Rozwarstwienie praktyk szczupłej rachunkowości zarządczej

• Authors: Łada Monika

Title variants

EN

Decoupling in lean management accounting practices

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Cel: Badania przedstawione w artykule są zorientowane na analizę sposobu postrzegania przez ekspertów praktyk szczupłej rachunkowości zarządczej w przedsiębiorstwach, które prowadzą działalność na terenie Polski. Jako centralny element teoretyczny przyjęto kon-strukt rozwarstwiania wywodzący się teorii neoinstytucjonalnej. Metodyka/podejście badawcze: Materiał empiryczny zebrany w formie wywiadów z eks-pertami przeanalizowano stosując metodę jakościowej analizy treści. Wyniki: Omawiane przez ekspertów praktyki szczupłej rachunkowości zarządczej nace-chowane były licznymi niekonsekwencjami, które świadczą o rywalizujących logikach za-rządzania przedsiębiorstwem i roli rachunkowości. Wykazano, że rozbieżności założeń charak-teryzujące poszczególne logiki znalazły odzwierciedlenie w rozwarstwieniu wewnętrznego systemu informacyjnego. Rozwarstwianie to miało charakter wielowymiarowy i było po-wiązane z kompleksowym oddziaływaniem czynników społecznych. Ograniczenia/implikacje badawcze: Badania, chociaż przeprowadzone na stosunkowo wąskiej grupie ekspertów, dają pogląd na znaczenie czynników instytucjonalnych jako determinant praktyk rachunkowości zarządczej. Oryginalność/wartość: Wyniki badań potwierdzają, że praktyki szczupłej rachunkowości zarządczej realizowane w heterogenicznym polu instytucjonalnym mają trwale hybrydowy charakter.

EN

Purpose: The research presented in the article focused on analyzing how experts perceive lean management accounting practices in companies that operate in Poland. The construct of decoupling derived from the neo-institutional theory was adopted as the main theoretical lens. Methodology/approach: The empirical material collected in the form of interviews with experts was studied using qualitative content analysis. Findings: The practices of lean management accounting discussed by the experts were characterized by numerous inconsistencies linked to competing logics of the enterprise management and the accounting role. We show that the contradictions in the assumptions of particular logics were reflected in the decoupling of the internal information system. The decoupling was multidimensional and related to the complex influence of social factors. Research limitations/implications: The research, although conducted on a relatively narrow group of experts, gives an insight into the impact of institutional factors as deter-minants of management accounting practices. Originality/value: The results confirmed that the lean accounting practices implemented in the heterogeneous institutional field are hybrid in character.

Keywords

PL

szczupła rachunkowość zarządcza; szczupłe zarządzanie; rozwarstwienie; neoinstytucjonalizm organizacyjny; badania jakościowe

EN

lean management accounting; lean management; decoupling; organizational neo-institutionalism; qualitative studies.

• Publisher: Stowarzyszenie Księgowych w Polsce (SKwP), Zarząd Główny, Rada Naukowa
• Journal: Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości
• Year: 2021
• Issue: 45(1)
• Pages: 75-91

Contributors

author

Łada Monika

• Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, Instytut Rachunkowości

References

• Alvesson M., & Spicer A. (2019), Neo-institutional theory and organization studies: a mid-life crisis?, „Organization Studies”, 40 (2), s. 199–218.
• Cable J. (2009), LEAN-Lean Accountingʼs Quest For Acceptance, „Industry Week”, 258 (9), s. 26.
• Chapman C.S., Cooper D.J., Miller P. (eds.) (2009), Accounting, organizations, and institu-tions. Essays in honour of Anthony Hopwood, Oxford University Press, Oxford. Cooper R. (1996), Look Out, Management Accounts, „Management Accounting”, 77 (12), s. 35–41.
• Eriksson P., Kovalainen A. (2015), Qualitative methods in business research: A practical guide to social research, Sage, London.
• Fullerton R.R., Kennedy F.A., Widener S.K. (2013), Management accounting and control practices in a lean manufacturing environment, „Accounting, Organizations and Society”, 38 (1), s. 50–71.
• Greenwood R., Díaz A.M., Li S.X., Lorente J.C. (2010), The multiplicity of institutional logics and the heterogeneity of organizational responses, „Organization Science”, 21 (2), s. 521–539.
• Grossi G., Dobija D., Strzelczyk W. (2020), The impact of competing institutional pressures and logics on the use of performance measurement in hybrid universities, „Public Per-formance & Management Review”, 43 (4), s. 818–844.
• Kennedy F.A., Widener S.K. (2008), A control framework: Insights from evidence on lean accounting, „Management Accounting Research”, 19, s. 301–323.
• Łada M. (2016), Rozwarstwienie w systemie rachunkowości zarządczej – studium przypad-ku, „Studia Oeconomica Posnaniensia”, 4 (11), s. 177–188.
• Łada M., Burkat H. (2018), Rachunek strumieni wartości jako metoda szczupłej rachunko-wości, Wydawnictwo CeDeWu, Warszawa.
• Maskell B.H., Baggaley B., Grasso L. (2011), Practical Lean Accounting: A Proven System for Measuring and Managing The Lean Enterprise, CRC Press, London.
• Michalak J. (2009), Założenia, zasady i narzędzia lean accounting, „Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości”, 49 (105), s. 169–183.
• Richardson A.J. (1987), Accounting as a legitimating institution, „Accounting, Organiza-tions and Society”, 12 (4), s. 341–355.
• Rojek D., Sobańska I. (2012), Wykorzystanie informacji z rachunku redukcji kosztów w procesie ciągłego doskonalenia, „Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości”, 64 (120), s. 83–99.
• Smeds R. (1994). Managing change towards lean enterprises, „International Journal of Oper-ations & Production Managementˮ, 14 (3), s. 66–82.
• Thietart R.A. et al. (2001), Doing management research: a comprehensive guide, Sage, London.
• Tillema S., van der Steen M. (2015), Co-existing concepts of management control: The con-tainment of tensions due to the implementation of lean production, „Management Accounting Research”, 27, s. 67–83.
• Timm H.P. (2015), Perceptions of Value-Stream Costing and the Effect on Lean -Accounting Implementation, Walden University, Minneapolis, MN.
• Wnuk-Pel T. (2016), Management Accounting Systems and Lean Management: A Service Company Perspective, „Transformations in Business & Economics”, 15 (1/37), s. 55–76.
• Zarzycka E., Michalak M. (2013), Implementing lean accounting principles to design and improve accounting processes – a case study from a Shared Service Centre, „Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości”, 72 (128), s. 139–156.
• Zarzycka E., Dobroszek J., Lepistö L., Moilanen S. (2019), Coexistence of innovation and standardization: evidence from the lean environment of business process outsourcing, „Journal of Management Control”, 30 (3), s. 251–286.