Korporacje transnarodowe wobec wyzwań xxi wieku

• Authors: Rosińska-Bukowska Magdalena

Title variants

EN

Transnational Corporations in Consideration of Challenges 21st Century

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem artykułu jest próba wskazania głównych kierunków zmian w korporacjach transnarodowych (KTN) w wyniku przemian zachodzących w gospodarce światowej, w efekcie przechodzenia kolejnych fal globalizacji. Przedstawiono proces integracji systemów korporacyjnych jako mechanizm dostosowawczy, będący odpowiedzią KTN na coraz to nowe wyzwania. Efektem zmian jest kreacja globalnych sieci biznesowych (GSB) i pojawienie się KTN-orchestrators. KTN-orchestrators GSB to najpotężniejsze KTN, które uzyskały ten status, budując swoje modele rozwojowe na ideach koherencji, zrównoważonego zarządzania, orkiestracji, regulacji. Wykorzystując metodologię teorii ugruntowanej ustalono, że filarami strategii KTN-orchestrators są: sieciowość, kooperencja, glokalność, wielopłaszczyznowość. Artykuł składa się z trzech części. Pierwsza przedstawia ewolucję KTN postrzeganą jako konsekwencja implementacji wyzwań stawianych przez gospodarkę światową. Podkreślono, że kolejne etapy globalizacji wymuszały systematyczne zmiany w modelach biznesowych korporacji. Zauważono, że dostosowania strategiczne układają się w pewien charakterystyczny schemat. Metoda poprawy konkurencyjności podmiotów uczestniczących przypomina realizację klasycznej koncepcji integracji gospodarczej – skonstruowano model procesu integracji biznesowej. Druga część opracowania stanowi próbę wyjaśnienia istoty modelu KTN-orchestrators GSB oraz zmian w modelach zarządzania tych organizacji, które aby sprostać nowym wyzwaniom wypracowały adekwatne filary modeli rozwojowych. Zwrócono uwagę, że ten nowy typ podmiotów ze względu na swój charakter powinien być traktowany inaczej niż tradycyjne, monolityczne KTN. W ostatniej części artykułu w celu egzemplifikacji zbieżności priorytetów strategicznych KTN-orchestrators ze wskazanymi w oparciu o metodologię Grounded Theory Method filarami przedstawiono studium przypadku dla sektora motoryzacyjnego (Toyota, Ford, VW) – stanowiące element całości przeprowadzonego badania na grupie 250 KTN notowanych w Top 100 non-financial TNCs World Investment Report 1991–2013.

EN

The aim of the study is an attempt to indicate how transnational corporations have changed as a result of waves of globalization. The author makes effort to demonstrate that pillars of development models TNC-orchestrators is their response to the challenges of 21st century. The article consists of three parts. The first one presents the evolution of transnational corporations (TNCs), seen as the consequence of changes in the economy. The efforts were made to indicate how the consecutive stages of globalization have determined the changes in corporations’ strategies. TNCs manifestation of the changes at that stage corporate globalization is the development of Global Business Networks (GBN). It was noted that they are a result of implementing the concept of integration as a method of improving the competitiveness of the participating actors – business integration model. The second part of the study is discussion on the substance of the changes in management models of transnational corporations which are to meet new challenges. The attention was drawn to a new type of entities – TNC-orchestrators, which because of its nature (pillars of development models), should be treated differently to a traditional business. In the last part of article the author presented pillars of development models TNC-orchestrators GBN as a case study for the automotive sector (Toyota, Ford, VW).

Keywords

PL

korporacje transnarodowe; KTN; orkiestracja; globalizacja; sieci biznesowe

EN

transnational corporations; TNC; orchestration; globalization; business networks

• Publisher: Łódzkie Towarzystwo Naukowe, Stowarzyszenie
• Journal: Studia Prawno-Ekonomiczne
• Year: 2017
• Volume: 104
• Pages: 315-328

Dates

published

2017

Contributors

author

Rosińska-Bukowska Magdalena

• Uniwersytet Łódzki, Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny, Katedra Biznesu i Handlu Międzynarodowego

References

• Annual Report Ford Motor Company, 2014, http://corporate.ford.com/annual-reports-2014/pdf; stan na 29.09.2015 r.
• Annual Report Ford Motor Company, 2010, ONE Ford. One Team. One Plan. One Goal.
• Annual Report Toyota, Toyota’s DNA Will Endure for the Next 100 Years, 2014, http://www.toyota-global.com/investorslibrary/annual/pdf; stan na 25.09.2015 r.
• Annual Report Volkswagen 2010, Strategy 2018, http://annualreport.volkswagenag. com/managementreport/strategy2018.html; stan na 29.09.2015 r.
• Blomstermo Anders, Sharma Deo D., Learning in the Internationalization Process of Firm, Edward Elgar Publishing, Cheltenham Northampton, Massachusetts 2003.
• Brown Terrence, Davidsson Per, Wiklund Johan, An Operationalization of Stevenson’s Conceptualization of Entrepreneurship as Opportunity − based Firm Behavior, Strategic Management Journal 2001/22.
• Cygler Joanna, Kooperencja przedsiębiorstw, Wydawnictwo SGH, Warszawa 2009.
• De Wit Bob, Meyer Ron, Synteza strategii, PWE, Warszawa 2007.
• Dunning John H., The Eclectic (OLI) Paradigm of International Production: Past, Present and Future, International Journal of the Economics of Business 2001/8/2.
• Fung Victor K., Fung William K., Wind Yoram (Jeery), Konkurowanie w płaskim świecie, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2008.
• Gorynia Marian, Jankowska Barbara, Teorie internacjonalizacji, Gospodarka Narodowa 2007/10.
• Gorynia Marian, Jankowska Barbara, Klastry a międzynarodowa konkurencyjność i internacjonalizacja przedsiębiorstwa, Difin, Warszawa 2008.
• Götz Marta, Jankowska Barbara, Zastosowanie metodologii teorii ugruntowanej (GTM) w badaniu koopetycji w klastrach, Problemy Zarządzania 2014/12/3 (47).
• Gereffi Gary, Humphrey John, Sturgeon Timothy, The governance of global value chains, Review of International Political Economy 2005/12/1.
• Hagel John, Brown John S., The Only Sustainable Edge: Why Business Strategy Depends on Productive Friction and Dynamic Specialization, Harvard Business School Press, Boston 2005.
• Klimas Patrycja, Structural face of competition, cooperation and coopetition inside business networks, Argumenta Oeconomica 2015/1/34.
• Liker Jeffrey K., Droga Toyoty. 14 zasad zarządzania wiodącej firmy produkcyjnej świata, MT Biznes, Warszawa 2005.
• Pakulska Teresa, Poniatowska-Jach Małgorzata, Non-Equity Modes as international business strategy. From Ownership to Control, Lambert Academic Publishing, Saarbrücken 2015.
• Pedersen Torben, Venzin Markus, Devinney Timothy M., Tihanyi Laszlo (red.), Orchestration of the Global Network Organization, Emerald Group Publishing, Howard House, Wagon Lane, Bingley, Advances in International Management 2014/27.
• Radło Mariusz-Jan, Międzynarodowa konkurencyjność gospodarki, w: Wojciech Bieńkowski i in., Czynniki i miary międzynarodowej konkurencyjności gospodarek w kontekście globalizacji – wstępne wyniki badań, Prace i Materiały nr 284, IGŚ SGH, Warszawa 2008.
• Rosińska-Bukowska Magdalena, Najpotężniejsze korporacje współczesnego świata, Wydawnictwo WSSM, Łódź 2011.
• Rosińska-Bukowska Magdalena, Rozwój globalnych sieci biznesowych jako strategia konkurencyjna korporacji transnarodowych, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2012.
• Sulejewicz Aleksander, Partnerstwo strategiczne: modelowanie współpracy przedsiębiorstw, Monografie i Opracowania 1997/427, Wydawnictwo SGH, Warszawa.
• Thomson Grahame, Frances Jennifer, Levacic Rosalind, Mitchell Jeremy, Markets, Hierarchies and Networks: The Co-ordination of Social Life, Sage Publications, London 1991.
• Wheelen Thomas L., Hunger David J., Concepts in Strategic Management and Business Policy, Pearson Prentice Hall, New Jersey 2006.
• Wiedersheim-Paul Finn, Olson Hilary C., Welch Lawrence S., Pre-Export Activity: The First Step in Internationalization, Journal of International Business Studies 1978/9 (1).
• World Investement Reports (1991–2015), www.unctad.org; stan na 25.09.2015 r.

Identifiers

DOI

10.26485/SPE/2017/104/18