Kancelaria królewska Stanisława Leszczyńskiego z lat 1705-1710. Zarys problemu

• Authors: Hadrian Ciechanowski

Title variants

EN

The royal chancery of Stanislaus Leszczyński in 1705–1710. Outline of the issue

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Artykuł stanowi zarys problemu organizacji kancelarii koronnej działającej w czasie panowania Stanisława Leszczyńskiego. W pierwszej części artykułu autor maluje obraz władcy oraz czasów, w jakich przyszło mu panować. Następnie przedstawia organizację kancelarii: jej powstanie, rytm pracy i personel. W ostatniej części omawia natomiast, nieistniejącą obecnie, Metrykę Koronną spisywaną podczas panowania Leszczyńskiego oraz przyczyny jej zniszczenia. Artykuł stanowi próbę zmierzenia się z zagadnieniem kancelarii Stanisława I.

EN

The article is an outline of the problem of organization of the Crown chancery in the years of the reign of Stanislaus Leszczyński. In the first part of the article, the author presents the picture of the king and the times of his reign. Next, he depicts the organization of the chancery: its beginnings, work rhythm and staff. In the last part of the article, the author describes the Crown Metrica written during the reign of Leszczyński, currently not existing, and reasons of its destruction. The article is an attempt to describe the chancery of Stanislaus I.

Keywords

PL

kancelaria królewska w Polsce; kancelaria koronna; Metryka Koronna; Stanisław Leszczyński

EN

royal chancery; Stanislaus Leszczyński

• Publisher: Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
• Journal: Archiwa – Kancelarie – Zbiory
• Year: 2016
• Issue: 7(9)
• Pages: 145-162

Dates

published

2017

Contributors

author

Hadrian Ciechanowski

• Archiwum Państwowe w Toruniu

References

• Akta sejmikowe województw poznańskiego i kaliskiego. Lata 1696-1732, wyd. M. Zwierzykowski, Poznań 2008.
• Ciechanowski H., Kancelaria Stanisława Leszczyńskiego jako problem badawczy, „Scriptor Nowy”, nr 4, 2013.
• Ciechanowski H., Między istnieniem a nieistnieniem. Metryka Koronna Stanisława Leszczyńskiego, [w:] Belliculum Diplomaticum V Lublinense. Dokumenty kancelarie i archiwa między wschodem i zachodem Europy, red. A. Górak, M. Szabaciuk, Lublin 2014.
• Cieślak E., Stanisław Leszczyński, Wrocław - Warszawa - Kraków 1994.
• Chorążyczewski W., Polska kancelaria królewska w XVI w. jako problem badawczy, „Archeion”, t. 101, 2000.
• Krzyżaniakowa J., Kancelaria królewska Władysława Jagiełły. Studium z dziejów kultury politycznej Polski w XV wieku, cz. 1, Poznań 1972.
• Feldman J., Stanisław Leszczyński, Warszawa 1959.
• Gierowski J., Jabłonowski Jan Stanisław h. Prus III, [w:] Polski słownik biograficzny, t. 10, red. K. Lepszy, Wrocław - Warszawa - Kraków 1962-1964.
• Hlebionek M., Nowożytne pieczęcie królów polskich, [w:] Polska kancelaria królewska czasów nowożytnych między władzą a społeczeństwem. Materiały konferencji naukowej, Toruń 18 kwietnia 2002 roku, red. W. Chorążyczewski, W. Krawczuk, Toruń 2003.
• Juozapo Mykolo Karpio „Ganytojiskas laiskas Zemaiciu vyskupijos dvasininkams", oprac. A. Pacevicius, Vacys Vaivada, Vilnius 2013.
• Krawczuk W., Metrykanci koronni. Rozwój registratury centralnej od XVI do XVIII w., Kraków 2002.
• Krawczuk W., Problemy badawcze kancelarii koronnej na przykładzie kancelarii Zygmunta III Wazy, [w:] Tradycje i perspektywy nauk pomocniczych historii w Polsce. Materiały z sympozjum w Uniwersytecie Jagiellońskim dnia 21-22 października 1993 roku profesorowi Zbigniewowi Perzanowskiemu przypisane, red. M. Rokosz, Kraków 1995.
• Link-Lenczowski A., Poniatowski Stanisław h. Ciołek, [w:] Polski słownik biograficzny, t. 27, red. E. Rostworowski, Wrocław 1983.
• Метрика ВКЛ (Литовская Метрика), http://starbel.narod.ru/metrika/rgada190.htm
• (dostęp: 28 VIII 2016 r.).
• Pomian K., Historia. Nauka wobec pamięci, Lublin 2006.
• Porazinski J., „Epiphaniae Poloniae”. Orientacje i postawy polityczne szlachty polskiej w dobie wielkiej wojny północnej (1702-1710), Toruń 1999.
• Porazinski J., Restauracja rządów Augusta II w Rzeczpospolitej w 1709-1710 roku. Problemy ustrojowe i prawne, [w:] Polska - Saksonia w czasach unii (1697-1763). Próba nowego spojrzenia, red. K. Bartkiewicz, Zielona Góra 1998.
• Rosa A., Elementy samoświadectwa personelu kancelaryjnego w dokumentach i księgach kancelarii koronnej, [w:] Polska kancelaria królewska między władzą a społeczeństwem, t. 4, red. W. Chorążyczewski, W. Krawczuk, Warszawa 2011.
• Staszewski J., August II, Warszawa 1986.
• Tomczak A., Kilka uwag o kancelarii królewskiej w drugiej połowie XVI w. (na marginesie nowego z r. 1960 wydania „Cancellarius sive de dignitate...” R. Heidensteina), „Archeion”, t. 37, 1962.
• Urzędnicy centralni i nadworni dawnej Polski XIV-XVIII wieku, red. A. Gąsiorowski, Kórnik 1992.
• Volumina Legum. Prawa, konstytucye y przywileie Królestwa Polskiego, Wielkiego Xięstwa Litewskiego y wszystkich prowincyi należących na walnych seymiech koronnych od Seymu Wiślickiego roku pańskiego 1347 aż do ostatniego Seymu uchwalone, vol. 4: ab anno 1697 ad annum 1736, Petersburg 1860.

Identifiers

DOI

10.12775/AKZ.2016.009