Fenomen nadziei w Wojciecha Chudego filozofii wychowania

• Authors: Katarzyna Uzar

Title variants

EN

The Phenomenon of Hope in the Philosophy of Education of Wojciech Chudy

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

The aim of the article is to present the role of the phenomenon of hope in the philosophy of education of Wojciech Chudy. The contemporary philosophies of hope, of G. Marcel, P. Ricoeur and personalistic thought of J. Tischner and John Paul II, are the background of the discussion. Ontic and axiological basis of hope might be found in the structure of a man. Hope is built upon the personal features of: potential, contingency, transcendence, connected with the temporal dimension of life – constant inclination towards future and absolute values. It is also rooted in features of dignity, ability to discover and choose the truth, which are realized in acts of love. They make the upbringing of a man “the work on the human hope” that aims to attain the plenitude of personal development by the subjects of educational relation. It is realized by the effort of self-education, motivated by the testimony of the educator, emerging in the attitudes of dialogue and encounter. The hope has its special meaning in the border situations of the human existence (suffering, illness, death). It enables to discover their sense and directs towards eschatological perspective of the ultimate hope of the eternal life. The phenomenon of hope, expressed in the philosophical-pedagogic thought of Wojciech Chudy, brings the positive view on life and development of a man, which becomes the motive of undertaking pedagogical actions.

Keywords

PL

nadzieja; filozofia nadziei; ens sperans; optymizm metafizyczny; pedagogia nadziei; pedagogika trudu; nadzieja ostateczna

EN

hope; philosophy of hope; ens sperans; metaphysical optimism; pedagogy of hope; pedagogy of hardship; ultimate hope

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Roczniki Pedagogiczne
• Year: 2009
• Volume: 1(37)
• Pages: 51-66

Contributors

author

Katarzyna Uzar

• Katedra Filozofii Wychowania w Instytucie Pedagogiki KUL

References

• Baumann Z., Dzieciństwo godności ludzkiej, „Midrasz” 2002, nr 68, s. 11-15.
• Baumann Z., Wieczność w opałach, czyli o wyzwaniach pedagogicznych płynnej nowoczesności, „Kwartalnik Myśli Społeczno-Pedagogicznej” 2001 (numer specjalny Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja), s.11-32.
• Benedykt XVI, Encyklika „Spe salvi” o nadziei chrześcijańskiej, Poznań: Księgarnia Świętego Wojciecha 2007.
• Chudy W., Być a stawać się osobą, „Zeszyty Karmelitańskie” 2004, nr 4(29), s. 30-36.
• Chudy W., Czas człowieczy, „Ethos” 1999, nr 3(47), s. 5-8.
• Chudy W., Człowiek nie może decydować. Sprawa Terri Schiavo, „Rzeczpospolita” 2005, nr 75, s. A11.
• Chudy W., Drogi nadziei, „Verbum Vitae” 2006, nr 9, s. 151-164.
• Chudy W., Elementy etyki pedagogicznej, red A. Szudra (w przygotowaniu do druku).
• Chudy W., Ethos pedagoga, „Roczniki Nauk Społecznych” 31(2003), z. 2, s. 5-19.
• Chudy W., Godność człowieka jako wartość ontyczno-wychowawcza, w: Ja – człowiek. Wzrastanie wgodności, miłości i miłosierdziu, red. M. Kalinowski, Lublin: Wyd. KUL 2004, s.76-85.
• Chudy W., Istota pedagogiki personalistycznej, „Ethos” 2006, nr 75, s. 52-74.
• Chudy W., Jan Paweł II – nauczyciel kultury. Osoba ludzka znakiem trudu i nadziei, w: Osobowy wymiar kultury. Materiały XV Ogólnopolskiego Forum Szkół Katolickich, Jasna Góra 18-20 listopada 2004, red. J. Dobrzyńska, Warszawa: Rada Szkół Katolickich 2004, s. 29-47.
• Chudy W., Jesień i zima człowieka, „Los” 1999, nr 11, s. 33-35.
• Chudy W., Oblicza personalizmu i ich konsekwencje, „Kwartalnik Filozofczny” 26(1998), z. 3, s. 63-81.
• Chudy W., Odchodzenie z nadzieją. U podstaw pedagogiki umierania, w: Dar i tajemnica śmierci. Tydzień Eklezjologiczny 2006. W trosce o Kościół, t. VII, Lublin: Polihymnia 2007, s. 117-140.
• Chudy W., O silne serce kultury, (Polemika syntetytyzująca z ks. Józefem Tischnerem), „Znak” 1982, nr 329, s. 242-253.
• Chudy W., Przed końcem tysiąclecia, „Ethos” 1999, nr 4(48), s. 265-266.
• Chudy W., Realny trud i łatwość pozoru, „Zeszyty Karmelitańske” 2003, nr 2(23), s. 23-30.
• Chudy W., Sens życia a sens trudu. U podstaw rozważań nad problemem sensu życia osób niepełnosprawnych, w: Osoby niepełnosprawne w życiu społeczeństwa i Kościoła, red. A. Bartoszek, D. Sitko, t. I, Katowice–Ruda Śląska 2003, s. 31-45.
• Chudy W., Wartości i świat ludzi niepełnosprawnych (Przyczynek do aksjologii osób niesłyszących), w: „Nie głos, ale słowo” Przekraczanie barier w wychowaniu osób z uszkodzeniem słuchu, red. K. Krakowiak, A. Dziurda-Multan, Lublin: RW KUL 2006, s. 25-41.
• Debata o nadziei – w „Jaskini filozofów” rozmawiają prof. Krzysztof Michalski, prof. Barbara Skarga, prof. Władysław Stróżowski, prof. Charles Taylor. Wprowadzenie: Krzysztof Michalski, „Tygodnik Powszechny” 2002, nr 21, s. 10-11.
• Dłubacz W., Filozoficzne podstawy nadziei, w: Czytając „Przekroczyć próg nadziei”, red. T. Styczeń, Z. Zdybicka, Lublin: RW KUL 1985, s. 253-257.
• Filipkowski J., Koncepcja nadziei w filozofii św. Tomasza z Akwinu, Olsztyn: Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego 2004.
• Gadacz T., O umiejętności życia, Kraków: Znak 2005.
• Galarowicz J., Człowiek jest osobą. Podstawy antropologii filozoficznej Karola Wojtyły, Kraków: PAT 1994.
• Jagiełło J., Problematyka nadziei we współczesnej filozofii człowieka, „Kieleckie Studia Teologiczne” 2004, nr 3, s. 49-68.
• Jan Paweł II, Nadzieja jako oczekiwanie i przygotowanie Królestwa Bożego. Audiencja generalna 2 grudnia 1998, „L’Osservatore Romano” 1999, nr 3, s. 31-32.
• Jan Paweł II, Przekroczyć próg nadziei, Lublin: RW KUL 1994.
• Jan Paweł II, W doświadczeniach starości łączcie się z Chrystusem na Krzyżu (Spotkanie z ludźmi starymi wKatedrze w Monachium 19 XI 1980), w: Nauczanie papieskie, red. F.Kniotek, t. III, Poznań–Warszawa 1986.
• Krasiński J., Analiza i znaczenie nadziei, w: Nadzieja w postawie ludzkiej, red. W. Słomka, Lublin: TNKUL 1992, s. 15-20.
• Krąpiec M. A., Akt i możność, w: Powszechna Encyklopedia Filozofii, red. A. Maryniarczyk, M. J. Gondek, T. Zamojska, M. Nawracała-Urban, Lublin: Polskie Towarzystwo Tomasza zAkwinu 2000, s. 141-147.
• Krąpiec M. A., Dzieła. Ja – człowiek, Lublin: RW KUL 1991.
• Marcel G., Homo viator. Wstęp do metafizyki nadziei, przekł. P. Lubicz, Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX 1984.
• Moysa S., Nadzieja zawieść nie może, Warszawa: Wydział Teologiczny Towarzystwa Jezusowego 1981.
• Nagórny J., Nadzieja chrześcijańska wobec wyzwań współczesności, w: Nadzieja chrześcijańska anadzieje ludzkie, red. J. Nagórny, M. Pokrywka, Lublin: Wyd. KUL 2003, s. 63-100.
• Pieper J., O miłości, nadziei i wierze, tłum. I. Gano, K. Michalski, Poznań: W drodze 2000.
• Ricoeur P., Podług nadziei. Odczyty, szkice, studia, oprac. S. Cichowicz, Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX 1991.
• Spaemann R., Osoby. O różnicy między czymś a kimś, tłum. J. Marecki, Warszawa: Oficyna Naukowa 2001.
• Strapko I., Apologia nadziei w filozofii i pedagogice Józefa Tischnera, Kraków: Zakład Wydawniczy „Nomos” 2004.
• Szudra A., Pedagogia godności. Etyka pedagogiczna w ujęciu Wojciecha Chudego, „Ethos” 2007, nr 79-80, s. 117-129.
• Tischner J., Myśli wyszukane. Człowiek i jego nadzieja, „Tygodnik Powszechny” 2000, nr28, s. 19.
• Tischner J., Myśli wyszukane. O sobie, „Tygodnik Powszechny” 2000, nr 28, s. 24.
• Tischner J., Świat ludzkiej nadziei, Kraków: Znak 2000.
• Tischner J., Wobec wartości, W drodze, Poznań 2001.
• Wojtyła K., Osoba i czyn, w: Osoba i czyn oraz inne studia antropologiczne, red. T. Styczeń, W. Chudy, J. W. Gałkowski, A. Rodziński, A. Szostek, Lublin: TN KUL 2000, s. 50-344.