Dywersyfikacja terytorialna w działalności samorządu terytorialnego

• Authors: Jerzy Korczak

Title variants

EN

Territorial diversification in self-government activity

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W artykule została przedstawiona koncepcja wewnętrznego zróżnicowania terytorium jednostki samorządu terytorialnego w zakresie wykonywanych przez nią zadań (głównie własnych), które – korzystając z terminologii swoistej dla nauk ekonomicznych i nauk o zarządzaniu – określone jest mianem dywersyfikacji terytorialnej w działalności jednostki. Teza wyjściowa o dopuszczalności dywersyfikacji uwzględnia konstytucyjną zasadę jednolitości terytorialnej państwa, jak również zasadę równości wobec prawa, w tym sensie, że jest możliwe, a zarazem zgodne z prawem, wewnętrzne różnicowanie terytorialne, polegające m.in. na wydzielaniu pewnych obszarów, na których jednostka samorządu terytorialnego prowadzi gospodarkę komunalną w odmienny sposób niż na pozostałych lub innych obszarach. Dywersyfikacja terytorialna w działalności jednostek samorządu terytorialnego może być rozpatrywana jako narzędzie zarządzania strategicznego, służące ich rozwojowi, szczególnie w warunkach ograniczonych zasobów, a także stagnacji gospodarczej. Takie podejście znajduje swoje oparcie w założeniach Agendy Terytorialnej Unii Europejskiej 2020, jak też w opinii Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego, dotyczącej polityki zrównoważonego rozwoju terytorialnego Unii. W artykule przeprowadzono analizę stanu regulacji prawa pozytywnego i doktryny w zakresie zróżnicowania terytorialnego w funkcjonowaniu jednostek samorządu terytorialnego na poziomie województw, powiatów i gmin. Analiza został odniesiona do wybranych sfer działalności tych jednostek, takich jak planowanie i zagospodarowanie przestrzenne, gospodarka odpadami, ustanawianie niektórych danin publicznych o charakterze lokalnym.

EN

The article presents the concept of internal differentiation of a territory of an entity of territorial self-government within the scope of its tasks (mainly own tasks), which – according to the terminology specific for economic and management studies – is defined as territorial diversification in the entity’s activity. The initial thesis on acceptability of diversification includes the Constitutional principle of territorial uniformity of the state as well as the principle of equal justice under law in the sense that the internal territorial differentiation that consists in; among others, isolating certain areas within which an entity of territorial self-government pursues the municipal economy in an different way than within other or different areas, is possible and lawful. Territorial diversification in the activity of entities of territorial self-government can be considered as a strategic management tool supporting development; especially, in the conditions of limited resources and economic stagnation. This approach is additionally supported by the assumptions of the Territorial Agenda of the European Union 2020, and the opinions of the European Economic and Social Committee on the sustainable territorial development policy of the European Union. The article analyses the regulatory status of the positive law and doctrine within the frameworks of territorial diversification in the functioning of the entities of territorial self-government at the level of voivodeships, districts and communes. The analysis was referred to the selected spheres of these entities’ activity, as spatial planning and development, waste management and establishing certain local public imposts.

Keywords

PL

dywersyfikacja; dywersyfikacja terytorialna; samorząd terytorialny; jednostka samorządu terytorialnego; gmina; powiat; województwo; gospodarka komunalna

EN

diversification; territorial diversification; territorial self-government; self-government unit; the municipality; district; voivodship; municipal economy

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Roczniki Nauk Prawnych
• Year: 2015
• Volume: 25
• Issue: 1
• Pages: 123-151

Contributors

author

Jerzy Korczak

• Zakład Nauki Administracji, Instytut Nauk Administracyjnych, Wydział Prawa Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego

References

• Bethélemy Henry: Traité élémentaire de droit administratif, 9e éd., Paris 1920.
• Chrisidu-Budnik Agnieszka, Korczak Jerzy: Województwo jako kreator rozwoju regionalnego [w:] J. Korczak (red.), Województwo, region, regionalizacja: 15 lat po reformie terytorialnej i administracyjnej: II Wydziałowa Konferencja Kół Naukowych Wydziału Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław, 21-22 listopada 2013 r., Wrocław 2013.
• Gierszewski Janusz: Administracja publiczna. Skrypt, PWSH Pomerania 2012.
• Gorzelak Grzegorz: Podstawowe pojęcia polityki regionalnej, [w:] Podstawy polityki regionalnej. Reforma Administracji Publicznej – materiały szkoleniowe. zeszyt 21, Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, Warszawa 1998.
• Jellinek Georg: Allgemeine Staatslehre, 3. Aufl., Berlin 1914.
• Sławińska Maria: Kompendium wiedzy o handlu, Warszawa 2008.
• Korczak Jerzy: Wstęp, [w:] R. Raszewska-Skałecka (red.), Metropolizacja: realne problemy – potencjalne rozwiązania, „Przegląd Administracji Publicznej” 2013, nr 2.
• Korczak Jerzy: O nieporozumieniach wokół porozumień w administracji publicznej, „Samorząd Terytorialny” 2009, nr 6.
• Korczak Jerzy: Opłata targowa [w:] E. Klat-Górska, L. Klat-Wertelecka, J. Korczak, M. Woźniak, Opłaty w prawie administracyjnym, Wrocław 2013.
• Korczak Jerzy: Opłata miejscowa i uzdrowiskowa, [w:] E. Klat-Górska, L. Klat-Wertelecka, J. Korczak, M. Woźniak, Opłaty w prawie administracyjnym, Wrocław 2013
• Korczak Jerzy: W kwestii reform konsolidacyjnych w polskim samorządzie terytorialnym [w:] J. Sługocki (red.), Dziesięć lat polskich doświadczeń w Unii Europejskiej. Problemy prawnoadministracyjne, Tom II, Wrocław 2014.
• Korczak Jerzy, Lisowski Piotr, Ostapski Adam: Ustrój samorządu terytorialnego. Materiały do ćwiczeń, Wydanie drugie zaktualizowane i rozszerzone, Wrocław 2015 – dostęp online: http://www.bibliotekacyfrowa.pl/publication/63934
• Nowy leksykon PWN, Warszawa 1998.
• Pakuła Andrzej: Kierunek administracyjny [w:] A. Chrisidu-Budnik, J. Korczak, A. Pakuła, J. Supernat, Nauka organizacji i zarządzania, Wrocław 2005.
• Paluszek Irena: Dywersyfikacja wykorzystania zasobów ziemi w gospodarstwa rolnych w Polsce, „Roczniki Naukowe Stowarzyszenia Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu” 2008, nr 3.
• Porter Michael E.: Strategia konkurencji. Metody analizy sektorów i konkurentów, tł. zbiorowe, Warszawa 1998
• Stańko Marek: Planowanie budownictwa mieszkaniowego na obszarach wiejskich – wybrane zagadnienia prawne, [w:] J. Bieluk i in. (red.), Z zagadnień prawa rolnego, cywilnego i samorządu terytorialnego. Księga Jubileuszowa Profesora Stanisława Prutisa, Białystok 2012.