Środowisko rodzinne a zachowania ryzykowne dzieci i młodzieży

• Authors: Lidia Pietruszka

Title variants

EN

The influence of Family Environment on Hazardous Behaviour of Children and Youth

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Rodzina jest najbardziej naturalnym miejscem realizowania się i rozwoju jako osoby. Z drugiej jednak strony, dysfunkcyjne, a tym bardziej patologiczne środowisko rodzinne może być przestrzenią, która w największym stopniu utrudnia młodym zajęcie dojrzałej postawy wobec życia. Istnieje bowiem ścisły związek między niekorzystnym kontekstem rodzinnym a błędną postawą dzieci i młodzieży wobec różnego rodzaju zachowań ryzykownych. Mając zatem na uwadze szereg przemian i zagrożeń związanych z funkcjonowaniem współczesnej rodziny, do których wzmiankowo nawiązuje autor artykułu, podjęto próbę określenia ich znaczenia dla całokształtu życia dorastającego pokolenia. Prowadzone poszukiwania opierają się na analizie kategorii ryzyka oraz analizie poszczególnych zaburzeń w funkcjonowaniu środowiska rodzinnego i ich konsekwencji. Artykuł stanowi jednocześnie próbę wskazania podstawowych zasad profilaktyki w kontekście zagrożeń współczesnego dzieciństwa oraz sygnalizuje sposoby wyrównywania braków i zaniedbań, jakie pojawiają się na skutek zjawisk patologicznych w życiu dzieci i młodzieży.

EN

Family is the most natural environment for self-realization and development as a person. On the other hand, the dysfunctional, or even the pathological family environment, may constitute the space, which in the greatest degree, hinders young people from shaping the mature attitude towards life. There exists a close relation between the unfavourable family context and wrong attitude of children and adolescents to all kinds of risky behaviours. For this reason, while taking into consideration the set of changes and dangers, which are related to the functioning of modern family (to which alludes also the author of the following article), there has been made an attempt to assess their influence on the shape of life of the younger generation. The research conducted is based on the analysis of the risk category as well as the analysis of individual disturbances in functioning of family environment and their consequences. The article, at the same time, constitutes an attempt to indicate the basic principles of prophylaxis in the context of modern childhood and points the ways of equalizing lacks and failures appearing as a result of pathological phenomena in children and adolescents lives.

Keywords

PL

rodzina; dzieciństwo; zagrożenie; zachowanie ryzykowne; zjawiska patologiczne; profilaktyka

EN

family; childhood; danger; risky behaviour; pathological phenomena; prophylaxis

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Roczniki Pedagogiczne
• Year: 2014
• Volume: 6(42)
• Issue: 4
• Pages: 51-68

Contributors

author

Lidia Pietruszka

• Katedra Pedagogiki Opiekuńczej, Instytut Pedagogiki Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II

References

• Brągiel J., Kawula S.: Więzi społeczne w rodzinie, w: Pedagogika rodziny. Obszary i panorama problematyki, red. S. Kawula, J. Brągiel, A.W. Janke, Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek 2009, s. 115-134.
• Brągiel J.: Zagadnienie przemocy wobec dziecka w rodzinie, w: Pedagogika rodziny. Obszary i panorama problematyki, red. S. Kawula, J. Brągiel, A.W. Janke, Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek 2009, s.285-301.
• Dąbrowski Z.: Pedagogika opiekuńcza w zarysie, t. II, Olsztyn: Wydawnictwo UWM 2006.
• Dziewiecki M.: Nowoczesna profilaktyka uzależnień, Kielce: Wydawnictwo Jedność 2001.
• Gajdamowicz H.: Rodzina jako środowisko wychowania moralno-społecznego, w: Wsłużbie dziecku, red. J. Wilk, t. II, Lublin: Poligrafia Inspektoratu Towarzystwa Salezjańskiego 2003, s. 7-19.
• Głodne dzieci w Polsce, red. Cz. Kępski, Lublin: Wydawnictwo KUL 2011.
• Grzeszkiewicz B.: Dzieciństwo nierównych szans, w: Dziecko – sukcesy i porażki, red. R. Piwowarski, Warszawa: Instytut Badań Edukacyjnych 2007, s. 62-70.
• Kawula S.: Rodzina o skumulowanych czynnikach patogennych, w: Pedagogika rodziny. Obszary i panorama problematyki, red. S. Kawula, J.Brągiel, A.W. Janke, Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek 2009, s.135-172.
• Lendzion A.: Patologia środowiska życia dziecka, w: Dziecko w przestrzeni życia społecznego, red. J. Daszykowska, A. Łuczyński, Stalowa Wola: KUL Wydział Zamiejscowy Nauk o Społeczeństwie 2013, s. 129-154.
• Matejek J.: Działalność ośrodków adopcyjno-opiekuńczych w procesie przygotowania i wspierania rodzin zastępczych, Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej 2008.
• McWhirterJ., McWhirterB., McWhirterA.M., Mc WhirterE.H.: Zagrożona młodzież. Ujęcie kompleksowe dla pracowników poradni, nauczycieli, psychologów i pracowników socjalnych, przeł. H. Grzegołowska-Klarkowska, A.Basaj, Warszawa: Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych 2001.
• Praktyczny słownik terminów i zwrotów bliskoznacznych, red. A.Latusek, Kraków: Wydawnictwo Zielona Sowa 2003.
• SorkowiczA., WronaS.: Pomoc rodzinie ubogiej w świetle literatury przedmiotu i przepisów prawnych, w: Pomoc społeczna. Praca socjalna. Teoria i praktyka, red. K.Marzec-Holka, t. II, Bydgoszcz: Wydawnictwo Akademii Bydgoskiej im. Kazimierza Wielkiego 2003, s.657-665.
• Szymańska J.: Programy profilaktyczne. Podstawy profesjonalnej psychoprofilaktyki, Warszawa: Centrum Medyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej 2000.
• Ustawa z dn. 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej, tekst jednolity: Dz.U. z 2008r.
• Wach T.: Resocjalizacja nieletnich sprawców gwałtownych czynów zabronionych, Lublin: Wydawnictwo KUL 2009.
• W alc W.: „Emocjonalnie głodne” dzieci w Polsce, w: Głodne dzieci w Polsce, red. Cz.Kępski, Lublin: Wydawnictwo KUL 2011, s. 115-129.
• Zwoliński A.: Krzywdzone dzieci, Kraków: Wydawnictwo WAM 2012.