„Niegrzeczny uczeń, niegrzeczna uczennica” - od normy rozwojowej do psychopatologii w okresie adolescencji

• Authors: Wilk Maciej

Title variants

EN

“A naughty pupil“– from normal development to psychopathology in adolescence

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Adolescencja jest niezwykle ważnym i jednocześnie trudnym okresem rozwoju człowieka, co szczególnie dotkliwie doświadczają szkoły i pedagodzy stykający się z młodymi ludźmi sprawiającymi kłopoty wychowawcze. Artykuł jest próbą spojrzenia na problematykę tzw. niegrzecznych uczniów pod kątem rozwiązywania dylematów rozwojowych, z jednoczesnym wskazaniem na fakt, iż część uczniów prezentujących zaburzenia zachowania, przejawia objawy nie tyle rozwojowe i normatywne, co psychopatologiczne. Istotna zatem wydaje się próba różnicowania etiologii i znaczenia trudności wychowawczych w celu planowania adekwatnej interwencji pedagogiczno-psychologicznej. Jednocześnie spojrzenie na zaburzenia zachowania z szerszej perspektywy, zarówno rozwojowej, jak i psychopatologicznej, może zmniejszyć zjawisko stygmatyzacji niegrzecznych uczniów.

Keywords

PL

adolescencja; kryzys rozwojowy; norma; patologia; rozwój człowieka; zaburzenia zachowania

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy
• Journal: Przegląd Pedagogiczny
• Year: 2018
• Issue: 2
• Pages: 284-298

Contributors

author

Wilk Maciej

• Krakowskie Centrum Psychodynamiczne

References

• Awad G. (1985). Responsiveness in Psychotherapy with Antisocial Adolescents. American Journal of Psychotherapy, 39, 4.
• Batsheva B.A. (1992). Depression and Conduct Disorders in Children and Adolescents: A Review of the Literature. Bulletin of the Menninger Clinic, 56(2).
• Bleiberg E. (1994). Borderline Disorders in Children and Adolescents: The Concept, The Diagnosis, and The Controversies. Bulletin of the Menninger Clinic, 58(2).
• Blos P. (1967). The Second Individuation Process of Adolescence. Psychoanalytic Study of the Child, 22.
• Bomba J. (1989). Cywilizacja i powstawanie zaburzeń psychicznych u dzieci i młodzieży. Psychoterapia, 1.
• Browne K., Herbert M. (1999). Zapobieganie przemocy w rodzinie, Warszawa: Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.
• Chwast J. (1977). Psychotherapy of Disadvataged Acting-Out Adolescents. American Journal of Pyschotherapy, 31(2).
• Drozdowski P. (1996). Wykład – adolescencja w ujęciu psychodynamicznym. Kraków: Ośrodek Psychoterapii Psychodynamicznej.
• Erikson E. (1997). Dzieciństwo i społeczeństwo. Poznań: Wydawnictwo Rebis.
• Freud A. (1965). Normality and Pathology in Childhood: Assessments of Development, London: Karnac.
• Fuchs T. (2007). Fragmented Selves: Temporality and Identity in Borderline Personality Disorder, Heidelberg: Psychopathology, Psychiatric Department, University of Heidelberg.
• Harwas-Napierała B., Trempała J. (red.) (2014). Psychologia rozwoju człowieka. Charakterystyka okresów życia człowieka, t. 2. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Jankowiak B., Wojtynkiewicz E. (2018). Kształtowanie się tożsamości w okresie adolescencji a podejmowanie zachowań ryzykownych w obszarze używania alkoholu przez młodzież. Studia Edukacyjne, 48, 169-186.
• Jankowiak B. (2017). Zachowania ryzykowne współczesnej młodzieży. Studium teoretyczno-empiryczne. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Adama Mickiewicza.
• Jankowiak B., Kuryś-Szyncel K. (2017). Potencjał rozwojowy okresu adolescencji. W: B. Jankowiak, A. Matysiak-Błaszczyk (red.), Młodzież między ochroną a ryzykiem. Wspieranie rozwoju oraz pomoc psychologiczno-pedagogiczna dla adolescentów i adolescentek (s. 121-143). Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM.
• Jankowiak B. (2017). Adultyzm – uprzedzenia przeciwko młodym ludziom. Studia Edukacyjne, 46.
• Kernberg P. (2008). Narcystyczne zaburzenia osobowości w okresie dojrzewania. W: K. Walewska (red.), Psychoanaliza współcześnie. Dziecko w terapii. Warszawa: MediPage.
• Kitrasiewicz J. (2006). Teoretyczne perspektywy w rozumieniu kontaktu terapeutycznego w pracy pedagoga. Materiały konferencyjne SPD „Skrawek Nieba”. Częstochowa.
• Kitrasiewicz J. (2007). Wykład – latencja i adolescencja. Kraków: Krakowskie Centrum Psychodynamiczne.
• Luthar S.S. (2006). Resilience in development: A synthesis of research across five decades. W: D. Cicchetti, D.J. Cohen (red.) Developmental Psychopathology: Risk, disorder, and adaptation (s. 768-769). New York: Wiley.
• Łojko D., Suwalska A., Rybakowski J. (2014). Dwubiegunowe zaburzenia nastroju i zaburzenia depresyjne w klasyfikacji DSM-5. Psychiatria Polska, 48(2), 245-260.
• Morrison J. (2016). DSM-5. bez tajemnic. Praktyczny przewodnik dla klinicystów. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Pospiszyl K., Żabczyńska E. (1985). Psychologia dziecka niedostosowanego społecznie. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Pużyński S., Wciórka J. (1998). Klasyfikacja zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowania w ICD-10. Kraków-Warszawa: Uniwersyteckie Wydawnictwo Medyczne VESALIUS – Instytut Psychiatrii i Neurologii.
• Rayner E. (1986). Human Development. London-New York: Unwin Hyman Ltd.
• Ruszkowska E. (1997). Okres adolescencji w ujęciu analitycznym. Zeszyty Instytutu Psychologii i Psychoterapii „Dialogi” 1(2).
• Ryczko A. (2001). Pomiędzy latencją a adolescencją. Zeszyty Instytutu Psychologii i Psychoterapii „Dialogi” 1(2).
• Schier K. (2010). Piękne brzydactwo. Psychologiczna problematyka obrazu ciała i jego zaburzeń. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
• Tomkiewicz S. (1992). Depresja wieku dojrzewania. W: K. Walewska, J. Pawlik (red.), Depresja. Ujęcie psychoanalityczne. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
• Urban B. (1997). Zaburzenia w zachowaniu i przestępczość młodzieży. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.
• Wilk M. (2002). Psychoterapia młodzieży – mit czy rzeczywistość? Materiały konferencyjne. Kraków: Akademia Pedagogiczna.
• Wilk M. (2008). Diagnoza a rodzaj interwencji terapeutycznej. Materiały konferencyjne. Kraków: Polskie Towarzystwo Psychoterapii Psychodynamicznej.
• Wilk M. (2013). Psychoterapia: rozwój czy leczenie. Materiały konferencyjne. Warszawa: Sekcja Psychoterapii Polskiego Towarzystwa Psychologicznego.
• Wilk M. (2014). Diagnoza w socjoterapii. Ujęcie psychodynamiczne. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
• Wilk M. (2017). Zaburzenia zachowania adolescentów w ujęciu psychodynamicznym. W: B. Jankowiak, A. Matysiak-Błaszczyk (red.), Młodzież między ochroną a ryzykiem. Wspieranie rozwoju oraz pomoc psychologiczno-pedagogiczna dla adolescentów i adolescentek (s. 142-169). Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Adama Mickiewicza.
• Winnicott D.W. (1993). Dziecko, jego rodzina i świat. Warszawa: Jacek Santorski Agencja Wydawnicza.
• Winnicott D.W. (2011). Zabawa a rzeczywistość. Gdańsk: Wydawnictwo Imago.