkice z historii polskiej prawicy politycznej lat Drugiej Rzeczypospolitej, Kraków 1986, s. 92-94.
• Markiewicz S., Chrześcijaństwo a związki zawodowe, Warszawa 1985, s. 133-134.
• Mar¬kiewicz S., Ewolucja społecznej doktryny kościoła, Warszawa 1983, s. 63.
• McGlynn B., Workers World Party: Worms On Their Mind, Love & Rage 1992, no. 3.
• Mussolini B., Doktryna faszyzmu, Poznań-Łódź 1992, s. 37.
• Nazizm, Trzecia Rzesza a procesy modernizacji, red. H. Orłowski, Poznań 2000, s. 51.
• Pareto V., Uczucia i działania. Fragmenty socjologiczne, Warszawa 1994, s. 20-26, 49-58.
• Piskozub A., Faszyzm jako ideologia kontestacji, Arcana 2000, nr 34.
• Rees P., Biographical Dictionary of the Extreme Right Since 1890, New York-London 1990, s. 149, 398.
• Reuth R.G., Goebbels. Warszawa 1996, s. 109,145.
• Ritzer R., Macdonaldyzacja społeczeństwa, Warszawa 1997.
• Rogger H., Was There A Rusian Fascism? The Union of Russian People, Journal of Modern History, 1964, nr 36.
• Ruud Ch., Stiepanow S., Strach. Tajna policja carów, Warszawa 2001, s. 148-174, 350, 374, 406-408.
• Ryszka F., Noc i mgła. Niemcy w okresie hitlerowskim, Wrocław-Warszawa-Kraków 1966, s. 372-373.
• Ryszka F., Państwo stanu wyjątkowego. Rzecz o systemie pastwa i prawa Trzeciej Rzeszy, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk-Łódź 1985, s. 295-296, 314, 373.
• Sierpowski S., Faszyzm we Włoszech 1919-1926, Wrocław-Warszawa-Kraków-Gdańsk 1973, s. 23-26, 146, 147 149, 160, 229, 233.
• Skarżyński R., Konserwatyzm. Zarys dziejów filozofii politycznej, Warszawa 1998, s. 208.
• Smith D.M., Mussolini, Warszawa 1994, s. 188, s. 152-153, 162-163, 283-285.
• Sternhell Z., The Birth of Fascist Ideology. From Cultural Rebellion to Political Revolution, Princeton 1994, s. 86-89
• Tatarkiewicz W., Historia filozofii, t. III, Warszawa 1981, s. 213.
• Tokarczyk R., Współczesne doktryny polityczne, Kraków 1999, s. 361-363, 373.
• Tokarczyk R., Współczesne doktryny polityczne, Lublin 1975, s. 79.
• Tomasiewicz J., Al-Islam huwa al-hall? Egipskie Bractwo Muzułmańskie - zagrożenie czy szansa demokracji? [w:] Świat arabski w procesie przemian. Zmiany społeczne i kulturowe oraz reformy po¬lityczne, red. A. Kapiszewski, Kraków 2008.
• Tomasiewicz J., Między faszyzmem a anarchizmem - nowe idee dla Nowej Ery, Pyskowice 2000.
• Weber E., Faszyzm jako połączenie prawicy i lewicy [w:] Faszyzmy europejskie (1922-1945) w oczach współczesnych i historyków, red. J. Borejsza, Warszawa 1979, s. 327-328.
• Wolan A., Bolszewicka polityka narodowościowa, Dziś 1992, nr 9.
• Zamojski J.E., Francja na rozdrożu 1943-1944. Walka o kształt ustrojowy przyszłej Francji, Warszawa 1992, s. 16.

Identifiers

DOI

http://dx.doi.org/10.12775/1410