Wychowanie religijne a wychowanie moralne w „Żywocie człowieka poczciwego” Mikołaja Reja

• Authors: Leszczyński Rafał Marcin

Title variants

EN

Religious upbringing and moral upbringing in Life of an Honest Man by Mikolaj Rej

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

This article claims that a moral upbringing based on ancient pagan philosophy and not a religious upbringing, as maintained by many researchers, dominates in Life of an Honest Man by Mikolaj Rej. Rej placed the issues related to the Holy Trinity at the core of the religious upbringing, trying in this way to stop the spread of antitrinitarianism.

Keywords

PL

Mikołaj Rej; wychowanie moralne; wychowanie; religijne wychowanie; ewangelik reformowany; Trójca Święta; antytrynitarianizm

EN

Mikolaj Rej; moral upbringing; upbringing; religious upbringing; evangelical reformed; Holy Trinity; antitrinitarianism

• Publisher: Wyższe Seminarium Duchowne w Łodzi/Archidiecezjalne Wydawnictwo Łódzkie
• Journal: Łódzkie Studia Teologiczne
• Year: 2016
• Volume: 25
• Issue: 4
• Pages: 103-114

Contributors

author

Leszczyński Rafał Marcin

• Chrześcijańska Akademia Teologiczna, Warszawa

References

• Bielska M., Rej jako pedagog, Szkoła 37 (1904) 2, 10–20.
• Brückner A., Mikołaj Rej. Studium krytyczne, Kraków: Spółka Wydawnicza Polska 1905.
• Carbonnier-Burkard M., Odmiany protestanckie, w: Historia ojców i ojcostwa, tłum. z fr. J. Radożycki, M. Paloetti-Radożycka, red. J. Delumeau, D. Roche, Warszawa: Oficyna Wydawnicza Volumen, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne 1995, 155–172.
• Ciembroniewicz J., Mikołaj Rej z Nagłowic i jego żywot poczciwego człowieka w świetle pedagogii, Miesięcznik Pedagogiczny 12 (1903) 1, 7–10.
• Chlebowski B., Mikołaj Rej jako pisarz, Warszawa: Wydawnictwo M. Arct 1905.
• Chrzanowski I., Zwierciadło Reja przed sądem potomności, w: Mikołaj Rej z Nagłowic, Źwierciadło albo kstałt, w którym każdy stan snadnie się może swym sprawam, jako we źwierciadle, przypatrzyć, t. 1, wyd. J. Czubek, J. Łoś, Wstęp I. Chrzanowski, Kraków: Spółka Wydawnicza Polska, Akademia Umiejętności 1914, IV–LV.
• Dziechcińska H., Szlachcic idealny w „Żywocie człowieka poczciwego”, czyli narracja perswazyjna, Pamiętnik Literacki 60 (1969) 4, 45–64.
• Esk [S. Kot], Mikołaj Rej z Nagłowic na tle swojej epoki, Promień 8 (1906) 8–10, 200–208.
• Fidziński F., Rej o wychowaniu fizycznym w Polsce XVI w., Wychowanie Fizyczne 10 (1929) 4, 123–129.
• Galle H., „Żywot człowieka poczciwego” Reja a „Cato maior” Cycerona, w: Z wieku Mikołaja Reja. Księga jubileuszowa 1505–1905, Warszawa: Wydawnictwo Gebethner i Wolff 1905, 324–328.
• Gmiterek H., Kalwinizm po czesku? Kościół ewangelicko-reformowany i Jednota braci czeskich w Rzeczypospolitej XVI wieku, w: Ewangelicyzm reformowany w pierwszej Rzeczypospolitej. Dialog z Europą i wybory aksjologiczne w świetle literatury i piśmiennictwa XVI–XVII wieku, red. D. Chemperek, Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego 2015, 88–103.
• Gutek G.L., Filozoficzne i ideologiczne podstawy edukacji, tłum. z ang. A. Kacmajor, A. Sulak, Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne 2003.
• Karbowiak A., Mikołaj Rej na polu pedagogicznym, Przyjaciel Szkoły 9 (1930) 9, 329–335.
• Karski K., Symbolika. Zarys wiedzy o Kościołach i wspólnotach chrześcijańskich, Warszawa: Wydawnictwo Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej 1994.
• Korecki E., Ze studiów nad źródłami „Zwierciadła” Reja, Kraków: Kasa im. Mianowskiego 1928.
• Kurdybacha Ł., Staropolski ideał wychowawczy, Lwów: Księgarnia A. Krawczyńskiego 1938.
• Korzeniowska W., Myśl pedagogiczna Plutarcha z Cheronei, w: Filozofia i pedagogika, t. 1: Paideia starożytnej Grecji i Rzymu, red. A. Murzyn, Kraków: Wydawnictwo Impuls 2011, 81–92.
• Lasocińska E., Recepcja etyki starożytnej w literaturze renesansu, baroku i wczesnego oświecenia, w: Etos humanistyczny, red. P. Urbański, Warszawa: Wydawnictwo Neriton 2010, 21–50.
• Leciejewski J., Zapatrywania Mikołaja Reja z Nagłowic na wychowanie, Roczniki Towarzystwa Przyjaciół Nauk Poznańskiego 24 (1898) 4, 441–486.
• Leszczyński R. (sen.), Mikołaj Rej (1505–1569). Wielki ewangelik, szermierz „szczyrego Słowa Bożego”, Jednota 79 (2005) 1–2, 12–13.
• Leszczyński R. (sen.), Stanisława Kota myśli sprzed stu lat na temat obchodów ku czci Mikołaja Reja, w: Mikołaj Rej i dziedzictwo Reformacji w Polsce, red. B. Tondera, Kraków: WiR Partner 2006, 131–134.
• Leszczyński R.M. (jr), Mikołaj Rej wobec kryzysu antytrynitarnego, w: Mikołaj Rej i dziedzictwo Reformacji w Polsce, red. B. Tondera, Kraków: WiR Partner 2006, 61–75.
• Leszczyński R.M. (jr), Etyka i doktryna polityczna Kalwina, Studia i Dokumenty Ekumeniczne 26 (2010) 2, 23–65.
• Leszczyński R.M. (jr), Biblia brzeska – ewangelicka czy antytrynitarna?, w: Biblia brzeska – historia, język, teologia, red. R.M. Leszczyński (jr), Łódź: Fot-Graf 2013, 55–104.
• Leszczyński R.M. (jr), Duchowość ewangelicko-reformowana, Studia Religiologica 47 (2014) 1, 1–15.
• Leszczyński R.M. (jr), Nauka ewangelicko-reformowana w polskojęzycznych katechizmach z XVI wieku, w: Ewangelicyzm reformowany w pierwszej Rzeczypospolitej. Dialog z Europą i wybory aksjologiczne w świetle literatury i piśmiennictwa XVI–XVII wieku, red. D. Chemperek, Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego 2015, 57–87.
• Maciuszko J.T., Mikołaj Rej. Zapomniany teolog ewangelicki z XVI w., Warszawa: Wydawnictwo Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej 2002.
• McGrath A.E., Jan Kalwin. Studium kształtowania się kultury Zachodu, tłum. z ang. J. Wolak, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Semper 2009.
• Mituła M., Mikołaj Rej z Nagłowic jako pedagog, Przeszłość 3 (1931) 6, 83–85.
• Nadolski B., Droga Mikołaja Reja do literatury narodowej, w: Studia nad Mikołajem Rejem. Twórczość i recepcja. Praca zbiorowa w 400-lecie śmierci Mikołaja Reja, red. B. Nadolski, Gdańsk 1971, 9–19.
• Nitowski J., Pedagogiczne poglądy Mikołaja Reja, Wychowanie w Domu i w Szkole 7 (1914) 2, 125–137.
• Picchio R., O „poczciwości” od Albertiego do Reja, Rocznik Komisji Historycznoliterackiej 24 (1987) 69–82.
• Plenkiewicz R., Mikołaja Reja z Nagłowic etyka, Warszawa: Wydawnictwo Józef Sikorski 1905.
• Rej M., Źwierciadło albo kstałt, w którym każdy stan snadnie się może swym sprawam, jako we źwierciadle, przypatrzyć, t. 1–2, wyd. J. Czubek, J. Łoś, Wstęp I. Chrzanowski, Kraków: Spółka Wydawnicza Polska, Akademia Umiejętności 1914.
• Sinko T., Źródła przykładów Reja w Żywocie człowieka poczciwego, Rozprawy Akademii Umiejętności, Wydział Filologiczny, seria 2, t. 28, Kraków: Akademia Umiejętności 1906, 1–68.
• Sztobryn S., Polskie badania nad myślą pedagogiczną w latach 1900–1939 w świetle czasopiśmiennictwa. Ujęcie metahistoryczne, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego 2000.
• Ślaski J., Czy jeszcze jedno źródło „Żywota człowieka poczciwego”?, Pamiętnik Literacki 60 (1969) 4, 199–221.
• Tazbir J., Reformacja – kontrreformacja – tolerancja, Wrocław: Wydawnictwo Dolnośląskie 1999.
• Tokarczyk A., Ewangelicy polscy, Warszawa: Wydawnictwo Interpress 1988.
• Tys A.T., Początki wyznania ewangelicko-reformowanego w Rzeczypospolitej, w: Biblia brzeska – historia, język, teologia, red. R.M. Leszczyński (jr), Łódź: Fot-Graf 2013, 12–28.
• Wąsik W., Historia filozofii polskiej, t. 1: Scholastyka, renesans, oświecenie, Warszawa: Instytut Wydawniczy Pax 1958.
• Wichowa M., Żywot człowieka poczciwego Mikołaja Reja jako przykład renesansowego piśmiennictwa ziemiańskiego, w: Mikołaj Rej z Nagłowic. W pięćsetną rocznicę urodzin, red. W. Kowalski, Kielce: Kieleckie Towarzystwo Naukowe 2005, 159–175.
• Windakiewicz S., Mikołaj Rej z Nagłowic, Lublin: Księgarnia Arct i S-ka 1922.
• Żołądź D., Ideały edukacyjne doby staropolskiej, Poznań: Państwowe Wydawnictwo Naukowe 1990.

Identifiers

ISSN

1231-1634