Natura kompetencji a ograniczenia i trudności w kształceniu międzykulturowym nauczycieli edukacji elementarnej

• Authors: Nowakowska-Buryła Ilona , Kusiak Krystyna

Title variants

EN

The Nature of Competences and Limitations in Intercultural Education of Elementary Education Teachers

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Kompetencje to pojęcie bardzo złożone – trudno je precyzyjnie zdefiniować i wyczerpująco zobrazować jego istotę. Konstrukt ten cechuje: wielowymiarowość, nakładanie się zakresów, ograniczone możliwości operacjonalizowania, kontekstowość, transferowalność, stopniowalność oraz podmiotowy charakter. W przypadku kompetencji międzykulturowych ich skomplikowana natura sprawia, że nie jest łatwo je kształtować, zwłaszcza w wymiarze afektywnym oraz behawioralnym. Podobne trudności dotyczą ewaluacji tego obszaru, podczas której badacz w sposób szczególny powinien mieć świadomość, czy diagnozuje zewnętrzne i obserwowalne przejawy kompetencji, czy jedynie subiektywne poczucie własnej kompetencji podmiotu, które nie zawsze jest zgodne z obiektywnym jej poziomem.

EN

Competence is a complex concept – it is difficult to precisely define and describe its essence. Competences are characterised by multidimensionality, overlapping scopes, limiting the possibility to operationalise, contextuality, transferability, gradability and subjective nature. In case of intercultural competences, their complicated nature makes them difficult to shape, especially in the affective and behavioural dimension. Similar difficulties are related to the evaluation of that area during which a researcher should be conscious whether he/she diagnoses external and observable signs of competences, or just a subjective sense of one’s competence of a subject, which is not always compliant with its objective level.

Keywords

PL

kompetencje; kompetencje międzykulturowe; poczucie kompetencji; diagnozowanie kompetencji; nauczyciel edukacji elementarnej

EN

kompetencje; kompetencje międzykulturowe; poczucie kompetencji; diagnozowanie kompetencji; nauczyciel edukacji elementarnej

• Publisher: Akademia Ignatianum w Krakowie, Instytut Nauk o Wychowaniu, ul. Kopernika 26, 31-501 Krakow, Poland
• Journal: Edukacja Elementarna w Teorii i Praktyce
• Year: 2019
• Volume: 14
• Issue: 2(52)
• Pages: 41-53

Contributors

author

Nowakowska-Buryła Ilona

author

Kusiak Krystyna

References

• Aleksandrowicz-Pedich L. (2005). Międzykulturowość na lekcjach języków obcych, Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku.
• Appelt K. (2005). Wiek szkolny. Jak rozpoznać potencjał dziecka?, [w:] A.I. Brzezińska (red.), Psychologiczne portrety człowieka, Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, s. 259-302.
• Bandura E. (2007). Nauczyciel jako mediator kulturowy, Kraków: Wydawnictwo Tertium.
• Czerepaniak-Walczak M. (1997). Aspekty i źródła profesjonalnej refleksji nauczyciela, Toruń: Wydawnictwo Edytor.
• Czerepaniak-Walczak M. (2004). Pedagogika emancypacyjna, Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
• Gajek K. (2011). Kompetencje międzykulturowe jako element kultury współczesnej organizacji: dylematy teorii i praktyki, „Problemy Zarządzania”, vol. 9, nr 2(32), s. 205-220.
• Jastrzębska E. (2005). Edukacja interkulturowa przyszłych nauczycieli języka francuskiego, „Uniwersytet Zielonogórski”, nr 3, s. 24-26.
• Kielar-Turska M. (2003). Poznawcze, językowe i komunikacyjne kompetencje dziecka, [w:] R. Piwowarski (red.), Dziecko – nauczyciel – rodzice. Konteksty edukacyjne, Białystok–Warszawa: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, s. 277-287.
• Kolańczyk A. (2009). Trójczynnikowy model intuicji twórczej – niejawna samokontrola, uwaga ekstensywna i przewartościowanie znaczeń, [w:] J. Kozielecki (red.), Nowe idee w psychologii, Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, s. 40-65.
• Korczyński M. (2018). Kompetencje międzykulturowe a wykształcenie polskich emigrantów w Anglii, „Journal of Modern Science”, t. 1, nr 36, s. 93-112.
• Łukaszewski W. (2009). Relacyjna teoria osobowości – reaktywacja czy galwanizacja zwłok?, [w:] J. Kozielecki (red.), Nowe idee w psychologii, Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, s. 161-182.
• Łukaszewski W., Doliński D. (2004). Mechanizmy leżące u podstaw motywacji, [w:] J. Strelau (red.), Psychologia. Podręcznik akademicki, t. 2, Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, s. 441-468.
• Mihułka K. (2012). Rozwój kompetencji interkulturowej w warunkach szkolnych – mity a polska rzeczywistość, Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.
• Myczko K. (2005). Kompetencja interkulturowa jako cel kształcenia językowego, [w:] M. Mac­kiewicz (red.), Dydaktyka języków obcych a kompetencja kulturowa i komunikacja interkulturowa, Poznań: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Bankowej, s. 27-35.
• Nęcka E., Orzechowski J., Szymura B. (2007). Psychologia poznawcza, Warszawa: ­ACADEMICA wyd. SWPS, Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Rogalska-Marasińska A. (2013). Zadania szkolne inspiracją do kształtowania kompetencji międzykulturowej uczniów wobec wyzwań zrównoważonego rozwoju, [w:] J. Muszyńska, W. Danilewicz, T. Bajkowski (red.), Kompetencje międzykulturowe jako kapitał społeczności wielokulturowych, Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”, s. 217-241.
• Smółka P. (2008). Kompetencje społeczne. Metody pomiaru i doskonalenia umiejętności interpersonalnych, Kraków: Wolters Kluwer Polska – Oficyna.
• Spitzberg B., Changnon G. (2009). Conceptualizing intercultural competence, [w:] D.K. Deardorff (red.), The SAGE Handbook of Intercultural Competence, Sage, CA: Thousand Oaks, s. 2-52.
• Stier J. (2006). Internationalisation, intercultural communication and intercultural competence, „Journal of Intercultural Communication”, nr 11, s. 1-12.
• Szempruch J., Blachnik-Gęsiarz M. (2018). Praktyczny wymiar kompetencji międzykulturowych w polskiej szkole, [w:] P. Borza, K. Rejman, W. Błażejewski, B. Rejman (red.), Edukacja międzykulturowa – idee, koncepcje, inspiracje. Materiały dydaktyczne dla uczniów szkół średnich i studentów, Jarosław: Wydawnictwo PWSTE, s. 77-84.
• Sztompka P. (2010). Socjologia, Kraków: Wydawnictwo Znak.
• Tucholska K. (2005). Zagadnienie kompetencji w psychologii, „Roczniki Psychologiczne”, t. VIII, nr 2, s. 11-36.
• Włodarski Z. (1996). Psychologia uczenia się, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Identifiers

DOI

10.35765/eetp.2019.1452.03