Glosa do Wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 13 grudnia 2022 r., sygn. akt K 3/22

• Authors: Truszkowski Mikołaj , Warston Anna

Title variants

EN

Commentary to the Judgement of the Constitutional Tribunal of 13 December 2022, ref. no. K 3/22

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

EN

The discussed judgement of the Constitutional Tribunal of 13 December 2022, ref. no. K 3/22 refers to the age restriction for candidates for judicial and prosecutorial apprenticeships established as a result of the amendment of July 2018. The Constitutional Tribunal ruled that it was inconsistent with the provisions of the Constitution of the Republic of Poland, adopting Article 60 in conjunction with Article 31(3) of the Constitution of the Republic of Poland as the model of control. However, the Constitutional Tribunal found it unnecessary to examine the legality of the contested provisions with Article 32 of the Constitution of the Republic of Poland, which establishes the principle of equality. The authors have analysed this judgement, discussing the indicated patterns of constitutional control. The issue thus becomes part of the ongoing scientific discourse on the status of a judge and the state of the rule of law in Poland. Completion of an apprenticeship at the National School of Judiciary and Public Prosecution is the main path to the profession of judge and a prosecutor.

Keywords

EN

Constitutional Tribunal; principle of equality; access to public service; Constitution of the Republic of Poland; National School of Judiciary and Public Prosecution; age restriction

• Publisher: Kancelaria Sejmu / Chancellery of the Sejm
• Journal: Przegląd Sejmowy
• Year: 2024
• Issue: 3-4(182-183)
• Pages: 137–152

Contributors

author

Truszkowski Mikołaj

• Mikołaj Truszkowski Uniwersytet Łódzki, Wydział Prawa i Administracji, Polska University of Lodz, Faculty of Law and Administration, Poland [e-mail], https://orcid.org/0000-0002-4262-5776

author

Warston Anna

• Mgr Anna Warston Uniwersytet Jana Długosza w Częstochowie, Wydział Prawa i Ekonomii, Polska Jan Dlugosz University in Czestochowa, Faculty of Law and Economics, Poland [e-mail], https://orcid.org/0000-0001-9452-3459

References

• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., Dz.U. nr 78, poz. 483, ze zm.
• Konwencja o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności sporządzona w Rzymie dnia 4 listopada 1950 r., zmieniona następnie Protokołami nr 3, 5 i 8 oraz uzupełniona Protokołem nr 2, Dz.U. z 1993 r. nr 61, poz. 284.
• Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych otwarty do podpisu w Nowym Jorku dnia 19 grudnia 1966 r., Dz.U. z 1977 r. nr 38, poz. 167.
• Orzeczenie TK z dnia 9 marca 1988 r., sygn. akt U 7/87, OTK 1988, nr 1, poz. 1.
• Orzeczenie TK z dnia 24 października 1989 r., sygn. akt K 6/89, OTK 1989, nr 1, poz. 7.
• Postanowienie SN z dnia 13 grudnia 2023 r., sygn. akt I KZP 5/23, LEX nr 3644320.
• Postanowienie TK z dnia 3 października 2019 r., sygn. akt Ts 50/18, OTK-B 2020, nr 5.
• Stanowisko Prokuratora Generalnego z dnia 30 listopada 2022 r., znak 1001-8.TK.33.2022.
• Stanowisko Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 grudnia 2022 r., znak BAS-WAK-615/22.
• Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 11 marca 2024 r. w sprawie usunięcia skutków kryzysu konstytucyjnego lat 2015–2023 w kontekście działalności Trybunału Konstytucyjnego, M.P. poz. 198.
• Uchwała SN z dnia 16 marca 2000 r., sygn. akt I KZP 56/99, OSNK W 2000, z. 3–4.
• Ustawa z dnia 27 lipca 2001 r. Prawo o ustroju sądów powszechnych, Dz.U. nr 98, poz. 1070, ze zm.
• Ustawa z dnia 23 stycznia 2009 r. o Krajowej Szkole Sądownictwa i Prokuratury, Dz.U. nr 26, poz. 157, ze zm.
• Ustawa z dnia 28 stycznia 2016 r. Prawo o prokuraturze, Dz.U. poz. 177, ze zm.
• Ustawa z dnia 30 listopada 2016 r. o organizacji i trybie postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym, Dz.U. poz. 2072, ze zm.
• Wniosek Rzecznika Praw Obywatelskich z dnia 2 marca 2022 r., znak VII.561.7.2019.PKR.
• Wyrok ETPC z dnia 7 maja 2021 r. w sprawie Xero Flor w Polsce sp. z o.o. vs. Polska, skarga nr 4907/18, LEX nr 3170326.
• Wyrok NSA z dnia 26 kwietnia 2022 r., sygn. akt II GSK 372/22, LEX nr 3354242.
• Wyrok TK z dnia 9 czerwca 1998 r., sygn. akt K 28/97, OTK 1998, nr 4, poz. 50.
• Wyrok TK z dnia 14 grudnia 1999 r., sygn. akt SK 14/98, OTK ZU nr 7/1999, poz. 163.
• Wyrok TK z dnia 10 maja 2000 r., sygn. akt K 21/99, OTK 2000, nr 4, poz. 109.
• Wyrok TK z dnia 8 kwietnia 2002 r., sygn. akt SK 18/01, OTK ZU nr 2/A/2002, poz. 16.
• Wyrok TK z dnia 11 lutego 2003 r., sygn. akt P 12/02, OTK ZU nr 2/A/2003, poz. 10.
• Wyrok TK z dnia 16 listopada 2004 r., sygn. akt P 19/03, OTK-A 2004, nr 10, poz. 106.
• Wyrok TK z dnia 21 grudnia 2004 r., sygn. akt SK 19/03, OTK-A 2004, nr 11, poz. 118.
• Wyrok TK z dnia 15 marca 2005 r., sygn. akt K 9/04, OTK-A 2005, nr 3, poz. 24.
• Wyrok TK z dnia 29 listopada 2007 r., sygn. akt SK 43/06, OTK-A 2007, nr 10, poz. 130.
• Wyrok TK z dnia 27 maja 2008 r., sygn. akt SK 57/06, OTK-A 2008, nr 4, poz. 63.
• Wyrok TK z dnia 21 października 2008 r., sygn. akt P 2/08, OTK-A 2008, nr 8, poz. 139.
• Wyrok TK z dnia 23 listopada 2009 r., sygn. akt P 61/08, OTK-A 2009, nr 10, poz. 150.
• Wyrok TK z dnia 23 marca 2010 r., sygn. akt K 19/09, OTK-A 2010, nr 3, poz. 24.
• Wyrok TK z dnia 19 kwietnia 2011 r., sygn. akt P 41/09, OTK-A 2011, nr 3, poz. 25.
• Wyrok TK z dnia 12 lipca 2012 r., sygn. akt P 24/10, OTK-A 2012, nr 7, poz. 79.
• Wyrok TK z dnia 19 grudnia 2012 r., sygn. akt K 9/12, OTK-A 2012, nr 11, poz. 136.
• Wyrok TK z dnia 4 lipca 2013 r., sygn. akt P 7/10, OTK-A 2013, nr 6, poz. 74.
• Wyrok TK z dnia 10 grudnia 2013 r., sygn. akt U 5/13, OTK-A 2013, nr 9, poz. 136.
• Wyrok TK z dnia 8 czerwca 2016 r., sygn. akt K 37/13, OTK-A 2016, nr 28.
• Wyrok TK z dnia 24 listopada 2021 r., sygn. akt K 6/21, OTK-A 2022, nr 9.
• Wyrok TK z dnia 13 grudnia 2022 r., sygn. akt K 3/22, OTK-A 2022, nr 81.
• Banaszak B., Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Wydawnictwo C.H.Beck, Warszawa 2009.
• Bień-Kacała A., Konstytucyjne podstawy prawa do sądu (zasada ustawowej regulacji władzy sądowniczej), „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2016, nr 3.
• Biernat S., Rozdział dóbr przez państwo. Uwarunkowania społeczne i konstrukcje prawne, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1989.
• Blicharz J., Związek między zasadą równości a zasadą sprawiedliwości społecznej w polskiej Konstytucji i orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego. Próba spojrzenia ogólnego, „Przegląd Prawa i Administracji” 2018, t. 114
• Borysiak W., Bosek L., Komentarz do art. 32, [w:] Konstytucja RP, t. 1: Komentarz do art. 1–86, red. M. Safjan, L. Bosek, Wydawnictwo C.H.Beck, Warszawa 2016.
• Działocha K., Równość wobec prawa w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego w Polsce, [w:] Zasada równości w orzecznictwie trybunałów konstytucyjnych, red. L. Garlicki, J. Trzciński, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 1990.
• Florczak-Wątor M., Prawo do sądu jako prawo jednostki i jako gwarancja horyzontalnego działania praw i wolności, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2016, nr 3.
• Florczak-Wątor M., Uwagi do art. 60, [w:] Konstytucja RP, t. 1: Komentarz do art. 1–86, red. M. Safjan, L. Bosek, Wydawnictwo C.H.Beck, Warszawa 2016.
• Garlicki L., Zubik M., Komentarz do art. 32, [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, t. 2, red. L. Garlicki, M. Zubik, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2016.
• Jabłoński M., Prawo dostępu do służby publicznej, [w:] Prawa i wolności obywatelskie w Konstytucji RP, red. B. Banaszak, A. Preisner, Wydawnictwo C.H.Beck, Warszawa 2002.
• Króliczek P., Wybór sędziego sądu konstytucyjnego. Analiza polskiego przypadku na tle porównawczym, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2016, nr 5.
• Kruk M., Zasada równości w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego, [w:] Księga XX-lecia orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego, red. M. Zubik, Biuro Trybunału Konstytucyjnego, Warszawa 2006.
• Ławniczak A., Komentarz do art. 60, [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, red. M. Haczkowska, Wydawnictwo LexisNexis, Warszawa 2014.
• Matwiejuk J., Konstytucyjne wolności, prawa i obowiązki człowieka i obywatela, [w:] Prawo konstytucyjne, red. S. Bożyk, Wydawnictwo Temida 2, Białystok 2014.
• Michalak A., Polski Trybunał Konstytucyjny wobec europejskich standardów prawa do sądu, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2016, nr 3.
• Nowak M., U.N. Covenant on Civil and Political Rights. CCPR Commentary, Engel Publisher, Kehl am Rheim 2005.
• Opaliński B., Podporządkowanie Trybunału Konstytucyjnego organom władzy politycznej w Polsce po 2015 roku – przyczynek do rozważań, „Ius Novum” 2022, nr 3.
• Pach M., Pogorzelski O., Zasada równości, [w:] Argumenty i rozumowania prawnicze w konstytucyjnym państwie prawa. Komentarz, red. M. Florczak-Wątor, A. Grabowski, Wydawnictwo Księgarnia Akademicka, Kraków 2021.
• Patyra S., Prawo do sądu konstytucyjnego, [w:] Dylematy wokół prawa do sądu, red. J. Ciapała, R. Piszko, A. Pyrzyńska, Wydawnictwo C.H.Beck, Warszawa 2022.
• Przywora B., Czy art. 32 Konstytucji RP (zasada równości) może stanowić samodzielny wzorzec kontroli w sprawach inicjowanych skargą konstytucyjną? Przyczynek do dyskusji, „Przegląd Prawa Publicznego” 2020, nr 7–8.
• Rakowska-Trela A., Sądy i sędziowie wobec niedemokratycznych przemian, „Studia Politologiczne” 2018, nr 47.
• Sadurski W., Równość wobec prawa – problemy teoretyczne, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 1979.
• Skowyra J., Konstytucyjna zasada równości na gruncie ustawy z 4 listopada 2016 r. o wsparciu kobiet w ciąży i rodzin «Za życiem», „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2017, nr 3.
• Słomka T., Władza sądownicza w warunkach kryzysu demokracji konstytucyjnej, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2020, nr 4.
• Sokolewicz W., Wojtyczek K., Komentarz do art. 60, [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, t. 2, red. L. Garlicki, M. Zubik, Wydawnictwo Sejmowe, Warszawa 2016.
• Truszkowski M., Rola Rzecznika Praw Obywatelskich w systemie ustrojowym III RP, [w:] Ustroje państw współczesnych. Wybrane zagadnienia, t. 2, red. M. Krzymkowski, E. Plewa, M. Gronowski, Wydawnictwo ArchaeGraph, Łódź 2022.
• Tuleja P., Komentarz do art. 32, [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, red. P. Tuleja, Wolters Kluwer, Warszawa 2023.
• Tuleja P., Komentarz do art. 60, [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, red. P. Tuleja, Wolters Kluwer, Warszawa 2023.
• Warecka K., Sędziowie „dublerzy” w składzie TK nie dają gwarancji „sądu ustanowionego ustawą”. Omówienie wyroku ETPC z dnia 7 maja 2021 r., 4907/18 (Xero Flor w Polsce), 2021, LEX/el.
• Warston A., Glosa do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 20 grudnia 2022 r., sygn. akt SK 78/21, „Gubernaculum et Administratio” 2023, nr 1.
• Wieruszewski R., Komentarz do art. 25, [w:] Międzynarodowy pakt praw obywatelskich (osobistych) i politycznych. Komentarz, red. R. Wieruszewski, Wolters Kluwer, Warszawa 2012.
• Witkowska M., Zasada równości w stosunkach pracy na tle orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2011, nr 1.
• Witkowski Z., Prawo dostępu do służby publicznej, [w:] Wolności i prawa polityczne, red. W. Skrzydło, Zakamycze, Kraków 2002.
• Wyrozumska A., Wyrok Trybunału Konstytucyjnego (K 6/21) dotyczący orzeczenia Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w sprawie Xero Flor, które rzekomo «nie istnieje», „Europejski Przegląd Sądowy” 2023, nr 2.

Identifiers

DOI

10.31268/PS.2024.245