Pomiędzy Wschodem i Zachodem. Mennictwo ośrodków Rodos w okresach archaicznym i klasycznym

• Authors: Mielczarek Mariusz

Title variants

EN

Between East and West. Coinage of the Rhodian poleis in the Archaic and Classical periods

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Położona u wybrzeży Azji Mniejszej wyspa Rodos jest terenem, na którym w starożytności ścierały się wpływy kulturowe i ekonomiczne płynące z Azji Mniejszej oraz ze świata greckiego. Sytuacja ta widoczna jest w mennictwie ośrodków rodyjskich w okresach archaicznym i klasycznym. Trzy rodyjskie poleis, Ialysos, Lindos i Kamiros emitowały własne monety od ostatniej ćwierci VI w. p.n.e. do 408/407 r. p.n.e., tj. do czasu założenia miasta Rodos. Ikonografia monetarna oraz systemy wagowe, w których wybijano monety odzwierciedlają zmiany polityczne i powiązania gospodarcze. Na produkcję monetarną istotny wpływ wywarły powiązania handlowe – przez Rodos prowadziły szlaki handlowe wiążące Grecję z Azja Mniejszą, Lewantem i Egiptem. Sytuacja ta znalazła swoje odbicie w rozlokowaniu skarbów zawierających monety ośrodków rodyjskich. Szczególny charakter ma dyskusja nad produkowanymi na Rodos monetami elektronowymi.

EN

The island of Rhodes, situated near Asia Minor, was an area in which cultural and economic influences from Asia Minor and the Greek world met in Antiquity. Effects of this situation are visible in the coinages of the Rhodian poleis in the Archaic and Classical periods. Ialysos, Lindos and Kamiros issued coins from the last quarter of the 6th century BC to 408/407 BC, i.e. to the time of founding of the city of Rhodes. The history of the coinage of each city is discussed. Coin iconography and different weight systems used in coin production are related to the prevailing political and economic situation. The trade connections of the three Rhodian poleis with Asia Minor, the Levant and Egypt also had a strong influenced on Rhodian coinage. These trade relations well attested by the location of coin hoards consisting of coins of Ialysos, Lindos and Kamiros. Special attention is given to the electrum coins minted by the Rhodian poleis. A special topic of the discussion is the reasons why electrum coinage was produced.

Keywords

PL

starożytna Grecja; Rodos; monety; powiązania handlowe; okres archaiczny; okres klasyczny

EN

Ancient Greece; Rhodes; coins; trade relations; Archaic period; Classical period

• Publisher: Łódzkie Towarzystwo Naukowe, Stowarzyszenie
• Journal: Acta Archaeologica Lodziensia
• Year: 2015
• Volume: 61
• Pages: 13-22

Dates

published

2015

Contributors

author

Mielczarek Mariusz

• Instytut Archeologii i Etnologii PAN

References

• CH – Coin Hoards, I- . London 1975-
• IACP – M.H. Hansen i Th.H. Nielsen (eds.), An Inventory of Archaic and Classical Poleis. Oxford 2004.
• IGCH – M. Thompson, O. Mørkholm, C.M. Kraay (eds.), An Inventory of Greek Coin Hoards. New York 1973.
• Rhodes – A. Coulié i M. Filimonos-Tsopotou (eds.) przy współpracy: S. Padel-Imbaud i V. Patsiada, Rhodes une île grecque aux portes de l’Orient XVe-Ve siècle avant J.-C. Paris 2014.
• Alfen van P. 2012. Problems in the political economy of Archaic Greek coinage. „Notae Numismaticae/Zapiski Numizmatyczne” 7, 13-36.
• Apostolou E. 2002. Rhodes hellénistique. Les trésors et la circulation monétaire. „ΕΥΛΙΜΕΝΗ” 3, 117-182.
• Αποστόλου Ε. [Apostolou E.] 2006. Το νόμισμα στα Δωδεκάνησα και τη μικρασιατική τους περαία. W: Το νόμισμα στα Δωδεκάνησα και τη μικρασιατική τους περαία. „ỏβολός” 8, 33-44.
• Ashton R. 1993. A revised arrangement on the earliest coinage of Rhodes. W: M. Price, A. Burnett, R. Bland (eds.), Essays in Honour of Robert Carson and Kenneth Jenkins. London, 9-15.
• Barron J.P. 1964. The sixth-century tyranny at Samos. „Classical Quarterly” 14.2, 210-229.
• Barron J.P. 1966. The Silver Coins of Samos. London.
• Berve G. [Berve H.] 1997. Tirany Grecii. Rostov na Donu [ros. tłum. książki Die Tyrannis bei den Griechen. München 1996].
• Bichler R. 2014. Der Antagonismus von Asien und Europa – eine historiographische Konzeption aus Kleinasien? W: J. Fischer i E. Trinkl (eds.), Der Beitrag Kleinasiens zur Kultur- und Geistesgeschichte der griechisch-römische Antike. Wien, 9-20.
• Bresson A. 1980. L’Hellénion et le statut de Naucratis (VIe-IVe siècle a.C.). „Dialogues d’Histoire Ancienne” 6.1, 291-349 [reed. Bresson 2000].
• Bresson A. 1981. Note rhodiennes I. Monnaies a palmette. „Revue des Etudes Anciennes” 83, 211-226.
• Bresson A. 1993. La circulation monétaire rhodienne jusqu’en 166. „Dialogues d’Histoire Ancienne” 19.1, 119-169.
• Bresson A. 1999. Rhodes and Lycia in Hellenistic Times. W: V. Gabrielsen et alia (eds.), Hellenistic Rhodes: Politics, Culture, and Society. Aarhus, 98-131.
• Bresson A. 2000. La cité marchande. Bordeaux.
• Bresson A. 2009. Electrum coins, currency exchange and transaction coast in Archaic and Classical Greece. „Revue Belge de Numismatique” 155, 71-80.
• Bresson A. 2011. Grain from Cyrene. W: Z. Archibald, J.K. Davies i V. Gabrielsen (eds.), The Economies of Hellenistic Societes. Third to First Centurie BC. Oxford, 66-95.
• Cahn H. 1957. Die archaischen Silberstatere von Lindos. W: K. Schauenburg (ed.), Charites. Studien zur Altertumswissenschaft. Bonn, 18-26.
• Cahn H.A. 1970. Knidos. Die Münzen des sechsten und des fünften Jahrhunderts v. Chr. [Berlin Antike Münzen und Geschnittene Steine IV].
• Carradice I. i Price M. 1988. Coinage in the Greek World. London.
• Figueira Th. 1998. The Power of Money. Coinage and Politics in the Athenian Empire. Philadelphia.
• Francis E.D. i Vickers M. 1984a. Green Goddess: A gift to Lindos from Amasis of Egypt. „American Journal of Archaeology” 88,
• 68-69.
• Francis E.D. i Vickers M. 1984b. Amasis and Lindos. „British Institute of Classical Studies” 32, 119-130.
• Fried S. 1987. The decadrachm hoard: an introduction. W: I. Carradice (ed.), Coinage and Administration in the Athenian and Persoan Empires. The Ninth Oxford Symposium on Coinage and Monetary History. Oxford, 1-19 [BAR Int.
• Ser. 343].
• Frolova N.A. 2004. Die frühe Münzprägung vom Kimmerischen Bosporos (Mitte 6. bis Anfang 4. Jh. V. Chr.). Die Münzen der Städte Pantikapaion, Theodosia, Nymphaion und Phanagoria sowie der Sinder. Berlin.
• Funke P. 1999. Peraia: Einige Überlegungen zum Festlandbesitz griechischen Inselstaaten. W: V. Gabrielsen et alia (eds.) Hellenistic Rhodes: Politics, Culture, and Society. Aarhus, 55-75.
• Gabrielsen V. 2000. The synoikized polis of Rhodes. W: P. Flensted-Jensen, T. Heine-Nielsen i L. Rubinstein (eds.), Polis and Politics. Studies in Ancient Greek History Presented to M.H. Hansen on His Sixtieth Birthday, August 2000. København, 177-205.
• Hall J.M. 2011. Historia Grecji archaicznej ok. 1200-479 p.n.e. Kraków.
• Higbie C. 2003. The Lindian Chronicle and the Greek Creation of Their Past. Oxford.
• Heipp-Tamer Chr. 1993. Die Münzprägung der lykischen Stadt Phaselis in griechischer Zeit. Sarrbrücken.
• Howgego Ch.1995. Ancient History from Coins. London and New York.
• Jacopi G. 1932. Esplorazione archeologica di Camiro – II. „Clara Rhodos” 6-7, parte 1. Rodi.
• Kagan J.H. 1987. The decadrachm hoard: chrolology and consequences. W: I. Carradice (ed.), Coinage and Administration in the Athenian and Persoan Empires. The Ninth Oxford Symposium on Coinage and Monetary History. Oxford, 21-28 [BAR Int. Ser. 343].
• Kagan J.H. 1992. IGCH 1185 reconsidered. „Revue Belge de Numismatique” 138, 1-24.
• Kagan J.H. 1994. An Archaic Greek coin hoard from Eastern Mediterranean and early Cypriot coinage. „Numismatic Chronicle” 154, 17-53.
• Kolníkova E. 2012. Němčice eine Macht-, Industrie- und Handelszentrum der Latènezeit in Mähren und Siedlungen am ihren Rande. Kommentierter Fundkatalog, Münzen. Brno.
• Konuk K. 2000. Influences et éléments achéménides dans le monnayage de la Carie. W: O. Casabonne (ed.), Mécanismes et innovations monetaires dans l’Anatolie Achéménide. Numismatique et Histoire. Paris, 171-183.
• Konuk K. 2012. Asia Minor to the Ionian revolt. W: W.E. Metcalf (ed.) The Oxford Handbook of Greek and Roman Coinage. Oxford, 43-60.
• Kourou N. 2004. Inscribed imports, visitors and pilgrims at the Archaic sanctuaries. W: Χάρις Χάιρε. Μελέτες στη μνήμη της Χάρης Κάντζια. Αθήνα, 11-30.
• Kousoulis P. i Morenz L.D. 2007. Eucumene and economy in the horizon of religion. Egyptian donations to Rhodian sanctuaries. W: M. Fitzenreiter (ed.), Das Heilige und die Ware. Zum Spannungsfeld von Religion und Ökonomie [Internet-Beiträge zur Ägyptologie und Sudanarchäologie 7].
• Kraay C.M. 1976. Archaic and Classical Greek Coins. London.
• Kruškol J.S. 1950. Rannie monety Panyikapeâ kak istoričeskij istočnik. „Vestnik Drevnej Istorii” 1. 183-188.
• Κωνσταντινόπουλος Γ. [Konstantinopoulos G.] 1986. Αρχαία Ρόδος. Επισκόπηση της Ιστορίας και τέχνης. Αθήνα.
• Mielczarek M. 1989. Ancient Greek Coins Found in Central, Eastern and Northern Europe. Wrocław.
• Möller A. 2000. Naukratis. Trade in Archaic Greece. Oxford.
• Nicolet-Pierre H. 2006. Monnayage archaïques dans le Dodécanèse: un état des questions. W: Το νόμισμα στα Δωδεκάνησα και τη μικρασιατική τους περαία. „ỏβολός” 8, 45-64.
• Nicolet-Pierre H. i Barrandon J.-N. 1997. Monnaies d’électrum archaïques. Le trésor de Samos de 1894 (IGCH 1158) conservé à Paris. „Revue Numismatique” 152, 121-135.
• Papachristodoulou I. 1999. The Rhodian demes within the framework of the function of the Rhodian state. W: V. Gabrielsen et alia (eds.), Hellenistic Rhodes: Politics, Culture, and Society. Aarhus, 29-43.
• Parke H.W. 1970 [repr. wydania z1933]. Greek Mercenary Soldiers. From the Earliest Times to the Battle of Ipsus. Oxford.
• Rice E.E. 1999. Relations between Rhodes and the Rhodian Peraia. W: V. Gabrielsen et alia (eds.), Hellenistic Rhodes: Politics, Culture, and Society. Aarhus, 45-54.
• Price M.J. i Waggoner N. 1975. Archaic Greek Coinage. The Asyut Hoard. London.
• Shipley G. 1987. A History of Samos 800-188 BC. Oxford.
• Στεφανάκης Μ.Ι. [Stefanakis M.I.] 2014. Παρατηρήσεις στη νομισματοκοπία των αρχαίων πόλεων της Ρόδου (Λίνδος-Ιαλυσός-Κάμιρος): σταθμητικοί κανόνες και εικονογραφικές επιρροές. W: Η Μεσόγειος, η Ελλάδα και ο Κόσμος. Αθήνα, 55-77.
• Στεφανάκης Μ.Ι. i Δημητρίου Ε. [Stefanakis M.I. i Demetriou E.] 2015. Τα Νομίσματα της Νήσου Ρόδου κατά την Αρχαιότητα. Ιαλυσός-Λίνδος-Κάμιρος-Ρόδος. Αθήνα (w druku).
• Šelov D.B. 1956. Monetnoe delo Bospora VI-II vv. do našej ery. Moskva.
• Sheratt S. i Sheratt A. 1993. The growth of the Mediterranean economy in the early first millennium BC. “World Archaeology” 24.3, 361-378.
• Trolle S. 1978. An Egyptian head from Camirus, Rhodes. „Acta Archaeologica” [København] 49, 139-150.
• Weidauer L. 1975. Probleme der frühen Elektronprägung. Fribourg [Typos. Monographien zur antiken Numismatik B. 1].
• Weiss A.-P.C. i Hurter S. 1998. The silver staters of Ialysos. „Schweizerische Numismatische Rundschau” 77, 5-24.
• Wells H.B. 1981. A first coinage of Lindos?. „Schweizer Münzblätter” 31.122, 29-34.
• Zahle J. 1989. Politics and economy in Lycia during the Persian period. „Revue des Etudes Anciennes” 91 [L’or perse et l’histoire grecque], 169-182.
• Zahle J. 1991. Achaemenid influences in Lycia (coinage, sculpture, architecture). Evidence for political changes during the 5th century B.C. W: H. Sancisi-Weerdenburg, A. Kuhrt (eds.), Achaemenid History VI. Asia Minor and Egypt: Old Cultures in a New Emipre. Leiden, 145-160.
• Zimmermann M. 1992. Die lykischen Häfen und die Handelswege im östlichen Mittelmeer. Bemerkungen zu PMich I 10. „Zeitschrift für Papyrologie und Epigraphik” 92, 201-217.

Identifiers

ISSN

0065-0986