The reporting effects of different approaches to the depreciation of fixed assets in the accounting policies of public universities in Poland

• Authors: Pisarska Aleksandra

Title variants

PL

Skutki sprawozdawcze różnych podejść do amortyzacji środków trwałych w politykach rachunkowości uniwersytetów publicznych w Polsce

• Languages of publication: EN

Abstracts

EN

Purpose: The aim of the article is to identify the reporting effects of the choice of method for the depreciation of fixed assets, defined in the accounting policy of a public university. Methodology: Empirical (qualitative) research was conducted in a deliberately selected group of public classical universities operating in Poland. The empirical material was collected by analyzing documents and from partially structured interviews conducted with the bursars (or their deputies) of these universities, who are considered to have the broadest knowledge about phenomena directly related to the surveyed entities’ finance and accounting policies. Findings: Based on the results of the research, the depreciation approaches applied in public universities in Poland have been identified. Legal regulations relating to the management of these fixed assets, which are important for implementing university tasks (i.e., necessary for research and education at the highest possible level), have also been established. The heterogeneity of the approaches leads to the lack of comparability of financial statements in this uniform group of public universities. Consequently, the identified nonuniform solutions affect the level of costs determined by universities while implementing tasks. Practical implications: The findings are important for university accountants (bursars) since they present them with solutions that can be applied in practice while pointing to the consequences of these different approaches. Originality/value: The principal cognitive value of the findings is the provision of empirical arguments revealing the diversity of depreciation methods among units from the same sector of the economy – classical universities in Poland. At the same time, one of the sources of the problem of limited comparability of their financial results was indicated.

PL

Cel: Celem artykułu jest rozpoznanie skutków sprawozdawczych wyboru metody amortyzacji środków trwałych, określonej w polityce rachunkowości publicznej szkoły wyższej. Metodyka: Badania empiryczne (jakościowe) przeprowadzono w celowo dobranej grupie publicznych uniwersytetów klasycznych funkcjonujących w Polsce. Materiał empiryczny został zebrany metodą analizy dokumentów i wywiadów częściowo ustrukturyzowanych, przeprowadzonych z kwestorami (lub ich zastępcami) tych uczelni jako osobami o najszerszej wiedzy o zjawiskach bezpośrednio związanych z finansami i polityką rachunkowości badanych pod- miotów. Wyniki: Na podstawie wyników przeprowadzonych badań rozpoznano stosowane podejścia do amortyzacji w publicznych uniwersytetach w Polsce. Ustalono również regulacje prawne odnoszące się gospodarowania tymi ważnymi dla realizacji zadań szkół wyższych aktywami trwałymi (niezbędnymi do prowadzenia badań naukowych i kształcenia na możliwie najwyższym do uzyskania poziomie). Pokazana niejednolitość stosowanych podejść w tym względzie prowadzi do braku porównywalności sprawozdań finansowych w jednolitej grupie uczelni publicznych funkcjonujących w Polsce. W konsekwencji, stwierdzone niejednolite rozwiąza- nia wpływają na poziom kosztów ustalanych przez uczelnie w trakcie realizacji zadań. Praktyczne implikacje: Ustalenia wynikające z przeprowadzonych badań są ważne dla księgowych (kwestorów) uczelni, gdyż prezentują im możliwe do zastosowania w praktyce rozwiązania, wskazując na skutki jakie mogą nieść ze sobą te odmienne podejścia. Oryginalność/wartość: Zasadniczą wartością poznawczą poczynionych ustaleń jest dostarczenie empirycznych argumentów ujawniających zróżnicowanie metod amortyzacji wśród jednostek należących do tego samego sektora gospodarki – uniwersytetów klasycznych w Polsce. Jednocześnie wskazano jedno ze źródeł problemu ograniczonej porównywalności ich wyników finansowych.

Keywords

EN

fixed assets; accounting policy; comparability of financial statement; public higher education institutions

PL

środki trwałe; polityka rachunkowości; sprawozdanie finansowe; uczelnie publiczne

• Publisher: Stowarzyszenie Księgowych w Polsce (SKwP), Zarząd Główny, Rada Naukowa
• Journal: Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości
• Year: 2021
• Issue: 45(1)
• Pages: 135-154

Contributors

author

Pisarska Aleksandra

• Jan Kochanowski University in Kielce

References

• Ball R. (2008), What is the actual economic role of financial reporting? Presentation at the panel on “Big Unanswered Questions in Accounting”, Accounting Association Annual Meeting, 7/02/2008, Chicago, USA. http://ssrn.com/abstract=1091538.
• Cullinan J., Duggan J. (2016), A school-level gravity model of student migration flows to higher education institutions, “Spatial Economic Analysis”, 11 (3), pp. 294-314.
• Denison D., Fowles J., Moody M.J. (2014), Borrowing for college: A comparison of long-term debt financing between public and private, Nonprofit Institutions of Higher Education Public Budgeting & Finance, 34 (2), pp. 84–104.
• Druzhilovskaya E.S. (2015), Issues of the Russian and international accounting for fixed as-sets of public sector entities, “International Accounting”, 18, pp. 46–58.
• Forsström-Tuominen H. and Jussila, I. and Kolhinen, J. (2015), Business school students’ social construction of entrepreneurship. Claiming space for collective entrepreneurship discourses, “Scandinavian Journal of Management” 31, pp.102—120.
• Gawlik-Kobylińska M. (2016), Przedsiębiorczość akademicka na przykładzie Uniwersytetu Harvarda. Transfer doświadczeń dla kreowania bezpieczeństwa, “Bezpieczeństwo i Tech-nika Pożarniczaˮ, 44 (4), pp. 15–22.
• Geryk M. (2012), Wpływ orientacji uczelni w kierunku społecznej odpowiedzialności na stan finansów instytucji szkolnictwa wyższego, “Przegląd Organizacji”, 1, pp. 24–28.
• Gospodarek T. (2008), Polityka rachunkowości jako fundament zarządzania wiedzą o położeniu ekonomicznym jednostki sporządzającej bilans, [in:] Perechuda K., Sobińska M., [red..], Scenariusze, dialogi i procesy zarządzania wiedzą, Wydawnictwo Difin, Warszawa.
• GUS (2009–2019), Szkoły wyższe i ich finanse, Główny Urząd Statystyczny, Warszawa.
• Hendriksen A.E., van Breda M.F. (2002), Teoria rachunkowości, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Hołda A., Pociecha J. (2004), Rewizja sprawozdań finansowych, Wydawnictwo AE w Krako-wie, Kraków.
• Hołda A., Staszel A. (2018), “Niskocenność” w rachunkowości na tle zmiany dolnej granicy środków trwałych, “Rachunkowośćˮ, 3, pp. 3–11.
• Jarugowa A. (1997), Zasady sporządzania sprawozdania finansowego w warunkach przepi-sów ustawy o rachunkowości i zmian wprowadzonych w 1996 roku, [in:] Jarugowa A., Walińska E., Roczne sprawozdania finansowe – ujęcie księgowe a podatkowe, ODDK, Gdańsk.
• Jarzęmbska A. (2015), Specyfika badania sprawozdania finansowego publicznej szkoły wyż-szej, “Optimum. Studia Ekonomiczneˮ, 2 (74), pp. 194–206.
• Kaczurak-Kozak M. (2011), Zasady (polityka) rachunkowości i prowadzenie ksiąg rachunko-wych w samorządowych jednostkach budżetowych, “Studia Lubuskieˮ, VII, pp. 287–307.
• Kaczurak-Kozak M. (2013), Międzynarodowe Standardy Rachunkowości Sektora Publicz-nego i ich przydatność – opinie, “Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, 765. Finanse. Rynki Finansowe. Ubezpieczeniaˮ, 61, t. 2, pp. 101–107.
• Kogut J. (2014), Etyka w rachunkowości a jakość sprawozdań finansowych, “Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiuˮ, 329, pp. 161–171.
• Kozłowska A. (2018), Próba identyfikacji podstawowych czynników determinujących jakość sprawozdań finansowych, “Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocła-wiuˮ, 503, pp. 246–258.
• Krzywda D. (2011). Standardy podstawą polityki rachunkowości, Zeszyty Naukowe Uniwer-sytetu Ekonomicznego w Krakowie, 849, pp. 55-72.
• Krajowa Izba Biegłych Rewidentów (2017), Wytyczne organizacyjno-merytoryczne.
• Krajowy Standard Rachunkowości nr 7 (2012), Zmiany zasad (polityki) rachunkowości, war-tości szacunkowych, poprawianie błędów, zdarzenia następujące po dniu bilansowym – ujęcie i prezentacja, Dz. Urz. Ministra Finansów, poz. 34.
• Kulikova L.I, Janin I.I. (2020), First-time adoption of international public sector accounting standards by Russian universities: Practical aspects, “International Accountingˮ, 23 (4), pp. 364–383.
• Lachowski W.K. (2009), Planowanie badania sprawozdania finansowego. Wybrane aspekty praktyczne i formalnoprawne, Krajowa Izba Biegłych Rewidentów, Warszawa.
• Lenczyk-Woroniecka K. (2011), Specyfika badania sprawozdań finansowych publicznych uczelni wyższych, “Rachunkowość – Audytorˮ, 4 (11).
• Luty Z. (2017), Kierunki zmian w sprawozdawczości finansowej, [in:] Luty Z. (red.), Rachun-kowość – dokonania i przyszłość, SKwP, Warszawa.
• Łazarowicz E. (2018), Ocena porównywalności informacji w sprawozdaniach z wyniku i po-zostałych całkowitych dochodów na przykładzie spółek objętych indeksem WIG30, “Ze-szyty Teoretyczne Rachunkowości”, 97 (153), pp. 77−98.
• Maciejewska I., Wojtczak M. (2012), Badanie sprawozdań finansowych jednostek sektora fi-nansów publicznych, KIBR, Warszawa.
• Marshall S. (2010), Re-becoming ESL: multilingual university students and a deficit identity, “Language & Education: An International Journalˮ, 24 (1), pp. 41–56.
• Maruszewska E.W. (2011), Polityka rachunkowości czy zarządzanie zyskami – artykuł dys-kusyjny, “Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiegoˮ, 668 (41), pp. 211–220.
• Międzynarodowy Standard Rachunkowości nr 1 (2011), Prezentacja sprawozdań finanso-wych, IFRS Foundation, SKwP.
• Międzynarodowy Standard Rachunkowości nr 8 (2011), Zasady (polityka) rachunkowości, zmiany wartości szacunkowych i korygowanie błędów, IFRS Foundation, SKwP.
• Międzynarodowy Standard Rachunkowości nr 12 (2011), Podatek dochodowy, IFRS Founda-tion, SKwP.
• Międzynarodowy Standard Rachunkowości nr 1 (2011), Rzeczowe aktywa trwałe, IFRS Fo-undation, SKwP.
• Mikulska D.A. (2012), Wstęp, [in:] Mikulska D.A. (red.), Polityka rachunkowości jednostki a jakość sprawozdania finansowego, Wydawnictwo KUL, Lublin, pp. 8–9.
• Pisarska A. (2013), Specyfika inwestowania (kształtowania nakładów na rzeczowe aktywa trwałe) w szkołach wyższych, “Zarządzanie Finansami i Rachunkowośćˮ, 1 (2), pp. 15–28.
• Pisarska A., Karpacz J. (2016a), Antecedences of cooperation of public higher education in-stitutions with external entities literature approach, “International Journal of Contempo-rary Managementˮ, 4, pp. 17–30.
• Pisarska A., Karpacz J. (2016b), Przesłanki restrukturyzacji jako mechanizmu odnowy stra-tegicznej publicznych szkół wyższych, “Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowieˮ, 12, pp. 18–35.
• Pope P.F. (2010), Bridging the Gap Between Accounting and Finance, “The British Account-ing Review”, 42, pp. 88–102.
• Roslender R., Dillard J.F. (2003), Reflections on the Interdisciplinary Perspectives on Accounting. “Critical Perspectives on Accounting”, 14. pp. 325–351.
• Rymarzak M., Trojanowski D. (2015), Asset management determinants of Polish universities, “Journal of Corporate Real Estate”, 17 (3), pp. 178–197.
• Smith R. (2015), University endowments: wealth, income, asset allocation, and spending, “Journal of Applied Finance”, 25 (1), pp. 21–30.
• Sowińska A.K. (2014), Od rachunkowości do opisu gospodarczego, “Zeszyty Teoretyczne Ra-chunkowości”, 77 (133), pp. 107-115.
• Stemplewska-Żakowicz K. (2010), Metody jakościowe, metody ilościowe: hamletowski dyle-mat czy różnorodność do wyboru? “Roczniki Psychologiczneˮ, XIII (1), pp. 87–96.
• Sułkowski Ł, Seliga R. (2016), Przedsiębiorczy uniwersytet – zastosowanie zarządzania stra-tegicznego, “Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu”, 444, pp. 478–489.
• Surdykowska S. (2000), Rachunkowość międzynarodowa, Zakamycze, Kraków.
• Szmigielski M. (2015), Sprawozdawczość finansowa. Jakość sprawozdań finansowych spo-rządzonych zgodnie z MSSF – krótka ocena, “Rachunkowośćˮ,3, pp. 3–11. Szmyd J. (2016), Idea uniwersytetu klasycznego a jakość człowieka, “Edukacja Filozoficznaˮ, wydanie specjalne, pp. 47–75.
• Urbanek P., Walińska E. (2013), Wynik finansowy jako miernik dokonań uczelni publicznej, “Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu”, 289, pp. 546–555.
• Velikov D. (2017), Model for charging depreciation of non-financial fixed assets by budget organizations, “Trakia Journal of Sciencesˮ, 15 (1), pp. 317–323.
• Wakuła M. (2016), Standaryzacja rachunkowości budżetowej, “Finanse. Rynki Finansowe. Ubezpieczeniaˮ, 2 (80, cz. 2), pp. 235–241.
• Walińska E. (2014), Rachunkowość jako nauka – jej współdziałanie z dyscypliną finanse. “Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Finanse. Rynki Finansowe. Ubezpie-czenia”, 66, pp. 509–523.
• Walińska E., Michalak M., Czajor P. (2017), Środki trwałe w rachunkowości – omówienie KSR 11 (cz. I), “Rachunkowośćˮ, 11, pp. 3–12.
• Winiarska K., Kaczurak-Kozak M. (2010), Rachunkowość budżetowa, Oficyna a Wolters Kluwer business, Warszawa.
• Wójtowicz T. (2015), Aspekty praktyczne użyteczności sprawozdań finansowych, “Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości”, 82 (138), pp. 167–180.
• Zahra S.A., Newey L.R., Shaver J.M. (2011), Academic advisory boards’ contributions to ed-ucation and learning. Lessons from entrepreneurship centers, “Academy of Management Learning & Education”, 10 (1), pp. 113–129.
• Ustawa z dnia 11 maja 2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym, Dz.U. 2017, poz. 1089 z późn. zm.
• Ustawa o finansach publicznych z dnia 27 sierpnia 2009 r., Dz.U. 2009, nr 157, poz. 1241 z późn. zm.
• Ustawa o rachunkowości z dnia 29 września 1994 r., Dz.U. 1994, nr 121, poz. 591 z późn. zm.
• Ustawa Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce z dnia 20 lipca 2018 r., Dz.U. 2018, poz. 1668.
• Uchwała nr 4/2017 Komitetu Standardów Rachunkowości z dnia 3 kwietnia 2017 r. w spra-wie przyjęcia Krajowego Standardu Rachunkowości nr 11 “Środki trwałe”.
• Rozporządzenie Rady Ministrów dnia 3 października 2016 r. w sprawie Klasyfikacji Środków Trwałych (KŚT), Dz.U. z 2016, poz. 1864.